Türkiye, 2009 yılında Fransa’ya 6,2 milyar dolar değerinde ihracat ve 7,09 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirerek Fransa’nın ithalat ve ihracatında 14. sırada yer aldı. Makine ve aksamları sektörü ise...



TÜRKİYE, 2009 YILINDA FRANSA’YA 6,2 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE İHRACAT VE 7,09 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE İTHALAT GERÇEKLEŞTİREREK FRANSA’NIN İTHALAT VE İHRACATINDA 14. SIRADA YER ALDI. MAKİNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ İSE; 2009 YILI RAKAMLARINA GÖRE FRANSA’YA İHRACATIMIZDA 549 MİLYON DOLAR İLE 3. SIRADA KONUMLANDI.   

Fransa, Avrupa’nın iktisadi açı- dan güçlü ülkeleri arasında yer alıyor. Tarım ürünleri bolluğu ve çeşitliliği ile Avrupa Ekono- mik Topluluğu içinde birinci, süt ürünleri açısından ise dünyada dör- düncü sırada yer alan Fransa, sanayi yönünden de oldukça güçlü bir ülkedir. Endüstri, ülke gelirinin çeyreğini ve ti- caret kazancının yüzde 80’inden fazlası- nı karşılıyor. Diğer birinci dünya ekono- mileri gibi Fransa ekonomisi de ağırlıklı olarak hizmet sektörüne dayanıyor. Ül- ke sanayinde ve ihraç malları arasında önemli bir konuma sahip olan otomotiv sektörü, birçok kişiye istihdam sağlıyor. Ülkede işsizlik oranı mevcut durumda yüzde 10,1 seviyesinde seyrediyor. Enf- lasyon oranının ise 2009 yılına göre yüz- de 0,1 artarak 2010 yılı için yüzde 1,1 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Fransa’da milli gelire sektörlerin katkı- ları incelendiğinde, hizmetler sektörü- nün yüzde 56 ile başı çektiği görülüyor. Bu sektörü yüzde 23 ile kamu hizmetle- ri, yüzde 13 ile sanayi ve yüzde 6 ile de inşaat sektörleri izliyor. 2009 yılı tahmini rakamlarına göre Fransa’nın GSMH rakamı, 2.545 milyar dolar olarak iken kişi başına GSMH ise 45.678 dolar olarak kayıtlara geçti. 2008 yılında Fransa‘nın Reel Gayrisafi Milli Hasılası 2007 yılına kıyasla 0,4 puan yükseldi. 2009 yılında ise GSMH, tahminen yüzde -2,2 seviyesinde geriledi. Bu düşüşte 2008 yılı son çeyreğindeki yüzde 1,4 ve 2009 yılı ilk çeyreğinde gerçekleşen yüz- de 1,2’lik daralmaların etkisi büyük ol- du. Fransa’da imalat sanayinin bölgelere göre belli alanlarda yoğunlaştığı gözle- niyor. Kuzey Doğu Fransa; demir-çelik, çeşitli metal sanayileri ve otomotivde öne çıkıyor. Lyon bölgesi kimya sektö- ründe, Toulouse bölgesi havacılık ve uçak üretiminde, Paris ve Alsace bölge- leri de ağırlıklı olarak KOBİ düzeyinde çok çeşitli hizmet ve üretim dallarında faaliyet gösteriyor. Fransa’da 2009 yılında sanayi sektörün- de yaklaşık olarak yüzde 7 oranında da- ralma yaşanırken, en büyük düşüş mo- torlu araç, aksam ve parçaları üretimin- de görüldü. 2006 yılında 3,6 milyon araç üretimi yapan Fransa’da bu sayı 2008 yılında 2,1 milyona kadar geriledi. 81,9 milyon turist sayısı ile dünyanın en çok ziyaret edilen ülkelerinden olan Fransa; ABD ile İspanya’nın ardından 39,6 mil- yon dolar ile turizm gelirleri açısından üçüncü sırada yer alıyor. Ülkenin geliş- miş turizm sektöründe yaklaşık olarak 894 bin kişiye istihdam sağlamıyor. 2008 senesinde Fransa’da moda ve lüks sanayi sektörü, 20 kişiyi aşkın personeli bulunan 1500 şirkette toplam 160 bin çalışan ile yaklaşık 32 milyar euro ciro yaptı. Fransa, kozmetik ve parfüm ihra- catında dünya birincisi konumundadır. 2008 yılında, 145 milyar euro ciro ile gı- da işleme sanayisi Fransa’nın sanayi sektöründe birinci, dünyada ise ABD’nin ardından ikinci sırada bulunu- yor. Kozmetik sanayi; makine sanayisin- den sonra Fransa’nın en çok iş sağlayan sanayisi olarak sayılıyor.

MAKİNE VE AKSAMLARI; İHRAÇ ÜRÜNLERİNDE İLK SIRADA
BM verilerine göre; bir önceki yıla kı- yasla Fransa’nın ihracatı yüzde 21,9 aza- larak 2009 yılında 464 milyar dolara düştü. Ülkenin genel ihracatında en çok payı alan ilk üç ülke sırasıyla Almanya, İtalya ve İspanya oldu. Fransa’nın ihracatında en büyük payı alan ilk 20 ülkeye yönelik ihracatta geri- leme kaydedilmiş olup bu ülkeler ara- sında en az daralma gösteren ülke ise yüzde -6,8’luk pay ile; Birleşik Arap Emirlikleri’dir. Türkiye, 2009 yılında Fransa’nın ihracatında 6,2 milyar dolar ile 14. sırada yer aldı. 2009 yılında Fransa’nın önemli ihraç ürünleri incelendiğinde ilk üç sırayı “makine ve aksamları”, “motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer” ile “elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları” kalemlerinin aldığı görülüyor. Fransa’nın ithalatı yüzde 22,2 azalarak 2009 yılında 540 milyar dolar oldu. Aynı yılda ülkenin genel ithalatında en çok payı alan ilk üç ülke sırasıyla Almanya, Belçika, İtalya’dır. Türkiye ihracatta ol- duğu gibi ithalatta da 14. sırada yer alı- yor. Önemli ithal kalemleri ise “mineral ya- kıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar”, “makine ve aksamları”, “mo- torlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, mo- tosiklet ve diğer”dir. Makine ve aksam- ları ithalatı, 2009 yılında yüzde 24 ora- nında geriledi.

TÜRKİYE; FRANSA’NIN İTHALAT VE İHRACATINDA 14. SIRADA YER ALIYOR
Fransa ile Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin yasal altyapısının büyük ölçüde tamamlandığını görülü- yor. Ticaret ve Ödeme Anlaşmaları 1946 yılında, Uluslararası Kara Ulaştırma An- laşması 1969 yılında, Sosyal Güvenlik Konusunda Genel Sözleşme 1972’de, Karma Ekonomik Komisyon Kurulması- na İlişkin Protokol 1987’de, Çifte vergi- lendirmenin Önlenmesi Antlaşması 1989 yılında, Türkiye-Fransa 2000 Ant- laşması 1998’de, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması ise 2006 yılında imzalandı. Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, 2008 yılında Türkiye’de Fransız yatırım- ları 679 milyon dolar, 2009 yılında ise 593 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Fransa’dan 2002-2009 döneminde ülke- mize giren UDY girişi toplam 4.362 mil- yon dolar düzeyinde olurken, Fransa; tüm dünya ülkeleri arasında Hollanda, ABD, Yunanistan, Belçika ve Lüksem- burg’un ardından 6. sırada yer aldı. Türkiye’de yerleşik Fransız firmalarının önemli bölümü büyük ölçeklidir. Yatı- rım yapılan sektörlerin başlıcaları ise: otomotiv ve yan sanayi, perakende da- ğıtım, sigortacılık, gıda ve çimento sek- törleridir. 2002–2009 döneminde Fransa’daki Türk yatırımları ise 42 milyon dolar seviye- sinde gerçekleşti. Fransa, makine ithalatında yoğunlukla yüzde 0 ila yüzde 2,7 arasında gümrük vergisi uyguluyor. İlgili ürün için vergi oranları http://ec.europa.eu/taxati- on_customs/dds/cgi-bin/tarc- hap?Lang=EN adresinden belirlenebi- lir. Türkiye, 2008 yılında Fransa’ya 6,6 mil- yar dolar değerinde ihracat ve 9,02 mil- yar dolar değerinde ithalat gerçekleşti- rerek Fransa’nın ithalat ve ihracatında 14. sırada yer aldı.


FRANSA’YA İHRACATIMIZDA MAKİNE VE AKSAMLARI; 3. SIRADA
2009 yılı verileri bir önceki yıl ile kıyas- landığında Fransa’ya ihracatımızda yüz- de 6,2 oranında, Fransa’dan ithalatımız- da ise yüzde 21,4 seviyesinde bir azalış gerçekleştiği görülüyor. Türkiye ile Fransa arasındaki ticaret hacmi 2009 yılında yüzde 14,9 gerileye- rek 13.301 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. İki ülke arasında dalgalı bir seyir izleyen dış ticaret dengesi 2008 yı- lında yüzde 28,2 oranında artmasına rağmen 2009 yılında Türkiye lehine yüz- de 63,3 oranında rekor bir azalma gös- terdi. 2009 yılı ihracatımızda yüzde 6.08 pay ile 2. sırada bulunan Fransa, aynı yıl it- halatımızda yüzde 5 pay alarak 6. sırada konumlandı. Fransa’ya ihracatımızda Makine ve Ak- samları sektörü 549 milyon dolar ile 3. sırada yer aldı. 2009 yılında anılan ülke- ye yönelik sektör ihracatı yüzde 15 ora- nında azaldı. Fransa’dan ithalatımızda Makine ve Ak- samları sektörü 2009 yılında 1.3 milyar dolar ile 1. sırada yer alıyor. 2009 yılında “makine ve aksamları” ürün grubu Fransa’nın toplam ihraca- tından yüzde 12,1 pay aldı. Fransa’nın 2009 yılında makine ihracatı yüzde 26 azalarak 56,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Makine ihracatında ilk sıra- da yer alan ülkeler Almanya, ABD, İs- panya, İngiltere ve İtalya’dır. Fransa’nın makine ve aksam ihracatında 1. sırada yer alan Almanya; Fransa’nın makine ihracatında yüzde 16 paya sahiptir. Ül- kenin 2009 yılı toplam makine ihracatı yüzde 26,96 azalış göstererek 56,25 mil- yar dolar olarak kayıtlara geçti. Fransa’nın makine ve aksam ihracatın- da “turbojetler, turbopropeller ve diğer gaz türbinleri” 1. sırada yer alırken, onu “dizel ve yarı dizel motorlar” takip edi- yor. “Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri” ise 3. sırada yer alıyor. Bu 3 ürün grubunun ihracat değerleri sırası ile 9.3 milyar dolar, 3.5 milyar dolar ve 2.9 milyar dolar seviyesindedir.






2009 YILINDA FRANSA ÜLKE- MİZDEN 596 MİLYON DOLARLIK MAKİNE İHRAÇ ETTİ
2009 yılında Fransa’nın genel ithalatın- da makine ve aksamlarının payı yüzde 11,9 seviyesinde kaydedildi. Fransa’nın 84. fasıl bazında makine ithalatı 2009 yı- lında bir önceki seneye göre yüzde 24,3 oranında azalış göstererek 64,5 milyar dolar oldu. Almanya, Çin, ABD, İtalya ve Japonya; Fransa’nın makine ithal et- tiği başlıca ülkelerdir. Türkiye ise yüzde 0,92 pay ile 20. sırada yer alıyor. Fransa’nın makine ve aksam ihracatın- da olduğu gibi ithalatında da Almanya en önemli partneridir. Fransa’nın bu ül- keye yönelik makine ihracatı 9,4 milyar dolar iken, bu ülkeden ithal ettiği maki- ne 13,2 milyar dolardır. Fransa’nın Tür- kiye’den makine ithalatı azalmakla bir- likte, azalma oranı ülkenin ithalatındaki ilk 10 ülkeye nazaran daha düşük sevi- yede oldu.  Türkiye 2009 yılında Fran- sa’nın makine ithalatında 20. sırada yer aldı.  2009 yılı itibariyle Fransa ülkemiz- den 596 milyon dolarlık makine ithal et- miştir. 2009 yılında, Fransa’nın makine ve aksamları ithalatındaki başlıca ka- lemler arasında ilk sırayı “Otomatik bil- gi işlem makineleri, üniteleri” alıyor. Bu kalemi; “Turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri”, “matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı ma- kineler” takip ediyor. Fransa’nın 2009 yılında gerçekleştirdiği makine ve aksamları ithalatında en çok pay alan ilk 20 pozisyon arasında; itha- latı en çok artan alt grup; yüzde 5,65 ile nükleer reaktörler, reaktörler için yakıt hücreleridir. İthalatında en çok düşüş görülenler ise sırasıyla; yüzde -45 ile ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları, yüzde - 35,64 ile dizel ve yarı dizel motorlar ve yüzde -35,18 ile Transmisyon milleri, kranklar, yatak kovanları, dişliler, çark- lar oldu. BM verilerine göre 2009 yılın- da Fransa’nın makine ihraç ettiği ülke- ler arasında 11. sırada yer alan Türkiye, Fransa’nın makine ithal ettiği ülkeler arasında ise 20. sırada bulunuyor. TÜİK verilerine göre; 2009 yılında ülke- mizin 84. fasıl itibariyle makine ve ak- samları sektörü ihracatında 2. sırada bulunan Fransa, sektör ihracatımızdan yüzde 6,7 pay aldı. Anılan yılda Fran- sa’ya makine ve aksamları ihracatımız yüzde 14,8 azalarak 549 milyon dolara geriledi. Fransa’dan ithalatımız da yüz- de 0,57 oranında artarak 1.357 milyon dolara çıktı Fransa ile Türkiye arasındaki makine ve aksamları dış ticaret hacmi 2009 yılında yüzde 4,4 gerileyerek dış ticaret dengesi 808 milyon dolar ile ülkemiz aleyhine açık verdi. 84. fasıl itibariyle sektör ihracatında önemli yer tutan kalemler pozisyon bazında incelendiğinde 2009 yılında; ilk sırada “Buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları”, ikinci sıra- da “içten yanmalı, pistonlu motorların aksam ve parçaları”, üçüncü sırada ise “çamaşır yıkama makineleri” nin yer al- dığı görülüyor. 2009 yılında pozisyon bazında Türki- ye’nin Fransa’dan 84. fasıl itibariyle en fazla ithal ettiği ürün grupları sırasıyla, “Alternatif-rotatif kıvılcım ateşlemeli, iç- ten yanmalı motorlar“, “içten yanmalı, pistonlu motorların aksam ve parçaları” ve “dizel, yarı dizel motorlar” oldu. Fransa’dan ithalatımızda yüzde 254 oran ile “metalleri haddeleme makinele- ri ve silindirleri”, yüzde 159 oranla “matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı makineler” ve yüzde 86 oranla “içten yanmalı, pistonlu motorların ak- sam ve parçaları” en çok artış gösteren ürün grupları oldular. KAYNAKLAR: •  BM İstatistik Bölümü Verileri •  TÜİK Verileri •  DTM Verileri •  Müşavirlik Raporları •  CIA, The World Factbook  

SPOT:
  “ TÜİK verilerine göre; 2009 yılında ülkemizin 84. fasıl itibariyle makine ve aksamları sektörü ihracatında 3. sırada bulunan Fransa, sektör ihracatımızdan yüzde 6,7 pay aldı. Fransa’dan ithalatımız da yüzde 0,57 oranında artarak 1.357 milyon dolara çıktı”