Ülkemizin en fazla makine ihracatı yaptığı 10 ulke arasında geleneksel pazarlarımızda duşuşler yaşanırken gurcistan, ırak ve mısır’a yonelik makine ihracatımızda ciddi yukselişler kaydediliyor.
Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanına giren GTİP’ler kapsamı nda belirlenen Türkiye geneli ihracat kayıtlarına göre; 2008 yılı Ocak-Nisan dönemi ihracat kayıt rakamı 2 milyar 329 milyon dolar iken, bu rakam 2009 yılının eş zaman diliminde yüzde 24,4 oranında azalarak 1 milyar 760 milyon dolar olarak gerçekleşti. Makine sektörü toplamı, 84. faslın tamamı ve 84. fasıl dışı Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle 2009 yılının ilk 4 ayında önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 28,3 azalarak 2 milyar 634 milyon dolar olarak kaydedildi. Mal grupları bazında incelendiğinde ise; 2008 yılı Ocak-Nisan döneminde, ihracatı nda en yüksek artış gerçekleşen kalemler ise yüzde 37,3 ile Savunma Sanayi için Silah ve Mühimmat, yüzde 13,7 ile Yük Kaldırma, Taşıma ve İstifleme Makineleri ve yüzde 6,6 ile Hadde ve Döküm Makineleri olmuş. 2009 yılı Ocak-Nisan dönemi ihracatında en fazla gerileme görülen mal grupları ise; ; Büro Makineleri, Rulmanlar, İnşaat ve Madencilik Makineleri olarak sıralanıyor. OAİB iştigal alanına giren ürünler itibariyle, mal gruplarının sektör ihracatından aldıkları paylar incelendiğinde ise; 2009 yılı Ocak-Nisan döneminde; yüzde 11,9 pay ile Endüstriyel Klimalar ve So- ğutma Makineleri birinci, yüzde 11 pay ile İnşaat ve Madencilikte Kullanılan Makineler ikinci ve 8,8 pay ile Takım Tezgâhları üçüncü sırada yer alıyor.
IRAK PAZARININ YILDIZI PARLIYOR
Ülkeler itibariyle ihracat kayıt rakamları incelendiğinde; 2009 yılı Ocak-Nisan döneminde en fazla ihracat yapılan ilk üç ülke Almanya, ABD ve Irak olarak sıralanıyor. Söz konusu dönemde ilk on ülke arasında en büyük ihracat artışının yüzde 174 ile Gürcistan’a yönelik olduğu görülüyor. Anılan ülkeye makine ihracatı mız 77,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiş. Makine ihracatımızın yükseliş kaydettiği önemli pazarlardan biri olan Irak’a yönelik olarak 2008 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 54 milyon 606 bin dolarlık ihracat söz konusu iken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde bu değer yüzde 63 oranında yükseliş kaydederek 88 milyon 876 bin dolar olmuş. Mısır pazarı da geçtiğimiz aylarda oldu- ğu gibi makine ihracatımızın yükseldiği ülkelerden biri olmuş. Mısır’a yönelik makine ihracatımız 2008 yılının Ocak- Nisan döneminde 42 milyon 539 bin dolar iken 2009 yılının aynı dönemine gelindiğ inde ise yüzde 21 artışla 51 milyon 484 bin dolar olmuş.
MAKİNE İHRACATINDA DUŞUŞ SURUYOR
Türkiye makine ihracatının gerileme kaydettiği önemli pazarların arasında ise Rusya Federasyonu yer alıyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 149 milyon 648 bin dolarlık makine ihracatı yapılmışken 2009 yılı- nın aynı dönemine gelindiğinde bu de- ğer yüzde 60 oranında azalarak 60 milyon 113 bin dolar olmuş. Makine ihracatı mızın gerileme gösterdiği bir diğer ülke ise İngiltere. Bu ülkeye 2008 yılının ilk 4 ayında 121 milyon 615 bin dolar makine ihracatımız varken 2009 yılının Ocak-Nisan dönemiyle karşılaştırıldı- ğında yüzde 45 oranında gerileme ile ihracat rakamı 66 milyon 324 bin dolara düşmüş. İtalya’da Avrupa pazarında ihracatı mızın gerilediği ülkeler arasında yer alıyor. İtalya’ya yönelik makine ihracatı mız 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 103 milyon 663 bin dolar iken 2009 yılına gelindiğinde yüzde 38 değer düşüşü yaşanarak ihracatımız 64 milyon 463 bin dolara inmiş. Fransa’da İtalya gibi değer düşüşü yaşanan ülkeler arasında yer alıyor. Fransa’ya 2008 yılının ilk 4 ayında 91 milyon 63 bin dolarlık makine ihracatımız söz konusu iken 2009 yılının ilk 3 ayına gelindiğ inde ise yüzde 37 oranında gerileme ile 57 milyon dolarlık ihracat kaydedilmiş.
MAL GRUPLARINA GORE EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ULKELER
2009 yılı Ocak-Nisan döneminde mal grupları bazında en fazla ihracat yapı- lan ülkeler ise, İnşaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, Cezayir ve Libya; Endüstriyel Klimalar ve Soğutucularda; İngiltere, Irak ve Fransa, Takım Tezgâhlarında; Irak, Almanya ve İran, Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, İtalya ve Romanya, Tarım ve Ormancılık Makinelerinde; ABD, Fas ve Irak, Gıda İşleme Makinelerin- de; Irak, Kazakistan ve Suriye, Vanalarda; Almanya, Irak ve İspanya, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; Hindistan Mısır ve Sudan, Hadde ve Döküm Makinelerinde; İran, Mısır ve İtalya, Reaktör ve Kazanlarda; İstanbul Deri Serbest Bölgesi, İngiltere ve Almanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde; ABD, Avusturya ve İsviçre, Yük Kaldırma, Taşıma ve İstifleme Makinelerinde; Fas, Rusya Federasyonu ve Cezayir, Kauçuk, Plastik, Lastik İşleme Makinelerinde; Kazakistan, Rusya Federasyonu ve İran, Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve İtalya, Ambalaj Makinelerinde ise; İtalya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Irak olmuş. olmuş.
GIDA SANAYİİ MAKİNELERİ
Ülkemiz gıda sanayii makineleri ihracatı 2009 yılı Ocak-Nisan döneminde geçtiğimiz yılın aynı zaman dilimine göre yüzde 5,6 oranında artış göstererek 109 milyon 764 bin dolardan 115 milyon 903 bin dolara yükseldi. Gıda sanayii makineleri ihracatı mız ülkeler bazında incelendi- ğinde ise Irak’ın ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 7 milyon 132 bin dolarlık gıda sanayii makineleri ihracatı söz konusu iken 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde ise yüzde 12,5 oranında ihracat artış oranı ile 8 milyon 27 bin dolarlık ihracat rakamı yakalanmı ş durumda. Irak’ın ardından gıda sanayii makinelerinde en fazla ihracat yaptığımız ikinci ülke ise Kazakistan olmuş. Bu ülkeye 2008 yılının Ocak- Nisan ayları arasında 5 milyon 625 bin dolarlık gıda sanayii makineleri ihracatı yapılmışken 2009 yılının aynı dönemine gelindiğ inde yüzde 40,4 oranında artışla 7 milyon 899 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. Gıda Sanayi makineleri ihracatımı- zın en fazla olduğu üçüncü ülkenin ise Suriye olduğu görülüyor. Suriye’ye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 5 milyon 257 bin dolarlık gıda sanayii makineleri ihracatı varken 2009 yılının eş zaman dilimine gelindiğinde yüzde 45,4 oranı nda değer artışı yakalanmış ve ihracat rakamı 7 milyon 644 bin dolar olmuş. Gıda sanayii makineleri ihracatı mızın artış hızı oranları ülkeler bazında incelendiğinde ise Birleşik Arap Emirlikleri’nin yüzde 119,7 oranında ihracat artışı ile ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 1 milyon 718 bin dolarlı k gıda sanayii makineleri ihracatı mız varken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindi- ğinde 3 milyon 776 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş fotoğraf Altı: Mustafa Budak Genç Değirmen Yönetim Kurulu Başkanı Devlet bankaları bu kriz döneminde ihracatçıyı özel statüde değerlendirmelidir. Şirketimizin anahtar teslimi de- ğirmen sistemleri üretim ve satışı ile iştigal etmesi nedeniyle ihracat rakamlarımızı aylık bazda yorumlamak sistemin özünü iyi anlayabilmek açısından mahzurlu olabilir, örneğin orta ölçekli bir un fabrikası sisteminin üretim ve ihracatı 2, büyük ölçekli ise 3 ay alabilir ancak ihracat rakamları mıza 3–4 aylık periyotlar halinde bakıldığında 31.12.2008 - 30.04.209 4 aylık dönemde ihracatı mızda geçmiş döneme göre yaklaşık yüzde 35’e yakın bir düşüş olduğu anlaşılmaktadır. Bunun ana nedeni dünyadaki global kriz olmakla birlikte makine ihracatçı sı olarak devletten yeterli teşvik alamadığımızdan da kaynaklandığı kanısındayız. Yatırım malları üretmemiz nedeniyle sektörümüzdeki en büyük sorunun finansman olduğu kanaatindeyiz şöyle ki siparişte ortalama yüzde 30 ihracata müteakip yüzde 60 bakiye, yüzde 10 nihai kabulde ödeme esasına göre çalışmaktayız. Bu durumda da yaklaşık satış bedelinin yüzde 95 maliyeti olduğu varsayıldığında; satın almadaki ortalama vadelerde de dikkat alındığı nda; önce ödeyip sonra tahsil etmek mecburiyeti hasıl olmakta bu durumda işletme sermayesini finanse etmekte sıkıntı yaşamaktayı z. Finansal problemlerimizi çözüm için hükümetimizin Kredi Garanti fonu teşvik paketini bir an önce yürürlüğe koyması çok önemlidir. Devlet bankalarımızın bu kriz döneminde ihracatçıyı özel bir statü de değerlendirerek klasik fonlama sistemleri dışında yeni alternatif kredilendirme sistemi yaratı p gayrimenkul teminatı taleplerini ihracatçı lehine iyileştirmeleri gerekmektedir. Ülkemiz uzun yıllardır ödemeler dengesi açığı problemi ile uğraşmaktan dolayı çok şeyler kaybetmiştir. Hükümetimiz yüksek faiz düşük kur politikası ülkemiz ihracatı nda bazı sıkıntılar yaratmıştır, dolayısı ile hükümetimizin bir an önce yüksek faiz politikasını yumuşatarak ihracat sektörünü yeterince fonlaması ve enşasyon gibi daha sonra çözülebilecek problemleri nazarı dikkate almayarak piyasaya yeterince nakit enjekte etmesinde fayda vardır.
HADDE VE DOKUM MAKİNELERİ
Ülkemiz hadde ve döküm makineleri ihracatı 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 87 milyon 254 bin dolar iken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindiğ inde yüzde 6,6 oranında değer artışı ile 92 milyon 979 bin dolara ulaşmış durumda. Hadde ve döküm makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğ inde ise İran’ın en fazla ihracat yaptığımız ülke oldu- ğu görülüyor. İran’a 2008 yılı- nın Ocak-Nisan döneminde 3 milyon 940 bin dolarlık hadde ve döküm makineleri ihracatı- mız söz konusu iken 2009 yılı- nın Ocak-Nisan ayları arasında ise yüzde 289 artış ile 15 milyon 366 bin dolarlık ihracat rakamı yakalanmış. İran’ın ardı nda ise en fazla hadde ve döküm makineleri ihracatı gerçekleştirdiğ imiz ikinci ülke ise Mısır olmuş. Bu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 2 milyon 308 bin dolarlık hadde ve döküm makineleri ihracatı yapan firmalarımız 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindiğ inde ise yüzde 343,9 oranı nda değer artışı sağlayarak 10 milyon 248 bin dolarlık ihracat yapmışlar. En fazla hadde ve döküm makineleri ihracatı gerçekleştirdiğimiz üçüncü ülkenin ise İtalya olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 9 milyon 439 bin dolarlı k hadde ve döküm makineleri ihracatı yapılmışken 2009 yılı- nın Ocak-Nisan dönemine gelindiğ inde ise yüzde 3,12 değer artışı ile 9 milyon 741 bin dolarlı k ihracat gerçekleştirilmiş. Hadde ve döküm makineleri ihracatımızın en hızlı şekilde arttığı ülkenin ise Polonya olduğ u görülüyor. Polonya’ya 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 384 bin dolarlık hadde ve döküm makineleri ihracatı yapılmışken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde yüzde 543,2 değer artışı ile 2 milyon 471 bin dolarlık ihracat kaydedilmiş. Fotoğraf Altı: Suleyman Gerdan Germaksan Makine Genel Müdür Talep daralması en büyük sorun Mart ayı ihracat rakamlarımız çok düşük olup, makine üretimi yaptığımız sektörlerde ciddi anlamda kapasite düşüklüğü yaşanmaktadı r (Demir-çelik sektörü). Bu durumda taleplerin azalması nda hatta durma noktasına taşımaktadır. Sektörün yaşadığı genel sorunları n başında makine kullanıcıları nın üretimlerinde meydana gelen talep daralması ve bunun yanı sıra vazgeçemediğimiz girdi maliyetlerindeki fiyat yükseklikleri ve ayrıca yetersiz finansman kaynağı diyebiliriz. Sorunların çözümlenebilmesi için inşaat, demir-çelik, tekstil, otomobil v.s. sektörlerinin canlanması gerekmektedir. Bunlara bağlı olarak makine üretim sektörü de kendisine talep ve pazar bulacaktır. Sektörümüzün genel olarak Nisan ayı ihracatı ise 92 milyon 979 bin dolar. 2008’in aynı döneminde ise ihracatımız 87 milyon 254 bin dolardı. Bu da yüzde 6,6’lık bir artış anlamına geliyor.
POMPA VE KOMPRESOR
Ülkemiz pompa ve kompresörler ihracatı 2009 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 128 milyon 377 bin dolar olarak kaydedilmiş durumda. Pompa ve kompresörler ihracatı mız 2009 yılının Ocak-Nisan ayları arasında ülkeler bazı nda incelendiğinde ise Almanya’nı n ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 24 milyon 994 bin dolarlı k pompa ve kompresörler ihracatı yapılmış. Almanya’nın ardından en fazla pompa ve kompresörler ihracatı gerçekleştirdiğ imiz ikinci ülke ise İtalya olmuş. Bu ülkeye 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 8 milyon 610 bin dolarlık pompa ve kompresörler ihracatı gerçekleştirilmiş. Aynı zaman diliminde pompa ve kompresörler ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü ülke ise Romanya olmuş. Romanya’ya 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 8 milyon 533 bin dolarlı k pompa ve kompresörler ihracatı yapılmış. Romanya’nın ardından en fazla pompa ve kompresörler ihracatı gerçekleştirdiğ imiz ülke ABD olmuş ABD’ye 2009 yılının ilk 4 aylık ihracat döneminde 6 milyon 493 bin dolarlık pompa ve kompresörler ihracatı yapılmı ş. ABD’nin ardından ise en fazla pompa ve kompresörler ihracatı yaptığımız beşinci ülke Irak olmuş. Irak’a 2008 yılı- nın Ocak-Nisan döneminde 5 milyon 674 bin dolarlık pompa ve kompresörler ihracatımız söz konusu iken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindi- ğinde yüzde 5,5 oranında artış ile 5 milyon 984 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. Irak’ın ardından ise en fazla pompa ve kompresörler ihracatımız Rusya Federasyonu’na olmuş. Rusya Federasyonu’na 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 5 milyon 213 bin dolarlı k pompa ve kompresörler ihracatı gerçekleştirilmiş. Fotoğraf Altı: Fatih Bakan EKOMAK Kompresör Genel Müdür Toplamda yüzde 15’lik artış var. Nisan ayında geçtiğimiz aylara göre yüzde 15’lik bir artış yaşadı k. Tabi bu artış piyasanın açıldığı anlamına gelmesin. Sadece tek bir veriye dayanarak piyasanın inip çıktığı yorumları- nı yapamayız. Toplamda yüzde 15’lik bir artış var ve piyasanın açılıp açılmadığı kararını vermek için biraz zaman geçmesi gerekiyor. Bence piyasalarda çok ani bir daralma yaşandı. Yavaş yavaş gelişme olacak ve belli bir noktaya oturacağı nı düşünüyorum. bizim bugün yaptığımız ihracat 2004 yılına denk geliyor ise 2004 yılı seviyelerinden başlayacağız ondan sonra da gelişmeye devam edeceğiz. Türkiye’deki makine üreticileri ölçek ekonomisinde oldukça geri. Esas itibariyle rekabetçi olabilecek şekilde ölçek ekonomisinden yararlanmalıyız. Türk makine üreticileri rekabetçi olabilmek için daha fazla teknik çalışma yapabilmeli. Bizim ülkemizde 40 firma varsa bu sektörde Almanya’da 5 firma var. Ancak Almanya 5 Şrmayla 100 üretiyorsa biz 40 firmayla 25 üretiyoruz. Dengesizlik var. Global ekonomide rekabetçi olunmalı. Kendilerinden firmalar bir araya gelerek üretim yapabilmeli ve büyüyerek büyük aktörlerle rekabet edebilecek seviyeye gelmeliyiz. Bunun için birlikte üretme gibi hedefler gündeme gelebilir. Diğer taraftan kayıt dışı ekonomi çok ciddi bir şekilde kayıt altında olan firmaları engellemektedir. Böyle gitmesi vergisini veren firmalara karşı büyük haksızlık.
RULMANLAR
Türkiye’nin rulman ihracatı 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 17 milyon 344 bin dolar olarak kaydedilmiş durumda. Rulman ihracatımız ülkeler bazı nda incelendiğinde ise Almanya’nı n ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 3 milyon 410 bin dolarlı k rulman ihracatı gerçekleştirilmiş. Almanya’nın ardından en fazla rulman ihracatı yaptı- ğımız ikinci ülke ise Fransa olmuş. Fransa’ya 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 2 milyon 64 bin dolarlık rulman ihracatı kaydedilmiş. İtalya ise rulman ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü pazar olmuş. İtalya’ya 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 1 milyon 888 bin dolarlı k rulman ihracatı yapılmış. 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde Çek Cumhuriyeti’ne 1 milyon 237 bin dolar, İngiltere’ye 1 milyon 169 bin dolar, Avusturya’ya ise 859 bin dolarlı k rulman ihracatı gerçekleştirilmiş. Rulman ihracatımız ülkeler bazı nda ihracat artış hızı oranları- na göre incelendiğinde ise Ocak-Nisan 2009 döneminde Belçika’nın birinci sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının ilk 4 aylık döneminde 221 bin dolarlık rulman ihracatı yapılmışken bu değer yüzde 278 oranında artı şla 2009 yılının aynı döneminde 835 bin dolar olmuş. Aynı zaman dilimi içerisinde Belçika’nı n ardından rulman ihracatı mızın en hızlı şekilde arttığı ülke ise Libya olarak kaydedilmiş. Libya’ya 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 216 bin dolarlık rulman ihracatı yapan firmalarımız 2009 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değeri yüzde 241,3 oranı nda yükselterek 739 bin dolarlı k rulman ihracatı yapmışlar. Fotoğraf Altı: Suleyman İbalı Hacıbalı Rulman Yatakları Satış ve Pazarlama Müdürü Sektör durgunluk içerisinde. Nisan ayı ihracat rakamımız 45 bin Euro civarında. Bu rakam kesinlikle yeterli değil. Yatırımlara devlet sübvansiyonları gerekli. Özellikle sigorta nedeniyle çok önemli işçi maliyetleri var. Başbakan Recep Tayip Erdoğan’a email attım geçtiğimiz günlerde bu konuyla ilgili. Hiçbir şey istemiyoruz sadece sigortayı 12. ayın sonuna kadar almayın dedim. Genel olarak sektöre baktı- ğımızda ise sektörün büyük bir durgunlukta olduğunu hatta rölantide olduğunu söyleyebilirim. Bizim ihracatımız daha çok yurt dışındaki makine imalat sektörüne. Makine üreticileri gerçekten zor durumda. Geçtiğimiz günlerde Hannover’deki fuardaydık. İyi geçtiğini söyleyebilirim. Elbette ki durgunluk vardı ancak rulman diğer sektörlere göre biraz daha hareketli. Çünkü rulmansız hayat düşünülemez. Araba, çamaşır makinesi hemen hemen her sektör rulman kullanılmak zorunda. Genel rakamlara bakıldığında ise bu sene sektörün Nisan ayı ihracatı 17 milyon 344 bin dolar civarındaydı. Bu rakam geçtiğimiz yılın aynı döneminde 32 milyon 576 bin dolardı. Sektör yüzde 46,8’lik bir düşüş yaşadı.
TAKIM TEZGAHLARI
Türkiye’nin takım tezgâhları ihracatı 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 155 milyon 604 bin dolar olarak kaydedilmiş. Takım tezgâhları ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Irak’ın ilk sırada yer aldığı görülüyor. Irak’a 2008 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 2 milyon 639 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmışken 2009 yılının aynı dönemine gelindiğ inde yüzde 515,3 oranında değer artışı ile 16 milyon 239 bin dolarlık ihracat rakamı yakalanmış. Aynı dönem içerisinde Irak’ın ardından en fazla takım tezgâhları ihracatı yaptı- ğımız ikinci ülke ise Almanya olmuş. Söz konusu ülkeye 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 14 milyon 769 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı gerçekleştirilmiş. Almanya’nın ardından takım tezgâhları ihracatımızın en büyük pazarı ise İran olmuş. İran’a 2009 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 7 milyon 548 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmış. Takım tezgâhları ihracatımızın en fazla olduğu dördüncü ülke Suudi Arabistan’a ise 2008 yılının ilk 4 aylık döneminde 4 milyon 438 bin dolarlık takım tezgahları ihracatımız varken 2009 yılı- nın ilk 4 ayına gelindiğinde ise yüzde 18,4 oranında değer artı- şı ile 5 milyon 257 bin dolarlık ihracat yapılmış. Takım tezgâhları ihracatımızın en fazla olduğu beşinci ülke Bulgaristan’a ise 2009 yılının Ocak-Nisan ayları içerisinde 4 milyon 662 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde sırasıyla Rusya Federasyonu’na 4 milyon 426 bin dolar, Azerbaycan’a 529 bin dolar, ABD’ye 4 milyon 123 bin dolar, İtalya’ya 3 milyon 735 bin dolar ve Fransa’ya 3 milyon 637 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmış. Fotoğraf Altı: Ergul Başaran Penmak Makine Genel Müdür Yardımcısı Hedef pazarları değiştirdik. Firma olarak Nisan ayı ihracatı- mız 65 bin dolar. Çok düşük bir rakam bu. Daha çok Rusya ve Balkan ülkelerine ihracat gerçekleştiriyorduk ve yaşanan kriz tabi ki ihracatı etkiledi. Her ay TIR’lar dolusu ürün gönderdiğimiz bu ülkelere Ekim ayından beri daha çok daha az ürün gönderiyoruz. Tüm bu kriz etkilerinden kurtulmak için pazar hedeflerimizi değiştirdik. Afrika ülkeleri ve Orta Doğu’ya özellikle Libya, Mısır, İran ve Irak gibi ülkelere yöneldik. Buraları dolaşıyoruz ve müşterilerle görüşüyoruz, Balkan ülkelerine alternatif olarak. Ne yazı k ki kendi aramızda yaşadı- ğımız rekabet, istihdam dışı çalı şma, yaşanan kriz sektörü olumsuz etkiliyor. 2009 yılının sonlarına doğru pazarda bir rahatlama olacağı- nı düşünüyoruz. Genel olarak sektör ihracatı ise bu yılın Nisan ayında yaklaşık 155 milyon 604 bin dolar olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise ihracat 251 milyon 289 bin dolardı. Bu da yaklaşık yüzde 382lik bir düşüş yaşandığını gösteriyor sektör ihracatında.
TARIM VE ORMANCILIK MAKİNELERİ
Türkiye tarım ve ormancılık makineleri ihracatı 2009 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 116 milyon 156 bin dolar olarak gerçekleşmiş. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğ inde ise ABD’nin ilk sırada yer aldığı görülüyor. ABD’ye 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 41 milyon 136 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapılmış durumda. ABD’nin ardından en fazla tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yaptığımı ülke ise Fas olmuş. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Nisan ayları arasında 11 milyon 196 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapıldığı kaydedilmiş. 2009 Ocak-Nisan dönemi içersinde en fazla tarım ve ormancı lık makineleri ihracatı gerçekleştirdiğ imiz ülke olan Irak aynı zamanda tarım ve ormancı lık makineleri ihracatımızın en hızlı şekilde artış gösterdiği ülke olmuş. Irak’a 2008 yılının ilk 4 aylık döneminde 1 milyon 184 bin dolarlık tarım ve ormancı lık makineleri ihracatımız varken 2009 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde yüzde 438,4 oranında değer artışı ile 6 milyon 379 bin dolar seviyesi yakalanmış. Irak’ın ardından tarım ve ormancılık makinelerinde en fazla ihracat yaptığı- mız dördüncü pazar Rusya Federasyonu olmuş. Rusya Federasyonu’na 2008 yılının Ocak- Nisan döneminde 2 milyon 813 bin dolarlık tarım ve ormancı- lık makineleri ihracatı söz konusu iken 2009 yılının Ocak-Nisan dönemine gelindiğinde ise yüzde 22,3 değer artışı ile 3 milyon 440 bin dolarlık ihracat yapılmış. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızın en fazla olduğu beşinci ülkenin ise Bulgaristan olduğu görülüyor. Bulgaristan’a 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 2 milyon 917 bin dolarlık tarım ve ormancı- lık makineleri ihracatı yapılmış Fotoğraf Altı: Halit Unlu Ünlü Ziraat Genel Müdür Yüzde 60’lık düşüş yaşadık. Nisan ayı ihracatımızda yüzde 60 oranında bir düşüş var. 129 bin 950 euroluk ihracat gerçekleştirdik bu ay. Çok düşük bir rakam bu. Bütün bu düşüşün sebebi de hepimizin bildiği gibi tüm dünyayı etkisi altına alan küresel kriz. İnsanlar mal almaya korkuyorlar. Yurt dışındaki devlet destekleri kesildi. İnsanlar bu yollarla tarım aletleri alıyorlardı. Çiftçilerin desteklenmesi lazım. Çiftçinin ürettiği ürünün para etmesi lazım ki çiftçi de yatı- rım yapabilsin. Doğrudan desteklemenin önü açılmalı. Sektör olarak yaşadığımız sorunlar ise hammadde, kalite ve fiyatla alakalı sorunlar yaşamaktayı z. Kalifiye eleman bulmakta büyük zorluklar yaşıyoruz. Genel olarak sektör ihracatı nı incelediğimizde ise sektörün Nisan ayı toplam ihracatı nın 116 milyon 159 bin dolar civarında olduğu görülebilir. Bu rakam geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise sektör ihracatı 139 milyon 719 bin dolar olarak gerçekleşmişti. Bu da yüzde 16,92luk bir düşüş anlamı- na geliyor.
VANALAR
Ülkemiz vanalar ihracatı 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 76 milyon 465 bin dolar olarak kaydedilmiş. Vanalar ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Almanya’nın ilk sırada yer aldığı görülüyor. Almanya’ya 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde 9 milyon 805 bin dolarlık vanalar ihracatı yapı lmış durumda. Almanya’nı n ardından en fazla vanalar ihracatı yaptığımız ikinci ülke ise Irak olmuş. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde 2 milyon 240 bin dolarlık vanalar ihracatı yapan firmaları- mız 2009 yılının eş zaman dilimine gelindiğinde bu değeri yüzde 102,6 oranında yükselterek 4 milyon 539 bin dolar seviyesine yükseltmişler. İspanya ise en fazla vanalar ihracatı yaptığımız üçüncü ülke olmasının yanı sıra aynı zamanda vanalar ihracatımı- zın en hızlı artış gösterdiği ülke olmuş. İspanya’ya 2008 yılının ilk 4 aylık döneminde 941 bin dolarlık vanalar ihracatı mız söz konusu iken 2009 yılının eş zaman dilimine gelindiğinde bu değer yüzde 309,9 oranında yükselerek 3 milyon 859 bin dolar olmuş. 2009 yılı Ocak-Nisan döneminde vanalar ihracatımızın en fazla olduğu dördüncü ülke ise Libya. Bu ülkeye 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde 3 milyon 719 bin dolarlık vanalar ihracatı yapılmış. Diğer ülkelere gerçekleştirdiğ imiz vana ihracatı incelendiğinde ise 2009 yılının ilk 4 aylık döneminde Hollanda’ya 3 milyon 411 bin dolar, Rusya Federasyonu’na 3 milyon 362 bin dolar, İran’a 3 milyon 310 bin dolar, İtalya’ya 3 milyon 293 bin dolar, Suriye’ye 3 milyon 216 bin dolar ve Mı- sır’a 2 milyon 959 bin dolar ihracat gerçekleştirilmiş. Fotoğraf Altı: Timur Yucekurt Gedik Döküm ve Vana Sanayi Dış Ticaret Müdürü Vanadaki düşüşün nedeni inşaat sektöründeki durgunluk. Gedik Döküm ve Vana olarak firmamızın adından da anlaşı- lacağı gibi 2 konu üzerine üretim yapmaktayız. Normlara uygun olarak vana ve armatür üretimi ve müşteri taleplerine uygun olarak hassas döküm ve kum döküm yöntemiyle fason parça üretimi. Yurtdışı satışları- mızı direkt ihracat ve ihraç kayı tlı satış olarak 2 şekilde yapı- yoruz. Yurtdışı satışlarımızı toplam olarak değerlendirecek olursak; Aslında ilk üç ay geçen sene ortalamasının üstünde olmasına rağmen Nisan ayında vana satı şlarımızda ciddi bir düşüş var. Döküm satışlarımızda ise ilk üç ay ortalaması geçen senenin çok üstünde ve bu durum Nisan ayında da devam ediyor. Vanadaki düşüşü inşaat sektöründeki durgunluğa bağlayabiliriz. Döküm parça üretimindeki durum ise farklı sektörlerdeki müşterilerimizin mevcut projelerinin devam ediyor olmasından kaynaklanıyor. Ülkemizde artık dünya standartları nda her türlü üretim en kaliteli şeklide yapılabilmekte. Bence en önemli sorunumuz tanıtım, ancak bunu da etkili şekilde yapmak lazım, firmalarda bu işleri yürüten eğitimli personel bulunmalı veya profesyonel firmalardan destek alınmalı ve doğru şekilde tanıtım faaliyetleri yapılmalı. Maalesef firmalarımızda bu konuda ciddi bir eksiklik var. Mevcut devlet desteklerine bu konu da eklenebilir ve firmaların verilen destekleri doğru kullandığından emin olunabilinir.