2008 yılı sektörel ihracat rakamları göz önüne alındığında, iç anadolu bölgesi’nin ankara’dan sonra ikinci büyük ili olan kayseri, ihracatta türkiye il bazında 11. sıraya yerleşti. 2008 verilerine göre...

2008 YILI SEKTÖREL İHRACAT RAKAMLARI GÖZ ÖNÜNE ALINDIĞINDA, İÇ ANADOLU BÖLGESİ’NİN ANKARA’DAN SONRA İKİNCİ BÜYÜK İLİ OLAN KAYSERİ, İHRACATTA TÜRKİYE İL BAZINDA 11. SIRAYA YERLEŞTİ. 2008 VERİLERİNE GÖRE KAYSERİ’NİN TOPLAM İHRACATTAN ALDIĞI PAY YÜZDE 0.86 İKEN, AYNI YILIN İTHALAT SIRALAMASINDA 1.367 MİLYON DOLAR İLE 12. SIRADA YER ALIYOR.        

Türk sanayi sektöründe önemli bir yere sahip olan Kayseri, sanayi gelişimi için gereken kaynaklar açısından yeterli bir ildir. İmalat Sanayii gelişmişlik sıralamasında 18. sırada yer alan Kayseri’nin sanayi üretim kapasitesi ve çeşitliliği ile birlikte dış ticareti de geli- şiyor. 2008 yılı verilerine göre İSO tarafı ndan her yıl yayınlanan Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu listesinde Kayseri’den 16 firma yer alıyor. Türkiye’nin en önemli sanayi şehirlerinden olan Kayseri’de 1.100 civarında fabrika ve 8 küçük sanayi sitesi bulunuyor. Modern makineler ve üretim cihazları yla donanmış bu tesislerde en gelişmiş teknoloji kullanılarak tekstil, konfeksiyon, örme, mobilya, gıda, metal eşya, temizlik malzemeleri, elektrik ve haberleşme ürünleri, tarım alet ve makineleri, savunma ve otomotiv sanayii alanlarında üretim gerçekleştiriliyor. 

İHRACATTA SANAYİ ÜRÜNLERİ İLK SIRADA
TÜİK verilerine göre, 2008 yılında Kayseri’den toplam 1.130 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti. Bu rakamlara göre Kayseri ilinin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 16 artış gösteriyor. Kayseri’nin makine sektörü ihracatı ise, İhracatçı Birlikleri kayıtlarına göre aynı yıl yüzde 15 artarak 29 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Sektörel bazda ihracat incelendiğinde Kayseri’nin ihracatı nda 678 milyon dolar ve yüzde 70 pay ile “sanayi ürünleri” ilk sırada yer alı- yor. Sanayi ihracatında ise önde gelen sektörler yüzde 29 pay ile elektrik-elektronik, yüzde 23 ile demir ve demir dışı metaller, yüzde 19 ile tekstil, yüzde 16 ile demir çelik ve yüzde 4 ile makine ve aksamları sektörüdür. Kayseri’nin 2008 yılında makine ve aksamları sektör ihracatında ilk sırayı 9,6 milyon dolar ile “takım tezgahları” alı- yor. Takım tezgahları ihracatının söz konusu dönemde yüzde 6 artış gösterdiğ i görülüyor. Diğer önemli ihraç ürünleri 7 milyon dolar ile “endüstriyel ısıtıcılar ve fırınlar”, 3,4 milyon dolar ile “diğer makineler, aksam ve parçalar” ve 2 milyon dolar ile “endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri” olarak sıralanıyor. 

2009’DA GENEL İHRACAT 762 MİLYON DOLAR
2009 yılı verilerine baktığımızda, Ocak- Kasım aylarını kapsayan sürede Kayseri’nin ihracat alanında yine 2008 yılı rakamları nda olduğu gibi iyi bir noktada olduğu söylenebilir. 2009 yılı Ocak-Kası m döneminde Kayseri’nin genel ihracatı 762 milyon dolar olarak kayıtlara geçiyor. Söz konusu dönemde makine ve aksamları sektörünün genel ihracattan aldığı pay yüzde 6’dır. 2009 yılı Ocak-Kasım döneminde Kayseri’nin makine ve aksamları sektörü ihracatı yüzde 90 oranında artarak 49 milyon dolara yükseliyor. İhracatta ilk sırayı yaklaşık 16 kat artışla 26 milyon dolara yükselen “tekstil ve konfeksiyon makineleri” alıyor. Söz konusu dönemde ihracatı en çok artan diğer ürünler “kâğıt imaline ve matbaacılığa mahsus makineler”, “rulmanlar” ve “tarım ve ormancılık makineleri”dir.  

“MAKİNE SEKTÖRÜ KAYSERİ’YE DEĞER KATIYOR”
Tüm bu 2008-209 ihracat rakamlarına bakıldığında, ihracatta makine sektörünün payının ne kadar büyük olduğu görülüyor.İç Anadolu’nun en önemli sanayi illerinden biri olan Kayseri ma- kine ve aksamları sektörüne verdiği önemle büyümeye devam ediyor. Kayseri Sanayi Odası Başkanı Mustafa Boydak Kayseri makine sektörü ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Kayseri açısından makine sektörünün çok önem arz ettiğini söyleyen Mustafa Boydak, son yıllarda Kayserili sanayicilerin makine imalatı na yöneldiklerinin altını çiziyor. Boydak sözlerine şöyle devam ediyor: “5 yıl önce 10 tane makine imalatçısı varken bu gün 50 tane makine imalatçısı üyemizin varlığından bahsedebiliyoruz. Makine üreticisi olmak katma değeri yükseltmek anlamına geliyor. Özellikle kapasite büyüklüğü açısından da iyi kapasiteli makineler yapmamız çok önemli. Kayseri’de bu konuya önem veren iyi tahsil yapmış arkadaşlarımız var. Her geçen gün çıtayı yükselttiklerini görüyoruz. Bu da Kayseri için ekstra değer oluşturuyor.” Kayseri’de son yıllarda yıldızı hızla parlayan makine sektörünün daha da gelişmesi için öncelikli olarak teknolojik olanakların daha iyi kullanılmasının lazı m olduğunu söyleyen Kayseri Sanayi Odası Başkanı Mustafa Boydak, kalifiye eleman konusunda biraz daha atılım yapı lması gerektiğinin de altını çiziyor. Başkan Boydak: “Makine sektörünü geliştirmek için yurt dışı ile daha koordineli çalışılması gerekiyor. Bir de özellikle finansman olanaklarının daha da artı- rılması gerekiyor. Bizim makine imal eden firmalarımız özellikle yurt dışına makine satışlarında rakiplerinin çok acı- masızca rekabetleri ile karşı karşıya kalı- yorlar. Rakiplerimiz yurt dışına 5 ya da 7 yıl vadeli makine satabilirken bizim üyelerimiz ancak 6 ay, en fazla bir yıl vade ile makine satabiliyor. Dolayısı ile bu da rekabette bizi geri bırakıyor. Özellikle Eximbank kredilerinin makine sektörüne daha da yoğunlaştırılması ve uzun vadeli satışlara destek olunması gerekiyor.”  

MESLEK LİSELERİNE 2 MİLYON TL.’LİK YATIRIM
Kalifiye elemanın önemine inanan Kayseri Sanayi Odası, meslek liselerine yaptıkları yatırımlarla bu yönde somut adımlar atılmasına ön ayak oluyor. Kayseri Sanayi Odası, meslek liseleri için 2 milyon TL. Proje finansmanı ayı- rarak tüm endüstri meslek liselerinde okuyan gençlere iş garantisi veriyor. Bu önemli proje ile ilgili bilgi veren Kayseri Sanayi Odası Başkanı Boydak, bu liselerden mezun öğrencilerin öncelikle makine sektörü olmak üzere Kayseri sanayisine istihdam kaynağı olarak büyük getiri sağlayacaklarını söylüyor. Meslek liselerine yardım projesi dışında Kayseri makine sektörünün gelişimi için yapılanları Başkan Boydak şöyle anlatıyor: “Kalifiye eleman yetişmesi içim meslek liselerine yaptığımız yatı- rımların yanı sıra birçok tanıtım toplantı ları yaptık. Geçtiğimiz aylarda Kayseri Sanayi Odası meclisinde makine sektörünü ele alan bir toplantı yaptı k. Orada meslek komitesi başkanı ve meclis üyelerinin konuşmaları oldu. Burada Kayseri’deki makine sektörünü daha da ilerilere taşıma adına bir fikir birliğine vardık ve bizde Oda olarak bu arkadaşlarımıza her zaman destek vereceğ imizi ifade ediyoruz.”  

“MAKİNE İMALAT SANAYİ, TOPLAM İMALAT SANAYİNİN YÜZDE BEŞİNİ KAPSIYOR”
Kayseri Ticaret Odası Başkanı Hasan Ali Kırcı Moment Expo Dergisi’nin soruları nı yanıtladı. Kayseri açısından makine sektörünün önemini sorduğumuz Başkan Kırcı, Kayseri’de makine imalat sanayinin, toplam imalat sanayi içindeki payının yüzde beş düzeyinde olduğunu söylüyor. Kırcı sözlerine şöyle devam ediyor: Üretimde kullanılan girdilerin büyük çoğunluğu Türkiye mahreçlidir. Kayseri’de ağırlıklı olarak üretilen makineleri, ısıtma kazanları, takım tezgahları, el aletleri, gıda paketleme makineleri, klimalar, çamaşır ma kineleri ve fırınlar olarak sıralayabiliriz. Ayrıca; birçok onarım yenileme atölye- Burada Kayseri’deki makine sektörünü daha da ilerilere taşıma adına bir fikir birliğine vardık ve bizde Oda olarak bu arkadaşlarımıza her zaman destek vereceğ imizi ifade ediyoruz.”  

“MAKİNE İMALAT SANAYİ, TOPLAM İMALAT SANAYİNİN YÜZDE BEŞİNİ KAPSIYOR”
Kayseri Ticaret Odası Başkanı Hasan Ali Kırcı Moment Expo Dergisi’nin soruları nı yanıtladı. Kayseri açısından makine sektörünün önemini sorduğumuz Başkan Kırcı, Kayseri’de makine imalat sanayinin, toplam imalat sanayi içindeki payının yüzde beş düzeyinde olduğunu söylüyor. Kırcı sözlerine şöyle devam ediyor: Üretimde kullanılan girdilerin büyük çoğunluğu Türkiye mahreçlidir. Kayseri’de ağırlıklı olarak üretilen makineleri, ısıtma kazanları, takım tezgahları, el aletleri, gıda paketleme makineleri, klimalar, çamaşır makineleri vardır. Makine sektörünün katma değeri yüksek ürünler üreten, kalifiye eleman çalıştıran ve gelir düzeyini yükselten bir sektör olduğunun altını çizen Kayseri Ticaret Odası Başkanı, sektörün gelişmiş ülkelerde de emek yoğun karakterini koruduğunu ve siparişe bağlı üretim sürecinin hakim olduğunu söylüyor. Başkan Hasan Ali Kırcı sözlerine şöyle devam ediyor: Kayseri’de işçilik yanında, mühendislik hizmetlerinin de kaliteli ve düşük maliyetli olması, sektörün geleceğini iyi görüyorum. Batılı büyük firmalarla yapılacak işbirli- ği yeni ufuklar açacaktır, diye düşünüyorum. Ayrıca; ürün uygunluk markası nın yaygınlaştırılması gerekiyor.  

“SEKTÖR PERSONELİNİN EĞİTİMİ ÖNEMLİ”
Başkan Kırcı Ticaret Odası olarak Kayseri makine sektörüne olan katkılarını şöyle anlatıyor: “Sektörün personeline   yönelik, çeşitli konularda eğitimlere katkıda bulunuyoruz. CE işaretiyle ilgili sayısız eğitimler verdik. Üretici firmalar rehberi hazırlayarak, onlara ulaşılması nı kolaylaştırdık. Fuarlara gitmelerini sağlıyoruz. Kayseri’deki fuarlarda stand açarak tanıtımlarına katkıda bulunuyoruz. Kayseri ABİGEM- Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezimizle batı- ya açılmaları için gayret ediyoruz.”  


DENER MAKİNE: GELİŞİMİN SIRRI İŞÇİLİK
Kayseri makine sektörünün önemli firmaları ndan biri olan Dener Makine Müşteri Temsilcisi Ali Süreyya Kası- moğlu, Moment Expo için soruları yanı tladı. Metal işleme makineleri üretimi yapan Dener Makine, başta CNC Abkant Pres, Hidrolik Makas, CNC Plazma ve Köşe Kesme makineleri olmak üzere özel projelerle yurt içi ve yurt dı- şı müşteri istekleri doğrultusunda makine imalatı yapıyor. Türkiye’nin makine üretim üssü olma yolunda ilerleyen Kayseri’nin yolculuk hikayesini sordu- ğumuz Kasımoğlu şunları söyledi: “1950’lerde kurulan Türk makine sanayinde bugün sektörde hizmet veren yaklaşık 11 bin makine ve aksam imalatçı sı bulunmaktadır. Kayseri ilimiz ise bu büyük sektörde özellikle son yıllarda hızlı gelişimi ile dikkat çekmektedir. Son yıllardaki hızlı gelişimin sırrı ise işçilik yanında mühendislik hizmetlerinin de kaliteli ve uygun maliyetle olması ve firmalarımı- zın teknolojik bilgi ve birikimlerini birleştirerek rekabet şansını arttırmıştır. Bu üstünlük yakın gelecekte de kendini hissettirecektir.” Avusturya’dan Amerika’ ya dünyanın dört bir yanına distribütörleri vasıtası yla hizmet sunan Dener Makine, son yıllarda Avrupa’da yaşanan ekonomik sorunlardan dolayı şu an en çok Orta Doğu, Arap Yarım Adası ve Uzak Do- ğu’ya ihracat yapıyor.  

EN ÖNEMLİ SORUN ARA ELEMAN VE ULAŞIM
Kayseri’de makine üretimi yapan firmaları n eksiklerine değinen Kasımoğ- lu, şunları söyledi: “Kayseri’nin üretim yapan Şrmaların şu an en önemli eksikliğ i ara eleman ve ulaşım konusudur. Özellikle navlun fiyatlarının yüksekliğ i ve ara eleman açığı hakkında çalışmalar yapılmalıdır. Kayseri ilimizin artıları ise öncelikle günümüz gelişen teknolojisini hızlı bir şekilde özümseyerek müşteri isteklerine odaklı üretim yapabilmesidir.” Kasımoğlu,Kayseri’nin üretim ve ihracatı nın artırılması için yapılması gerekenleri, daha etkin ticari fuar ve ticari heyet organizasyonları düzenlemek ve sık sık dış ticaret pazarına giriş ve ye- nilik hakkında eğitimler verilmesi oldu- ğunu söyledi.  


2010 BEKLENTİLERİ OLUMLU
Ekonomik krizin etkilerinin azaldığını söyleyen Kasımoğlu, siyasette yaşanan hızlı iniş ve çıkışlı hava yurt içi pazarın kararsız kalmasına yol açtığını, bunun da dengelerin oturmasını geciktirdiğini sözlerine ekledi. Dener Makine,tüm bunlara rağmen 2010 yılının ilk çeyre- ğinden sonra hızlı bir yükseliş bekliyor. Kasımoğlu, 2010 beklentileriyle ilgili şöyle konuştu: “2009 yılına umutsuz giren makine sektörü, 2010 yılındaki beklentileri daha olumludur.2008 yılı sonla- rı ve 2009 yılı sırasında yaşanan ekonomik olumsuzluklardan firmamız orta doğu ve uzak doğu pazarı daha geliştirmesine yardımcı olmuştur. İhracat stratejisinde her zaman alternatif pazarlar olması gerektiğini tekrardan perçinlemiştir. Ancak 2009 yılı sonunda gelen yeni iyi haberlerle beraber Avrupalı firmaları n 2009 yılını tamamen stok satışları yaptıklarını ve 2010 yılı ilk yarısında sonra ihracat oranlarında hızlı yükselmeler olacağına inanmaktayız.”    

GÜVEN MÜHENDİSLİK MAKİNE 8 ÜLKEYE İHRACAT YAPIYOR
Kayseri’nin makine sektöründe bir di ğer önemli firması olan Güven Mühendislik Makine,2000 yılında kurulmuş başlıca ürünü kablo üretim makineleri olan genç bir firma. Güven Mühendislik Makine,daha çok müşteri isteğine göre tasarlanıp üretilen bakır ve alüminyum enerji kabloları, bakır , fiber optik haberleşme ve data kabloları için üretim makineleri imal ediyor. Kayseri sanayi sektörünün gelişimiyle ilgili bilgi veren Güven Mühendislik Makine Genel Müdürü Mehmet Büyüksimitçi, 1960’lı yıllarındaki Kayseri sanayinde, en önemli dalların gıda, dokuma ve metal eşya-makine imalatı olduğ unu söylüyor. Büyüksimitçi, Kayseri’nin sanayideki gelişiminin tarihçesini şöyle anlatıyor: “Kayseri’de firmalar 1980’li yıllarda kendi bünyelerinde bakı m ve tamirat atölyelerinde firmaları- nın ihtiyacı olan makineleri üretiyor ve bunları başarılı bir şekilde kullanıyordu. Ancak artan rekabet ve kendi işlerine yoğunlaşma ihtiyacından dolayı bunları Kayseri’de bulunan makine atölyeleri ile işbirliğine gitmeye başladı lar. Kayseri’de bulunan Anatamir Bakı m Merkezi, Hava İkmal Bakım Merkezi ve Taksan gibi kuruluşlardan emekli olan veya ayrılan teknik personel makina imalatında standart ve kalite anlayışını geliştirmiş, malzeme bilgisi ve teknoloji kullanımı konusunda makine firmalarına ciddi katkılarda bulunmuşlardı r. Özellikle Kayseri’de bulunan büyük ölçekli mobilya, mobilyaya bağlı plastik ve tekstil sanayi, şeker fabrikası, kablo üreticisi firmalar makina sektöründe faaliyet gösteren firmalara büyük destek vermişlerdir.” Kayserili makineciler Avrupa’nın hemen hemen her ülkesine, Şili’den Güney Afrika’ya, Orta Doğu ülkelerinden Avustralya’ya kadar dünyanın bir çok ülkesine makine ihraç ediyorlar.Büyüksimitçi, 2000 yılından sonra makine üreten firmaların yurt dışı fuarlara katı larak ürünlerini tanıtmaya başlamaları nın faydalarını ve bu fuarlarda yapı- lan tanıtım faaliyetleri ile başlayan makine ihracatının her geçen gün artarak devam ettiğini söylüyor.  

YURT DIŞI SATIŞLARINDA YÜZDE 224 ARTIŞ
Güven Mühendislik Makine, Fransa, Almanya, Norveç, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, İsviçre ve Cezayir’e ihracat yapıyor. firmanın 2008 yılı ihracat tablosu, yüzde 65 yurt içi,yüzde 35 yurt dışı,2009 yılı içinse yüzde 15 yurt içi,yüzde 85 yurt dışı olarak açıklandı. Güven Mühendislik Makine Genel Başkanı Büyüksimitçi bu rakamları şöyle değerlendiriyor: “2009 yılında yurt içi satışlarımız bir önceki yıla göre yüzde 50 oranında düşmüş, yurt dışı satışlarımız yüzde 224 oranında artmıştı. 2010 yılı için yurtdışı ve yurtiçi satışları mızın yüzde 20 civarında artacağını tahmin etmekteyiz.Bu sayılar ışığında 2010 yılı için beklentimizi yüzde 40 yurt içi,yüzde 60 yurt dışı olarak açıklayabiliriz.”  

AKDEMİR MAKİNE: YURT DIŞI FUARLARINA KATILIM KOLAYLAŞTIRILMALI
Ağırlıklı olarak Plastik ambalaj sektörüne hitap eden Akdemir Makine, bunun yanı sıra mobilya, kanepe ev tekstili sektörüne imalat kolaylaştırıcı makine imalatlarında da ön plana çıkan çalışmalar yapıyor. Kayseri makine sektörünün önemli firmalarından olan Akdemir Makine, Avustralya, ABD, Şili, Güney Afrika, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Romanya, Bulgaristan, Ukrayna, Moldovya, Polonya, Rusya, Azerbaycan, İran, Suriye, Mısır, Tunus, Cezayir ve Kazakistan’a ihracat yapıyor. Akdemir Makine adına konulan Mehmet Şimşek, yurt dışı fuarları ile ilgili olarak, Türkiye’de bulunan makine imalatçıları arasında koordine kurularak makine üreticilerinin dış piyasada ürünlerini tanıtmasına yardımcı olunması nın öneminin altını çiziyor. Mehmet Şimşek sözlerine şöyle devam ediyor: “firmamız yurt dışı fuarlarına sürekli olarak bireysel düzeyde katılmaktadı r. Bunun en büyük sebebi milli katılımı koordine eden firmaların maliyetleri neredeyse 2 katına çıkarması ve bunu bizlere izah ederken sürekli olarak devlet desteğinden bahsetmeleridir. Sanki devletin cebinden çıkan bizim cebimizden çıkmıyormuş gibi, maliyetler artınca da birçok makine üreticisi fuarlardan faydalanamamaktadı r.” Mehmet Şimşek Akdemir Makine’nin 2010 yılı beklentileri için şunları söylüyor: “Küresel ekonomik krizin tüm dünyada etkili olduğu 2009 yılında bütün üretici firrmalar çok zorlanmıştı. Özellikle tamamen yatırıma dayalı olan makine sektörü ağır darbe almış olması na rağmen bu durumun 2010 yı- lında tersine döneceğine ve piyasadaki talebin artacağına inanmaktayız.”    

SPOT:  
“ 2008 yılı itibariyle toplam 618 firmanın ihracat yaptığı, ilk 10 firmanın ihracatın yaklaşık yüzde 60’ını gerçekleştirdiği ve İç Anadolu Bölgesi’nin ihracatta Ankara’dan sonra ikinci büyük ili olan Kayseri, gelişmiş endüstri alanlarıyla ülke ekonomisine çok ciddi bir katma değer sağlıyor. Kayseri ayrıca yabancı sermayenin de ilgisini çekiyor. ”   

 
Mustafa Boydak - Kayseri Sanayi Odası Başkanı “Makine üreticisi olmak katma değeri yükseltmek anlamına geliyor. Özellikle kapasite büyüklüğü açısından iyi kapasiteli makineler yapmamız çok önemli.”  


Hasan Ali Kırcı- Kayseri Ticaret Odası Başkanı Makine sektörü katma değeri yüksek ürünler üreten, kalifiye eleman çalıştıran ve gelir düzeyini yükselten bir sektördür.  


Ali Süreyya Kasımoğlu- Dener Makine Müşteri Temsilcisi Kayseri’nin üretim yapan firmaların şu an en önemli eksikliği ara eleman ve ulaşım konusudur.  


Mehmet Büyüksimitçi- Güven Mühendislik Makine Genel Müdürü Kayseri’de bulunan büyük ölçekli mobilya, mobilyaya bağlı plastik ve tekstil sanayi, şeker fabrikası, kablo üreticisi firmalar makine sektöründe faaliyet gösteren firmalara büyük destek verdiler.