Kamerun, 30 milyar dolarlık GSYİH ile Afrika’nın yedinci, Orta Afrika’nın ise en büyük ekonomilerinden biri olarak gösteriliyor. Coğrafi konumu itibarıyla Orta Afrika’nın giriş kapısı ve 1994’te kurulan...
Kamerun, 30 milyar dolarlık GSYİH ile Afrika’nın yedinci, Orta Afrika’nın ise en büyük ekonomilerinden biri olarak gösteriliyor. Coğrafi konumu itibarıyla Orta Afrika’nın giriş kapısı ve 1994’te kurulan altı üyeli Orta Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği’nin (CEMAC) en büyük ülkesi olan Kamerun, yükselen bir ekonomik grafik izliyor olsa da uzun yıllar süren sömürü döneminin yarattığı geri kalmışlığı telafi edebilmek ve 2035 yılı için hedeflediği gelişmişlik seviyesine ulaşabilmek için de var gücüyle çalışıyor. Ekonomi Bakanlığı ve Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre yüzde 5 seviyelerinde gerçekleşen bir büyüme sergileyen Kamerun, bu doğrultuda şehir planlaması, sağlık sektörü, tarım ve hayvancılık, yollar, enerji, su ve güvenlik olmak üzere yedi ana temel bölümden oluşan bir acil eylem planını üzerine odaklanmış durumda.
1999 yılında CEMAC içerisinde ortak para, ortak gümrük tarifesi ve malların serbest dolaşımını sağlayan Gümrük Birliği’ne geçen Kamerun, 2015 yılı BM İstatistik Bölümü verilerine göre 6 milyar dolarlık ithalat ve 4 milyar dolarlık ihracatla 10 milyar dolarlık bir ticaret hacmine sahip. 2015’te Kamerun, 6 milyar dolar değerinde ithalat ve 4,1 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştirmişti.
Kamerun’un küresel ticareti içerisinde makine sektörünün durumu ise ithalat odaklı ilerliyor. Ülkede hâkim sanayi üretimi madencilik ve tarım üzerine ilerliyor ve bu çerçevede Kamerun, 2015 yılı BM İstatistik Bölümü resmi verilerine göre toplam ihracatının ancak yüzde 1,2’si oranında 51,1 milyon dolar değerinde makine ihracatı gerçekleştirirken, toplam ithalatının yüzde 8,6’sı oranında 524 milyon dolar değerinde makine ithal ediyor.
2035 HEDEFİ YÜKSELEN EKONOMİ OLMAK
Kamerun’un küresel ticareti ve özelde makine sektörüne ait rakamların ayrıntılarına geçmeden önce bir parça Kamerun’un siyasi ve sosyal içeriklerine de göz atalım. Kamerun, sahip olduğu petrol, doğal gaz, madenler, orman ve tarım ürünleri gibi yer üstü ve altı kaynaklar açısından önemli potansiyele sahip bir ülke ve ihracatının 
yüzde 90’ını da başta petrol olmak üzere kereste, kakao, kauçuk, pamuk ve alüminyum ile gerçekleştiriyor.
Öte yandan Kamerun, diğer Afrika ülkelerinin karşı karşıya bulunduğu genel sorunların çoğunu da yaşamaya devam ediyor. Bu sorunlar arasında kötü yönetim, sivil hizmetlerin hantallığı, yolsuzluk, rüşvet, bürokrasi, finans sektörünün gelişmemiş olması, yüksek vergi ve ticareti kısıtlayıcı tedbirler olarak sıralamak mümkünken, Kamerun, gibi 2035 yılında yükselen bir ekonomi olma hedefiyle bu temel sorunların iyileştirilmesi için yoğun bir siyasi, sosyal ve ekonomik bir program izlemeye de devam ediyor.
EN BÜYÜK SORUN, ALTYAPI EKSİKLİKLERİ
Kamerun ismi, bölgeye gelen ilk Avrupalılar olan Portekizli denizcilerin, burada içerisinde bol miktarda kabuklu hayvan gördükleri bir nehre kendi dillerinde kabuklu hayvan anlamına gelen Camarões adını vermelerine dayanıyor.
Günümüzde Kamerun’un bulunduğu bölgelerde, sömürge dönemi öncesinde de birçok etnik grup varlık gösteriyordu. Ülkenin sık ormanlarla kaplı güney kesimlerinde herhangi siyasi bir birliktelik sağlanmadan bir arada yaşayan Bantu toplulukları yer alırken, ülkenin güney ve batı kesimlerinde daha merkezi bir birliktelikle topluluk halinde yaşayan oluşumlar vardı. 1472 yılında Portekizli 
denizcilerin Fernando do Poo önderliğinde bölgeye gelmesi sonucu Avrupalılar bu bölgeye ilk defa ayak basmışlardır. Portekizlilerin bölgede hâkimiyet kurması sonucu 1520 yılında bölgeden ticaret yapılmaya başlanmış, özellikle Douala gibi sahile yakın topluluklarla yapılan ticaretin önemli bir kısmını köle, fildişi ve palmiye yağı ticareti oluşturmuştur. Diğer yandan, Portekizlilerin gelişiyle bölgede çok sayıda şeker kamışı tarlaları oluşturulmuş, köle ticareti çok daha büyük bir öneme sahip olmuştur, bu insanlık dışı ticaret 1840’ta Douala ile Portekiz hükümeti arasında yapılan anlaşma ile son bulmuştur.
1868 yılında Douala’da ilk ticari merkezini kuran Almanya ise Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna dek bölgenin yeni sömürgeci hâkimi olacaktır. Almanya, 1916 yılında son birliğinin de bölgeden çekilmesiyle Kamerun’daki sömürge sistemini tamamen kaybederken, Almanya’nın boşluğu İngiliz ve Fransız askeri birlikleri tarafından hızla dolduruldu ve Kamerun, fiili olarak Fransız ve İngiliz hâkimiyeti altında iki ayrı bölgeye bölündü. Fransız yönetimindeki bölgenin 1960’ta bağımsızlığını kazanmasının ardından İngiliz yönetimindeki bölgenin de 1961’de bağımsızlığını almasıyla iki bölge aynı yıl Kamerun Federal Cumhuriyeti adı altında federal bir yapıya dönüştü ve 1972 yılında ise Kamerun Cumhuriyeti adı altında tek bir merkeze bağlanarak üniter bir yapıya kavuştu.
Oldukça genç bir nüfusa sahip olan Kamerun’un toplam nüfusu Dışişleri Bakanlığı ve Uluslararası Para Fonu’nun 2015 yılı tahminlerine göre 23 milyonun üzerinde. 286 etnik gruptan oluşan nüfus hızlı büyüyen ve kentlileşme oranı hızla artan bir yapıya sahipken, nüfusun yaklaşık yüzde 40,5’i 15 yaşın altındadır. Kentlerde yaşayanların oranı ise yüzde 58 olarak ölçülüyor.
Ülkenin idari başkenti Yaoundé, ekonomik başkenti ise Douala’dır. Bununla birlikte Kamerun’un kırsal bölgelerindeki büyük altyapı eksiklikleri nedeniyle kentlere doğru büyük göçler yaşanmaya da devam ediyor ve bu hızlı göçler nedeniyle kentlerdeki yaşam standartları da düşerek altyapısız gecekondulaşmaya yol açıyor.
Diğer yandan Kamerun, doğal alanları bakımından “Küçük Afrika” olarak da tanımlanıyor. 2001 yılında 
yapılan bir araştırmaya göre ülke genelinde 96’sı endemik açıdan sadece bu ülkeden bulunan 542 farklı balık türü belirlenmiştir. Ayrıca yine aynı araştırmaya göre ülke genelinde 15 bin kelebek türü, 280 memeli hayvan türü (küçük ve büyük memeli hayvanların toplamı), Afrika’da bulunan 275 adet sürüngen türünün 165’i ile üç timsah türü ve 190-200 kurbağa türü olduğu belirlenmiştir. Bunlara ilaveten 750’si Kamerun’da yerleşik, 150’si göçmen olmak üzere 900 farklı kuş türü de tespit edilmiştir. 2008 yılında Nijerya sınırına yakın bir konumda oluşturulan Takamanda Ulusal Parkı ile soyu tehdit altında olan goril ailesine mensup “Cross River Gorili”nin korunması da amaçlanmıştır. Halen sayıları 300 civarında bulunan goril türünün soyu kaçak avlanma ve orman alanlarının tahrip edilmesi nedeniyle tükenme tehdidi altındayken, Banyang Mbo Tabiat Alanı’nda ise ülkede var olan az sayıda orman fili nüfusunun korunması amaçlanıyor.
GENÇ VE AKTİF İŞ GÜCÜNE SAHİP
Ülkenin kuzeyinde Müslüman Sudanlı etnik gruplarla Fulani denilen etnik grup çoğunluktayken, Çad Gölü civarında az sayıda Shuwa Arapları yaşıyor. Ka
merun’un güneyinde ise Bantu ve Yarı-Bantu dillerini konuşan gruplar bulunuyor. Diğer yandan, özellikle 2007’de çoğunluğu Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad ve Nijerya’dan olmak üzere 100 bine yakın göçmenin Kamerun’a girdiğini de söyleyelim. Elbette Fransız ve İngiliz azınlıkların yanı sıra son on yıldır Çin’in yoğun olarak ilgilendiği Kamerun’da Çinli azınlık gruplarına da rastlanıyor.
Kamerun’da nüfusun yaklaşık yüzde 40’ı aktif iş gücü çağındadır ve çalışanların yaklaşık yüzde 66’sı çiftçilik, hayvancılık, avcılık ve balıkçılıkla uğraşıyor. Yüzde 14’lük kısım ise vasıfsız işçi olarak yine tarım sektöründe istihdam ediliyor. Çalışanların yüzde 57’si kendi hesabına çalışırken ancak yüzde 20’si ücretli olarak, yüzde 20’si ise ailesine yardımcı olarak çalışıyor
. Bununla birlikte uzmanlar, ülkedeki istihdamın yüzde 90’ının kayıt dışı olduğunu da bildiriyor. Kayıtlı istihdamın yarıya yakını kamuda istihdam edilirken, kayıt dışı istihdamın yüzde 60’ı tarım sektöründe, kalanı da tarım dışı sektörde görülüyor.
ENERJİ TALEBİ HAD SAFHADA
Öte yandan, ülke genelinde 15 yaş ve üzerinde olan nüfusta okuma yazma bilenlerin oranı ise 2010 tahmini verilerine göre yüzde 71,3 düzeyinde seyrediyor. Bu oran erkeklerde yüzde 78,3 iken, kadınlarda yüzde 64,8 olarak ölçülmüş. Kamerun genelinde zorunlu bir eğitim sistemi bulunmasına rağmen okuma yazma bilmeyenlerin oranı ise yüzde 25. Ülkede okul çağına gelmiş çocukların okula başlama oranı da yüzde 79 ile Afrika standartlarına göre yüksek seyrediyor. Kamerun toprakları kuzeyde Sahra Çöllerinden güneye inildikçe çayırlara ve ekvatoral ormanlara kadar uzanıyor. Genel olarak ülkenin kuzeyi dışında doğa koşulları uygun ve bol su kaynaklarına sahipken, kırsal bölgelerde içme suyu ve enerji temininde halen büyük 
sorunlar yaşanıyor.
Kamerun’da, doğal koşulların çeşitliliği ekonomik ve tarımsal faaliyetlerin çeşitlenmesini de sağlıyor. Yağmur ormanları ülkenin yüzde 40’ını kapladığı için ağaç ve orman ürünleri sektörü Kamerun’un gelişen sektörlerinden biri olarak öne çıkıyor ve bu ürünlerin ihracatı da petrolden sonra ikinci sırada yer alıyor. Bununla birlikte Kamerun, korumaya ayrılan topraklar bakımından yüzde 14’lük oran ile Afrika’daki en büyük orana sahip ülkelerden biri olma konumunu da sürdürüyor.
Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri ise madencilik… Petrol üretimi sektörde ilk sırada yer alırken, ülke ihracatının yarıdan fazlası petrolden elde ediliyor. Diğer yandan Kamerun, diğer maden kaynakları bakımından çok zengin olmasına karşın henüz bu kaynaklar yeterince işletilemiyor. Bunda kuşkusuz ülkedeki yatırım sorunları kadar enerji ihtiyacında yaşanan aksaklıklar da büyük rol oynuyor. Kamerun’un sanayi üretimindeki en önemli faaliyeti olan alüminyum üretimindeki tekeli ALUCAM’ın da zaman zaman enerji kesintileri nedeniyle üretimi aksatıyor olması, sanayi tipi elektrik arzında yaşanan sorunların en somut örneğini oluşturuyor. Bununla birlikte, ülkede yabancı yatırımları teşvik eden yeni maden yasasının kabulünden sonra uluslararası madencilik firmalarının bu zengin kaynaklara olan ilgisi arttığı gibi, başta boksit, petrol ve doğal gaz olmak üzere kobalt, demir filizi ve altın temelli doğal kaynaklara ait yeni rezervleri arama, işletme ve üretim faaliyetleri de geçmişe göre daha hızlanmış durumda.
ZAYIF HALKALARDAN BİRİ, SANAYİ ÜRETİMİ
Kamerun’un GSYİH’si cari fiyatlarla 30 milyar dolar civarında seyrediyor. Satın alma gücü paritesine göre kişi başı gelir ise yaklaşık bin 300 dolar olarak ölçülüyor. Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden temin ederken, tarımsal üretim temel gıda ihtiyacını karşılamak ve ihracat geliri elde etmek amacıyla yapılıyor. Bu çerçevede ihracata yönelik olarak üretilen başlıca tarım ürünleri de kakao, kahve, pamuk, muz ve kauçuk olarak öne çıkıyor. Bu ürünlerin ihracat düzeyi uluslararası piyasalardaki gelişmelere ve iklim koşullarına bağlı olarak değişim gösterirken, mevcut ağaçların yaşlanması kakao, kahve ve kauçuk üretimini olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Diğer yandan, gıda üretimi son yıllarda artmasına karşın, ulaş
ım altyapısının kötü durumda olması; finansman, girdi ve yeni teknolojilere erişimdeki yetersizlikler sektörün gelişmesinin önündeki en önemli engeller olarak dikkat çekiyor. Diğer taraftan, ormancılık faaliyetleri de Kamerun’un önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaya devam ediyor. Kereste sanayisi daha çok, ülkenin doğusundaki Kongo Havzası ormanlarının etrafında yoğunlaşmışken, ağaç ve ağaç ürünlerinin ihracatı da petrolden sonra ikinci sırada geliyor.
Bununla birlikte tarım ve madencilik temelli Kamerun ekonomisi içerisinde hızlı bir gelişim gösteren bir başka sektör ise inşaat… İnşaat sektörü; ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu yatırımları sayesinde hızla büyürken, hizmetler sektöründe de telekomünikasyon ve ulaşım hizmetleri en önemli faaliyetler olarak önem teşkil ediyor. Kamerun’da sanayi sektörü ise GSYİH’nin yüzde 15’ini oluşturuyor. Ülkedeki en önemli endüstriyel faaliyet alüminyum üretimi ve bu segmentte tekel olan ALUCAM ülkedeki sanayi üretiminin yaklaşık yüzde 7’sini, ihracatın yüzde 5’ini ve GSYİH’nin yüzde 3’ünü tek başına gerçekleştiriyor ve ülkede üretilen elektriğin de üçte birini tek başına tüketiyor.
KAMERUN’UN MAKİNE İTHALATI
Kamerun’un makine ithalatına ilişkin rakamlara odaklandığımızda, BM İstatistik Bölümü verilerine göre Kamerun’un ülke bazında makine ithalatı 2015 yılında, 524 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, Çin,
ABD ve Fransa Kamerun’un makine ithalatında ilk üç sırada yer alırken, Çin 132,6 milyon dolarlık makine ihracatıyla Kamerun’un en büyük ticari partneri olmayı sürdürdü. Geçmiş yıllara kıyasla ABD ve Fransa’nın Kamerun’un makine ithalatındaki payı düşüyor olsa da bu iki ülke ikinci ve üçüncü sıradaki yerlerini korumayı başardı. 2015 yılında, Almanya, İtalya, İngiltere, Japonya, Belçika, İspanya ve Hindistan Kamerun’un makine ithalatındaki en güçlü diğer ülkeler olarak sıralanırken, Türkiye ise 4 milyon dolara yaklaşan makine ihracatıyla, Kam
erun’un makine ithalatında 20’nci sırada yer aldı.
Kamerun, 84. fasılda 2015 yılı verilerine göre en fazla 8431 GTİP kodlu “Ağır iş makine ve cihazları” ürün grubunda ithalat yaptı. 2015 yılında söz konusu ürün grubunda 67,9 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirilirken, bu rakam 2014 yılında 85 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Listenin ikinci sırasında 8410 GTİP kodlu “Su türbinleri, su çarkları ve bunlar için regülatörler” ürün grubu bulunuyor. Kamerun, 2015 yılında söz konusu kalemde 38,9 milyon dolar değerinde makine ithal ederken, bu ürün grubuna ait 2015 yılı verilerinde yüzde 347’ye ulaşan artış gerçekleştirildiği izleniyor. Bu ürün grubu, aynı zamanda, Kamerun’un makine ithalatında en fazla artış görülen ürün grubu olması açısından da önem taşıyor. Kamerun’un 84. fasılda en fazla ithalat gerçekleştirdiği üçüncü kalem ise 8421 GTİP kodlu “Santrifüjle çalışan kurutma, filtre, artıma cihazları” ürün grubu oldu. 2014 yılında söz konusu ürün grubunda 21,9 milyon dolarlık ithalat 
gerçekleştirilirken bu rakam 2015 yılı verilerine göre yüzde 57,5 artarak 34,5 milyon dolar seviyesine ulaştı. Diğer yandan, Kamerun’un makine ithalatındaki en güçlü düşüş ise 8426 GTİP kodlu “Gemi vinçleri; vinçler (taşıyıcı halatlı vinçler, dahil); hareketli kaldırma çerçeveleri, şasisi straddle tipi olan ayak, mesafeleri ayarlanabilen lastik tekerlekli taşıyıcılar ve vinçli yük arabaları” ürün grubunda ve yüzde 92,5 seviyesinde gerçekleşti. 2014 yılında bu ürün grubunda 108 milyon dolarlık ithalat yapan Kamerun, 2015’te sadece 8 milyon dolarlık alım gerçekleştirdi.
TÜRKİYE 20’NCİ SIRADA
Türkiye ise Kamerun’un makine ithalatında 2015 yılında 20’nci sırada yer aldı. TÜİK verilerine göre, Türkiyeli makine üreticileri, 2015 yılında yüzde 31,6 ihracat artışı yakaladı ve Kamerun’a 7,4 milyon dolar değerinde makine ihraç etti.
Türkiye’nin 84. fasılda Kamerun’a gerçekleştirdiği makine ihracatı içinde ilk sırada 8454 GTİP kodlu “Metalürjide veya metal dökümhanelerinde kullanılan tav ocakları, döküm potaları, külçe kalıpları ve döküm makineleri” ürün grubu yer alıyor. Söz konusu kalemde Kamerun’a 2015 yılında bir milyon dolar değerinde ürün ihraç edilirken listenin ikinci sırasında bulunan 8438 GTİP kodlu “Yiyecek ve içeceklerin sınai amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makine ve cihazlar” ürün grubunda da yüzde 600’lük artışla 934 bin dolarlık ihracat yapıldı. 2014 yılında bu rakam 133 bin dolardı. Türkiye’nin Kamerun’a makine ihracatında ilk 10 ürün grubu listesinin üçüncü sırasında ise 8474 GTİP kodlu “Toprak, taş, metal cevheri vb. ayıklama, eleme, tasnif, ayırma, yıkama, kırma, öğütme, yoğurma, kalıplama vb. makineleri” ürün grubu yer alıyor. 2014 yılında söz konusu kalemde 922 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilirken 2015 yılında bu rakam yüzde 17 azalışla 766 bin dolara geriledi.
Bununla birlikte, Türkiye’nin Kamerun’a makine ihracatında en yüksek artış, 8431 GTİP kodlu “Ağır iş makine ve cihazları” ürün grubunda yaşandı. Bu ürün grubunda 2014’te sadece 70 bin dolarlık ihracat yapılırken, 2015’te bu rakam yüzde 870 artışla 680 bin dolara yükseldi. Benzer şekilde, Türkiye’nin Kamerun’a makine ihracatındaki en büyük düşüş de 8428 GTİP kodlu “Kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma makineleri (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler)” ürün grubunda gerçekleşti. Bu ürün grubunda 2014’te sadece 725 bin dolarlık ihracat yapılırken, 2015’te bu rakam yüzde 69 düşüşle 225 bin dolara geriledi.
KAMERUN’UN MAKİNE İHRACATI
Kamerun’un ülke bazında makine ihracatı ise 2015 yılında 51,1 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, Danimarka, İngiltere ve Gabon Kamerun’un en güçlü ticaret ortakları olurken, Fransa, ABD, Kongo, Senegal, Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti ile Hollanda Kamerun’un makine ihracatındaki önemli ülkeler olmayı sürdürdü. Bu dönemde Türkiye ise cüzi bir alımla Kamerun’un makine ihracatında 32’nci sırada yer aldı.
Kamerun, 84. fasıl itibarıyla 2015 yılında, en fazla ağır iş makine ve cihazlarında ihracat gerçekleştirdi. 8431 GTİP kodlu “Ağır iş makine ve cihazları” ürün grubunun ihracatı 2015’te 21,8 milyon dolar olurken, 8429 GTİP kodlu “Dozerler, greyder, skreyper, ekskavatör, küreyici, yükleyici vb.” ürün grubu 5,8 milyon dolarla ikinci, 8479 GTİP kodlu “Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar” ürün grubu ise 3,9 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. Ülkenin makine ihracatı, toplam ihracat içerisinde ise yüzde 1,26 gibi düşük bir oranda gerçekleşmeye devam etti.
TÜRKİYE-KAMERUN DIŞ TİCARET İLİŞKİLERİ GELİŞMEYE AÇIK
Türkiye ile Kamerun arasındaki ticari ilişkilerin genel olarak iki ülke açısından da düşük seyrettiği söylenebilir. Türkiye Kamerun’la yapılan ticarette 2003-2007 döneminde açık, 2008-2015 döneminde ise fazla vermeye başlarken, Türkiye’nin Kamerun’a ihracatı 2007 yılından itibaren yükselmeye başladı ve 2009 yılında yaklaşık yüzde 55’lik artışla 50 milyon dolara ulaştı. 2010 yılında da bu seviyeye yakın miktarda gerçekleşen ihracat 2011’de ise bir önceki yıla göre bu kez yüzde 116 artarak 105 milyon dolara yükselirken, Kamerun’dan gerçekleştirilen ithalat da yüzde 20 civarında arttı ve 47,7 milyon dolara ulaştı. Bu rakamlar ve ticaretin gelişim hızı, iki ülke arasındaki ticaretin gelişmeye açık olduğunun en büyük göstergesi olarak değerlendirilebilir.
Toparlamak gerekirse, Türkiye’nin 84. fasıl bazında Kamerun’a makine ihracatı 2015 yılında yüzde 31,6’lık artışla 7,4 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam 2014’te, TÜİK verilerine göre 5,6 milyon dolar seviyesindeydi. Türkiye’nin 84. fasıl bazında Kamerun’dan makine ithalatı ise 2014 yılında toplamda 19 bin 862 dolar olarak gerçekleşti. Bunun 19 bin 708 doları 8473 GTİP kodlu “84.69 ila 84.72 pozisyonlarındaki makine ve cihazlarda kullanılmaya elverişli aksam, parça, aksesuarlar” ürün grubundan gerçekleşirken, 154 doları ise 8409 GTİP koduyla “Sadece veya esas itibarıyla 84.07 veya 84.08 pozisyonlarındaki motorların aksam ve parçaları” ürün grubundan yapıldı. Diğer yandan, Türkiye, TÜİK verilerine göre Kamerun’a 2015’te toplam 83,3 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu anlamda, makine sektörünün, Türkiye’nin Kamerun’a toplam ihracatından yüzde 8,9 pay aldığı söylenebilir. Hatırlanacağı üzere bu rakam, 2014’te yüzde 5,1 seviyesindeydi.
TİCARETİ ETKİLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER
Ekonomi Bakanlığı ve Dış İşleri Bakanlığı’nın yayımladığı güncel bilgilere göre, Türkiye ile Kamerun arasında resmi pasaportlara karşılıklı vize muafiyeti bulunuyor. Kamerun’un umumi pasaportlara uyguladığı vize ise devam ediyor. Yolcuların, ülkeye girişte sarı humma aşısı olduklarını gösteren uluslararası aşı sertifikasını yanlarında bulundurmaları çok önemli. Ayrıca, zorunlu olmamakla birlikte, Hepatit A, Hepatit B, Menenjit, Kolera, Polio, Tetanoz, Difteri, Tifo gibi hastalıklara karşı da gerekli aşıların yaptırılması tavsiye ediliyor. Seyahat sağlığı ve uygulanması gereken aşılar konusunda Sağlık Bakanlığı Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün İnternet sayfasından (www.hssgm.gov.tr) daha fazla bilgiye ulaşılabilir.
Diğer yandan, Kamerun’da özellikle resmi karşılamalarda ya Avrupai giyim tarzı (takım elbise, kravat, etek) ya da Kamerun’un renkli yöresel kıyafeti olan Kaba Ngondo’nun giyilme zorunluluğu bulunuyor. Bu kıyafetlerden hangisi ile karşılamalara/davetlere katılacağı davetiyelerde belirtilirken, ülkenin kırsal kesimlerinde ise renkli kıyafetlerle birlikte başlarını örtmek için renkli şapkalar sıkça kullanılıyor.
