BREXIT GEÇİŞ DÖNEMİNİN BİTİŞİYLE, 1 OCAK 2022’DEN İTİBAREN BİRLEŞİK KRALLIK’A YAPILACAK İHRACATLARDA UKCA SERTİFİKASI ZORUNLU OLACAK. PEKİ, UKCA SERTİFİKASI NEDİR VE NASIL ALINABİLİR?

Birleşik Krallık Uygunluk Değerlendirme Sertifikası (UK Conformity Assessment- UKCA), Brexit sürecinin tamamlanmasıyla Birleşik Kralık’a (İngiltere, İskoçya, Galler) ihraç edilecek ürünler için CE (Conformitè Europëenne) sertifikasının yerini alan ürün markasıdır. 1 Ocak 2021 tarihiyle uygulanmaya başlayan UKCA sertifikası, geçiş sürecinin tamamlanmasının ardından 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren Birleşik Krallık için zorunlu hale gelecek. Geçiş sürecinde CE sertifikası Birleşik Krallık tarafından kabul edilirken, 1 Ocak 2022 itibarıyla bu iki uygulama birbirinden tamamen ayrılacak ve UKCA sertifikası taşımayan ürünler Birleşik Krallık pazarına giremeyecek. 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren hem AB hem de Birleşik Krallık pazarlarına yönelik ürünlerin CE ve UKCA standartlarının ikisini de karşılaması beklenirken, ürünlerini Birleşik Krallık’a ihraç etmek isteyen üreticilerin geçiş süresi içinde UKCA belgelendirme süreçlerini tamamlamaları tavsiye ediliyor.

UKCA SERTİFİKASI HANGİ ÜRÜNLERDE İSTENİYOR?

Mevcut CE sertifikasını zorunlu tutan yönetmelik kapsamına giren ürünlerin, birkaç istisna hariç neredeyse tamamı UKCA sertifikası kapsamında bulunuyor. 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren aşağıdaki hususların tümünün geçerli olması durumunda, UKCA sertifikası kullanılacak:
• Ürün Birleşik Krallık pazarına arz edilecekse,
• Ürün UKCA sertifikası gerektiren mevzuat kapsamındaysa,
• Ürün hakkında üçüncü taraf uygunluk değerlendirmesi gerekliyse,
• Ürün uygunluk değerlendirmesi Birleşik Krallık onaylı değerlendirme kuruluşunca yapılmış ve uygunluk dosyası 1 Ocak 2021’den önce AB’de yerleşik bir onaylanmış kuruluşa aktarılmamışsa.

UKCA SERTİFİKASI NASIL ALINIR?

UKCA sertifikasının alınabilmesi için Birleşik Krallık yetkili otoritelerince onaylanan değerlendirme kuruluşlarına başvurulması gerekiyor. Birleşik Krallık’ta yerleşik CE sertifikası sağlayan çoğu kuruluş bu statüdeyken, Birleşik Krallık Akreditasyon Servisi (UKAS) ulusal akreditasyon servisi olarak çalışmaya devam ediyor. UKMCAB (UK Market Conformity Assessment Bodies) veri tabanından onaylanmış yetkili kurumlar bilgisine ulaşabilirsiniz. 1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla ilgili mevzuatta ihracatçının bir temsilci ya da sorumlu kişi ataması gerekiyorsa, Birleşik Krallık pazarı için tüm yetkili temsilciler Birleşik Krallık’ta yerleşik olmalıdır. Ürün Birleşik Krallık’ta üretilmiyorsa, Birleşik Krallık’ta yerleşik ithalatçının bilgileri ve adresi ürün belgelerine işlenmelidir.

UKCA SÜRECİNE HAZIRLIK

Süreç, CE sertifikası sahibi üreticilerle CE sertifikası olmayan üreticiler için farklı işliyor. Halihazırda CE sertifikası olanların, gerekliliklerin büyük oranda örtüşmesi nedeniyle süreci daha hızlı tamamlayacağı beklenirken, henüz CE sertifikasına sahip olmayan üreticiler için bu süreçte gerekli şartları sağlamak, yapılması gerekli düzenlemelerle daha uzun ve yoğun sürebilir. UKCA sertifikası uygulamasında önemli olabilecek başlıklarsa şöyle sıralanıyor:

  • Uyum süreci içinde mevcut CE sertifikası sahibi ürünler 1 Ocak 2022 tarihine kadar Birleşik Krallık pazarında satılabilecek,

  • Ürünlerini 1 Ocak 2021 öncesinde AB ya da Birleşik Krallık pazarlarına sürmüş üreticilerin bu ürünlerle ilgili ek bir şey yapmaları gerekmiyor.

  • Onaylı kurumlar tarafından verilen CE sertifikaları 1 Ocak 2021 tarihinden sonra alınmış olsa bile 1 Ocak 2022 tarihine kadar Birleşik Krallık pazarında bu CE sertifikası kullanılabilir.

  • 1 Ocak 2021 tarihiyle birlikte Birleşik Krallık tarafından onaylanan kurumlarca Birleşik Krallık standartlarına uymadığı tespit edilen ürünlerin UKCA sertifikası alması gerekiyor.

  • 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren 24 ay içinde, çoğu CE sertifikalı ürüne UKCA sertifikası eklenebilir.

  • Birleşik Krallık merkezli AB onaylı tüm değerlendirme kuruluşları, 1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla Birleşik Krallık onaylı değerlendirme kuruluşu oldular.

  • Karşılıklı tanıma anlaşmaları aksine işaret etmediği sürece, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren Birleşik Krallık onaylı kuruluşlar tarafından yapılan değerlendirmeler AB tarafından kabul edilmeyecek. Aynı şekilde AB onaylı kuruluşların yaptıkları değerlendirmeler Birleşik Krallık tarafından kabul görmeyecek.

  • Ürünün hem CE hem de UKCA standartlarını karşılaması ve her iki pazar için de üretilmesi durumunda iki işaret de kullanabilecek.

  • UKCA sertifikası, çoğu ürün için 1 Ocak 2023 tarihine kadar ürüne iliştirilmiş bir etikete ya da ürün beraberindeki bir belgeye iliştirilebilecek.

  • UKCA sertifikasının, 1 Ocak 2023 ve sonrasında çoğu ürün için doğrudan ürüne iliştirilmesi gerekecek.

MAKİNE İHRACATINDA UKCA SERTİFİKASI KULLANIMI

UKCA sertifikasının kapsadığı ürün grupları arasında basit basınçlı kaplar, elektromanyetik uygunluk, otomatik olmayan tartı aletleri, ölçüm cihazları, liftler, radyo ekipmanları, basınçlı ekipmanlar, zararlı maddelerin sınırlandırılması ve makineler bulunuyor. Tıbbi ekipmanlar, raylı ürünlerde iş birlikleri, inşaat malzemeleri ve sivil amaçlı patlayıcılar ise UKCA mevzuatı içerisinde olmakla birlikte bazı özel kurallara sahiptir. Makine Tedariki Güvenlik Yönetmelikleri 2008’e göre (The Supply of Machinery Safety Regulations 2008) UKCA işaretlemesi uygunluk beyanına izin verilen yasal alanda bulunuyor. Elle çalıştırılan makineler (kaldırma amaçlı kullanılanlar hariç) ile alet ve merdivenler ise UKCA mevzuatına girmiyor. Diğer yandan, makine üzerinde değişiklik yapılan çoğu durumda UKCA uygunluğu gerekmeyecek, ancak
İş Ekipmanları Kullanım Yönetmeliği (Provision and Use of Work Equipment Regulations-PUWER) yükümlülükleri ve ürün sağlığı gereksinimlerinin karşılanması gerekecek. Yapılacak bir değişikliğe bağlı olarak ürün üreticisinden tavsiye istenebilir ve yapılacak değişikliğe göre mühendislik uzmanlığına ihtiyacınız olabilir.
Makine üzerinde yapılacak değişiklik;

• Ürünü yeni bir makine haline getirecek kadar geniş kapsamlıysa,
• Ürün güvenlik sistemlerini ya da fonksiyonlarını etkiliyorsa,
• Ürünün orijinal halinde yer verilmeyen kayda değer risk artışı getiriyorsa (elle çalışan bir makinenin bilgisayar kontrollü hale getirilmesi gibi), üzerinde değişiklik yapılan makinenin uygunluk değerlendirmesi kriterlerini sağlaması ve ürüne yeni UKCA sertifikası alınması gerekmektedir.

YARARLANILABİLEK KAYNAKLAR

UKCA’ya geçiş düzenlemeleriyle ilgili ayrıntılı bilgi edinmek için Birleşik Krallık İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanlığı ve Sağlık ve Güvenlik İdaresinin resmi internet sayfalarını ziyaret edebilir ya da sayfada göreceğiniz karekodları mobil telefonunuz ya da tabletinize okutarak bu sayfalara erişim sağlayabilirsiniz.