Türkiye değirmen makineleri sektörü 2011 yılında yüzde 15 oranında artışla 191 milyon dolar değerinde ürün ihraç etti.Sektörde 2011 yılı içerisinde en fazla ihracatın İran’a yapıldığı görülüyor.
Türkiye değirmen makineleri sektörü 2011 yılında yüzde 15 oranındaartışla 191 milyon dolar değerinde ürün ihraç etti. Sektörde 2011 yılı içerisinde en fazla ihracatın İran’a yapıldığı görülüyor. Türkiye’nin değirmen makineleri ihracatında ilk sırada “Hububatın Öğütülmesine ve İşlenmesine Mahsus Makine ve Cihazlar” ürün grubu yer aldı.
Birbiri üzerine dönen taş ya da çelik gibi sert cisimlerden yapılmış,çeşitli maddeleri ezen,parçalayan ya da toz haline getiren irili ufaklı mekanizmaların birçoğuna değirmen makineleri deniliyor.
Değirmenlerde esas konuyu ters yönde dönebilen iki yüzey ile bu yüzeyleri döndürebilen kuvvet oluşturur.
Bu iki yüzeyin arasına, un haline getirilecek küçük tanecikler halindeki cisimler konur. Bu iki yüzeyin devamlı olarak döndürülmesiyle un meydana gelir.
Değirmenler, kendilerini döndüren kuvvetlerle kuruluş amaçlarına göre gruplara ayrılır.
Başlıca iki ana gruba ayrılan değirmenler çevirici kuvvetlerine ve yaptıkları işlere göre sınıflandırılır:
ÇEVİRİCİ KUVVETLERE GÖRE DEĞİRMENLER
1. El değirmenleri: Evlerde bir kişitarafından elle kolayca çevrilebilen küçük değirmenlerdir. Kahve, şeker,karabiber gibi maddeleri toz haline getirmek için kullanılır.
2. Hayvan değirmenleri: Bunlar daha çok yavaş dönebilen yağ değirmenleridir.Tek ya da çift koşulmış hayvanlarla çalışır.
3. Yel değirmenleri: Rüzgardan verim alınabilmesi amacıyla çoğunlukla yüksek sırtlara kurulan değirmenlerdir.Değirmen taşları, rüzgarla dönen büyük pervanelere bağlıdır. Bu düzenekle pervane döndükçe değirmen taşları da dönerek aralarına konan cismi öğütür.
4. Su değirmenleri: Akarsu kuvvetinden faydalanma amacıyla üretilen değirmenlerdir. Akarsu türbinleri yada su depolarının üzerine dökülerek değirmeni çevirir. Suyun çevirebildiği taş çiftine göre (bir taşlı, üç taşlı değirmen)gibi adlarla anılırlar. Çoğunlukla hububat öğüten köy değirmenleri bu sınıf içerisinde yer alır.
5. Motorlu ve buharlı değirmenler: Bu sınıfta yer alan değirmenleri ya buhar ya da elektrik motorları çalıştırır.Karışık bir yapıya sahip olduklarından dolayı bu tip değirmenler fabrika adı ile anılır. (Un fabrikası, yağ fabrikası gibi)
YAPTIKLARI İŞLERE GÖRE DEĞİRMENLER
1. Ağ değirmenleri: Bunlar, yağlı meyve ve tohumların ezilmesiyle çalıştırılan düz, sert bir yüzey üzerinde dikine dönen taşlardan ibarettir. Fakat aynı zamanda sıkılarak süzdürme tertibatınıda ihtiva eder.
2. Tuz, kömür, taş ve kütük değirmenleri:Şeker ve kağıt fabrikaları, kömür ve tuz ocakları gibi sanayi tesislerinde bulunması gerekli araçlar olduklarından başlı başına değirmen sayılmazlar. Bu değirmen türlerinin imalatın bazı safhalarında da belirli rolleri vardır.
3. Hububat değirmenleri: Hububatları öğütmek için kullanılan değirmenlerdir.Öğütme organları taş ya da çelikten olabilir. Taşlı hububat değirmenleri köy ve kasabalarda buğday,arpa gibi öğüten değirmenler halindedir.
Buğdayı temizleyerek öğüten bu tür değirmenler aynı zamanda un gibi çıktıları ayrı bir bölümde toplaması gibi fonksiyonelliği olan çeşitli kısımlardan meydana gelir. Başlıca bölümleri ise hububat temizleyen kısımlar (kalburlar, taş ayırıcılar,buğdayı büyüklüklerine göre ayrıcılar,soyucular, toz fırçalar, yıkayıcı ve kurutucu tertibat); hububatı öğüten kısımlar (bunlar birkaç silindirden ibarettir); unu ayıran ve tasnif eden kısımlar (eleklerden oluşur).
TÜRKİYE 191 MİLYON DOLAR DEĞERİNDE ÜRÜN İHRAÇ ETTİ
Türkiye değirmen makineleri sektörü 2011 yılında yüzde 15 oranında artışla191 milyon dolar değerinde ürün ihraç etti. 12’li GTİP bazında Türkiye’nin değirmen makineleri ihracatında ilk sırada “Hububatın Öğütülmesine ve İşlenmesine Mahsus Makine ve Cihazlar yer aldı.
Söz konusu alt sektörde 2010-2011 yılları arasında yüzde 22 oranında artış yaşandı. 2011 yılında125 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Listenin ikinci sırasında ise“Tohum, Hububat veya Kuru BaklagillerinTemizlenmesine, Tasnif Edilmesine veya Ayıklanmasına Mahsus Makina ve Cihazlar” yer aldı. Söz konusu ekipmanlara dair yapılan ihracat 2010 yılında 17milyon dolarken 2011 yılında 18 milyon dolar oldu.
Üçüncü sırada ise “Değirmencilik Dışında Kullanıma Mahsus Baklagil veya Hububatı Öğüten Makine ve Cihazların Aksam ve Parçaları”bulunuyor. Söz konusu parçalar 2011 yılında 16 milyon değerinde ülkemizden ihraç edildi. Listenin dördüncü ve beşinci sırasında ise “Değirmencilikte Kullanılmaya Mahsus Diğer Öğütücü Makine ve Cihazlar” ile “Değirmencilik Dışında Kullanılmaya Mahsus Baklagil veya Hububatın Öğütülmesi ve İşlenmesi için Makine ve Cihazlar” bulunuyor.
“Değirmencilikte Kullanılmaya Mahsus Diğer Öğütücü Makine ve Cihazlar” sektörü 2011 yılında yüzde 57 oranında arttı. 2010 yılında 8 milyon dolar olan sektör ihracatı 2011 yılında 12 milyon dolara yükseldi.Beşinci sırada yer alan “Değirmencilik Dışında Kullanılmaya Mahsus Baklagil veya Hububatın Öğütülmesi ve İşlenmesi için Makine ve Cihazlar” ise 2011 yılında10 milyon dolar seviyesini aştı.
Türkiye değirmen makineleri ihracatı 2011 yılında yüzde 15 oranında arttı. Dünya ihracat sıralamasında 2010 yılında ilk beşe giren ülkemiz 2011yılında 191 milyon dolar değerinde ürün ihraç etti.
Türkiye’nin değirmen makineleri sektöründe ise 2009 yılında 86 milyon dolar seviyesinde olan “Hububatın Öğütülmesine ve İşlenmesine Mahsus Makine ve Cihazlar” ise önemli bir gelişme gösterdi.İhracat listesinde de en çok ihracatı gerçekleşen sektörde 2010-2011 yılları arasında yüzde 22 oranında artış yaşandı.
Söz konusu sektör 125 milyon dolara yükseldi. Alt sektörlerde ise yüzde 57oranında artışla “Değirmencilikte Kullanılmaya Mahsus Diğer Öğütücü Makine ve Cihazlar” ile yüzde 55 oranında artışla “Vals Topları” artış yaşayan kalemler oldu.
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ PAZAR: İRAN
Türkiye’nin ülkelere göre değirmen makineleri ihracatında 2011 yılında İran ilk sırada yer aldı. İran’a yönelik gerçekleşen ihracatta 2010 yılında 16 milyon dolar değerinde ürün gönderildi. 2011 yılında ise yüzde 89 oranında artış yaşanarak bu rakam 29 milyon dolara yükseldi.
Listenin ikinci sırasında Rusya Federasyonu yer aldı. Söz konusu ülkeye 2010 yılında 8 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti.Rusya Federasyonu’na yönelik yapılan ihracat değeri ise 15 milyon dolara ulaştı.
Kazakistan ihracatı ise üçüncü sırada yer aldı. Kazakistan’a 2011 yılında14 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Sıralamada dördüncü ve beşinci yer alan ülkeler ise İtalya ve Mısır oldu.
İtalya’ya yapılan ihracatta 2010-2011 yılları arasında yüzde 78 oranında artış yaşandı. 2010 yılında söz konusu ülkeye gerçekleşen ihracat değeri 4 milyon dolarken 2011yılında bu rakam 8 milyon dolara yükseldi.
Beşinci sırada yer alan Mısır’a yönelik gerçekleşen ihracatta ise 2011 yılında 8 milyon dolar değerinde ürün ihraç edildi.
Değirmen makineleri sektöründe 2010-2011 yılları arasında değişim oranlarına bakıldığında ise en fazla ihracat artışının sırasıyla Moğolistan, Gana ve Cezayir’de yaşandığı görülüyor. Ülkeler bazında ihracat sıralamasında yer alan ilk beş ülke arasında ise Rusya Federasyonu yüzde 93, İran yüzde 89 ve İtalya yüzde 78 oranlarıyla dikkat çekiyor.
Dünyada değirmen makineleri ihracatında ilk sırada İsviçre yer aldı. İsviçre,2010 yılında yüzde 7 oranında artış yaşayarak ihracatını 252 milyon dolar seviyesine yükseltti.
DÜNYA İHRACATINDA İSVİÇRE BİRİNCİ SIRADA
Birleşmiş Milletler (BM) İstatistik Bölümü verilerine göre dünya değirmen makineleri ihracatında yüzde 9 oranında artış yaşandı. İhracat değeri 2010 yılında 2 milyar dolar seviyesine yaklaştı. Dünyada değirmen makineleri ihracatında ilk sırada İsviçre yer aldı.
İsviçre, 2010 yılında yüzde 7 oranında artış yaşadı. İsviçre’nin dünyaya değirmen makineleri ihracatı 252 milyon dolar oldu. Sıralamada ikinci sırada ise Almanya yer alıyor. Almanya 2009-2010 yılları arasında yüzde 14 oranında artış yaşayarak 189 milyon dolara ulaştı. Çin ise üçüncü sırada yer aldı.
2010 yılında183 milyon dolar seviyesine ulaştı.Sıralamada dördüncü ve beşinci sırada İtalya ve Türkiye var. İtalya yüzde 18 oranında artış yaşadı. Söz konusu ülke 2010 yılında 181 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Türkiye ise listede beşinci sırada yer aldı. Ülkemizden dünyaya yapılan değirmen makineleri ihracatı 2009-2010 yılları arasında yüzde 7 oranında büyüdü.
Türkiye 2009 yılında 156 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirirken 2010 yılında 166 milyon dolar seviyesine yükseldi.Değirmen makineleri sektöründe dünya ihracatında 2009-2010 yılları arasındaki değişim oranlarına bakıldığında Çin dikkat çekiyor.
2009 yılına göre atağa geçen Çin sektör ihracatında yüzde 23 oranında büyüdü.
Değişim oranlarında en fazla artış yaşayan ikinci ülke Japonya oldu. Japonya 2009 yılında 42 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. 2010 yılında ise yüzde 22 oranında ihracatında artış yaşayarak 54 milyon dolara yükseldi.
İngiltere ise yüzde 21 oranında büyüdü. 2009 yılında 132 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştiren ülke 2010 yılında 159 milyon değerinde ürün ihracatı yaptı.
Değirmen sektörü ihracatında ise yalnızca iki ülkede azalış yaşandı. 2009 yılında142 milyon dolar değerinde ürün ihracatı gerçekleştiren ABD, 2010 yılında yüzde 12 oranında azalış yaşayarak 126 milyon dolar seviyesine düştü.Azalış yaşayan ikinci ülke ise yüzde 3 oranıyla Danimarka oldu. Söz konusu ülke 2009 yılında 86 milyon dolar değerinde ürün ihraç ederken 2010 yılında bu rakam 83 milyon dolara geriledi.
Dünya değirmen makineleri sektörü 2010 yılında 2 milyar dolar seviyesine yükseldi. 6’lı GTİP bazında dünya değirmen makineleri ithalatında ilk sırada 2009-2010 yılları arasında yüzde 21 oranında artış yaşayan “Hububat, Baklagilin Öğütülmesi,İşlenmesi için Makine ve Cihazlar” bulunuyor. 2009 yılında 752 milyon dolar değerinde ithalat yapılan söz konusu kalemde, ithalat 2010 yılında 910 milyon dolar seviyesine yükseldi.
Listenin ikinci sırasında ise “Tohum,Hububat, Baklagil Temizleme Makineve Cihazları” yer aldı. Söz konusu kalemden 2009 yılında 501 milyon dolar düzeyinde ithalat gerçekleşti. 2010 yılında ise bu rakam yüzde 16 oranında artış yaşanarak 581 milyon dolara yükseldi.
Dünya klasmanında “Tohum ve Tane İşleme Makinelerinin Aksamları”üçüncü sırada yer alıyor. Yüzde13 oranında artış yaşayan söz konusu kalemde dünya genelinde 2009 yılında 445 milyon dolar seviyesinde ithalatı yapıldı. 2010 yılında ise söz konusu kalemde 502 milyon dolar değerinde ürün ithalatı gerçekleşti.
Dünyada 2010 yılında 910 milyon dolar değerinde “Hububat,Baklagilin Öğütülmesi,İşlenmesi için Makine,Cihazlar” mal grubu ithal edildi.
DÜNYADA EN ÇOK ÖĞÜTME VE İŞLEME MAKİNELERİ İTHAL EDİLDİ
2010 yılında dünya değirmen makineleri ithalatında yüzde 17 oranında artış yaşandı. 2009 yılında 1 milyon 698 milyon dolar değerinde ürün ithal edilen değirmen makineleri sektöründe 2010 yılında 1 milyon 993 milyon dolar değerinde ithalat yapıldı. Dünya klasmanında ülkeler arasında ilk sırada Nijerya yer aldı.
Yüzde 41 oranında ithalatında artış gözlemlenen ülkeden 2010 yılında106 milyon dolar değerinde ithalat yapıldı.İkinci sırada yer alan Hindistan’ın ise ithalatı azaldı. Yüzde 2 oranında azalış yaşanan sektör ithalatı 83 milyon dolar seviyesine indi. ABD üçüncü sırada yer aldı. ABD yüzde 15 oranında artışla ithalatını yükseltti.
2009 yılında71 milyon dolar değerinde değirmen makineleri ithal eden ülke, 2010 yılında bu rakamı 82 milyon dolar seviyesine taşıdı. Almanya ise yüzde 4 oranında artışla ithalatını 67 milyon dolar seviyesine taşıdı ve listenin dördüncü sırasına yükseldi. Dünya genelinde en fazla değirmen makineleri ithalatı yapan beşinci ülke ise rekor bir yükseliş yaşadı.
Güney Kore Cumhuriyeti yüzde 240 oranında artış yaşadı. Söz konusu ülke 2009 yılında yalnızca 20 milyon dolar değerinde ürün ithal ederken 2010 yılında bu rakamı 65 milyon dolar seviyesine çıkardı.Değirmen makineleri dünya ithalatında 2009-2010 yılları arasındaki değişim oranlarına bakıldığında en fazla yüzde 240 oranında artışla Güney Kore Cumhuriyeti dikkat çekiyor.
Söz konusu ülkenin ithalatında yaşanan artıştan sonra yüzde 43 oranında artışla Tayland ve yüzde 41 oranında artışla Nijerya ithalatını artıran ülkeler oldu.Türkiye ise dünya ithalatı değerlendirmesinde 28’inci sırada yer aldı.Ülkemizde 2009 yılında 19 milyon dolar değerinde ithalat yapılırken 2010 yılında bu rakam 23 milyon dolar seviyesine yükseldi.
6’lı GTİP bazında dünya değirmen makineleri ithalatında birinci sırada 2010 yılında 910 milyon dolar değerinde ithalatı gerçekleşen “Hububat,Baklagilin Öğütülmesi, İşlenmesi için Makine, Cihazlar” yer aldı. Söz konusu kalemde 2009 yılında 752 milyon dolar değerinde ithalat yapıldı.
2009-2010yılları arasında ise yüzde 21 oranında artış yaşandı. Listenin ikinci sırasında ise “Tohum, Hububat, Baklagil Temizleme Makine ve Cihazları” var. Yüzde16 oranında artış yaşanan kalemde 2010 yılında 581 milyon dolar değerinde ürün ithal edildi. Listenin üçüncü sırasında ise yüzde 13 oranında artışla“Tohum ve Tane İşleme Makinelerinin Aksamları” yer aldı. 2009 yılında 445 milyon dolar seviyesinde olan kalemde 2010 yılında 502 milyon dolar değerinde ithalat gerçekleşti.
TÜRKİYE EN ÇOK İNGİLTERE’DEN İTHAL EDİYOR
Türkiye’nin ülkelere göre değirmen makineleri ithalatında ise birinci sırada İngiltere yer alıyor. 2010 yılında 11 milyon dolar değerinde ürün ithal edilen ülkeden, 2011 yılında 9 milyon dolar değerinde ithalat gerçekleşti ve yüzde 21 oranında azalış yaşandı.
Listenin ikinci sırasında ise Almanya yer aldı. Almanya’dan 2010 yılında3 milyon dolar değerinde ürün ithal edildi. 2011 yılında ise bu rakam 7milyon dolar seviyesine yükseldi.İsviçre üçüncü sırada yer aldı. Söz konusu ülkeden 2011 yılında 4 milyon dolara yakın ürün ithal edildi. Sıralamanın dördüncü ve beşinci sırasında ise Danimarka ile Çin yer aldı.
Danimarka’dan yapılan ithalatlarsa ülkemiz 2011 yılında 4 milyon dolar seviyesine yaklaştı. Beşinci sırada yer alan Çin’den ise 3 milyon dolar değerinde değirmen makineleri ithal edildi.
OKÇUL BARLIK
Uğur Makine-CEO
“Lojistikte sorun yaşanıyor”
“Anahtar teslim tesisler kuran firmamız pirinç ve çelik silo tesisleri, tahıl depolama çelik silo tesisleri, şeker rafineri ve proses tesisleri, tüm tahıl ürünlerinin işleme tesisleri ve endüstriyel tesislerimizin çelik konstrüksiyon yapılarının imalatlarını da üretim yelpazesine ekledi.
Değirmen makineleri ihracatında en büyük sorun lojistik kapsamında yaşanıyor. Limanlara ürünleri ulaştırma, akaryakıt fiyatlarının yüksekliğinden kaynaklanan iç nakliyenin yüksek maliyetleri ihracat işlemlerimizde bizi olumsuz etkiliyor. Üretim merkezimiz olan Çorum,limanlara uzak olduğundan ödediğimiz iç nakliye bazen deniz aşırı nakliye ücretlerini aşıyor.
Aynı zamanda maliyeti yüksek gümrükleme işlemleri ve gümrük komisyonlarıda maliyet ve rekabet gücümüze negatif etki yapıyor. Bu problemlerin çözümlenmesi için gümrükleme işlemleri daha pratik hale gelmeli. Böylelikle maliyet ve komisyon ücretleri daha ekonomik olacaktır. İhracat malının yurt içi taşımasında (dahilde işlem kapsamında) yakıt kullanımını bazı vergilerden muaf tutup ekonomik hale getirilebilme imkanı olmalı.”
ALİ HAYDAR AKÇAY
Molino Makine-İhracat Müdürü
“Exımbank daha aktif hale getirilmeli”
“Biz MOLINO Makine olarak yurt dışına anahtar teslim un değirmeni projeleri yapıyoruz. Bu projelerin ihracatında karşılaştığımız en büyük problem finansman problemidir.Projelerin maliyetli olması, projenin finansman koşullarının en az fiyatınız kadar önem kazanmasına yol açıyor.
Bu durum da müşterilerinize (gerek özel, gerekse devlet)uzun vadeli alternatifler sunmanız gerekliliğini doğuruyor. Avrupalı ve Amerikalı rakiplerimiz müşterilere çok daha uzun vadeli ve avantajlı devlet destekli finansman koşulları sunarken biz bu şekilde bir finansman desteğine sahip olmadığımızdan ötürü fiyatımız rakiplerimizden daha iyi olmasına rağmen ihaleleri kaybediyoruz.
Bu finansman sorununun çözümü EXIMBANK’ın daha aktif hale getirilmesi ile mümkündür. EXIMBANK’ın kuruluş amacı kısa, orta ve uzun vadeli kredi olanakları sağlayarak ülke ihracatına katkıda bulunmaktır. Fakat şu an itibarıyla gerek bürokratik engeller, gerekse kredinin gerektirdiği garanti koşulları dolayısıyla EXIMBANK vasıtasıyla kullanılan krediler hedeflenen limitlerin çok altında kalıyor.
Bu bürokratik engellere ve kredinin kullandırılabilmesi için gerekli garanti koşullarına bir çözüm bulunarak EXIMBANK, ihracat finansmanında daha aktif hale getirilmelidir. Bunun yanı sıra devlet veya bankalar ihracatçıya finansman desteği sağlamak ve ihracatı artırmak için proje bazlı çeşitli kredi çalışmaları yapabilirler.”
MUSTAFA İHSAN AYBAKAR
Aybakar Makine -Teknik Müdür
“Ciddi bir prosedür yükü var”
“Her ihracatçı gibi üzerimizde ciddi bir prosedür yükü var. Bunun yanı sıra ürünlerimiz tüketim ürünleri olmadığından ve gümrüklerde tanınmadığından dolayı sıkıntılar yaşayabiliyoruz. İran’la ticaret ise başlı başınabir problem. İran Devlet Bankası’nın açtığı bütün akreditiflerde fiyatların piyasa fiyatlarına uygunluğu ile ilgili ticaret odasından bir deklarasyon talep ediliyor.
Türkiye’deki bazı ticaret odaları bunu yaparken bazıları yapmıyor.Bunların yanı sıra Türk ekonomisinin hala dış şoklara açık olması ve dolayısıyla kur hareketlerinin yüksek olması da işimizi zorlaştırıyor. Sadece un sektörünün değil,bütün Türk makine sektörünün bence en büyük sıkıntısı kontrolsüz merdiven altı üretimdir. Özellikle yurt dışında bunun negatif etkisini çok fazla görüyoruz.
Türkiye’de alıcı A firması, B firması ayrımını yapıyorken yurtdışında Türk makinesi genellemesi altında kalınıyor. Dolayısıyla amatör bir girişimcinin yaptığı tek proje bir anda bütün pazarı Türk üreticilere kapatabiliyor. Bunun önüne geçmek için son yıllarda marka bilinirliğimizi artırmak üzerine çalıştık ve başarılıda olduk.
Makine sektörü her geçen gün güçleniyor. Türk sanayici artık taşeronlukla değil, bilgi ve teknoloji yaratarak firmasını ileriye taşıyabileceğini anlamaya başladı.Yaşlanmış ve tembelleşmiş Avrupalı sanayicilere karşı her gün yeni zaferler kazanılıyor.Dolayısıyla geleceğe umutla baktığımızı söylemek yanlış olmaz.”