TÜRKİYE’DE YENİ GELİŞEN ANCAK TEZMAKSAN'IN 2016'DAN BERİ UYGULADIĞI "OPERASYONEL MAKİNE KİRALAMA" HİZMETİ, FİRMALARA YENİ YATIRIMLARINDA ÖNEMLİ BİR KOLAYLIK SAĞLIYOR. AVRUPA VE ABD’DE ÇEYREK YÜZYILDIR UYGULANAN OPERASYONEL KİRALAMANIN AVANTAJLARINI, BUGÜN 25 MİLYON DOLAR DEĞERİNDE 400 MAKİNELİK BİR PORTFÖYÜ YÖNETEN TEZMAKSAN TEKNOLOJİ KİRALAMA DİREKTÖRÜ YALÇIN PASLI'DAN DİNLEDİK.

Tezmaksan'ın Operasyonel Kiralama sürecine girmesiyle ilgili süreci bizimle paylaşabilir misiniz?

Operasyonel Kiralama, Avrupa ve ABD’de uzun süredir kullanılan bir sistem. Türkiye’de de iş makineleri, inşaat makineleri, sağlık teçhizatları ve forklift kiralamalarında bu sistembir süredir kullanılıyordu. Her zaman söylenir ya, “Her kriz, yeni fırsatları da beraberinde getirir”, bizim için de öyle oldu. 2009 krizi sonrasında işlerin oldukça yavaşladığıbir dönemde “Neden takım tezgâhı kiralamayalım?” sorusuyla yola çıktık. O dönemde, kiralama yapılan sektörlere baktığımızda önümüzde birçok belirsizliğin olduğunu gördük. Özellikle fiyatlamayı etkileyen satış sonrası hizmetlerde bakım, yedek parça maliyetler belli değildi. Bunun yanı sıra fiyatlamanın nasıl yapılacağı konusunda da bilgimiz yoktu. İlk olarak ERP sistemimizden satmış olduğumuz tezgâhlara verdiğimiz servis ve yedek parça hizmetlerine paralel maliyet senaryoları oluşturduk ve ortalama bir maliyet belirledik. Fiyatlama için de araç kiralama şirketleriyle görüşerek çalışmalarımıza devam ettik. Sonuçta bu uygulamayı tek başımıza değil; leasing firmaları ve finansman kuruluşlarıyla yapma fikrimiz vardı. Ancak ne yazık ki o dönemde gerekli şartların olgunlaşmaması sebebiyle bu uygulamayı erteledik. 2016 yılında ise, şartların olgunlaşmasıyla birlikte, teknoloji kiralama hizmetlerimizi takım tezgâhları sektöründe müşterilerimizin ihtiyaçlarını çözebilecek bir uygulama olduğuna inanarak çalışmalarımıza yeniden başladık. 

Firmalar satın almak yerine neden kiralamayı tercih etsin?

Öncelikle mevcut pazarımızın analizi çok önemli.Her alanda olduğu gibi iş modellerinde ve teknolojilerde de çok hızlı bir değişim yaşıyoruz. Teknolojinin ömrü 15-20 yıldan neredeyse bazı sektörlerde bir yıla kadar indi. Örneğin 1970’li, 1980’li yıllarda her 5-10 yılda bir değişen araba modellerindeki değişim hızı bugünlerde birkaç yıla inmiş durumda. Dolayısıyla değişim hızına üretim teknolojilerinin de ayak uydurması gerekiyor. Aynı şekilde iç pazara üretim yapan bir firma yerine ihracat pazarına evirilen bir firmaya dönüştüyseniz, mevcut üretim dinamikleriyle uluslararası pazarda rekabet etmeniz mümkün değil. Ayrıca günümüzde herhangi bir şeyi üretebilmeniz için teknolojiye sahip olmanız gerekmiyor. Bütün bu ve buna benzer etkenler, teknoloji kiralamanın ihtiyaçlarını da ortaya çıkarıyor. İçinde bulunduğumuz takım tezgâhları sektöründe de Türkiye’nin makine parkurunun yaş ortalaması 18 ila 20 yıldır. Rekabet etmeye çalıştığımız Avrupa’da ise bu süre 8 ila 10 yıl olarak gerçekleşiyor. Düşük işçilik gibi başlıklar uluslararası rekabette artık yeterli olmuyor, teknolojiyide doğru kullanıyor olmamız gerekiyor. Maalesef birçok sanayicimiz tezgâhlarındaki arıza/duruş kaynaklı üretim kayıplarını hesaplamıyor. Kullanılan tezgâhların bakımları düzenli olarak yapılmadığı için arızalara sebep oluyor ve yaptığımız araştırmalarda tezgâh arızalarının yüzde 70’nin zamanında yapılmayan bakımlardan kaynaklandığını görüyoruz. OECD verilerine göre sanayide kişi başına çıktı oranları da ortalamanın altında gerçekleşiyor. Yani ucuz işçilikle rekabet etmeye çalışıyoruz ama teknolojiye bağlı verimliliğimiz düşük olduğu için rekabet gücümüz azalıyor. Yatırım kararları da maalesef her seferinde doğru alınamıyor; alışkanlıklar, ikili ilişkiler, marka tercihi, satış sonrası hizmetler gibi birçok sebepten dolayı ihtiyaç olmayan kapasitelerde yatırım yapılmak zorunda kalınıyor. 

Tezmaksan'ın çözümü için neler söyleyebilirsiniz?

Teknoloji kiralama hizmetlerimizde öncelikle müşterilerimizin ihtiyacını belirleyip, doğru teknolojiye yönlendirmeye çalışıyoruz. Müşterilerimizden öğrendiğimiz 43 yıllık tecrübemiz bu konuda bize çok yardımcı oluyor. Dolayısıyla müşterimiz burada herhangi bir risk almadığı gibi doğru bütçe ile yatırım yapabiliyor. Diğer yandan kiraladığımız tezgâhların bakımları düzenli olarak yapıldığı için tezgâh duruş süreleri sektör ortalamasının çok altında gerçekleşiyor. Herhangi bir arıza ve değişime karşılık yedek parça stoklarımızı da en iyi seviyede tutuyoruz; dolayısıyla müşterimiz sadece imalata odaklanıyor. Yine, tezgâhlarımız yeni teknolojilere sahip olduğu için aynı sürede çok daha fazla üretim yapılabiliyor ve bu da rekabet gücünü yükseltiyor. Herhangi bir proje değişimi olduğu zaman tezgâhları yine ihtiyaca göre değiştirebiliyoruz. Ayrıca, kredi ihtiyacı olmadığı için işletme sermayeleri farklı ihtiyaçlarda kullanabiliyor, finansal kuruluşlardaki limitler etkilenmiyor ve bu da bilançolara pozitif katkı sağlıyor. 

Tezmaksan'dan tezgah kiralamak isteyen firmalar ne yapmalı?

Öncelikle talep eden müşteriyi ziyaret ederek işe uygun tezgâhı belirlememiz gerekiyor. Projenin içeriği ve süresine göre en ekonomik çözümü belirledikten sonra fiyat çalışmasını oluşturup, kısa bir değerlendirme sonrasında şartlarda anlaşma sağlandığı takdirde yeni tezgâhı müşterinin yerine kurarak hizmete alıyoruz. Makinenin kurulumu, nakliyesi, eğitimi, servisi gibi tüm süreçler bizim tarafımızdan karşılanıyor. Tezgâhların yeni ve kullanılmamış olduğunu da tekrar belirtmek istiyorum. 

Operasyonel Kiralama, takım tezgâhları sektöründe yeni bir uygulama. Uygulamanın geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Teknoloji kiralama hizmetlerimize ilk olarak 2016 yılında Konya MAKTEK fuarında başlamıştık. İş dünyasında iyi bilinir ki Konyalı firmaların tercihi satın alma yönündedir ve kiralama yapmaları neredeyse imkânsızdır; bu yüzden zor olan pazardan başlamayı tercih etmiş ve o fuarda altı kiralama sözleşmesine imza atmayı başarmıştık. Sonrasında uygulamaya inancımız daha da arttı, onlarca müşterimizi ziyaret ederek hizmetlerimizi anlattık, anlatmaya da devam ediyoruz. Tezmaksan adına güvenerek deneme yapan müşterilerimizin sonraki yatırım tercihleri de teknoloji kiralama olarak devam ediyor. Teknoloji kiralama şirketimiz bugün yaklaşık 25 milyon dolarlık, 400’e yakın makine parkuruyla imalat sanayilerimize hizmet etmeye devam ediyor. Uygulamanın geleceğini parlak gördüğümüzü de söyleyebilirim. Operasyon al kiralamanın kullanıldığı ülkelerle karşılaştırıldığında Türkiye’de henüz düşük bir eğilim görsek de zamanla bunun yükseleceğini öngörüyoruz. 1990 yıllarda başlayan finansal kiralama hizmetleri de başlangıçta ağır aksak ilerlese de bugün dev bir sektöre dönüşmüş durumda. Elbette bu büyüme için piyasaya yeni oyuncuların girmesi de gerekiyor. Zaman zaman farklı sektörlerden “işi nasıl yaptığımıza dair” sorular da alıyoruz ve tecrübelerimizi paylaşıyoruz. Buna rağmen operasyonel kiralamada bizim dışımızda yeni bir oyuncu bulunmuyor. Önümüzdeki dönemde, CNC takım tezgâhları gibi ikinci elde de değerli olan pres, enjeksiyon makineleri de kiralamaya konu olabilir. Aslında biz ilk adımı atarak teknoloji kiralama hizmetinin yolunu açmış olduk. Özellikle ihracatla büyümeyi hedefleyen Türkiye sanayisi için teknoloji kiralama çok önemli bir argümandır; yeter ki doğru ve etkili bir şekilde kullanabilelim. 

Son olarak, müşterilerinize sunduğunuz avantajlardan da söz edebilir misiniz?

Tezgâh kiralayan müşterilerimiz, kira faturasını, leasingle yapılan satın almalardan farklı olarak gider olarak kullanabilirler. Biliyorsunuz leasingle yapılan satın almalarda sadece faiz kısmı gider olarak kullanılabiliyor. Üstelik kira faturası gider olarak kullanıldığı için sermaye borçluluk oranı da etkilenmemiş oluyor. Diğer yandan tezgâhların ilgili servis ve bakım bedelleri kira sözleşmesinin içerisinde yer aldığından, müşterinin tezgâhın bakımı, sigortası ve olası servis sorunlarıyla uğraşması için ek bütçe ayırmasına da gerek kalmıyor. Operatör kazası durumunda ise makine, sigortanın teminatı altında bulunuyor. Yani müşteri, tezgâhla ilgili aylık ne kadar fatura ödeyeceğini bilerek gelecek stratejisini kurgulama şansına kavuşuyor. Tezgâhı kiraladıktan sonra düzenli bakım hizmeti de verdiğimiz için müşterinin üretimi aksamıyor; bakım konusu da disipline edilmiş olunuyor. Özetle operasyonel kiralama uygulamasıyla proje bazında iş yapan, yatırım yapmak isteyen ama bütçesi olmayan firmalara önemli kolaylık ve esneklikler sağlıyoruz. Tezmaksan Operasyonel Kiralama hizmetleri hakkında ayrınıtılı bilgilere burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.