2004 yılında Ankara’nın ilk ve tek sanayi müzesi olarak açılan Çengelhan Rahmi M. Koç müzesi, 1850'li yıllardan günümüze sanayide kullanılan araçların yanı sıra ilk daktilo, ilk televizyon gibi çeşitli elektronik araçlar ve denizcilik, havacılık, karayolu...

2004 YILINDA ANKARA’NIN İLK VE TEK SANAYİ MÜZESİ OLARAK AÇILAN ÇENGELHAN RAHMİ M. KOÇ MÜZESİ, 1850'Lİ YILLARDAN GÜNÜMÜZE SANAYİDE KULLANILAN ARAÇLARIN YANI SIRA İLK DAKTİLO, İLK TELEVİZYON GİBİ ÇEŞİTLİ ELEKTRONİK ARAÇLAR VE DENİZCİLİK, HAVACILIK, KARAYOLU TAŞIMACILIĞI GİBİ ALANLARA AİT OBJELERİN TARİHTEKİ YOLCULUKLARINA IŞIK TUTUYOR.

Ankara’nın ilk ve tek sanayi müzesine kavuşma hikayesi, 1994 yılında İstanbul’da kurduğ u müzenin ayrıcalığını Ankaralılara da yaşatma isteği içerisinde olan Rahmi Koç’un Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi’ni kurmaya karar vermesi ile başlıyor. Ankara Kalesi'nin ana giriş kapısının karşısında, eskiden At Pazarı olarak bilinen mevkide yer alan Çengelhan adlı tarihi kervansarayda yer alan müzenin bulunduğu yerin farklı bir anlamı da var. Çengelhan’ın avlusunda Vehbi Koç'un iş hayatına atıldığı dükkan yer alıyor. Vehbi Koç’un ticarete başladı- ğı ilk bakkal dükkanının bu handa yer alı- yor olmasının yanında, han 16.yüzyıla dayanan tarihiyle de önem arz ediyor. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman döneminde inşa edilen Çengelhan, Mihrimah Sultan'ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından 1522'de yaptırılan han, çeşitli dönemlerde tiftik deposu ve tabakhane olarak hizmet veriyor. Çengelhan, uzun yıllar aktif olarak kullanıldıktan sonra, 20. yüzyılın sonlarından itibaren boş kalıyor. Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakş, kaderine terk edilen Çengelhan’ı, T.C Başbakanlık Vakışar Genel Müdürlüğü, Ankara Vakışar Bölge Müdürlüğü’nden kiralıyor. Çengelhan Otelcilik Turizm Organizasyon, İnşaat ve Restorasyon A.Ş tarafından 2003 yılında başlanan restorasyon çalışmalarında Han, aslına sadık kalınarak sağlamlaştırılıyor ve avlunun üzeri cam ile kapatılarak koruma altına alınıyor. Restorasyonun tamamlanması- nın ardından 20 Nisan 2005 tarihinde açı- lan Çengelhan M. Rahmi Koç Müzesi, o günden bu yana ziyaretçilerini ağırlıyor.  

1600’LÜ YILLARDAN KALMA USTURLAPLAR
Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi, toplam 32 odadan oluşuyor. Müze, denizci- likten karayolu taşımacılığına, havacılıktan tıbba kadar uzanan pek çok sanayi kolunun geçmişini gözler önüne seren 3000’den fazla obje ile ziyaretçilerini karşı lıyor. Sergilenen objeler boyutlarına göre küçük modellerden, buhar motorları- na ve klasik otomobillere kadar uzanan zengin bir çeşitlilik gösteriyor. Müzedeki en eski objeler 1600’lerde Araplar tarafından kullanılmış olan usturlaplar. Müzede, gökcisimlerinin göreli konumlarını ve yüksekliklerini gözlemlemek üzere kullanı lan, icadı 3. yüzyıla dayanan usturlapları n yanı sıra usturlapların yanında, 19. ve 20. yüzyıldan kalma objeler de sergileniyor. 

İSTANBUL’DAKİ MÜZEYLE ORTAK ÇALIŞMA
Müze koleksiyonunun çok büyük bir bölümü kurucu Rahmi M. Koç’un sanayiye duyduğu ilgi ile oluşan kişisel girişimlerin sonucu ediliyor. Bunun yanı sıra di- ğer şahıslar ve kurumlarca müzeye ba- ğışlanmış ya da süreli olarak verilmiş objeler de koleksiyonlara ekleniyor. Ayrıca İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi ile devam etmekte olan obje değişimleri sayesinde de ziyaretçiler her ziyaretlerinde farklı objelerle tanışma fırsatı buluyorlar.    

MÜZEDEN ÖTE, BİR KÜLTÜR MERKEZİ
Müzelerin birer kültür merkezi olarak çalı şması, çağdaş müzecilik anlayışı çerçevesindeki akımlardan biri olarak sayılı- yor. Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi de bu bağlamda “Geçici Sergi Salonu”nda düzenlenen sergiler ve Divan grubu taraş ndan işletilen Çengelhan Brasserie’nin ev sahipliğini yaptığı mini konserler, çeşitli etkinlik ve organizasyonlar ile küçük bir kültür merkezi olma yolunda ilerliyor. Müzenin sergi salonunda bu güne dek pek çok seçkin resim, heykel ve fotoğraf sergisi sanatseverlerin beğenisine sunuldu. Bunlar içerisinde en çok ilgi gören sergilerden birisi 22 Ekim 2009 tarihinde ziyarete açılmış olan “Hayallere Sığmayan Minyatür Odalar” sergisi.  

“HAYALLERE SIĞMAYAN MİNYATÜR ODALAR”
Sergi kapsamında Amerikalı Sanatçı Henry Kupjack’in, dünya tarihinde iz bı- rakmış dönemlerin yaşam tarzını, mimari özelliklerini ve en önemlisi ruhunu yansı- tan ‘Minyatür Odalar’ı sergileniyor. Başta ana sponsor Zen Diamond olmak üzere Türk Hava Yolları, Ankara Ticaret Odası, Akfen, Ströer, Divan ve M. Raşit Çavuşoğ lu Ailesi’nin de çok değerli katkılarıyla gerçekleştirilen sergi, sanatseverleri ‘minik’ ama kusursuz bir dünyada yolculuğ a çıkarıyor. “Minyatür Odalar” her yaştan insanı farklı sebeplerle derinden etkiliyor. Bu odalarda her kişinin kendi yaşam ve tecrübelerinden izler bulması mümkün.  

ÇOCUKLAR İÇİN EĞİTİM PAKETLERİ
Çağdaş ve zamanın ruhunu ıskalamamaya özen gösteren bir müze olan Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi misyonunu; sadece geçmişi sunmak değil, özellikle de çocuk ziyaretçilerinin hayal güçlerini canlandı rarak onları geleceğe hazırlamak olarak açıklıyor. Bu amaçtan hareketle müze Vehbi Koç Vakş Koç Özel İlköğretim Okulu ve İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi’nin değerli katkılarıyla bir eğitim paketi hazırlayarak ilköğretim okullarının hizmetine sunuyor. Bu paket sayesinde öğretmenler ve öğrenciler seçilmiş olan eserler konusunda daha detaylı bilgi edinmekle kalmayıp, tarih, sosyoloji ve çevre gibi daha geniş kapsamlarda verilen eğitimlerle bilgi ve vizyon sahibi oluyorlar. 

İNTERAKTİF GEZİ OLANAĞI
Ayrıca müzede ziyaretçilerle koleksiyon arasında interaktif bir bağ kurabilmek için düşünülmüş, objeye dokunmayı hatta objeyi kullanabilmeyi sağlayan bir sistem de söz konusu. Semafor bayrağı, güneş saati ya da bir teleskopun nasıl kullanı ldığını uygulayarak öğrenen ziyaretçiler, çalışan bir deniz motoru veya bir makine atölyesi modelini inceleyerek, objelerin çalışma prensiplerini de tecrübe edip öğrenebiliyorlar. Böylece müze gezisi statik bir gezi olmanın dışına çıkıyor.