Makine sektörü toplamı 84. faslın tamamı ve 84. fasıl dışı orta anadolu makine ve aksamları ihracatçıları birliği iştigal alanı toplamından oluşan makine sektörünün tamamının ihracatı 2009 yılı ocak-haziran...
MAKİNE SEKTÖRÜ TOPLAMI 84. FASLIN TAMAMI VE 84. FASIL DIŞI ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ İŞTİGAL ALANI TOPLAMINDAN OLUŞAN MAKİNE SEKTÖRÜNÜN TAMAMININ İHRACATI 2009 YILI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİNDE 4 MİLYAR 190 MİLYON DOLAR İKEN, BU RAKAM 2010 YILI AYNI DÖNEMİNDE YÜZDE 17,3 ORANINDA ARTARAK 4 MİLYAR 822 MİLYON DOLARA YÜKSELDİ.
Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanına giren GTİP’ler kapsamında belirlenen Türkiye geneli ihracat kayıtlarına göre; 2009 yılı Ocak-Haziran dönemi ihracat kayıt rakamı 2 milyar 701 milyon dolar iken, bu rakam 2010 yılının eş zaman diliminde yüzde 12,2 oranında artarak 3 milyar 31 milyon dolar olarak gerçekleşti. Makine sektörü toplamı, 84. faslın tamamı ve 84. fasıl dışı Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle 2010 yılının ilk 6 ayında önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 17,3 artarak 4 milyar 822 milyon dolar olarak kaydedildi. Mal grupları bazında incelendiğinde ise; 2009 yılı Ocak-Haziran döneminde, ihracatında en yüksek artış gerçekleşen kalemler ise yüzde 145 ile Motorlar, Aksam ve Parçaları, yüzde 99,9 ile Diğer Endüstriyel Yıkama ve Kurutma Makineleri ve yüzde 81,6 ile Deri İşleme ve İmalat Makineleri olmuş. 2009 yılı Ocak-Haziran dönemi ihracatında en fazla gerileme görülen grupları ise; Hadde ve Döküm Makineleri ve Kalıplar, Yük Kaldırma, Taşıma ve İstifleme ile Savunma Sanayi için Silah ve Mühimmat olarak sıralanıyor.
İRAN PAZARI BÜYÜMEYE DEVAM EDİYOR
Ülkeler itibariyle ihracat kayıt rakamları incelendiğinde; 2010 yılı Ocak- Haziran döneminde en fazla ihracat yapılan ilk üç ülke Almanya, ABD ve İran olarak sıralanıyor. Söz konusu dönemde ilk on ülke arasında en büyük ihracat artışının yüzde 36,1 ile İran’a yönelik olduğu görülüyor. Anılan ülkeye ihracatımız 184 milyon 13 bin dolar olarak gerçekleşmiş. Ülkeler bazında makine ihracatımızda Rusya ile gerileme yaşanırken genel olarak ihracatımız yükselişler göstermiş. Örneğin İran’a yönelik olan makine ihracatımız geçtiğimiz yılın ilk altı aylık döneminde 135 milyon 249 bin dolar iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 36,1 artış göstererek 184 milyon 13 bin dolar olmuş. Makine ihracatımızın artış gösterdiği bir diğer ülke ise Irak olmuş. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 130 milyon 246 bin dolarlık makine ihracatı gerçekleştiren firmalarımız 2010 yılının Ocak-Haziran aylarında ise bu değeri yüzde 33,9 oranında yükselterek 174 milyon 349 bin dolar seviyesine çıkarmışlar. İngiltere pazarı da makine ihracatımızın yükseldiği ülkelerden biri olmuş. İngiltere’ye yönelik makine ihracatımız 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 104 milyon 866 bin dolar iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise yüzde 25 artışla 131 milyon 41 bin dolar olmuş.
İHRACAT ARTIŞI DEVAM EDİYOR
Türkiye makine ihracatının ilk on ülke arasında gerileme kaydettiği tek Pazar ise Rusya Federasyonu. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 98 milyon 527 bin dolarlık makine ihracatı yapılmışken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde bu değer yüzde 1 oranında azalarak 97 milyon 554 bin dolar olmuş. İtalya’da Avrupa pazarında ihracatımızın yükseldiği ülkeler arasında yer alıyor. İtalya’ya yönelik makine ihracatımız 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 97 milyon 858 bin dolar iken 2010 yılına gelindiğinde yüzde 14 değer artışı yaşanarak ihracatımız 111 milyon 527 bin dolara çıkmış. Fransa’da İtalya gibi değer artışı yaşanan ülkeler arasında yer alıyor. Fransa’ya 2009 yılının ilk 6 ayında 87 milyon 741 bin dolarlık makine ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının ilk 6 ayına gelindiğinde ise yüzde 14.6 oranında artış ile 100 milyon 517 bin dolarlık ihracat kaydedilmiş. İhracatımızda önemli değer artışı yaşanan ülkelerden biri de Azerbaycan. Bu ülkeye 2009 yılının ilk 6 ayında 66 milyon 90 bin dolar makine ihracatımız varken 2010 yılının Ocak-Haziran dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 31,2 oranında artış ile ihracat rakamı 86 milyon 686 bin dolara yükselmiş. Libya da ihracat artışı yaşanan ülkelerden biri. Bu ülkeye 2009 yılının ilk 6 ayında 68 milyon 482 bin dolar makine ihracatımız varken 2010 yılının Ocak-Haziran dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 22,4 oranında artış ile ihracat rakamı 83 milyon 806 bin dolara yükselmiş.
MAL GRUPLARINA GÖRE EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKELER
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde mal grupları bazında en fazla ihracat yapılan ülkeler ise, İnşaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, Libya ve Ege Serbest Bölgesi; Endüstriyel Klimalar ve Soğutucularda; İngiltere, Irak ve Fransa, Takım Tezgâhlarında; Irak, İran ve Almanya, Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, ABD ve İtalya, Gıda İşleme Makinelerinde; Almanya, İran ve Kazakistan, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; İran, Hindistan ve Özbekistan, Ambalaj Makinelerinde ise; Irak, İtalya ve Mısır, Kauçuk, Plastik, Lastik İşleme Makinelerinde; Rusya Fed., İran ve Almanya, Hadde ve Döküm Makinelerinde; İran, İtalya ve Rusya Fed., Tarım ve Ormancılık Makinelerinde; ABD, Fas ve Irak, Vanalarda; Almanya, Irak ve İran, Reaktör ve Kazanlarda; İstanbul Deri Serbest Bölgesi, İngiltere ve İspanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde; ABD, Japonya ve Belçika, Yük Kaldırma, Taşıma ve İstifleme Makinelerinde; Türkmenistan, Irak ve Azerbaycan, Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve İtalya olmuş.
ENDÜSTRİYEL KLİMALAR VE SOĞUTMA MAKİNELERİ
Makine ve aksamları ihracatımızın en önemli kalemlerinden biri olan endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde geçtiğimiz yılın aynı zaman dilimine göre yüzde 26,5 oranında yükselerek 339 milyon 677 bin dolardan 429 milyon 828 bin dolara ulaştı. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız, miktar bazında ise yüzde 27,5 oranında yükselme gösterdi. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızın en fazla olduğu ülke ise İngiltere. Söz konusu ülkeye 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde 49 milyon 679 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı gerçekleştirildi. Bu mal grubu içerisindeki en büyük ikinci ihracat pazarımızın ise Irak olduğu görülüyor. Irak’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 34 milyon 725 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 1,1 oranında artış kaydederek 35 milyon 110 bin dolar ihracat düzeyi yakalandı. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızın üçüncü en büyük ihracat pazarı ise Fransa oldu. Fransa’ya 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde 29 milyon 864 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı yapıldı. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızda Fransa’yı 84,4’lük önemli bir artışla İran takip ediyor. İran’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 12 milyon 681 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 84,4 oranında artış kaydederek 23 milyon 385 bin dolar ihracat düzeyi yakalandı. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızda bir diğer önemli değer artışı da Rusya Federasyonu ile yaşandı. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 8 milyon 616 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 73 oranında artış kaydederek 14 milyon 909 bin dolar ihracat düzeyi yakalandı. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızın 2010 yılı Ocak-Haziran döneminde en fazla artış gösterdiği ülkenin ise İran olduğu görülüyor. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızda ilk on ülke arasında tek düşüş yaşanan ülke ise Romanya oldu. Romanya’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 13 milyon 438 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 5,5 oranında düşüş kaydederek 12 milyon 687 bin dolar ihracat düzeyine geriledi.
GIDA SANAYİİ MAKİNELERİ
Gıda sanayii makineleri ihracatı Ocak-Haziran 2010 ihracat döneminde bir önceki yıla göre değer bazında yüzde 2,5 oranında gerileme göstererek 173 milyon 358 bin dolar seviyesinden 169 milyon 56 bin dolar düzeyine geriledi. Gıda Sanayii makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Almanya’nın birinci sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 10 milyon 341 bin dolarlık gıda sanayi makineleri ihracatı gerçekleştirilmişken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 57,1 oranında yükseliş kaydederek 16 milyon 250 bin dolar düzeyini yakaladı. Gıda sanayi makineleri ihracatımızın en fazla olduğu ikinci ülke ise İran. Bu ülkeye 2009’un Ocak-Haziran döneminde yapılan gıda sanayii makineleri ihracatı geçtiğimiz yılın Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 79,8 oranında artış göstererek 7 milyon 881 bin dolardan 14 milyon 174 bin dolar seviyesine ulaştı. Gıda sanayi makineleri ihracatımızın üçüncü en büyük pazarının ise Kazakistan olduğu görülüyor. Kazakistan’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 11 milyon 635 bin dolarlık gıda sanayii makineleri ihracatımız söz konusu iken 2010’un Ocak-Haziran döneminde ise yüzde 4,7 oranında artışla 12 milyon 176 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Gıda sanayii makineleri ihracatımızın en fazla artış gösterdiği ülke ise Libya. Bu ülkeye ihracatımız yüzde 84.7 oranında artış gösterdi. Libya’ya 2009’un Ocak-Haziran döneminde yapılan gıda sanayi makineleri ihracatı geçtiğimiz yılın Ocak-Haziran dönemine göre 4 milyon 500 bin dolarken 2010’un Ocak-Haziran döneminde ise bu rakam 8 milyon 315 bin dolarlık ihracat değerine ulaştı. Cezayir ise en fazla ihracat düşüşü yaşanan ülke oldu. Söz konusu ülkeye 2009’un Ocak-Haziran döneminde yapılan gıda sanayi makineleri ihracatı geçtiğimiz yılın Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 40,5 oranında düşüş göstererek 6 milyon 252 bin dolardan 3 milyon 722 bin dolar seviyesine ulaştı. Cezayir’den sonra diğer önemli ihracat düşüşü yaşanan ülke ise Mısır oldu. Söz konusu ülkeye 2009’un Ocak-Haziran döneminde yapılan gıda sanayii makineleri ihracatı geçtiğimiz yılın Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 35,6 oranında düşüş göstererek 8 milyon 875 bin dolardan 5 milyon 712 bin dolar seviyesine ulaştı.
İNŞAAT VE MADENCİLİK MAKİNELERİ
Türkiye inşaat ve madencilik makineleri ihracatı geçtiğimiz yılın Ocak-Haziran dönemine göre 2010 yılının aynı zaman dilimi ile kıyaslandığında yüzde 13,5 oranında değer kazanmış durumda. 2009 yılının ilk 6 ayında 303 milyon 166 bin dolar olan inşaat ve madencilik makineleri ihracatımız 2010 yılının ilk 6 ayında ise 343 milyon 974 bin dolar olmuş. İnşaat ve madencilik makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Almanya’nın en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ülke olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-haziran ayları arasında 37 milyon 979 bin dolarlık inşaat ve madencilik makineleri ihracatı yapılmış. Almanya’nın ardından en fazla inşaat ve madencilik makineleri ihracatımız olan ikinci ülke ise Libya. Bu ülkeye geçtiğimiz yılın ilk altı aylık döneminde 22 milyon 613 bin dolarlık inşaat ve madencilik makineleri ihracatı söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 12,4 oranında değer artışı yakalanarak 25 milyon 423 bin dolarlık ihracat yapılmış. Ege Serbest Bölgesi ise inşaat ve madencilik makineleri ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü pazar konumunda. Ege Serbest Bölgesi’ne geçtiğimiz yılın ilk 6 aylık döneminde 2 milyon 291 bin dolarlık inşaat ve madencilik makineleri ihracatı gerçekleştirilmişken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise yüzde 611,1 oranında değer artışı ile 21 milyon 199 bin dolarlık ihracat kaydedilmiş. İnşaat ve madencilik makineleri ihracatımız, ülkeler bazında, ihracat artış hızı oranlarına göre değerlendirildiğinde ise Ege Serbest Bölgesi’nin yüzde 611,1 oranında artış ile ilk sırada yer aldığı görülüyor. Diğer önemli artışın ise İngiltere ile yaşandığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 8 milyon 436 bin dolar olan ihracat, 2010’un aynı döneminde ise yüzde 90 oranında artış göstererek 16 milyon 29 bin dolar ihracat rakamına ulaştı.
Erdal Bucak
Gürmak Makine Firma Sahibi
“En büyük sorun kalifiye eleman”
Açıkçası firma olarak çok fazla ihracat gerçekleştirdiğimizi söyleyemem. Yılda en fazla bir veya iki ihracat gerçekleştiriyoruz. Sektörün en önemli sorunlarının başında kalifiye eleman sıkıntısı geliyor. Firma olarak büyümek isteyen işletmelerin en büyük sıkıntılarından bir diğeri ise arazi problemi. Yatırım ve sermaye de diğer problemler arasında. Sektörde gerçekten büyük çaplı işler yapan çok az firma var. Daha çok küçük küçük işletmelerden oluşuyor. Bu firmalar kendi yağıyla kavruluyorlar. Haliyle de herhangi bir Ar-Ge çalışmasına bütçe ayıramıyorlar. Genel olarak sektörümüze bakıldığında ise Ocak- Haziran döneminde 343 milyon 974 bin dolar civarında bir ihracat gerçekleştirilmiş. Geçtiğimiz yılında aynı döneminde ise bu rakam 303 milyon 116 bin dolar dolaylarındaymış. Bu da sektörün yaklaşık yüzde 13,5’lik bir yükseliş yaşadığını gösteriyor.
REAKTÖR VE KAZANLAR
Ülkemiz türbinler, reaktör ve kazanlar ihracatı 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde geçtiğimiz yılın eş zamanına göre yüzde 5,8 oranında artış göstermiş durumda. Bu artış neticesinde 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 109 milyon 20 bin dolar olan reaktör ve kazanlar ihracatımız 2010 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde yüzde 5,8 artış ile 115 milyon 378 bin dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’nin en fazla reaktör ve kazanlar ihracatı yaptığı ülkenin ise ABD olduğu görülüyor. Bu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 65 milyon 433 bin dolarlık reaktör ve kazanlar ihracatı söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde bu değer yüzde 12,2 oranında gerileyerek 57 milyon 434 bin dolar oldu. reaktör ve kazanlar mal grubu ihracatımızdaki ikinci en büyük Pazar ise Japonya oldu. Japonya’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 1 milyon 690 bin dolar reaktör ve kazanlar ihracatımız varken 2010 yılının eş dönemine gelindiğinde 12 milyon 864 bin dolarlık ihracat gerçekleşti. Japonya’nın ardından en fazla türbinler, reaktör ve kazanlar ihracatı yaptığımız üçüncü ülke ise Belçika oldu. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 920 bin dolarlık reaktör ve kazanlar ihracatı gerçekleştirilmişken 2010 yılının Ocak-Haziran eş zamanına gelindiğinde ise önemli bir artış ile 6 milyon 616 bin dolar ihracat gerçekleştirildi. Reaktör ve kazanlar ihracatımızda en fazla yükseliş ise Slovakya’da yaşanmış. Slovakya’dan 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 310 bin dolarlık reaktör ve kazanlar ihracatı yapılmışken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde 1 milyon 328 bin dolarlık ihracat değerine ulaşılarak yüzde 424,3’lük yükseliş yaşanmış. Reaktör ve kazanlar ihracatındaki en fazla ihracat artışının yaşandığı diğer ülkeler ise, Irak ve İran olarak sıralanıyor.
“İhracatımız 3 kat arttı”
Geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında yaklaşık 3 katı büyüklüğünde bir ihracat gerçekleştirdiğimizi söyleyebilirim. Toplamda ise 2 katının üzerinde. Haziran ayı 2010 yılının en iyi ikinci ayı olarak geçti ihracatta. Göstergelerin bu kadar iyi olmasının en önemli sebeplerinden biri yeni ürün girişlerimizin olması. 57 ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. Sektör olarak yaşadığımız sorunlara gelince ise en büyük sorunu hammadde fiyatlarında yaşıyoruz. Açıkçası onun dışında da başka bir sıkıntımız olmadığını söyleyebilirim. Ana üretici firma olan Ereğli Demir Çelik, dünyadaki oynaklığa göre fiyat değiştiriyor. Tüm dünyada hareket çok fazla olduğu için bize de bunun yansımaları oluyor elbette. Genel olarak sektörümüze bakıldığında ise Ocak- Haziran döneminde 116 milyon 384 bin dolar civarında bir ihracat gerçekleştirilmiş. Geçtiğimiz yılında aynı döneminde ise bu rakam 111 milyon 842 bin dolar dolaylarındaymış. Bu da sektörün yaklaşık yüzde 4,1’lik bir yükseliş yaşadığını gösteriyor.
TAKIM TEZGÂHLARI
Makine üreten makineler olarak da bilinen takım tezgâhları sektörü 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde değer bazında yüzde 7,2 oranında artış göstererek bir önceki yılın aynı döneminde 230 milyon 84 bin dolar olan sektör ihracatımız 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde 246 milyon 687 bin dolar seviyesine yükseldi. Takım tezgâhları ihracatımızın en fazla olduğu ülkeler incelendiğinde ise Irak’ın birinci sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 19 milyon 873 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmışken 2010 yılının Ocak-Haziran zaman diliminde ise yüzde 0,7 artış ile 20 milyon 18 bin dolarlık ihracat yapılmış. Takım tezgâhları ihracatımızın en büyük ikinci pazarı ise İran olmuş. İran’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 15 milyon 937 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı gerçekleştirilmişken 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde ise bu değer yüzde 19,6 oranında artarak 19 milyon 54 bin dolara ulaştı. Almanya ise takım tezgâhları ihracatımızın en büyük üçüncü pazarı konumunda. Almanya’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 19 milyon 651 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmışken 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde ise bu değer yüzde 27,1 oranında gerileyerek 14 milyon 324 bin dolar oldu. Almanya’nın ardından takım tezgâhları ihracatımızın en fazla yapıldığı dördüncü pazarın ise Rusya Federasyonu olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 7 milyon 441 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmışken 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde ise bu değer yüzde 70 oranında artış göstererek 12 milyon 600 bin dolar oldu. Azerbaycan ise takım tezgâhları ihracatımızın en büyük beşinci pazarı konumunda. Azerbaycan’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 6 milyon 940 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı gerçekleştiren 2010 yılının eş zaman dilimine gelindiğinde bu değer yüzde 77,2 oranında artarak 12 milyon 297 bin dolar oldu. Azerbaycan’ı ise yüzde 104,3 oranındaki artışla Brezilya takip ediyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 3 milyon 918 bin dolar takım tezgâhları ihracatı gerçekleştirilirken, 2010 yılının aynı döneminde bu rakam 8 milyon 5 bin dolar seviyesine çıktı. Brezilya ilk on ülke arasında, yüzde 104,3’lük oranla ülke bazında en fazla ihracat artışının yaşandığı ülke oldu. En fazla ihracatın yaşandığı ülkeler sıralamasında Brezilya’yı takip eden ülke ise Polonya. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 4 milyon 886 bin dolar takım tezgâhları ihracatı gerçekleştirilirken, 2010 yılının aynı döneminde bu rakam 7 milyon 740 bin dolar seviyesine çıktı.
TARIM VE ORMANCILIK MAKİNELERİ
28,4 oranında yükselme göstererek, bu mal grubunda geçtiğimiz yıl 155 milyon 966 bin dolar olan ihracat düzeyi 200 milyon 333 bin dolara çıktı. Tarım ve ormancılık makinelerinde en çok ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkenin ise ABD olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 46 milyon 624 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı söz konusu iken 2010 yılının aynı dönemine gelindiğinde bu değer yüzde 16,6 oranında artış kaydederek 54 milyon 363 bin dolar olmuş. 2010 Ocak-Haziran döneminde tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızda ikinci en büyük pazarının ise Fas olduğu görülüyor. Fas’a gerçekleştirdiğimiz tarım ve ormancılık makineleri ihracatımız 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 17 milyon 733 bin dolar iken yüzde 17 oranında tartışla bu değer 20 milyon 740 bin dolara yükseldi. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızdaki üçüncü en büyük pazarının ise Irak olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 9 milyon 495 bin dolar tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapılmışken 2010 yılının aynı döneminde yüzde 69’luk yükselişle 16 milyon 44 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapıldı. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızda gerileme gösteren ülke olmadı. İtalya ise tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızın en fazla olduğu dördüncü ülke konumunda. İtalya’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 3 milyon 557 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapan firmalarımız 2010 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde 10 milyon 24 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapmayı başardılar. İran ise tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızın en fazla olduğu beşinci ülke konumunda. İran’a 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 4 milyon 628 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapan firmalarımız 2010 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde 8 milyon 324 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapmayı başardılar. Yüzde 175,2’lük artışla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti en fazla ihracat artışı yaşanan ülke oldu. Söz konusu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 1 milyon 434 bin dolar tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapılmışken 2010 yılının aynı döneminde yüzde 175,2’lik yükselişle 3 milyon 948 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapıldı.
VANALAR
Ülkemiz vana ihracatı 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde 26,6 oranında yükseliş göstermiş durumda. Söz konusu mal grubunda 2009 yılının Ocak-Haziran dönemindeki ihracatımız 117 milyon 226 bin dolar iken yüzde 26,6 oranında artış yaşanarak 143 milyon 433 bin dolar seviyesine çıktı. 2010 yılı Ocak-Haziran döneminde en fazla vana ihracatı gerçekleştirdiğimiz ülke ise Almanya oldu. Almanya’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 13 milyon 655 bin dolarlık vana ihracatımız söz konusu iken 2010 yılının aynı döneminde ise yüzde 23,3 yükselme ile söz konusu mal grubundaki ihracatımız 16 milyon 832 bin dolar olarak gerçekleşti. Vana ihracatımızın en büyük ikinci pazarının ise Irak olduğu görülüyor. Bu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 7 milyon 478 bin dolarlık vana ihracatı yapılmışken 2010 yılının Ocak-Haziran döneminde ise yüzde 28,5 oranında ilerleme kaydedilerek 9 milyon 612 bin dolar seviyesine ulaşıldı. Irak’ın ardından bu mal grubu içerisinde en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz üçüncü pazar İran oldu. Bu ülkeye 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 5 milyon 713 bin dolarlık vana ihracatı gerçekleştirilmişken yüzde 64,2 artışla 9 milyon 382 bin dolar düzeyine ulaşıldı. Vana ihracatımızın en hızlı şekilde artış gösterdiği ülke Fransa olmuş. Fransa’ya 2009 yılının Ocak-Haziran döneminde 2 milyon 781 bin dolarlık vana ihracatı yapılmışken, 2010 yılının aynı döneminde bu değer yüzde 96,5 oranında artarak 5 milyon 466 bin dolar oldu.
“En önemli sorun finansal dalgalanma”
2010 yılı Haziran ayı ihracatımız beklentilerimizin altında gerçekleşti. 2009 yılı Haziran ayı ihracatımıza göre yüzde 2,5’lik bir artış var. Çok ufak bir fark. Haziran ayı için 2009 ve 2010 yılı ihracat rakamlarımız aynı diyebiliriz. Sektörün en önemli sorunlarından birisi global finansal piyasalardaki dalgalanmadan kaynaklandı. Bizim gibi maliyetinin büyük bir bölümü USD olan ihracatçılar, USD’nin Euro karşısından fazlaca değerlenmesinden dolayı fiyat avantajını kaybetti. Bu durumda Avrupalı yerel üreticiler fiyat konusunda avantajlı bir noktaya geldiler ve talep Avrupa’ya kaydı. Bu da bizim ihracatımızı negatif yönde etkiledi. Sektörün diğer bir sorunu da yerel yarı mamul üreticilerinin yüksek kar odaklı çalışması neticesinde bitmiş mamule yansıyan yüksek fiyat. Başkaca işçiliğin genel maliyette yüksek bir oran teşkil etmesi ve işçi çalıştırmanın ağırlığı dünya piyasasında rekabetçi olmamızın önünde bir engel. Bunların haricinde elektrik, petrol vb. kalemlerdeki vergi yükünün fazlaca olması da dolaylı olarak ihracatın artmasında engel teşkil ediyor.
