Otomotiv, arıtma, enerji, kimya,çimento, gıda ve lastik gibiçeşitli sektörlerde hizmet veren endüstriyel tesisler, yaklaşık 30 yıldır..
Otomotiv, arıtma, enerji, kimya,çimento, gıda ve lastik gibiçeşitli sektörlerde hizmet veren endüstriyel tesisler, yaklaşık 30 yıldır anahtar teslim olarak devreye alınıyor. Otomasyonunbir adım ötesine geçen endüstriyel tesisler firmalara avantaj sağlıyor. Gerek iş gücü,gerekse performans açısından imalatı artıran söz konusu sistemleri tasarlayıp üreten firmaların temsilcileri, ihracat bazında en büyük problemiyüksek nakliye maliyetleri ve gümrüklerde yaşanan sorunların oluşturduğunu belirtiyor.
Makinenin alt sektörleri içerisindeher alanda kullanılan endüstriyel tesisler otomasyonun bir adım ötesine geçti. Komple tesis içerisindeyalnızca bir bölümü otomasyonlaşan söz konusu yapılar için artık tamamen anahtar teslim üretim hattı tasarlanıp üretiliyor. Özellikle ülkemizde endüstriyel tesis üreten firmaların büyük birbölümü sistemde kullanılan makinelerinyarısından fazlasını da kendisi imalediyor. Ancak önlerinde duran problemler yapılanmanın sağlıklı işlemesini engelliyor.
Ülkemizde anahtar teslim komple tesisüreten firmaların sayısına henüz tamolarak ulaşılamıyor. Ufak çapta faaliyetgösteren yüzlerce anahtar teslim tesisüreten firma var. Bunlar gerek fiyatperformans,gerekse kalite anlamında büyük firmalara zarar verirken; kayıtdışı çalışmaları da sektörü enformasyon anlamında etkiliyor. Makine sanayinin 23 alt sektöründe de uygulanan komple tesisleri üreten firmalarınsayısı oldukça fazla.
Ancak tamamenyerli üretim yaparak ihracat gerçekleştirebilen firma sayısı da oldukça az.Yaklaşık altı ay ve iki yıl arasında imalatsüreci sektöre bağlı olarak değişenendüstriyel tesislerin üretimi ciddi biralt yapı ve birikim gerektiriyor. Kaliteli ve deneyimli personellerin ürettiği tesisler firmalara kolaylık sağlarken müşterinin üretiminde ciddi anlamda kapasite artışına neden olabiliyor. Budurum müşterilerin üretimini etkilerken,imalat sürecinde yaşanan sorunları en aza indirgiyor.
TARİHİ 30 YILA DAYANIYOR
Üretimi; modern sanayinin temeli ve teknik ilerlemenin genel eğilimi oluşturuyor.Bu da yeni fabrikasyon süreçleri,otomasyon olanaklarının daha geniş uygulanışı, çeşitli tipte yükleme gereçlerinin,transfer tezgahları ve otomatik kontrol sistemlerinin kullanımı demektir.
Sanayi üretiminin bugünkü durumu düzenli artan çıktı, üretimin uzmanlaşması ve bütünleşmesi, imalat süreçlerinin ve fabrika ürünlerinin standartlaşması ve ürün parametrelerinde aynılık istemi ile belirleniyor. Bu son gereklilik; ancak imalat koşulları pratikolarak değişmediği sürece karşılanıyor.Dünya çapında endüstriyel tesis üreten firmaların üretim hattını anahtar teslim tasarlayıp işletmeye alması tarihi çok öncelere dayanıyor. Ülkemizde makine sanayinin gelişmediği dönemlerde dahi komple üretim hattı tesislerine sahip olan ülkeler, bugün makine sanayi sektöründe lider konumda bulunuyor.
Ancak ülkemizde anahtar teslim tesis tasarlayarak üretenlerin geçmişiyaklaşık 30 yıla tekabül ediyor. Bu süre zarfında kendini geliştiren firmalarınbirçoğu ise makine üretimi yaparak günümüzde komple tesis tasarlama ve üretme konusunda uzmanlaşmış firmalar oluşturuyor.
Ülkemizde anahtar teslim tesis üreticilerinin geçmişi yaklaşık 30 yıla tekabül ediyor. Bu süre zarfında kendini geliştiren firmaların birçoğunun ise makine üreterek günümüzde endüstriyel tesis tasarlayıp üretme konusunda uzmanlaştığı görülüyor.
TESİS NASIL KURULUYOR?
Komple tesisi işletmeye alma aşamasına ilk önce müşterinin çalışmak istediği kapasite belirlenerek başlanıyor.Kurulması istenen tesisin otomatik,yarı otomatik ya da manuel çalışan sistemlerden birisine karar verildikten sonra kapasiteye göre gereken ekipmanın sisteme uygun tasarlanması gerekiyor.
Bu noktada kullanılan makineler önem arz ediyor. Günümüzde kurulan tesisler içerisinde otomasyonada yer verildiği görülmektedir. Yani sistem yarı otomasyon, yarı makine sistemi şeklinde de tasarlanabilmektedir.Tesis tasarımında makinelerin birbirleriyle uyumundan ziyade amaca hizmet eden makinelerin ya da sistemlerin planlanması önem teşkil eder.
Örneğin; tam otomatik 36’lık parke taşımakinesi ile tam kapasite çalışmak için silo, bunker, mikser ve makine besleme elemanlarının kapasitesinin makineye göre tam olması gerekir.Tesisin üretim hattı montajı bittikten sonra test aşamasına geçilir. İstenilen sonuç alındığı takdirde tesis kullanıma hazır hale gelir. Bu gibi işlemlerin yanı sıra firmalar müşterilerine tesisin nasıl kullanılması gerektiğine dair bilgiler de sunar. Hatta tesislerin periyodik bakımına kadar hizmetler veren firmalar da bulunmaktadır.
TESİSLERİN MEKANİK USTALARI
Ülkemizde komple tesis tasarlayıpüreten firmaların ihracat gerçekleştirdiği ülkeler çalıştıkları sektörlere göre değişkenlik gösteriyor. Buna rağmen ağırlıklı olarak Avrupa kıtasına ihracat gerçekleştirildiğini söylemek mümkün.Avrupalı ithalatçılar ise sözleşmelere özellikle dikkat ediyor. Komple tesisin tasarlanarak üretilmesinde kullanılanbir takım makineleri belirli markalardan seçen firmalar, tesis üreticisine bu noktada güçlük çıkarabiliyor.
Ülkemizde kaliteli tedarikçi bulmakta zorlandıklarını ifade eden söz konusu üreticiler, tesislerin mekanik ustalarını genellikle kendi markaları altında üretiyor.Genel itibariyle ürettikleri kompleanahtar teslim tesislerin yarısından fazlasını kendi firmalarında üreten üreticiler deneyimlerini teknolojiyle buluşturuyor.
EKTAM Makine Yönetici Asistanı Duygu Öztürk anahtar teslim kompletesis ihracatında en büyük problemi lojistiğin oluşturduğuna dikkat çekti.
BÜROKRASİ İHRACATI ETKİLİYOR
Komple tesis üreten firmaların başlıca problemleri arasında bürokrasi geliyor.Sektöre ve kapasiteye bağlı olarak büyüklükleri değişen komple tesislerin nakliyesi konusunda firmalar bürokratik engellere takıldıklarını söylüyor.Bürokratik engellerin firmaların hızkaybına neden olmasının yanı sıra rekabetçiliğinide engellediği görülüyor.Buna rağmen Haziran ayında Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), ihracatçıların gümrüklere daha hızlı işlem yapmaları,işletmelerin kurumsal verimliliğini artırmaları ve maliyetlerini azaltmaları için Gümrük ve Ticaret Bakanlığıile veri paylaşımına ilişkin protokol imzaladı.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşiile Gümrük ve Ticaret BakanlığıMüsteşarı Ziya Altunyıldız’ın, imzalanan protokole ilişkin yaptıkları açıklamada protokolün ihracatçıların gümrük işlemlerini kolaylaştırmanın yanı sıradaha hızlı ve maliyetlerin daha düşük olmasını sağlayacağı belirtilmişti.Özellikle anahtar teslim komple tesis üreten firmalar açısından umut dolu bir gelişme olarak değerlendirilen bu protokol sonrasında ihracatta gelişmelerin yaşanması bekleniyor. Bu sayede ihracat kapasitesini ve rekabet gücünün yükselmesini bekleyen firmalar bu noktada pazar paylarını artırmayı hedefliyor.
“PARÇALARIN YÜZDE 90’INI KENDİMİZ İMAL EDİYORUZ”
CEVAT GÖKHAN ZEYBELAR-SAN MAKİNA MAKİNE MÜHENDİSİ“
Tuğla ve kiremit sektörüne hizmetvermek için 1973 yılında Çorum’dakurulan Ar-San Makina, 1984 yılındanbu yana komple tesis üretiyor. Esasentuğla ve kiremit üretim makinelerinin imalatını gerçekleştiren firmamız busektöre yönelik tam otomatik kompleüretim tesisleri de devreye almaktadır.Aynı zamanda tuz-kırma elemetesisleri, kömür kırma-hazırlama üniteleri,bentonit tesislerini de anahtarteslim olarak kuruyor.
Ayrıca çimento,kağıt ve tuz üretim tesislerine de özelüretimler gerçekleştiriyoruz. Bugün15 bin metrekare kapalı alanda üretimyapan, tam otomatik ve yarı otomatik anahtar teslim tesisler kuran firmamız,üretimin yüzde 80’ini ihraç ediyor.Üretim süreçlerinin çok büyük bir bölümü firmamızın bünyesinde yapılıyor.Tesis içinde kullandığımız parçalarınyüzde 80-90’ını kendimiz imal ediyoruz.Ülkemizde en azından kendi sektörümüzdeüretim yapan bazı firmalar mevcut; ancak Ar-San dışında kompletesis kurabilen bir firmanın var olup olmadığını bilmiyoruz. Ar-San Makineolarak yurt dışında çeşitli ülkelerde de anahtar teslim komple tesisleri işletmeye almaktayız.”
“ULAŞIM İHRACATTA PROBLEMYARATABİLİYOR”
DUYGU ÖZTÜRKEKTAM MAKİNE YÖNETİCİ ASİSTANI“EKTAM,
1977 yılından beri meşrubat ve gazsız içecekler için dolum hatlarıimal ediyor. Ancak tam anlamıylaanahtar teslimi şişeleme
tesisleridevreye almamız 1992 yılına tekabulediyor. Deneyimli mühendis kadrosuve Avrupalı firmalarla olan güvenilirişbirliği sayesinde EKTAM, günümüzdeher türlü şişeleme tesisini başarıyla devreye almaktadır.
Kalite ve müşterimemnuniyetini her zaman ön planda tutan firmamız; gazlı ve alkollü içecekler,su, meyve suyu, süt ve temizlik ürünleri ile yemeklik yağ şişelemetesisleri kuruyor.
Söz konusu ürünleriçin saatte 2 binden 40 bin şişeye kadar dolum hatlarını üretiyoruz. Ürettiğimiz anahtar teslim tesisler içerisinde kullandığımız parçaların yarısını tamamenkendi üretimimiz oluşturuyor.
Ülkemizde bu konuyla ilgili olarak ortalama beş adet firmanın komple tesis kurduğunu söyleyebilirim. EKTAM olarak biz hernekadar yurt dışına anahtar teslim tesisler kursak dahi, bizden başka herhangi bir firmanın tesis kurduğunu söyleyemem.
Komple tesis kuran firmalar özellikle yurt dışına ihracat gerçekleştirirken bir takım problemlerle karşı karşıya gelmektedir. Özellikleulaşım bu konudaki en önemli sorunun başında gelmektedir.
Neticede kurduğumuz tesisler önemli bir alanı kapsamaktadır. Bu nedenle özellikle ülkelerdeki bürokrasi ve ulaşım ihracatımızı zorluyor.
Bunların haricinde parçateminatı da bir diğer önemli sorunolarak görülebilir. Çünkü biz ürettiğimiztesislerde kullanılan makinelerinyarısını kendimiz üretiyoruz.
Diğer kısmını da firmalardan alıyoruz ya da müşterinin talebi doğrultusunda ithal edebiliyoruz. Bu da zaman kaybına ve bir takım bürokrasi sorununa neden oluyor.”
“SÖZLEŞMELERE UYULMAMASI BÜYÜK SORUN”
AYKUT AÇIKGÖZ EMCEKARE MÜHENDİSLİK YÖNETİM KURULU BAŞKANI“
Temsilciliğini yaptığımız firmaların satış ve pazarlamasının yanı sıra anahtar teslim otomasyon projeleri ve telekomünikasyon sektöründe aktif olarak faaliyet gösteren firmamızın, 22 yetkili bayi ve 18 çözüm ortağı bulunuyor.Makine imalatı yapan firmalarımızın yanında olup yapmış olduğu veya tasarlayacağı makinelerin elektrik–otomasyonalanlarında yardımcı olarak vede tecrübelerimizi aktararak projelerinin sorunsuz olarak yapılması birinci önceliğimizdir.
Ülkemizdeki otomasyon firmaları maalesef bir inşaat firmasının veya bir mekanik firmasının gölgesi altında kalıyor. Bundan dolayı projelerin zamanında tamamlanması bu firmalara bağlı olarak gelişiyor. Otomasyon firmaları en son sahaya girdikleri için diğer gecikmeler hiç göz önünde tutulmayarak, otomasyon firmasının işibitirmesi isteniyor. Bundan dolayıdır ki;otomasyon firması proje koordinasyonu,yönetiminin yanında stres yönetimi ve baskı altında iş yapabilme yetisine sahip olmalıdır.
Ülkemizde yapılanmasını tamamlamış firmalar çözüm ortağı oldukları firmalarla sıkı bir çalışma içerisine giriyor. Bundan dolayı çok fazla problem yaşanmadığı sürece bu firmalarla uzun süre ortaklık yapılabiliyor.Proje süresince hak edişlerinzamanında alınamaması ve sözleşme esaslarına uyulmaması otomasyon firmalarını anahtar teslim proje yapılması noktasında zor duruma düşürüyor.Bunun yanında merdiven altı diye tabiredilen tek kişi çalışan onlarca otomasyon firması var.
Bunlar tek kişi çalıştıkları için hem yeni proje yapılması,hem de yapılmış daha önceki projelere teknik destek vermek anlamında ciddisorunlar yaratıyor. Yatırımcının karar verirken çalıştığı firmanın nasıl bir firma olduğunu araştırması, ekonomik yapısı ve iş gücüne göre karar vermesi gerekir.”
“KALİTELİ TEDARİKÇİ BULMAK ZOR”
''MUHAMMED UZUN İMAS DIŞ TİCARET MÜDÜRÜ“
Farklı sektörlerdeki birçok tesisi ileTürkiye’nin en dinamik gruplarından biri olan İttifak Holding bünyesinde,1989 yılından bu yana İmas olarak faaliyet gösteriyoruz. Kurulduğumuzgünden bugüne, çeyrek yüzyıla yaklaşan tecrübemizle müşterilerimiz için anahtar teslim değirmen sistemleri üretiyoruz.
Sektörün geleceğine dair planladığımız hedef ve projelerimizle kurumsal gelişimimizi her geçen gün güçlendirerek faaliyet gösterdiğimiz alanda, sadece makine ya da tesis değil;teknoloji, kalite, güven ve müşterilerimiz için konfor üretiyoruz. Un, irmik ve mısır unu tesisleri üzerinde yoğunluklu olarak anahtar teslim tesisler üretiyoruz. Tesis içinde kullandığımızmakinelerin yüzde 70-80’ini kendi markamız altında ürettiğimiz makineler kapsıyor.
Ülkemizde anahtar teslimtesis kuran firmalarla alakalı olarak herhangi bir bilgi ne yazık ki çok fazla yok. Ancak çeşitli fuarlarda kendi sektörümüzde faaliyet gösteren firmalarla tanışabiliyoruz. Bu anlamda en azından kendi sektörümüzde anahtar teslim tesis kuran kaç adet firmanın bulunduğunu söylemek zor. Deneyimli teknik kadromuz ile küresel ölçekte üretim yapan bir kuruluş olarak; pazarlama ekibimizin üstün performansıyla Orta Asya’dan Amerika’ya, Afrika ülkelerinden Türki Cumhuriyetlere kadardünyanın birçok bölgesine değirmen sistemlerini taşımaya devam ediyoruz.
Sıkı sıkıya bağlı olduğumuz müşteri memnuniyeti ilkesi, insan kaynaklarına yaptığımız doğru yatırımlar ve bilgi birikimimizle,iş ortaklarımız için katma değer yaratıyoruz. Pazardaki yenilikçi konumumuzu devamlı kılmak hedefi ile hiç durmadan çalışmaya devam ediyoruz.Gelecek nesillerle de paylaşacağımız bilinciyle enerji kaynaklarımızı olabildiğince ekonomik kullanıyoruz.
Bu doğrultuda hem enerji tasarrufu,hem de sistem maliyetlerinin ucuzlatılmasınısağlamak için çaba sarfediyoruz. Böylelikle iş ortağı olarakalgıladığımız müşterilerimize, sistem mühendisliğinin yanında “Sistem etkinliği”prensibiyle de hizmet veriyoruz. Busayede, sunduğumuz değirmen diyagram,projelendirme, üretim, montaj vedevreye alınma dahil tüm sistemlerin kalitesini, sistem etkinliği ile birleştirmiş oluyoruz. Bu alandaki başarımız,müşterilerimizin aldığı üretim kalite ödülleri ile kendisini gösterdikçe, daha iyisini yapmak için motive oluyoruz.
Uluslararası ticari etiğe uygun rekabetedebilirlik prensibiyle üretiminigerçekleştirdiğimiz etkin sistemleri,geniş bir coğrafi yelpazede çok sayıdaülkeye taşıyoruz. Global ölçekte üretimve pazarlama faaliyetleri yürütebilmenin,etkin insan kaynakları yönetimi ile istikrara kavuşacağının farkındalığıyla ve tüm çalışanlarımızla birlikte,takımdaşlık ruhunun mutluluğu ve huzuruyla çalışıyoruz.
Ancak anahtarteslim tesisler kurarken kaliteli yurtiçi tedarikçi bulma noktasında sorunyaşıyoruz. Maalesef merdiven altı üretimyapan birçok firma var. Bu firmalarda kaliteli tedarikçi bulma konusundafirmaları zorluyor. Ayrıca yurt dışı tesis çalıştırıcılarının uzmanlık eksiklikleride sorun yaratıyor. Bu noktada firma olarak müşterilerimizle gerekli bilgi paylaşımı yapıyoruz.
Tesis içinde kullandıkları makinelerin yüzde 70-80’ini kendi markalarıyla ürettiklerini ifade eden İMAS Dış Ticaret Müdürü Muhammed Uzun kaliteli tedarikçi bulma konusunda problem yaşadıkları söyledi.
“FORMALİTELER ZAMAN ALIYOR”
SALİH İNCE ÖZDİL ENERJİ İDARİ İŞLER SORUMLUSU
“Yönetim merkezi Ankara’da bulunan Özdil Enerji olarak yaklaşık 40yıldır anahtar teslim tesisleri devreye alıyoruz. Firmamız özel sektör ve kamu kuruluşlarına olan taahhütleri kapsamında yurt içi ve yurt dışındaalçak, orta, yüksek ve çok yüksek gerilimlerde olmak üzere çok sayıda enerji iletim ve dağıtım hattını proje,imalat, hat malzemelerinin temini ve montajı dahil anahtar teslimi esası ile tamamlayarak ve başarıyla işletmeye alınmalarını sağlıyor.
Ayrıca telekomünikasyonalanında büyük şehirlerintelefon şebekelerinin tesisi, haberleşme,anten direklerinin imalat vemontajı, tranşe işleri, AG-OG elektrikşehir şebekeleri komple tesisi, 36 kV dağıtım merkezleri ve 170-420 kV’luk transformatör merkezlerinin sosyal ve endüstriyel yapıları dahil olmak üzere proje, inşaat ve elektrikli olarak komple anahtar teslim tesisi ve işletmeye alınması işleri de firmamızın ihtisas alanı içindedir.
Firmamız ayrıcaBOTAŞ Genel Müdürlüğü’nün doğal gaziletim ve dağıtım hatları komple tesisiile ilgili olarak açtığı tüm ihalelerderes’en davet edilen firmalar listesindebulunuyor. Tesis içerisinde kullandığımız parçalarda çelik konstrüksiyon ve iletkenleri kendimiz üretiyoruz.Umman, Irak, Lübnan, Ürdün gibi ülkelereanahtar teslim tesisler kuruyoruz.Ülkemizde Özdil Enerji haricinde yurtdışına tesis kuran firmanın olup olmadığınısöylemem zor; ancak özellikle yurt dışına tesis kurarken formaliteler önemli bir sorun oluşturuyor. Öncelikle zaman kaybına neden olan bu problem çözümlenirse ihracatın daha kolay yapılabileceği aşikardır.”
“FİNANSMAN İHRACATTA ÖNEM TEŞKİL EDİYOR”
BÜLENT ÇİVİCİ SİSTEM MAKİNA GENEL MÜDÜRÜ
“Ankara’da 1976 yılında faaliyetlerinebaşlayan Sistem Makine, 1986 yılındanitibaren İstanbul’da faaliyetlerine devam ediyor. Kuruluşundan günümüze ısıl işlem fırınları konusunda müşterilerimize hizmet veriyoruz. Yurtiçi ve yurt dışına ısıl işlem konularında uzman kadrosuyla hizmet veren firmamız,1995 yılından bu yana anahtar teslim tesisler üretiliyor. Demir,çelik, döküm, alüminyum, seramik ve cam sanayinin ısıl işlem fırınları veekipmanları konusundaki ihtiyaçları karşılıyoruz.
Üretim konumuz sanayifırınları imalatı olup, bu konu üzerinde metal imalat sektörüne hizmet veriyoruz.Bunların içerisinde de alüminyum imalatçıları ve vida, cıvata imalat firmaları ön plana çıkıyor. Üretmiş olduğumuz tesisin genellikle tüm parçalarını kendimiz imal ediyoruz.Yalnızca elektriksel parçaları dışarıdan tedarik ediyoruz. Sanayi fırınları konusunda ülkemizde komple tesis imaleden ülkemizde üç ya da dört firma bulunuyor.
Tesis konusuna birçok alangirdiğinden, her alanda tesis kuranfarklı firmalar da mevcuttur. Isıl işlemkonusunda anahtar teslim tesis olarakson olarak Meksika’ya vida ısıl işlemtesisi kurduk. Kendi sektörümüzde yurtdışına komple tesis kuran iki ya da üçfirma bulunuyor. Komple tesis kuran firmaların genel problemini finansman oluşturuyor. Isıl işlem tesisi üretimi yaklaşık minimum altı ay ile 12 ay arasında değişiyor. Alıcı verdiği avansile işi tamamlatmak istiyor ve imalat süresince işi kendimiz finanse etmek zorunda kalıyoruz. Bunun dışında çok önemli bir problem yaşamıyoruz.”
