Asya’nın hem ekonomik, hem siyasi hem de kültürel anlamda en güçlü ülkelerinden olan Hindistan, son 20 yıldır aralıksız büyüyor. Çin’den sonraki en güçlü nüfus yoğunluğuyla aynı zamanda dünyanın en önemli tüketim merkezlerinden biri olan...

Asya’nın hem ekonomik, hem siyasi hem de kültürel anlamda en güçlü ülkelerinden olan Hindistan, son 20 yıldır aralıksız büyüyor. Çin’den sonraki en güçlü nüfus yoğunluğuyla aynı zamanda dünyanın en önemli tüketim merkezlerinden biri olan Hindistan, tek haneli ilerleyen işsizlik ve enflasyon verileriyle de geleceğe yönelik olumlu beklentileri karşılamaya devam ediyor. Son beş yıl verileri incelendiğinde dünya çapında en güçlü büyüme sergileyen ülke olan Hindistan’ın imalat sanayisi de bu dönemde yüzde 9,5 güçlenmiş gözüküyor. Ülke, sahip olduğu ileri teknolojiyle de dünyada bilişim teknolojileri alanında en çok ürün, hizmet ve insan kaynağı tedariki sağlayan ülkelerin başında geliyor. Yüzölçümü bakımından 3,2 milyon metrekare ile dünyanın en büyük yedinci; 1,3 milyarı aşan nüfusuyla da dünyanın ikinci en kalabalık ülkesi olan Hindistan, aynı zamanda 2,8 trilyon dolarlık GSYİH’si ile dünyanın en büyük beşinci ekonomisi olarak küresel ekonomi liginin en önemli aktörlerinden biri olmayı sürdürüyor. Özellikle 2013’ten sonra yeniden güçlü büyüme trendini yakalayan Hindistan, bu gelişimini sahip olduğu iç dinamiklerle önümüzdeki süreçte sürdüreceğine ilişkin verileri sağlamaya da devam ediyor.

KÜLTÜREL TARİHİ ÇOK ZENGİN

Dünyanın bilinen en eski medeniyetlerinden biri olan İndus Vadisi Uygarlığı MÖ 3 binli yıllarda gelişerek Kuzeybatı Hindistan’a kadar genişledi. Bu dönemde Hindistan’a geldikleri düşünülen Aryan kabilelerinin Hindistan alt kıtasını ele geçirmesi ve bölgenin yerlileri olan Dravidyanlarla karışması, klasik Hint kültürünün de temellerini oluşturdu. Önemli medeniyetlere ev sahipliği yapan Hindistan’daki en parlak dönem ise MS 4 ila 6’ncı yüzyıllar arasında hüküm süren Gupta Hanedanlığı ile yaşandı ve bu dönemde Hindistan bilim, sanat ve kültür varlıklarının inşasında önemli kazanımlar elde etti. Kuzey Hindistan’da etkisini güçlendiren İslam dininin alt kıtaya yayılması, 10 ve 11’inci yüzyıllarda Türkler ve Afganların Hindistan’ı işgal edip Delhi Sultanlığını kurmasıyla gerçekleşti. 16’ncı yüzyılda Türk kökenli Sultan Babür, kendi adını taşıyan ve bölgeye 300 yıl boyunca hükmedecek olan Babür İmparatorluğunu kurdu; bu dönemde Avrupalı kâşifler de Hindistan ile ilk ticari bağlantılarını kurmaya başladı.

Bölge kısa sürede İngilizlerin doğrudan hâkimiyetine girerken Hindistan’ın İngiliz sömürüsünden kurtulması ve özgürlüğünü elde etmesi 300 yıldan uzun sürdü. Hindistan’daki ilk bağımsızlık hareketleri 1900’lü yılların ilk döneminde başladı.

Bağımsızlık savaşını sadece orta sınıfın desteklediği bir hareket olmaktan çıkartarak köylülere de mal eden Mahatma Gandi’nin 20’nci yüzyılın başındaki bağımsızlık mücadelesi, nihayet İkinci Dünya Savaşının ardından 1947’de son buldu.

Bugün İngiliz Milletler Topluluğu üyesi olmayı sürdüren Hindistan, çok partili parlamenter demokrasiyle yönetiliyor. Federal yapıya sahip ülke 29 eyalet ve yedi birlik toprağından oluşuyor. Eyaletler kendi hükümet ve parlamentolarına sahipken, yönetim merkezi hükümet ve eyalet hükümetleri arasında bölünmüş durumda.

DÜNYANIN EN KALABALIK İKİNCİ ÜLKESİ

Hindistan’ın, özellikle komşuları Pakistan ve Çin ile bir türlü çözüme ulaştırılamayan siyasi problemlerini bir yana bırakırsak, çok önemli iki temel sorunu var: Nüfus fazlalığı ve yoksulluk… Yoksulluk ve kötü beslenme oranları ülkede hâlâ çok yüksekken, okuryazarlık ise çok düşük. Bombay, Delhi ve Kalküta’nın en büyük üç şehir olduğu Hindistan’da okuryazarlık oranı kadınlarda yüzde 53, erkeklerde yüzde 75; toplam nüfusta ise yüzde 64 olarak ölçülüyor. Ülkenin, doğum hızının düşeceğine dair iyimser beklentilere rağmen 2028’de Çin’i geçerek dünyanın en fazla nüfusa sahip ülkesi olması da bekleniyor.

EN HIZLI BÜYÜYEN ÜLKE

Hindistan sadece nüfusuyla değil ekonomisiyle de büyüyor. 2,8 trilyon dolarlık dev ekonomisiyle dünyanın en büyük beşinci ekonomisi olan Hindistan, son 20 yıldır da ekonomisini büyütmeye devam ediyor. Son beş yılda ortalama yüzde 7 büyüme gerçekleştiren ülke, 2014’ün son çeyreğinde Çin’i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen ülkesi unvanını da ele geçirmişti. Hindistan ayrıca, nükleer teknoloji ve uzay teknolojilerine sahip az sayıdaki ülkeler arasında yer almasıyla da dikkat çekiyor. Son yıllarda bilişim teknolojilerinde ilerleme kaydeden ülke, dünyaya bu alanda en çok ürün ve insan kaynağı sağlayan tedarikçi konumunda.

POTANSİYELİNİ ARAYAN DEV

Forbes’in 2016 yılına ait “Dünyanın en büyük ve güçlü 2000 halka açık şirket listesi” içerisinde 56 firması bulunan Hindistan, henüz potansiyelini tam olarak değerlendirememiş ekonomik bir dev olarak nitelendiriliyor. Hindistan’ın bu güçlü ekonomik büyümesinin ardındaki temel itkiler ise uzun vadeli büyüme planları, genç nüfus, düşük bağımlılık oranı ile devasa yatırım projeleri olarak gösteriliyor. Bu kapsamda, Uluslararası Para Fonuna göre kısa vadeli büyüme görünümünde de iyi olan Hindistan ekonomisi, küresel planda ise “parlak nokta” olarak nitelendiriliyor. Genel itibarıyla Hindistan ekonomisi iki farklı yapıya sahip: Bir yanda orta sınıfın en zekilerini çalıştıran modern ve küresel rekabet gücüne sahip bilgiye dayalı hizmetler sektörü, diğer yanda ise çoğunlukla az eğitimli iş gücünün çalıştığı ve rekoltesi yağışlara bağlı tarım sektörü. İmalat sektörü geleneksel olarak kalitesiz mallar nedeniyle yetersiz olmasına rağmen, bu durumu son yıllarda değiştiren ve imalat sanayisini yüzde 9,5 büyüten Hindistan, özellikle yüksek teknoloji barındıran sektörlerde üretim ve ihracat kapasitelerini de yıllar içerisinde iyileştirmeyi başardı. Bu çerçevede bilişim teknolojileri Hindistan’daki en büyük özel kesim işvereni olurken, dünya çapında tarımsal üretimde ikinci olan Hindistan’da en büyük işveren durumundaki tarım işkolunun GSYİH içindeki payı da giderek azalmaya başladı.

MAKİNE İHRACATI YÜKSELİŞTE

Bu çerçevede, BM İstatistik Bölümü verilerine göre Hindistan’ın makine ihracatı, 2018’de yüzde 22,1 artışla 23,2 milyar dolar olarak kayda geçerken, ülke yüzde 33,8’lik artış ve 4,36 milyar dolarla en fazla ABD’ye makine ihraç etti. Hindistan’ın 2018’de en fazla makine ihraç ettiği ikinci ülke yüzde 33’lük artış ve 1,69 milyar dolarla Almanya oldu. Üçüncü sırada bulunan İngiltere’ye 2018’de yüzde 16 oranında artışla 1,11 milyar dolarlık makine ihraç edilirken, dördüncü sıradaki Çin’e ihraç edilen makinelerin değeri yüzde 23,4’lük artışla 897 milyon dolar oldu. 2018’de Türkiye, Hindistan’dan gerçekleşen makine ihracatında 13’üncü sırada yer aldı ve toplamda 524 milyon dolar değerinde makine ithal etti. Bu dönemde Türkiye’nin Hindistan’dan gerçekleştirdiği makine ithalatı ise yüzde 8,3 azaldı.

Bununla birlikte, ürün bazındaki veriler incelendiğinde, Hindistan, 2018’de en çok 8411 GTİP kodlu “Turbojetler, turbopropeller ve diğer gaz türbinleri” kaleminde ihracat gerçekleştirdi. Söz konusu mal grubundaki ihracat yüzde 98,6 artışla 3,51 milyar dolar olurken, listenin ikinci sırasında ise yüzde 6,6’lık artış ve 1,33 milyar dolarlık ihracat değeriyle 8481 GTİP kodlu “Vanalar ve armatürler” ürün grubu bulunuyor. Listenin üçüncü sırasında yer alan 8409 GTİP kodlu “İçten yanmalı, pistonlu motorların aksam ve parçaları” kaleminde ise yüzde 21,6’lık artışla 1,19 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. Listenin dördüncü sırasında yüzde 36 artış ve 1,15 milyar dolarla 8483 GTİP kodlu “Transmisyon milleri, kranklar, yatak kovanları, dişliler, çarklar” yer alırken, beşinci sırada da yüzde 6,8’lik artış ve 971 milyon dolarlık ihracatla 8701 GTİP kodlu “Traktörler-8709 pozisyonuna girenler hariç” ürün grubu bulunuyor.

Bu veriler ışığında, Hindistan’ın 2018’de gerçekleştirdiği 323 milyar dolarlık toplam ihracatı içerisinde makine ihracatının yüzde 7,18 pay aldığı söylenebilir. 2017’de bu oranın yüzde 6,42 olduğu da değerlendirildiğinde, Hindistan makine imalat sanayisinin ülke GSYİH’si içindeki payını arttırıyor olması da dikkat çekiyor.

MAKİNE İTHALATI İHRACATININ İKİ KATI

Diğer yandan, yükselen ekonomisi için makine ithalatına büyük pay ayırmaya devam eden Hindistan, 2018’de ihracatının iki katı değerinde makine ithal etti. BM İstatistik Bölümü verilerine göre Hindistan’ın sektör tamamı itibarıyla makine ithalatı 2018’de yüzde 20,2 artarak 46,29 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2018 yılı verilerine göre Hindistan’ın en fazla makine ithal ettiği ilk 10 ülke listesinin ilk sırasında yüzde 8,1’lik artış ve 14,79 milyar dolarla Çin yer alırken, listenin ikinci sırasında bulunan Almanya’dan yüzde 18,8 artışla 4,79 milyar dolar değerinde makine ithal edildi.

Listesinin üçüncü sırasındaki ABD’den 2018’de ithal edilen makinelerin değeri ise yüzde 3,5 azalışla 4,09 milyar dolar oldu. Hindistan, 2018’de listenin dördüncü sırasındaki Japonya’dan yüzde 26,6 artışla 3,66 milyar dolarlık makine ithal ederken, bu dönemde Hindistan’ın makine ithalatında 21’inci sırada yer alan Türkiye’den de yüzde 95,2’lik artışla 284 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi.

Hindistan, ürün bazında makine ithalatı verilerine göre 2018’de en çok 8471 GTİP kodlu “Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri” kaleminde ithalat gerçekleştirirken, söz konusu kalemdeki ithalat tutarı yüzde 13,1 artışla 6,29 milyar dolar olarak kayda geçti. Listenin ikinci sırasında yüzde 32,9 artış ve 3,04 milyar dolarlık ithalatla 8411 GTİP kodlu “Turbojetler, turbopropeller ve diğer gaz türbinleri” ürün grubu bulunurken, en fazla ithalat gerçekleştirilen üçüncü kalem yüzde 38,6 artış ve 2,24 milyar dolarla 8479 GTİP kodlu “Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar” oldu. Bu dönemde yüzde 19,2 artış ve 1,8 milyar dolarla 8414 GTİP kodlu “Hava-vakum pompası, hava-gaz kompresörü, vantilatör, aspiratör” ürün grubu en çok ithalat yapılan dördüncü mal grubu olurken, beşinci sırada ise yüzde 12,9 artış ve 1,57 milyar dolarla 8473 GTİP kodlu “Büro malzemeleri makine aksam ve parçaları” yer aldı.

Türk makine ihracatçıları ise Hindistan’a 2018’de en çok 8411 GTİP kodlu Turbojetler, turbopropeller ve diğer gaz türbinleri” ürün grubunda ihracat yaptı. Bu ürün grubundaki ihracatın değeri 2018’de 61,33 milyon dolar olarak kayda geçerken, listenin ikinci sırasında yüzde 81,9 artış ve 47,51 milyon dolarlık ihracatla 8409 GTİP kodlu “İçten yanmalı, pistonlu motorların aksam ve parçaları” ürün grubu bulunuyor. Hindistan’a 2018’de en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz üçüncü kalem ise yüzde 17,4 azalış ve 11,92 milyon dolarla 8450 GTİP kodlu “Ev veya çamaşırhane tipi yıkama ve kurutma makineleri” oldu.

2018’de en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz dördüncü mal grubu yüzde 17,8 artış ve 11,72 milyon dolarla 8422 GTİP kodlu “Yıkama, temizleme, kurutma, doldurma işleri için makine ve cihazlar” olarak kayda geçerken, beşinci sırada da yüzde 14,9 artış ve 11,41 milyon dolarla 8451 GTİP kodlu “Dokuma maddelerini yıkama, kurutma, ütüleme makine ve cihazları” ürün grubu yer aldı.