METAVERSE SÖZ KONUSU OLDUĞUNDA LİDERLERİN ÇOK KÜÇÜK BİR KISMI BU KONUDA UZMAN OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR. HATTA BAZILARI, BUNUN ŞİRKETLERİ İÇİN ÖNEMLİ OLUP OLMADIĞINI BİLE BİLMİYOR.

Son ayların trend kavramlarından biri olan Metaverse için herkes bir şeyler  söylüyor ama bir türlü net bir tanımlama oluşturulamıyor. Dolayısıyla da kimileri Metaverse’ün kaçınılmaz bir hedef olduğunu söylerken, kimileri de bu yeni evreni “içi boş bir balon” olarak nitelendiriyor. Peki, Metaverse aslında nedir? Aslen Metaverse ile ilgili bazı kavramlar şimdiden somutlaşmaya başladı bile. Birçok şirket, paydaşlarıyla farklı şekillerde bağlantı kurmak, müşteri bağlılığını güçlendirmek ve gelirlerini artırmak için bu alana yatırım yaparken, pazarda bu kadar hızla yükselen bir kavram için dikkati elden bırakmamakta da yarar var. Metaverse’ün temelini oluşturan teknoloji trendlerinin bazıları son yıllarda hayatlarımıza girmiş olsa da (AR/VR, Blokzinciri gibi), popüler hale gelmesi çok ani oldu. İnternetin ilk günlerinde olduğu gibi Metaverse de spekülasyon, aşırı değerleme ve makul olmayan yatırımlara yol  açabilir. Dolayısıyla, teknoloji konusunda öngörülü kanaat liderlerinin hayal ettiği Metaverse vizyonunun tam anlamıyla gerçekleşmesi için daha epey bir zamana ihtiyacımız olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu nedenle de her şirketin kendi endüstrisinde bir Metaverse lideri olması bugünden gerekmiyor.  Kamu kurumları ve özel kuruluşlara dünya çapında sektör odaklı denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri sunan PricewaterhouseCoopers (PwC), Metaverse hakkında yayımladığı “Bulutları dağıtalım: Metaverse gelecek için ne ifade ediyor?” başlıklı son raporunda, liderlerin bilmesi ve yapması gerekenlere odaklanırken, Metaverse’ün bir devrim değil, liderlerin göz ardı etmemesi gereken bir evrim sürecini ifade ettiğinin altını çiziyor. Bu evrimin, uzun vadede şirketlerin ve tüketicilerin birbirleriyle, ürünlerle ve hizmetlerle etkileşimini kökten değiştireceğini vurgulayan rapora göre, Metaverse ilişkili kripto para, fintech inovasyonları gibi temel konseptler bugün  tüm şirketleri ilgilendiriyor. Ancak Metaverse, beraberinde riskleri de barındırıyor: Yeni teknolojiler, güven oluşturmak için yeni stratejiler ve yeni bakış açıları gerektiriyor. Bu nedenle de liderler, raporda ele alınan altı başlıkta kavrama aşina olarak Metaverse çerçevesini anlamalı ve nispeten düşük riskli senaryoları yavaş ve istikrarlı adımlarla değerlendirmeliler.

METAVERSE NEDİR VE ŞİRKETİNİZ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?

Metaverse, ürün ve hizmet alım satımı yapabileceğiniz, sözleşmeler imzalayıp yürürlüğe koyabileceğiniz, yetenekleri işe alıp eğitebileceğiniz, müşteriler ve topluluklarla bağlantı kurabileceğiniz gerçekçi üç boyutlu dijital bir dünya vadediyor. Hayal edilen bu dünya günümüzde verileri, yönetişimi ve işlemleri kontrol eden büyük platformların sahipliğinde olmayacak. Bunun yerine müşteriler (ve şirketler) kendi kimliklerini, paralarını, deneyimlerini ve varlıklarını istedikleri yere götürebilecekler.  Ayrıca, günümüzün internet deneyimlerinden farklı olarak, bu dijital dünyanın büyük bir kısmı, içinde hiç kimse olmasa da var olmaya devam edecek.  Mesela, Metaverse ile sanal gerçeklik gözlüğü takarak dünyanın öbür ucundaki bir fabrikayı ziyaret etmeniz mümkün olacak. Oturduğunuz yerden kalkmadan fabrikadaki makineleri görebilecek, fabrika müdürü ile el sıkışabilecek ve fabrikanın faaliyetlerini gözlemleyebileceksiniz. Siz fabrikanın dijital versiyonundan çıktıktan sonra da bu versiyon eş zamanlı üretim yapmaya devam edecek. Tüketiciler, sanal bir otomobil galerisinden rakip bir diğerine hızlıca geçip test sürüşünü, aracın yaşattığı duyuları da hissederek yapabilecekler. Sanal otomobil ise bir sonraki sanal sürücüsünü bekleyecek.

METAVERSE NELERDEN OLUŞUYOR?

Metaverse, şirketlerin odaklanabileceği bir dizi fırsat olarak düşünülebilir. PwC, Metaverse’ü oluşturmak  üzere bir araya gelen teknoloji trendleri hakkında yaptığı araştırmalara dayanarak Metaverse’ün temelini oluşturacak altı kavramı şöyle sıralıyor: Ekonomi, birlikte çalışabilme, yönetişim, kimlik, deneyim ve kalıcılık.  Bu kavramlar içinden, şu anda oldukça somut olan bazılarıyla yeni iş kolları oluşturulabileceği veya var olan iş kollarının geliştirilebileceğini ifade eden raporda, perakende, gayrimenkul  ve eğlence sektöründeki şirketlerin halihazırda bunlara yatırım yaparak kâr elde ettikleri vurgulanıyor. Öte yandan, daha az olgunlaşmış Metaverse bileşenleri olan diğer kavramları en başından seçerek Metaverse ne yönde evrim geçirirse geçirsin şirketinizin buna hazır olmasını sağlayabilirsiniz. Her iki türlü de bu bileşenler, güvene ve değerlere dikkat edilme sini gerektiriyor; çünkü bu değerlere dikkat edilmezse, bu yeni dijital dünya, sosyoekonomik eşitsizlikleri daha da derinleştirebilir.

METAVERSE ÇAĞINA HAZIRLANMANINALTI YOLU
Henüz gerçek bir Metaverse yok; ancak birçok kavram şimdiden iş dünyası için önemli hale geldi. Birçok şirket yavaş ve istikrarlı altı adım atarak Metaverse’den fayda sağlayabilir. Bu adımların ilk üçü fırsatlara odaklanıyor ve şu anda mevcut olan örneklerden yararlanıyor. Diğer üçü ise Metaverse’ün gelecekteki başarısını destekleyecek kapasitelerin oluşturulmasına yardım edecek.

1. Hızlanın: Teknoloji şirketleri dâhil çoğu şirket, hızla değişen Metaverse kavramlarından kurumsal olarak haberdar değil. Şirketler dijital işlemlerini ve yatırımlarını emanet etmek ve gerçekten anlamak için gereken becerilere ve

süreçlere sahip değil. Şirketler, konuyu ele almak için bir çalışma grubu oluşturabilir, kripto paralar ve merkezi olmayan otonom kuruluşlar (DAO) gibi temel kavramları ve bunların ilişkisini anlamaya ve değişen Metaverse’ü takip etmeye ayırabilir.

2. Strateji oluşturarak ilerleyin: Metaverse’den ve onunla ilişkili temel kavramlardan elde edilebilecek kısa ve uzun vadeli fırsatları tespit edin, sonrasında da ufak denemelerle belirlediğiniz stratejiyi uygulamak için bir yol haritası oluşturun. Örneğin, hizmetleri daha esnek hale getirmek, güvenlik ve kimlik için planlar geliştirmek, yeni müşteri deneyimleri tasarlamak, Metaverse yolculuğunda faydalı olabilecek artırılmış/sanal gerçeklik (AR/VR) denemeleri yapmak veya bu konularla ilgili yeni dijital yetkinlikleri işe almak gibi adımlarla uygulamaya başlanabilir.

3. Nabız yoklayın: Şu anda Metaverse’ün temelini oluşturan trendlerle ilgili mevcut birkaç fırsatı seçin. Daha düşük riskli senaryolar arasında, fiziksel ürünlerin dijital versiyonlarının satılması, sanal ürün ve mağazaların sunulması, marka farkındalığını ve müşterilerle ilişkileri geliştirmek için NFT’lerin (Non-Fungible Token) çıkarılması yer alıyor. Şirketler aynı zamanda, satış, reklam ve müşteri desteği için dijital gayrimenkul satın almayı veya kiralamayı da değerlendirmek isteyebilir. Dijital gayrimenkul daha yüksek riskli bir opsiyon; çünkü, dijital dünyalardan hiçbirinin uzun vadeli olacağı henüz kanıtlanmadı.

4. Güvene odaklanın:

Metaverse ve Metaverse’ün mevcut unsurları; siber güvenlik, gizlilik hakları, yasal uyum, marka itibarı ve suistimalle mücadele

çalışmalarıyla ilgili yeni zorlukları da beraberinde getiriyor. Örneğin, şirket-
ler varlıkların bulundukları ortamdan bağımsız olarak güvende olmasını sağlamak için siber güvenlik önlemlerini hizmet seviyesinde planlamalı. Tüketicilerin, hissedarların, yasal düzenleyicilerin ve diğer paydaşların güvenini artırmak için, Metaverse’le ilgili girişimlerinizden neler beklemeleri gerektiğini ve potansiyel riskleri nasıl azaltacağınızı onlara erkenden bildirin. Blokzinciri ve yapay zekâ teknolojileri, kimlik, varlık, işlem ve sözleşme doğrulama süreçlerinin otomasyonu konusunda yardımcı olabilirler.

5. Temel yetkinlikleri yeniden değerlendirin: Merkezi olmayan ve paylaşımlı dijital bir ortamda rekabet avantajı sunan şeyler, size şu anda rekabet avantajı sağlayan şeylerden farklı olabilir. Kritik

yetkinlikler konusundaki eksiklikleri tamamlamak amacıyla mevcut çalışanlara yeni beceriler kazandırmanız ve yeni çalışanları işe almanız, aynı zamanda da veri ve işletme arasındaki ilişkiyi yeni bir perspektiften değerlendirmeniz gerekebilir. Örneğin, dijital stratejiniz yeni bir dijital platformun sahibi olmaya dayanıyorsa, hizmet ve güvenlik altyapınızı geliştirmeniz gerekebilir. Eğer bir platformla çalışıyorsanız, bu platformların Metaverse’e hazır olup olmadığını değerlendirebilirsiniz.

6. Fiziksel ile dijitali birbiriyle uyumlu hale getirin: Portföyünüze dijital hizmet ve/ya varlıklar eklediyseniz veya eklemeyi düşünüyorsanız hem fiziksel hem de dijital yapılarda tutarlı bir müşteri deneyimi yaratmayı hedefleyin. Kanal üstü deneyim bakışıyla, müşterilerinize fiziksel, dijital ve Metaverse

ortamında benzersiz ve tutarlı deneyimler sağlayın.

NEDEN HAREKETE GEÇMELİSİNİZ?
Bu altı adım, size büyük faydalar sağlayabilir. Şu anda inovasyonlar dijital ekonomiyi kökten değiştirecek, dijital ortamların birlikte çalışabilmesini kolaylaştıracak, tüketicilerin ve şirketlerin tümüyle sahiplenebileceği dijital kimlikler yaratacak, yönetişimle ilgili yeni kurallar koyacak, daha kapsayıcı dijital deneyimler sunacak ve bu deneyimleri daha kalıcı hale getirecek şekilde hızlanıyor. Erken davranmak şirketinizin geride kalmasını engelleyecektir. Yeni bir dijital dünyanın kurulduğunu şimdiden anlamalısınız.

METAVERSE EVRENİNDE HANGİ KONULARA ODAKLANILIYOR?

• Müşteri deneyimini zenginleştirmek,

• Yalnızca Metaverse’de bulunan sanal ürünler geliştirmek,

• Müşteriler hakkında yeni veriler toplamak,

• Fiziksel ve dijital ürün ve hizmetleri pazarlamak,

• Metaverse ödemelerini ve finansmanını desteklemek,

• Metaverse faaliyetlerini destekleyen donanımlar ve uygulamalar sunmak.