Gumruk musteşarlığı’nın yayınladığı yeni yonetmelik, tuzel kişi ve kurumların gercekleştirdiği gumruk işlemlerinin denetimlerinin, işlemlerden sonra kendi işyerlerinde yapılmasına imkan veriyor. gumruk denetimleri sonucu şirketlere risk puanı verilecek ve bu puanlar sonraki değerlendirmelerde dikkate alınacak.
Gümrük Müsteşarlığı yayınladığı yeni yönetmelikle Türkiye’de gümrüklerin daha çağdaş ve etkin denetimini gerçekleştirmenin yolunu açtı. Resmi Gazete’nin 27.10.2008 tarihli nüshası nda yayınlanan “Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeli- ği” ile artık gümrük kontrolleri, gümrük kapılarında değil gerçek ve tüzel kişilerin kendi yerlerinde yapılacak. Bu yönetmelik kapsamında artık firmalara Gümrük Müsteşarlığı Merkez Denetim Elemanları gidecek, firmalar bunlara uygun çalışma mekânları sağlayacak ve denetim elemanları firmanın bütün kayıtlarını inceleyerek gümrük kontrollerini yapabilecek.
YONETMELİKTEKİ YENİLİKLER
Yeni yönetmeliğin getirdiği bir başka yenilik de denetimler sonucu ortaya çıkan raporlamayla şirketlere risk puanı verilmesi olacak. Gümrük Müsteşarlığı bu risk puanlarını daha sonraki değerlendirmelerinde kullanmayı planlıyor. DRT Solmaz Gümrük ve Dış Ticaret Danı şmanlığı Kıdemli Müdürü Cahit Gökçelik, yeni yönetmeliğin gümrük denetimlerinde yeni bir dönemi başlattığını söyleyerek, “Bazı küçük değişikliklerle Yönetmelik çağdaş ve etkin bir gümrük yönetimi için gerekli koşulları sağlamaktadı r” dedi.
GUMRUKLE İLGİLİ BUTUN İŞLEMLER KONTROL EDİLECEK
Yönetmelik kapsamındaki kontrollere “Sonradan Kontrol” ismi veriliyor ve Son Kontrol’ün tanımı yönetmelikte şu şekilde yapılıyor: “Beyan edilen bilgilerin doğruluğu ve işlemlerin usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı da dâhil eşyanın gümrük işlemlerine ve/veya sonraki ticari işlemlere ilişkin ticari belge ve verilerin ya da riskli kişi veya işlemlerin ilgili kişilere ait yerlerde kontrolü.” Son Kontrol, kişilerin gümrük vergileri karşısındaki durumu ile gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğ ini belirlemeye yarayacak. Yönetmelik ile Gümrük Müsteşarlığı bünyesinde Risk Değerlendirme ve Koordinasyon Komisyonu oluşturuldu. Komis yonda Gümrük Müsteşarı başkanlığında, sekretaryayı yürütmek üzere belirlenen bir birim ve bu birimden sorumlu Müsteşar Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, Gümrükler Genel Müdürü, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü, Gümrükler Kontrol Genel Müdürü ve TASİŞ Genel Müdürü görev alacaklar.
SUREC TEBLİGAT İLE BAŞLAYACAK RİSK PUANI İLE SONUCLANACAK
Sonradan kontrol süreci, firmaya gönderilen bir tebligat ile başlıyor. Sonradan kontrolün amacını tehlikeye düşürmeyecek durumlar dışında, sonradan kontrolü yapacak merkez denetim elemanı nın, kontrole başlama tarihinden en az 15 gün önce, sonradan kontrole başlanacağını ilgilisine bildirmesi gerekiyor. Sonradan kontrol yapan merkez denetim elemanlarının gümrük vergileri ile gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen yükümlülüklere ilişkin olarak kişinin lehine ve aleyhine olan tüm hususları inceleyebilecek. Denetimden geçen kişi ya da kurumların, denetim elemanlarına uygun koşulları ve gerekli bilgilere erişim için her türlü yardı- mı sağlamaları gerekiyor. Denetim elemanı sonradan kontrol sonucuyla ilgili olarak denetime tabi olan kişi veya kurumla nihai bir görüşme yapacak ve bu görüşmenin sonuçlarını bir tutanakla kesinleştirecek. Hazırlanan değerlendirme ve idarî raporlar, sekretarya işlemlerini yürüten birim tarafından incelenerek, sonradan kontrole tabi tutulan her kişi ve kuruma bir risk puanı verilecek. Bu puanlar söz konusu birim tarafından risk değerlendirmelerinde kullanılacak.
“GUMRUK DENETİMİ DAHA CAĞDAŞ VE DENGELİ OLABİLİR”
Yeni yönetmeliğin dış ticaret ile uğraşan firmalara yeni yükümlülükler getirdiğ ini hatırlatan DRT Solmaz Kıdemli Müdürü Cahit Gökçelik, şu değerlendirmeyi yaptı: “Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği ile esas olarak firmaları n gümrük ve dış ticaret kuralları- na uygun çalışıp çalışmadığını kontrol etmek ve aksine hareket edenler hakkı nda yasal işlem yapmak amaçlanmaktadı r. Bu yönetmeliğe, firmaların yaşadı kları sorunların merkez denetim elemanları na iletilmesi, bu vasıta ile yaşadı kları sorunlara çözüm aranması ve bunların Müsteşarlık merkezine ulaşması için bir mekanizmanın eklenmesi yararlı olacaktır. Böyle bir yaklaşım Yönetmeliğ i daha çağdaş ve daha dengeli yapacağı gibi firmaların da bu kontrollere bakış açısını da olumlu yönde de- ğiştirebilir.” Kaynak: Deloitte Türkiye
