SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKTE ÖNCÜ ROL OYNAYAN ARÇELİK, WWF-TÜRKİYE (DOĞAL HAYATI KORUMA VAKFI) VE DENİZ YAŞAMINI KORUMA DERNEĞİ (DYKD) İLE GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİREREK, DENİZEL BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ TEHDİT EDEN HAYALET BALIK AĞLARI SORUNUNUN ÇÖZÜMÜNE KATKI SAĞLAYACAK ORTAK BİR PROJEYE İMZA ATIYOR. “HAYALET AĞLAR PROJESİ” KAPSAMINDA MARMARA DENİZİ’NDEKİ PRENS ADALARI’NDA KEŞİF DALIŞLARI İLE SAPTANAN HAYALET BALIK AĞLARI ÖZEL DALIŞLARLA ÇIKARTILIP GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEREK ARÇELİK ÜRÜNLERİNDE KULLANILACAK.
Doğal varlıkların korunması, sürdürülebilir teknolojiler geliştirilmesi ve döngüsel ekonomi uygulamalarında örnek çalışmalar hayata geçirmeye devam eden Arçelik, bu kez WWFTürkiye ve DYKD ile denizlerdeki biyoçeşitliliği tehdit eden hayalet balık ağlarına karşı harekete geçiyor. Proje ile hayalet balık ağlarının yol açtığı tahribat konusunda farkındalığın artırılması, hayalet balık ağlarının toplanarak Arçelik ürünlerinde kullanılması ve Marmara Denizi Prens Adaları’nda hassas deniz dibi fauna ve florasının korunması hedefleniyor. Proje kapsamında hayalet balık ağlarının yerleri robotlar ve dalgıçlar aracılığıyla belirlenerek haritalandırılırken, projenin ilk etabı olan keşif dalışlarının tamamlanması sonucunda belirlenen alanlardaki hayalet ağlar dalış ve teknik araçların yardımıyla su altından çıkarılacak. Bir yıl boyunca devam edecek projede toplanacak bu ağların gerekli kriterleri karşılayan kısmı geri dönüştürülerek Arçelik’in ürettiği beyaz eşyalarda kullanılacak; ayrıca balıkçılara ve bölge halkına farkındalık seminerleri de düzenlenecek.
HAYALET AĞLAR DENİZ YAŞAMINI ÖLDÜRÜYOR
Hayalet ağlar, doğada çözünmediği gibi pasif olarak avlanmaya devam ederek denizaltındaki canlıların kapana kısılmalarına ve boğulmalarına yol açıyor. Deniz tabanının kazınmasına sebep olan hayalet ağlar, denizcilik ve balıkçılık ekonomisini de tehdit ediyor. Arçelik CEO’su Hakan Bulgurlu, “Plastik atıklardan mikrofiber parçacıklara ve müsilaja kadar bugün denizlerimiz için pek çok tehdit mevcut. Hayalet balık ağları da son yıllarda ekosistem için büyük bir tehlike arz etmeye başladı. Denizin altında yıllarca formunu koruyan hayalet ağlar, birçok canlının ölümüne yol açarken, ekosistemi tehdit eden türlerin ortaya çıkmasına ve su kalitesinin bozulmasına da neden oluyor. Arçelik olarak, doğaya ve sürdürülebilirliğe olan bağlılığımız doğrultusunda ArGe ekiplerimizin geliştirdiği teknolojilerle 2021 yılında 9 ton geri dönüştürülmüş balık ağını ürünlerimizde kullandık. Hayalet Ağlar Projesi kapsamında da bu balık ağlarını geri dönüştürüp ürünlerimizde kullanarak ekonomiye kazandırmayı ve sürdürülebilir bir geleceğin inşasına katkı sağlamayı hedefliyoruz.” diyor. WWFTürkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli ise projeyle ilgili olarak şunları söylüyor: “Bilimsel araştırmalara göre okyanuslardaki atıkların yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan hayalet ağlar denizlerimizdeki plastik atıkların en ölümcülüdür. Her yıl 500 bin ila 1 milyon ton balıkçılık malzemesi okyanuslara bırakılıyor. Plastik kullanımının doğaya verdiği zararı eskisine göre daha iyi biliyor olsak da gözden uzak hayalet ağların etkilerini anlamak biraz daha zor. Bırakıldıkları yerlerde senelerce tür ayırt etmeden avlanmaya devam eden hayalet ağlardan; köpekbalıkları, deniz memelileri, deniz kuşları ve deniz kaplumbağaları da etkileniyor. Hayalet ağlar üzerlerini örttükleri resiflerde yaşayan deniz tabanı canlılarının ışık, besin ve oksijen alımını engelleyerek onları adeta boğuyor ve önemli denizel yaşam alanlarını tahrip ediyorlar. Kolayca bozulmayan malzemelerden üretilen ağlar, suda ufalanmaları halinde ise mikroplastik olarak doğayı kirletmeye devam ediyor.” DYKD Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Narcı da Marmara Denizi’nin zengin biyoçeşitliliğinin korunması ve sürdürülebilir olması için oldukça kapsamlı çalış malar yaptıklarının altını çiziyor ve “Bugüne kadar 32.000 metrekare hayalet ağı deniz dibinden temizledik. Türkiye’de bu konuda uzun yıllardır ve sürekliliği sağlayarak çalışmalarımızı ulusal ve uluslararası arenada yürütüyoruz. Denizin bazen 30 metre bazen daha derinlerinde bulunan bu ağlara, örneğin karabatak gibi kuşlar, kabuklular ve hayalet ağlara takılan türlerle beslenmeye gelen deniz canlıları yakalanıp ölüyorlar. Biz bunları temizlemezsek belki 50 belki de 100 yıl deniz dibinde kalarak milyonlarca deniz canlısının ölümüne neden olacaklar. Bu çalışmalar son derece riskli ve hassasiyetle yürütülen çalışmalar. Bu nedenle birlikte güçlerimizi birleştirmemiz çok değerli.” değerlendirmesinde bulunuyor.
FARKINDALIK OLUŞTURMAK ÇOK ÖNEMLİ
Hayalet Ağlar Projesi kapsamında denizden hayalet ağ çıkartılması yanında, farkındalığın artırılması ve sürdürülebilir bir izleme mekanizması oluşturulması için balıkçılarla çalıştay gerçekleştirilmesi de planlanıyor. Yine proje kapsamında ilgili kurum ve yerel yönetimlerle iş birliğiyle, balıkçıların ağ kaybettiklerinde bilgilendirebilecekleri yerel haberleşme mekanizmasının kurulması koordine edilecek; ayrıca akademisyenlerin katkısıyla projenin çevresel ve sudaki yaşama etkisi, akademik bir araştırma ile tespit edilerek somut verilerle raporlaştırılacak.