TARIM MAKİNELERİNİN TEST VE DENEY ÜSSÜ

Sesli Oku

TARIM MAKİNELERİ SEKTÖRÜNÜN TEST VE RAPOR MERKEZİ TARIM ALET VE MAKİNALARI TEST MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ (TAMTEST), 60 YILDIR MAKİNE İMALATÇILARINA HİZMET VERİYOR. TRAKTÖR BAŞTA OLMAK ÜZERE TARIM ALET VE MAKİNELERİNİN UYGUNLUK DEĞERLENDİRMELERİNİ SAĞLAYAN, OECD TESTLERİNİN UYGUNLUĞUNU RAPORLAYAN, ULUSAL TİP ONAY TESTLERİNİ GERÇEKLEŞTİREN TAMTEST, KAMU, SANAYİCİ VE UYGULAYICI KURULUŞLARLA İŞ BİRLİKLERİNİN YANI SIRA AR-GE ÇALIŞMALARI DA GERÇEKLEŞTİRİYOR.

Kuruluşu 1962’ye dayanan TAMTEST, 60 yıldır Türkiye’nin tarım makineleri imalatçılarının rekabet gücünü arttırmak, ulusal ve uluslararası seviyede ticaret imkânını kolaylaştırmak için uygunluk, değerlendirme, deney ve belgelendirme faaliyetlerini kamu güvencesiyle karşılıyor. Türk tarım makineleri sektörüyle yakın bir iş birliği içerisinde olduklarını söyleyen TAMTEST Müdürü Meltem Deniz Can, Türkiye’de yükselen Ar-Ge kültürüyle birlikte, uzun yıllardır sahip oldukları deney ve test tecrübelerini tarım makineleri sektörüne aktarmaktan mutluluk duyduklarını da söylüyor. Milli ekonominin temelinin tarım olduğunun altını çizen ve “Bunun için tarımda kalkınmaya büyük önem veriyoruz. Tarımda verimliliğin ve üretimin artması; ancak ve ancak teknoloji ve mekanizasyonda ilerlemeyle gerçekleşecektir.” diyen Meltem Deniz Can ile TAMTEST’in görev ve sorumluluklarını, tarım makineleri sektörünün TAMTEST ile olan iş birliklerinin ayrıntılarını konuştuk. Öncelikle, TAMTEST’i tanıyabilir miyiz? Kurum ne zaman kuruldu? İhracatta karşılaşılan teknik engellerin aşılmasındaki görev ve sorumluluklarınız nedir? Türkiye’de üretilen ya da ithal edilen her türlü traktör, tarım alet ve makinelerinin son kullanıcıya ulaşmadan önce bilimsel testlerden geçirildiği TAMTEST, makine üreticilerinin sıkı temasta olduğu önemli bir kamu kuruluşudur. Yaklaşık 60 yıldır sektöre hizmet veren TAMTEST, Türkiye’nin tarım makineleri imalatçılarının rekabet gücünü arttırmak, ulusal ve uluslararası seviyede ticaret imkânını kolaylaştırmak için uygunluk, değerlendirme, deney ve belgelendirme faaliyetlerini kamu güvencesiyle karşılıyor. Her türlü traktör, alet ve makineyi test etmeye yönelik altyapıya sahip, uluslararası standartlarda testlere imza atan TAMTEST bünyesinde tarım ve orman traktörleri için OECD test kodlarına uygun performans test raporları, AB mevzuatına uygun tip onayına esas test raporları, inşaat ve kazı makineleri ve araçların klima, ısıtma ve havalandırma raporları, CE işaretlemesine esas makinelerin risk analizi ve zirai mücadele alet ve makinelerinin ruhsata esas deneyleri başlıca yapılan deneylerdir.

1962’de, o zamanki ismiyle Orta Anadolu Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü bünyesinde “Tarım Alet ve Makinaları Tarımsal Tesisler Araştırma ve Test Laboratuvarı” olarak kurulan TAMTEST, 1978’de Müdürlük hâline getirilmiş ve ismi de “Tarımsal Mekanizasyon Araştırma ve Deney Enstitüsü” olarak değiştirilmişti. Bu yıllarda deney hizmetlerinin yanı sıra bazı araştırma projelerini de yürüten TAMTEST, 1987’de mülga olan Zirai Mücadele İlaç ve Aletleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün aletlerle ilgili ünitesiyle birleştirilerek adı “Tarım Alet ve Makinaları Test Merkezi Müdürlüğü” olarak yeniden değiştirildi. 2009’da ise “Tarım Alet ve Makine Test Merkezi Müdürlüğü” adını aldı. Halen bu isim altında Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğüne bağlı kuruluş olarak görevimizi icra ediyoruz. Kurulduğumuz 1960’lı yıllardan itibaren de kamu sorumluluğu ve bilinciyle; OECD test kodlarına göre traktör testlerini gerçekleştirmekle görevlendirilen Türkiye’nin atanmış tek test istasyonuyuz. Bilindiği gibi OECD traktör resmî kodları traktör performansı, gürültü ölçümü ve traktörlerde kullanılan kabin ve güvenlik çerçevelerinin testleri hususunda standardize edilmiş test yöntemlerini belirler. Böylece OECD ülkeleri içinde tarım traktörleri konusunda standardize edilmiş ve yeknesak hâle getirilmiş yöntemler vasıtasıyla tek test, tek yöntem ve tek onay uygulaması ile uluslararası ticarette karşılaşılan bazı sorunların aşılması hedeflenmiştir. Yani OECD kodlarına göre test edilen ve resmî olarak OECD tarafından onaylanan traktör ve traktör aksamı, OECD kodlarını kabul eden ülkelerde bu raporlar vasıtasıyla ihracat için ülkelerin şart koştuğu teknik şartnameleri yerine getirmektedir. OECD kodları yalnızca OECD ülkeleri içerisinde değil, aynı zaman AB tip onayı yönetmeliklerinin bir kısmını da karşılamakta ve onaylı OECD raporları Avrupa tip onayı amacı için de kullanılabilmektedir. Bunlar, emniyet kabini ve güvenlik çerçevesi, gürültü ölçümü ve emniyet kemeri testleri ile ilgili tip onayı yönetmelikleridir. OECD kodlarına göre TAMTEST’te test edilen ve deney raporu OECD resmî onayı alan traktörlerimiz yıllardır aldıkları bu raporları ihracat için gerekli şartları sağlamak için kullanıyorlar. Diğer yandan TAMTEST, OECD kodlarına göre yapılan deneylerin yanı sıra 2001’den beri ulusal tip onayı testlerini yürütmek için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş teknik servis olarak da görev yapıyor. Dolayısıyla yaklaşık 20 yıldır Avrupa ve ulusal tip onayı testlerinde uzmanlaşmış bir kurum olduğumuzu söyleyebilirim. Ayrıca, TAMTEST tarafından tip onayı yönetmeliklerine göre yayınlanan tip onayı deney raporlarının, karşılıklı mutabakat sağlanması suretiyle bazı Avrupa teknik servisleri tarafından AB tip onayı amacıyla kullanılması da mümkün olacak. Umuyorum yakın bir tarihte tamamlamayı hedeflediğimiz bir iş birliği protokolüyle sektörün dışa bağımlı döviz kaybına neden olan uluslararası AB tip onayı işlemleri de TAMTEST tarafından gerçekleştirilmeye başlanacaktır. Geçtiğimiz 19 Ağustos tarihinde, traktörler için AB tip onayı testlerinin TAMTEST bünyesinde yapılması karara bağlanmıştı. Bu gelişmenin, Türk tarım makineleri imalatı ve ihracatı açısından önemi nedir? TAMTEST için tip onayı testlerini gerçekleştirmek yeni bir faaliyet değildir. 2001’den beri yetkilendirilmiş bir kurumuz. Sizin de ifade ettiğiniz 19 Ağustos tarihi bizim yeni seviye AB tip onayları yönetmeliklerine teknik servis olarak atanma tarihimizdir. Türkiye, AB üyesi olmadığı için yapılan bu tip onayı testleri ulusal tip onayı amacıyla kullanılabiliyor. Raporların AB tip onayı için geçerli olabilmesi için AB’ye üye bir onay kuruluşu tarafından onaylanması gerekli. Bu amaçla TAMTEST, bir Avrupa teknik servisi ve onay kuruluşuyla iş birliği sürecini tamamlama aşamasında. Bu çalışmalar neticelendiğinde, Türk imalatçısı ulusal tip onayının yanı sıra AB tip onayını da TAMTEST aracılığı ile alabilecek. Ayrıca TAMTEST, 2003’ten beri Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından TS EN ISO/IEC 17025:2005 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Çalışma Yeterliliği için genel şartları belirleyen uluslararası standarda göre akredite bir kuruluştur. Türk tarım makineleri imalatı ve ihracatı açısından bu da çok önemli bir ayrıcalıktır. TAMTEST’in insan kaynakları ve teknik yeterlilikleri için neler söyleyebilirsiniz? TAMTEST hangi alanlarda, hangi test ve deneyleri gerçekleştirebiliyor? TAMTEST hâlihazırda bir Müdür, iki koordinatör, 30 mühendis, altı tekniker/teknisyeniyle yetişmiş bir teknik kadroya sahiptir. Tamamı kamu personeli olup, kamu ciddiyeti ve sorumluluğuyla uzun yıllar kurumda istihdam ediliyor olmaları sebebiyle de alanında uzmanlaşmış, iyi yetişmiş yetkin bir kadroya sahip olduğumuzu söyleyebilirim. TAMTEST çalışma alanı olarak dört bölüme ayrılmıştır. Bunlardan birincisi Traktör ve İş Makineleri Bölümü olup, OECD standart kodlarına, ulusal ve AB tip onayı yönetmeliklerine göre traktör ve traktör aksamı testlerini ve TSE, ISO ve EN standartlarına göre traktör ve iş makinelerinin Makine Yönetmeliği Ek IV kapsamı içerisinde FOPS ve ROPS testlerini, gürültü ölçümlerini, koltuk ve makine titreşim ölçümlerini gerçekleştirir. İkinci teknik bölümümüz Tarım Teknolojileri ve Mühendisliği Bölümü olup bu bölümde kredili satışa esas tarım makine ve aletleri ile kırsal kalkınma desteği amaçlı tarım alet ve makineleri ile tarımsal enerji sistemlerinin testlerini gerçekleştiriyoruz.

Üçüncü teknik bölüm Tarımsal Mücadele Makineleri Bölümü’dür. Bu bölümde 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ve 2 Nisan 2011 tarih ve 27893 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Zirai Mücadele Makineleri Hakkında Yönetmelik uyarınca ruhsata tâbi tarımsal mücadele alet ve makinelerini test ediyor ve raporlandırıyoruz. Ayrıca adı geçen son iki bölümde TSE ve ISO standartlarına göre deneyler de yapıyoruz ki hazırlanan deney raporları belgelendirme amaçları için de kullanılabiliyor. Bu yıl dördüncü bir birim olarak bir Ar-Ge birimi de teşkil edildi. Bu birimin görevi ise test ve muayene hususunda en son teknik gelişmeleri takip etmek, bu doğrultuda Müdürlümüzde yeni test tertibatlarının kurulması hususunda çalışmalar yapmak, tarım alet ve makine üreticilerinin Ar-Ge birimleriyle iş birliği yapmak ve teknik personelin yapacağı akademik çalışmalar için onlara rehberlik yapmak olarak özetlenebilir. Sizce, Türk tarım makineleri üreticileri TAMTEST’i ne kadar tanıyor? Türk tarım makineleri sektörü ile iş birliği düzeyinizden memnun musunuz? TAMTEST yaklaşık 60 yıldır bu sektörünün içerisinde yer alan aktif bir kurumdur. Türk tarım makineleri imalatçılarına yıllardır test ve muayene hizmeti verdiği için sektör tarafından çok iyi tanınıyoruz. Bugüne kadar firmalarla olan iş birliğimizden memnun olduğumuzu söyleyebilirim. Ancak bizim hedefimiz bu iş birliği düzeyini daha da geliştirmektir. Üreticiler, ilgili test ve deneylerin gerçekleştirilebilmesi için kurumunuzla nasıl iletişim kurmalı? Üreticiler bizim hizmetlerimizi ve bize ait güncel bilgileri aktif olarak internet sayfamızdan takip edebilirler. Ayrıca sektör temsilcileri istedikleri taktirde TAMTEST’i ziyaret edebilir, test ve deney altyapımızı yakından tanıyarak soru ve önerilerini bizlerle paylaşabilir. TAMTEST’in kapıları sektör temsilcilerine her zaman açıktır ve onları kurumumuzda ağırlamaktan onur duyarız. Test ve deneylere konu olacak makine/parça/ ekipmanlar, mutlaka TAMTEST’e getirilmeli mi yoksa üretim alanlarında da test ve deneyler gerçekleştirilebiliyor mu? Traktör güvenlik kabini ve emniyet çerçevesi, traktör ve römork çeki tertibatları, römork mukavemet deneyleri, traktör performans testleri, kabin klima, kalorifer ve havalandırma testleri gibi kurulu sabit deney ünitelerinde test edilmesi zorunlu olan alet ve makine testleri için numuneler TAMTEST’te getirilmeli. Bunların dışında kalan test ve muayenelerle ilgili, standart ve yönetmeliğin çevresel şartlarını sağlamaları kaydıyla, üreticinin imalat sahasında ya da onların göstereceği uygun bir yerde de testleri gerçekleştirebiliyoruz. TAMTEST mühendisleri bizzat imalatçının talebini yerinde de karşılama kabiliyetine, test donanım ve cihazlarına sahiptir.

TARIM MAKİNELERİNİN TEST VE DENEY ÜSSÜ

İlişkili yazılar