Makine ihracatında büyük başarılara imza atan Konya’da OSB 4. Etap Genişleme Bölgesi çalışmaları hız kazandı. Son beş yılda yüzde 97 artış gösteren Konya makine sanayi sektörü 2011 yılında 227 milyon dolara ulaştı. Konya OSB’de tarım...
Konya Organize Sanayi Bölgesi 1990 yılından bu yana faaliyette olup, 328 firmada yaklaşık 30 bin kişilik istihdam gücüyle ve her geçen gün genişleyerek 80 farklı alt sektörde üretim gerçekleştiriyor. Konya’da sanayi ve ticaret, Cumhuriyet döneminde alınan Kalkınma Planları Kararları’yla birlikte gelişme sürecine girdi. Sanayi ve ticaret hayatının canlanması, bilinçli ve sistematik gelişmelerin ülke geneline yayılabilmesi amacıyla başlatılan çalışmalar neticesinde 1926 yılında Konya Ticaret ve Sanayi Odası kuruldu.
70’lerde sanayi siteleri kuruldu
Sınırları içerisinde bulunan verimli topraklar nedeniyle bir tarım kenti olarak bilinen ve gelişimine bu yönde ağırlık verilen Konya’da ilerleyen yıllarda tarımın yanı sıra sanayi alanlarında da önemli bir atılım içine girdiği gözleniyor. Konya’da özellikle 1950–1960 yılları arasında imalat sanayi tesisi 47’den 91’e yükselirken sınai faaliyet 1960 yıllarından itibaren istikrarlı bir gelişme gösterdi. İl merkezinde inşa edilen organize sanayi bölgeleri ile merkez ve ilçelerdeki küçük sanayi siteleri bu gelişmeyi hızlandıran başlıca faktörlerden oldu. 1965 yılından sonra Konya’daki imalat sanayindeki gelişmelerin bir sonucu olarak 3. Kalkınma Planı çerçevesinde organize sanayi bölgelerinin oluşturulması yönünde ciddi bir eğilim ortaya çıktı. Nitekim 1970– 1990 yılları arasında 19’u il merkezinde, 15’i ilçe merkezlerinde olmak üzere toplam 34 küçük sanayi sitesi kuruldu ve bu sitelerde 8 bin 66 adet iş yeri faaliyete geçti.
OSB’ler şehrin ekonomik ve sosyal hayatında etkili
Konya’da 2. Organize Sanayi Bölgesi’nin kurulması Bakanlar Kurulu’nca 15 Temmuz 1976 yılında uygun görüldü ve 23 Temmuz 1976 tarih ve 15655 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu işi yürütmek üz ere de Konya ili Ö zel İdare Müdürlüğü, Konya Sanayi Odası Başkanlığı v e S.S. Konya Organize Sanayi Bölgeleri Kooperatifi, Müteşebbis Teşekkül olarak görevlendirildi. 1981 yılında S.S. K onya Organize Sanayi Bölgeleri Kooperatifi’nin fesh edilmesi ile M üteşebbis Teşekkülü: İl Ö zel İdare Müdürlüğü, Konya Sanayi Odası Başkanlığı ve Konya Belediye Başkanlığı oluştu. 4562 sayılı yasa ile de tüzel kişilik kazanarak, müteşebbis heyet içerisinden oluşturulan yönetim kurulu marifetiyle yönetiliyor. Yer seçimi, proje yapılması ve daha değişik sebepler den dolayı alt yapı inşaatları ihalesi gecikmiş ve 20 Ağus tos 1984 tarihinde Bakanlıkça yapılan bir protokolle yol, kanalizasyon, drenaj, içme suyu şebek esi ve depo inşaatları yapım işi Konya Belediyesi’ne verildi. Alt yapı inşaatlarına ise ancak 1986 yılında başlandı. Bölgeden sanayicilere arsa dağıtımı işlemine 1987 yılında başlandı ve dağıtılan 223 s anayi parselinde inşaatlarını tamamlayan sanayiciler imalata geçtiler. Konya 2. OSB; şehir merk ezine yaklaşık 18 kilome tre mesafede, Konya Ankara - Konya Aksaray Devlet Yolları arasında 300 hektarlık bir alan üz erinde, 3 bin ila 80 bin me trekare arasında değişen çeşitli büyüklükte 223 s anayi parselinden oluşuyor. Konya sanayisine ve ekonomisine doğrudan etki eden bölgenin, Konya’nın sosyal yapısını da yönlendirdiğini söyleyebiliriz.
“Türkiye’nin en modern OSB’lerinden birisine sahibiz”
Konya Organize Sanayi Bölgesi Odası Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, şehirlerinde ilk organize sanayi bölgesinin temelinin 1986 yılında atıldığını söyledi. Konya Organize Sanayi Bölgesi’nin tarihçesi hakkında bilgi veren Başkan Büyükhelvacıgil, Türkiye’nin en modern OSB’lerinden birine sahip olduklarının altını çizdi. Büyükhelvacıgil: “Konya Organize Sanayi Bölgesi 1. etap kurulum çalışmalarına 1986 yılında 3 milyon metrekare alanda başlandı. 1990 yılına gelindiğinde ise 1. etaptaki firmalarımız faaliyete geçti. 1996’da 9 milyon metrekare, 2. etap kurulum çalışmalarına başlandı ve 1998’de de buradaki firmalarımız faaliyete geçti. 2006 yılında 1. etap genişleme bölgesi için 4 milyon metrekare arsa satın alınarak genişleme çalışmaları başladı. Ayrıca 9 milyon metrekare genişleme alanı çalışmaları da devam ediyor. Konya Organize Sanayi Bölgesi bugün genişleme alanları ile birlikte toplam alan 25 milyon metrekareye ulaşan Türkiye’nin en büyük ve en modern OSB’lerinden birisidir.”
30 bin kişi istihdam ediliyor
Bölge sanayicilerinin imalatları; özellikle otomotiv yan ve ayakkabı sanayi ürünleri dünyanın birçok ülkesine ihraç ediliyor. Piston, gömlek, rot-rotil, krank mili, conta, pres, değirmen makineleri, giyotin makas, ateş tuğlası, rafine yağ, boya, vinç, konfeksiyon, ürünleri başta olmak üzere Avrupa ülkelerinin yanı sıra Japonya dahil Uzak Doğu ve Orta Doğu’da pazar buluyor. Konya Organize Sanayi Bölgesi’nin Konya’nın üretim ve istihdam merkezi olduğunu söyleyen Tahir Büyükhelvacıgil bölge hakkında verdiği bilgilere şöyle devam etti: “Bölgede yaklaşık olarak 30 bin kişi istihdam ediliyor. Ayrıca Türkiye’nin ilk bilim merkezi, TÜBİTAK’ın desteğiyle Konya Organize Sanayi Bölgesi’ne yapılıyor. Bölgemiz sanayi ve bilimin iç içe olduğu bir merkez haline geliyor. Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde şu an itibariyle 328 firma faaliyet gösteriyor. 4. genişleme bölgesi ile birlikte bu rakam 455’e ulaşacak.”
“Makine sektörü, belirleyici ve stratejik öneme sahip”
Başkan Büyükhelvacıgil makine sektörünün Konya için önemine de değindi. Sektörün yarattığı katma değer ve istihdam ile stratejik bir öneme sahip olduğunu söyleyen Büyükhelvacıgil, sözlerine şöyle devam etti: “Makine imalat sanayi, ülkelerin küresel güç olma hedeflerinde stratejik önemi olan, belirleyici bir sektördür. Sektör, yarattığı yüksek katma değer ve istihdamla, Türk sanayicisinin hizmetine sunduğu makinelerle, ülkenin üretim becerisine olan katkılarıyla son derece önemlidir.”
Konya’da makine ihracatı 5 yıldır artışta
Konya Sanayi Odası Tahir Büyükhelvacıgil, gerek ülkemizde gerekse Konya’da makine sektöründe büyük başarılara imza atıldığını söyledi. Büyükhelvacıgil: “Ülkemiz makine sektöründe önemli başarılara imza atıyor. Bizler biliyoruz ki; bu ülkenin sanayicileri desteklendiği sürece inanılmaz başarılara imza atıyor. Bunun örneklerini her gün yaşıyor, medyadan başarı öykülerini takip ediyoruz. Mevlana şehri Konya, bu başarı hikâyeleriyle doludur. Makine İmalat Sanayi Konya ihracatında lider konumdadır. Konya’da, makine imalat sanayi ihracatı son beş yıldır sürekli olarak artış gösteriyor. 2006 yılında 115 milyon dolar olan makine ihracatı 2010 yılına göre yüzde 97 artışla, 227 milyon dolara ulaştı. Konya, Türkiye makine imalatında tarım makinelerinden araç üstü vince, metal işleme makinelerinden yüzlerce sektöre hizmet eden takım ve tezgâhlara değin çok geniş bir yelpazede üretim yapıyor. Konyalı sanayicilerimizin ürettiği makineler Avrupa’dan Ortadoğu’ya pek çok ülkeye ihraç ediliyor.”
80 çeşit alt sektörde üretim yapılıyor
Konya’nın, un fabrikası kuran firmalarıyla fabrika kuran fabrikalar şehri olduğunu ifade eden Büyükhelvacıgil, Konya’da 80 değişik alt sektörde üretim yapıldığının altını çizdi. Büyükhelvacıgil: “Konya 80 değişik alt sektörde üretim yapılan ülkemizin nadide şehirlerinden birisidir. Yaptığımız araştırmalarda Konya’da 12 sektörün ön plana çıktığını, bu sektörlerde kümelenme potansiyeli olduğunu tespit ettik. Bu sektörleri; makine imalat sanayi, otomotiv yan sanayi, ana metal sanayi, mobilya imalat sanayi, gıda ürünleri ve içecek imalat sanayi, deri ve deri ürünleri imalat sanayi, plastik ve kauçuk ürünleri imalat sanayi, tekstil ve tekstil ürünleri imalat sanayi, ağaç ürünleri imalat sanayi, kâğıt ve kâğıt ürünleri imalat sanayi, cam-porselen gibi metalik olmayan diğer mineral ürünleri imalat sanayi, endüstriyel mutfak ekipmanları gibi fabrikasyon metal ürünleri imalat sanayi olarak sıralayabiliriz.”
Kümelenme projelerine önem veriyor
Başkan Büyükhelvacıgil, Konya Organize sanayi Bölgesi’nce yürütülen kimi faaliyetler hakkında da bilgi verdi: “Otomotiv yan sanayi sektöründe Türkiye’nin ilk kümelenme projesini yürütüyoruz. Ayrıca döküm ve ayakkabıcılık sektörlerinde de kümelenme projeleri çalışmalarımız arasında yer alıyor. Kümelenmenin küresel rekabetin önemli unsurlarından birisi olduğunu düşünüyor ve çalışmalarımızı bu yönde entegre ediyoruz.”
Konya sanayi notları
* Türkiye’nin toplam sanayi üretimin yüzde 4’ünü Konya gerçekleştiriyor. Konya bu oranla Türkiye 5’inci ili konumunda.
* Konya, Türkiye ihracat sıralamasında 15. sırada yer alıyor.
* Konya ihracatından en fazla payı sırasıyla makine imalat sanayi, otomotiv yan sanayi ve gıda sanayi alıyor.
* 2001 yılında 462 ihracatçı firmasıyla 107 milyon dolar ihracat yapan Konya, 2010 yılında bin 84 ihracatçı firmasıyla doğrudan 1 milyar dolar civarında ihracat gerçekleştirdi. Dolaylı ihracatla birlikte bu rakam 1,5 milyar dolar civarındadır.
* 2002 yılında ilk 500 ve ikinci 500 büyük sanayi kuruluşu arasında 12 firma yer alırken, 2009 yılında bu rakam 21’e yükseldi.
KOS’ta Sektörel Dağılım
Sektör Sektör Adedi
Otomotiv Yedek Parça 63
Döküm 32
Makine 25
Tarım Makineleri ve Ekipmanları 24
İnşaat 19
Plastik 20
Metal 14
Gıda 16
Ambalaj 18
Mobilya ve Ahşap Ürünleri 9
Dorse ve Damper 9
Değirmen Makineleri 9
Tekstil 7
Kauçuk ve Lastik 7
Hidrolik 9
Kimya 6
Güneş Enerjisi Sistemleri 3
Boya 2
Derin Kuyu Su Pompaları 3
Kozmetik 3
Madeni Yağ 2
Yem 2
Isıtma ve Soğutma Sistemleri 5
Geri Dönüşüm 4
Kâğıt 2
Cam 2
Diğer 13
Toplam 328
Selim Bizcanlı/Bizcanlı Redüktör/Genel Müdür
“Konya OSB üyesi olduğumuz için mutluyuz”
“Makine sektörü Konya için en önemli iki sektörden biridir. Diğeri ise otomotiv yan sanayi 
sektörüdür. Geçmişten gelen bilgi birikimi, diğer illere göre daha fazla öz sermayeye dayanan üretim ve girişimcilik ruhu makine sektörünü tetikliyor. Konya makine sektörünün daha gelişmesi için Konya’nın isminin duyurulması yeterlidir. Konya ismi ile özdeşleşmiş firma veya markaların bilinirliğinin artması, ilimize çok olumlu dönüşler kazandıracak. Bunun yanı sıra Konya’ya yatırım yapacak herhangi bir uluslararası marka, Konya’nın bilinirliğini arttırarak ekonomimizi canlandıracak ve insanımıza güven verecek. Tüm bunlar gelişimi sağlayan ve ileriye umutla baktıran hamleler olacak. Konya Organize Sanayi Bölgesi üyesi olmaktan mutluyuz. Adı üzerinde, organize olmuş bir bölge olduğundan alt yapı, elektrik, su, ulaşım, doğalgaz ve güvenlik konularını halletmiş, sorunsuz bir alanda çalışma imkânına sahibiz. Şehrin sanayi ortamının göbeğinde, her zaman aktif bir ticari alanda yer alıyor olmamız da bizim için önemli bir avantaj. Organize Sanayi Bölgesi’ne üye diğer firmalar da bi - zimle hemen hemen aynı hedeflere sahip. Bu da tabii hepimizin arasında işlevsel bir ortaklık, bir bağ yaratıyor. Sanayi bölgelerinin yarattığı bu sinerji, hedefleri yolunda ilerlemek isteyen her firma için v azgeçilmeyecek bir ortam yaratıyor. Biz Bizcanlı Redüktör olarak, OSB’ye kayıtlı olarak faaliyet göstermenin daima avantajlı yönlerini gördük. Şu ana dek herhangi bir sorunla karşılaşmadık.”
Serkan Hızlı/Aytok Filtre Sistemleri/Dış Ticaret Müdürü
“Konya dünya pazarındaki yerini çoktan aldı”
“Bilindiği gibi makine sanayi ülkelerin global dünyada bir güç olma yolundaki en stratejik sektörlerin başında geliyor. Bu sektör, beraberinde getirdiği yüksek katma değer ve istihdam katkılarıyla son derece önemlidir. Makine imalat sanayi, Konya ekonomisine yön veren en önemli sektörlerden biridir. Özellikle tarım makineleri, metal işleme makineleri ve otomotiv yan sanayi, Türkiye’deki makine sektörünün lokomotifi durumuna geldi. Konya’da son on yılda küçük işletmelerle başlayan faaliyetler, bugün organize sanayi bölgeleri ile etkin üretim yapan büyük şirketlere dönüştü. Arz ve talep dengesinin getirdiği sonuçlar ile Konya dünya pazarındaki yerini çoktan aldı. Bunun yanında üretim kalitesinin arttırılması şirketlerin giderek profesyonelleşmesi ile birlikte inanıyorum ki dünya pazarındaki payı daha da artacak. Organize sanayi bölgeleri, temel işlev olarak sanayileşme sürecini tetikleme amacı ile kurulmuş ve sanayicileri ucuz sanayi arsası, alt yapısı, bürokrasinin azalması gibi işlevleriyle yardımlarda bulundu. Şu anda ise zaman içindeki gelişimi ile iş geliştirme faaliyetleri, kümelenme destekleri, vergi teşvikleri ve en önemlisi iş gücünün ihtiyaçlara uyarlanması işlevlerini yerine getiriyor. Konya’da da bu konuda faaliyetler yapılıyor. Ancak bu çalışmaların daha da geliş tirilmesi ve Konya’nın var olan büyük potansiyeline ulaşması gerekiyor.”
