Çanakkale Cephesi’nde Osmanlı İmparatorluğu’na karşı savaşan Anzaklar’ın ülkesi olarak zihnimizde beliren küçük ada devleti...

Çanakkale Cephesi’nde Osmanlı İmparatorluğu’na karşı savaşan Anzaklar’ın ülkesi olarak zihnimizde beliren küçük ada devleti Yeni Zelanda ile Türkiye arasındaki ticari ilişkiler, her geçen yıl artarak gelişiyor.

Güney Pasifik’te bir ada ülkesi olan Yeni Zelanda; 4,5 milyo­na yaklaşan nüfusu ve büyük oranda tarım, balıkçılık ve orman ürünlerine dayalı küçük ekono­misiyle dünyanın geri kalanıyla ticari ilişkilerini başarıyla sürdürmeye devam ediyor. Süt, et ve orman ürünlerinin ihracat gelirleri içerisinde önemli bir yere sahip olduğu Yeni Zelanda’da hava koşulları da tarımsal üretim için oldukça önemli bir rol oynuyor.

Fiyat dalgalanmaları karşısında son yıllarda katma değeri yüksek işlenmiş ürünleri tercih eden Yeni Zelanda; imalat sanayi alanında 1980’lerin ortalarına kadar ithalat korumaları yoluyla iç piyasa için üretim yaparken giderek artan ölçüde ihracata yönelmeye başladı.

Son 20 yıl içerisinde Yeni Zelanda hükümeti ekonomiyi İngiltere pazarına bağımlı bir ekonomi konumundan, daha sana­yileşmiş ve küresel pazarda rekabet edebilecek serbest piyasa ekonomisine dönüştürmeyi başardı. 2011 yılında yüzde 1,4’lük ekonomik büyüme oranı yakalayan Yeni Zelanda’nın, 2012 yılındaki büyüme oranı da gayrisafi sabit sermaye yatırımlarındaki artı­şın etkisiyle yüzde 2,5 oldu. 2012 yılı büyüme rakamındaki artışın arkasında yatan bir diğer nedenin de özel tüke­timdeki artış olduğu belirlenirken tüke­ticilerin de 2008-2009 global finansal krizinden sonra borçlarını azaltma ve tasarruf etme eğiliminde olduğu biliniyor. Yeni Zelanda, euro bölgesindeki ekonomik yavaşlamadan etkilenmese de ihracat 2012 yılında GSYİH büyü­mesinde sadece sınırlı bir rol oynadı.

Asya ve Avustralya’dan 2013-2016 yılları arasında gelecek taleplerin Yeni Zelanda’nın ihracat artışına destek olacağı tahmin edilirken, özellikle süt ürünleri ihracatının söz konusu dönemde sağlıklı bir şekilde devam etmesi bekleniyor. İnşaat malzeme­lerine olan talepteki artış ve 2011 yılı depreminde zarar gören ya da yıkılan binalarda kullanılan malzemelerin yenilenmesi nedeniyle, mal ve hizmet ithalatının da yukarıya doğru seyreden bir grafik izlemesi söz konusu. Genel olarak uzmanlar özel tüketim ve sabit sermaye yatırımlarındaki yükselişin de ithalatı artıracağını düşünüyor. 

OKYANUSUN GÜNEYİNDEN DÜNYAYA İHRACAT

Yeni Zelanda’nın ihracatında başlıca ülkeler; Avustralya, Çin, ABD, Japonya, Güney Kore, İngiltere olarak sırala­nırken; ithalatında ise sırasıyla Çin, Avustralya, ABD, Japonya, Singapur, Almanya önde gelen tedarikçiler olarak görülüyor. Bu kapsamda Türkiye de Yeni Zelanda ’nın ihracatında 56’ncı, ithalatında ise 43’üncü sırada bulunu­yor. 2012 yılı içerisinde ülkenin en fazla ihraç ettiği ürün grubu; 10,1 milyar dolar ve yüzde 25 pay ile 4. fasılda yer alan süt ve süt mamulleri, kuş ve kümes hayvanları yumurtaları ve bal olurken diğer önemli ihracat kalemleri ise; etler ve yenilen sakatat, ağaç ve ağaçtan mamul eşya; odun kömürü ürünleri olarak sıralanıyor.

2012 yılında Yeni Zelanda’nın toplam ithalatından en fazla payı yüzde 8,3 milyar dolar ile 27. fasılda bulunan mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları alır­ken, 84. fasıldaki makine ve aksamları da listenin ikinci sırasında yer aldı. Ül­kenin diğer önemli ithal kalemleri ise; motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları; plastik ve plastikten mamul eşya ürünleridir. 

2012 yılında Türkiye’nin Yeni Zelanda’ya ihraç ettiği makinelerin değeri 8,7 milyon dolar oldu.

EN FAZLA MAKİNE İHRACATI KOMŞU AVUSTRALYA’YA

Makine ve aksamları ürün grubu 2012 yılında Yeni Zelanda’nın top-lam ihracatından yüzde 4 pay aldı.Yeni Zelanda’nın 2012 yılında makine ihracatı bir önceki yıla oranla yüzde 7 artarak 1,6 milyar dolar seviyesine yük­seldi. Yeni Zelanda 2012 yılında makine ve aksamları sektöründe 654 milyon dolarla en fazla Avustralya’ya ihracat gerçekleştirdi. Avustralya’ya yönelik ihracat artışı yüzde 3 olarak kayde­dilirken Avustralya Yeni Zelanda’nın toplam ihracatından yüzde 42 pay aldı. Avustralya’yı 248 milyon dolarla ikinci sırada ABD takip ederken Yeni Zelanda’nın ABD’ye 2011 yılına göre gerçekleştirdiği ihracattaki artış oranı yüzde 25 olarak belirlendi.

Listenin üçüncü sırasında bulunan Kanada’ya 2011 yılında 53 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilirken bu rakam 2012 yılın­da yüzde 13 artışla 60 milyon dolar de­ğerine yükseldi. Yeni Zelanda’nın 2012 yılında makine ve aksamları ihracatını en fazla artırdığı ülke yüzde 67 ile Hol­landa oldu. Yeni Zelanda’nın Türkiye’ye makine ve aksamları sektörü ihracatı 2012 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 50 artış göstererek 2 milyon dolar seviyesinden 3 milyon dolar rakamına yükseldi.

Türkiye Yeni Zelanda’nın ihra­cat gerçekleştirdiği ülkeler listesinde 45’inci sırada yer aldı. Yeni Zelanda’nın 84. fasılda en fazla ihracat gerçekleş­tirdiği ilk üç ürün grubu sırasıyla; buz-dolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları; hasat, harman, biçme-ürünleri ayırma, temizleme makine, diğer motorlar ve kuvvet üreten makineler oldu. 2011 yılına göre en fazla ihracat artışı yüzde 139,4 ile kaldırma, istifleme, yükleme, boşaltma makine ve cihazları ürün grubunda yaşandı.

Söz konusu ürün grubunda Yeni Zelanda’nın ihracatı 2012 yılında 85 milyon dolar oldu. Yeni Zelanda’nın genel ithalatında makine ve aksamları sektörünün aldığı pay yüzde 13 oldu. 84. fasıl bazında makine ithalatı 2012 yılında bir önce­ki yıla göre yüzde 24,2 oranında artış göstererek 5,6 milyar dolara yükseldi. Yeni Zelanda’nın makine ve aksamları ithalatında ilk sırada 1,5 milyon dolarla Çin yer aldı. Artış bir önceki yıla göre yüzde 33,3 oldu. İkinci sırada bulunan ABD’den yapılan ithalat 2012 yılında 893 milyon dolar olarak kayda geçti. Üçüncü sıradaki Japonya’dan yapılan ithalat ise 2011 yılında 363 milyon dolar seviyesinden, 2012 yılında yüzde 41,8 artışla 514 milyon dolara yükseldi.

2012 yılında bir önceki yıla göre Yeni Zelanda’nın en fazla ithalat artışı ger­çekleştirdiği ülke 193,3 ile İsrail oldu. İsrail’den 51 milyon dolar değerinde makine ve aksamı ithal edildi. Türkiye BM verilerine göre Yeni Zelanda’nın en fazla ithalat yaptığı ülkeler listesi­nin 31. sırasında yer aldı. Yeni Zelan­da 84. fasıl itibarıyla 2012 yılında en fazla otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri ürün grubunda ithalat ger­çekleştirdi. 2011 yılında söz konusu ürün grubunda 900 milyon dolar olan ithalat rakamı 2012 yılında yüzde 29 artışla 1,1 milyar dolara yükseldi. İkinci sırada bulunan turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri kaleminde söz konusu ülke, 2012 yılında 374 milyon dolar değerinde ürün ithal etti. Matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı makineler ürün grubunda 2011 yılında 304 mil-yon dolarlık ürün ithal edilirken bu rakam 2012 yılında yüzde 14,6 artışla 349 milyon dolar oldu. Ağır iş maki­ne ve cihazlarının aksamı, parçaları ürün grubu, 2012 yılında yüzde 48,6 ile en fazla ithalat artışının yaşandığı kalem oldu.

Makine ve aksamları 2012 yılında Yeni Zelanda’nın toplam ihracatından yüzde 4 pay aldı. Yeni Zelanda’nın 2012 yılında makine ihracatı bir önceki yıla oranla yüzde 7 artarak 1,6 milyar dolar seviyesine yükseldi.

YENİ ZELANDA’YA MAKİNE İHRACATI­MIZ 8,7 MİLYON DOLAR

Ülkemizin Yeni Zelanda’ya gerçekleş­tirdiği makine ve aksamları ihracatı 2012 yılında yüzde 0,3 azalırken makine ve aksamları dış ticaret hacmi yüzde 2 artış kaydetti. 2012 yılında Türkiye’nin Yeni Zelanda’ya ihraç ettiği ürünlerin değeri 8,7 milyon dolar oldu. 84. fasılda bulaşık, şişe vb yıkama ve kurutma makineleri, şişe, kutu çuval vb. doldur­ma, etiketleme makineleri 2,1 milyon dolarla, en fazla ihraç edilen ürünler listenin ilk sırasında bulunuyor. 

Listenin ikinci sırasında yer alan metalleri dövme, çekiçleme, kalıpta dövme, kesme, taslak çıkartma, şatafatlama, karbürleri işlemeye mahsus makineler kaleminde ise 2012 yılında Yeni Zelanda’ya gönderilen ürünlerin değeri 1,7 milyon dolar oldu.

Üçüncü sırada bulunan buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları ürün grubunda Yeni Zelanda’ya gönderilen ürünlerin değeri 2012 yılında 1,1 milyon dolar olarak kaydedildi. 2012 yılında Yeni Zelanda’ya en fazla ihraç edilen ilk 10 ürün arasında, 2011 yılına göre en fazla ihracat artışı yüzde 235,2 ile metalleri dövme, çekiçleme, kalıpta dövme, kesme, taslak çıkartma, şatafatlama, karbürleri işlemeye mahsus makineler kaleminde gerçekleşti.

Söz konusu ürün grubunda 2011 yılında 0,5 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilirken 2012 yılında bu rakam 1,7 milyon dolar seviyesine ulaştı.

 İTHALAT KALEMLERİMİZ SINIRLI

Türkiye’nin 84. fasıl itibarıyla 2012 yılında Yeni Zelanda’dan en fazla ithal ettiği ürün grubu metalleri haddeleme makineleri ve bunların silindirleri oldu. 2011 yılında ithalat yapılmayan söz konusu mal grubundan 2012 yılında 1,2 milyon dolarlık ürün ithal edildi. Listenin ikinci sırasında bulunan metalleri dövme, çekiçleme, kalıpta dövme, kesme, taslak çıkartma, şatafatlama, karbürleri işlemeye mahsus makineler ürün grubunda 2011 yılında 0,7 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirilirken bu rakam 2012 yılında 0,3 milyon dolar düzeyine geriledi.

Yeni Zelanda’dan en fazla ithal edilen ürün grubu listesinin üçüncü sırasında bulunan kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma makineleri (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler) ithalatımız, 2011 yılına oranla yüzde 4772,1 artış göstererek 2012 yılında 0,2 milyon dolar oldu. Yeni Zelanda’dan yapılan ithalattaki en büyükartış kaldırma,  elleçleme, yükleme, boşaltma makineleri (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler) kaleminde gerçekleşti. 2012 yılı itibarıyla Yeni Zelanda’dan gerçekleştirdiğimiz makne ve aksamları ithalatının toplam değeri yüzde 10,5 artışla 2,7 milyon dolar olarak belirlendi. 2011 yılında bu rakam 2,4 milyon dolar olarak saptanmıştı.

“GÜMRÜK PROSEDÜRLERİ DETAYLI”
YAHYA HÜR YILDIZ
MVD İNAN İTHALAT VE İHRACAT DEPARTMANI

Yüksek kaliteli sac ve metal işleme makineleri üreten firmamız, Yeni Zelanda’ya 2007 ve 2010 yıllarında toplamda 100 bin euro tutarında ihracat gerçekleştirdi. İhracat süre­cimizde herhangi bir problemle kar­şılaşmadık. Fakat Yeni Zelanda’nın gümrük prosedürleri oldukça detaylı. Ağaç bazlı ürünlerde ve paletlerde, fumigasyon ve ısıl işlem sertifikası istenmesi gibi bir dizi farklı talep bizi üretim aşamasında daha hassas çalışmaya yönlendiriyor. 

“İLK İHRACATIMIZI 2003 YILINDA GERÇEKLEŞTİRDİK”
ORHAN ER
AKYAPAK YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI

Metal bükme, kesme ve delme maki­neleri alanındaki üretimimizle 5 kıtada 82 ülkeye ihracat yapıyoruz. Makine­lerimiz otomotiv, denizcilik, havacılık, inşaat, ısıtma-soğutma, enerji, petro­kimya, savunma sanayisi gibi küresel ekonomiye yön veren pek çok alanda müşterilerine yüksek kaliteli üretim ve uygulama çözümleri sunuyor. Yeni Zelanda, ihracat ağımıza 2003 yılında dahil olan bir ülke. Portföyümüzde yer alan çeşitli makineleri Yeni Zelanda’ya ihraç ediyoruz. İhracat konusunda bu­güne kadar olumsuz bir durumla karşı­laşmadık. Dönemsel olarak iniş-çıkış arz eden talep doğrultusunda ürünleri­mizi Yeni Zelanda’ya gönderiyoruz. 

“İHRACATTA SORUN YAŞAMIYORUZ”
BERTAN TÜMER
BAYKAL MAKİNE SATIŞ VE PAZARLAMA YÖNETİCİSİ

Ürün gamımız içerisinde yer alan çeşitli makineleri 1976 yılından bugüne dünyanın çeşitli ülkelerine ihraç ediyoruz. Amerika kıtasından Avustralya’ya kadar uzanan bir ih­racat ağımız mevcut. İhraç ettiğimiz ürünler, alıcı ülkelerde yetkili bayi­lerimiz ve acentelerimiz vasıtası ile Baykal markası altında nihai kullanı­cılarına ulaşıyor. Yurt dışı bayilerimi­zin hemen hepsi ile uzun yıllardır ça­lışıyoruz. Dolayısıyla firmamızın son derece sağlam temellere oturmuş bir yurt dışı bayi ve müşteri ağı bulunu­yor. Bu kapsamda, Yeni Zelanda’ya da 1991 yılından beri ağırlıklı olarak; abkant presler, giyotin makaslar, lazer kesim sistemleri ve köşe kesme makinelerimizin ihracatını gerçekleş­tiriyoruz. Yaklaşık 60 ülkeye ihracat yapan sektördeki köklü ve öncü bir firma olarak, Yeni Zelanda’ya ihraca­tımızda da herhangi bir sorun yaşa­mıyoruz. 

“GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNE TALEP VAR”
ENDER ÇOLAK
BAYMAK MAKİNA GENEL MÜDÜRÜ

Baymak Makina olarak 1996 yılında Kazakistan’a çelik kazan göndere­rek ilk ihracatımızı gerçekleştirdik. Komşu ülkelere ihracatımızı hızla yayarken diğer taraftan denizaşırı bölgelere de ürünlerimizi pazarlama girişimlerine başladık. Bugün ise 60’ın üzerinde ülkeye ihracat yapma­nın mutluluğunu ve gururunu yaşı­yoruz. 2005 yılında Yeni Zelanda’da güneş enerjisi sistemleri alanındaki pazarı fark ederek partnerlerimizle beraber bu bölgede çalışmaya baş­ladık. Kısa zaman içerisinde başarı yakaladığımızı ve her geçen yıl ürün portföyümüze yeni ürünler ekleye­rek satış hacmimizi artırdığımızı ifade edebilirim. Özellikle denizaşırı bölgelerde lojistik süresinin uzun olması ve döviz kurlarındaki değişim­lerin ürün fiyatları üzerinde yarattığı istikrarsızlık karşılaştığımız iki temel problem.