Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olan Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun temel görevlerinin başında meslek standartlarının belirlenmesi geliyor. Kurum bunun yanı sıra, eğitim...
Çalışmave Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olan Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun temel görevlerinin başında meslek standartlarının belirlenmesi geliyor. Kurum bunun yanı sıra, eğitim ve istihdam ilişkisi ve ulusal yeterlilik sistemi’nin güçlendirilmesi üzerine yüksek bütçeli projeler yürütüyor. esleki Yeterlilik Kurumu; ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve mesleki alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek, denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek için gerekli ulusal yeterlilik sistemini kurmak ve işletmek üzere 21 Eylül 2006 tarihli ve 5544 sayılı kanun ile kuruldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olan Mesleki Yeterlilik Kurumu, kamu tüzel kişiliğine haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli bir kamu kurumu olarak faaliyet gösteriyor. Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun temel görevleri bağlamında, meslek standartlarının belirlenmesi öncelik arz ediyor. Eğitim ve öğretim programlarının iş piyasası gereklerine göre oluşturulmasında, bireylerin mesleği icra edebilme becerilerinin tespitinde temel olan meslek standardı, bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normlar olarak tanımlanıyor.
HEDEF; AB İLE UYUMLU HALE GELMEK
Meslek Standartları Dairesi Başkanı Firuzan Silahşör; MYK’nın kuruluşundan itibaren geçen üç yılı aşkın sürede kurumsallaşma ve ulusal yeterlilik sistemine ilişkin yapılan çalışmaları değerlendirdi. Silahşör: “Kuruluşumuzdan bu yana kurum faaliyetleri için gerekli olan asgari beşeri kaynakların, mali ve fiziki altyapının sağlandığını, idari ve teknik konularda ikincil mevzuatın, uygulama usul ve esaslarının hazırlandığını ve uygulamaya konulduğunu, MYK’nın asli faaliyetlerini gerçekleştiren bir kurum haline geldiğini memnuniyetle ifade edebiliriz. Bundan sonraki temel hedef, asli faaliyetlerin ülke düzeyinde ve tüm sektörlerde artırılarak yaygınlaştırılmasıdır.”
Kurumun temel görevinin Avrupa Birliği ile uyumlu “ulusal mesleki yeterlilik sistemi” ni kurmak ve işletmek olduğunu söyleyen Firuzan Silahşör, ulusal yeterlilik sistemini şu sözlerle açıklıyor: “Ulusal Yeterlilik Sistemi; ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak teknik ve meslekî eğitim standartlarının ve yeterliliklerin geliştirilmesi, uygulanması ve bunlara ilişkin akreditasyon, yetkilendirme, denetim, ölçme, değerlendirme ve belgelendirmeye ilişkin kural ve faaliyetler bütünüdür.”
Silahşör, kurumun özellikle meslek standartları hazırlığı kapsamında çok önemli aşamalar kaydettiğinin altını çiziyor. Silahşör: “Ulusal Yeterlilik Sisteminin ilk aşaması olan meslek standartlarının hazırlanması kapsamında önemli aşamalar kaydedildi. Sektörlere ve mesleklere ilişkin yetkinliği ve temsil gücü olan işçi, işveren, meslek kuruluşları ve sivil toplum örgütleriyle toplam 519 meslek standardının hazırlanmasına ilişkin işbirliği ortamı oluşturuldu. 15 sektörde 24 meslek standardı hazırlama işbirliği protokolü imzalandı ve imzalanan protokoller kapsamında bugüne kadar toplam 230 taslak meslek standardı hazırlandı. Hazırlanan standartlardan 105’i Resmi Gazete’de yayımlanarak Ulusal Meslek Standardı niteliği kazandı. İlk ulusal meslek standartlarının yürürlüğe girmesini takiben ulusal yeterlilik geliştirme çalışmaları başlatıldı ve pilot çalışma bağlamında “Plastik Kaynakçısı-Seviye 3” yeterliliği ilk ulusal yeterlilik olarak yürürlüğe girdi. İlk teorik ve uygulamalı sınavlar bu yeterlilikte yapılarak MYK Mesleki Yeterlilik Belgeleri verilmeye başlandı.”
“MYK DOĞRUDAN BELGELENDİRME YAPMIYOR”
Meslek Standartları Dairesi Başkanı Firuzan Silahşör; kurumlarına kimlerin hangi koşulları yerine getirerek başvuru yapabileceği hakkında bilgi verdi. Silahşör: “5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununu ve Meslekî Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği ile belirlenen şartları sağlayan kuruluşlar MYK’ya başvuruyorlar. Başvuruların değerlendirilmesi ve gerektiğinde yapılan denetim sonrasında uygun bulunan kuruluşlar MYK Yönetim Kurulu onayıyla yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu olmaya hak kazanıyorlar. Sınav ve belgelendirme süreci MYK tarafından yetkilendirilmiş kurum kuruluşlarca yürütülüyor. Belgelendirme için gerekli tüm işlemler, ilgili yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından işleme konuluyor. Yetkilendirilmiş kuruluşların yapacağı sınav ve değerlendirme sonucunda belgelendirilmesi uygun olan kişilere MYK belgeleri veriliyor, yeterlilik belgesi almak için gereken şartlar ise her meslek standardı için geliştirilen yeterliliklerle belirleniyor. MYK doğrudan belgelendirme yapmıyor. MYK belgeleri almak isteyen adaylar belge almak istediği yeterlilikte yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlara başvuruyor.”
“BELGE, İŞGÜCÜNE KATILIMI KOLAYLAŞTIRIYOR.”
Firuzan Silahşör, Ulusal Yeterlilik Sistemi kapsamında verilen belgelerin avantajlarından bahsetti. Silahşör, bu belgelere sahip olanların iş gücüne katılımlarının kolaylaştığının altını çizdi. Silahşör: Ulusal Yeterlilik Sistemi kapsamında verilen belgeler, işilerin sahip olduğu bilgi, beceri ve yetkinliklerin güvenilir bir şekilde belgelendirilmesini sağlayarak bireylere kazanımlarını ispat etme olanağı sağlıyor ve işgücüne katılımlarını kolaylaştırıyor. İş dünyasına duyarlı eğitimöğretim alan bireylerin ne kadar bildiği
ve ne kadar uygulayabildiği meslek standartlarına dayalı olarak ölçülüp değerlendiriliyor ve başarılı olanlar belgelendiriliyor. Mesleki Yeterlilik Belgeleri bireylerin aynı zamanda yeterliliklerini uluslar arası düzeyde karşılaştırılabilir kılıyor.” Meslek Standartları Dairesi Başkanı Firuzan Silahşör; MYK kanununun 1. maddesinin (2). bendinde belirtilen “tabiplik, diş hekimliği, hemşirelik, ebelik, eczacılık, veterinerlik, mühendislik ve mimarlık meslekleri ile en az lisans düzeyinde öğrenimi gerektiren ve mesleğe giriş şartları kanunla düzenlenmiş olan meslekler” dışındaki tüm meslek ve sektörlerin MYK Kanunu kapsamında olduğunu söyledi. Firuzan Silahşör, makine sektörünün Mesleki Yeterlilik Belgesi’yle ilişkisini de değerlendirdi. Silahşör: “Makine
alanında yer alan meslekler ağırlıklı olarak metal sektörü altında değerlendiriliyor. Metal sektöründe meslek standardı hazırlamak üzere Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ve Hak-İş/Çelik-İş Sendikası yetkilendirildi ve makine alanında yer alan
meslekler de dahil olmak üzere birçok meslekte standart hazırlama çalışmaları başlatıldı. Protokoller kapsamındaki meslekler içerisinde yer alan takım tezgâh operatörlükleri, kaynakçılık, NC/CNC tezgâh operatörlükleri ve makine bakımcılığı ve benzeri meslekler makine alanına giriyor. İnşaat sektörünün altında ise iş makineleri operatörlükleri ve bakım onarıma ilişkin mesleklerin standartları Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) tarafından hazırlanıyor. Söz konusu mesleklerde Resmi Gazete’de yayımlanan meslek standartlarını temel alan yeterliliklerin geliştirilmesi çalışmaları başlatılarak eterliliklerin kabulünü takiben ilgili yeterliliklerde akredite olan kuruluşların yetkilendirilmesiyle sınav ve belgelendirme çalışmaları başlatılacak.”
İSTİHDAM VE EĞİTİM İLİŞKİSİ İÇİN EYLEM PLANI
Firuzan Silahşör, eğitim ve istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi amacıyla, bir eylem planı hazırladıklarını söyledi ve bu konu hakkında bilgi verdi. Silahşör: “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın koordinasyonunda ve MYK’nın sekreteryasında ilgili bakanlıkların, kurum ve kuruluşların katılımıyla çalışma başlatılarak, tarafların tam mutabakatıyla “İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin Güçlendirilmesi Eylem Planı” hazırladık. Hazırlanan eylem planı Bakanlar Kurulu Kararı olarak 15 Temmuz 2010 tarihli ve 27642 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı ve uygulamaya konuldu.”Silahşör, hazırlanan eylem planı ile ulaşmak istedikleri hedefleri şu şekilde sıraladı. “Hazırlamış olduğumuz eylem planı ile öncelikli olarak, Avrupa Yeterlilik Çerçevesiyle uyumlu ulusal yeterlilik çerçevesinin oluşturulmasını amaçlıyoruz.
Eğitim programlarının ulusal meslek standartlarıyla uyumlaştırılması, periyodik olarak işgücü piyasası ihtiyaç analizlerinin yapılması, mesleki ve teknik eğitim ortamlarının iyileştirilmesi, eğiticilerin niteliğinin artırılması ve yeni bir okul yönetim sisteminin tasarlanması da diğer hedeflerimiz arasında yer alıyor. Bunun yanı sıra mesleki eğitim ve öğretim kurum ve kuruluşlarının onaylanması, hareketlilik, yeterlilik ve mesleki eğitimle ilgili Avrupa Birliği tarafından geliştirilen araçların işbirliği içinde uygulanması, işgücü yetiştirme kurslarının etkinliğinin artırılması, mesleki ve teknik eğitim mezunlarının ve Mesleki Yeterlilik Belgesi sahiplerinin istihdam edilmelerinde ve işyeri kurmalarında gerekli teşvik mekanizmalarının oluşturulması ve mesleki bilgi, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri alanında işbirliği ortamının geliştirilmesi de önemle üzerinde durduğumuz maddeler arasında yer alıyor.”
10 MİLYON EUROLUK GÜÇLENDİRME PROJESİ
Eğitim ve istihdam ilişkisinin güçlendirmek için oluşturulan eylem planının yanı sıra hazırlanan bir güçlendirme projesi hakkında da bilgi veren Silahşör, bu proje için 10 milyon euroluk bir bütçe ayrıldığını söyledi. Silahşör: “MYK’nın kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesini, sivil toplum kuruluşları tarafından mesleki yeterlilik sistemini destekleyen, meslek standardı, sınav ve belgelendirme merkezlerinin oluşturulmasını sağlamak amacıyla 10 milyon 900 bin Euro bütçeli “Türkiye’de Mesleki Yeterlilik Kurumunu ve Ulusal Yeterlilik Sistemini Güçlendirme Projesi” hazırlandı.
Projenin genel hedefi, iş piyasası ihtiyaçlarına uygun örgün ve yaygın mesleki eğitim ve öğretim verilmesini sağlamak, hayat boyu öğrenmeyi desteklemek, eğitim ve istihdam arasındaki ilişkiyi güçlendirmek ve AYÇ ile uyumu kolaylaştırmak olarak belirlendi.”
Firuzan Silahşör, proje için başvuru alımına başlandığını belirtti. “Projenin meslek standardı, sınav ve belgelendirme merkezleri oluşturacak kar amacı gütmeyen kurum ve kuruluşları desteklemeyi amaçlayan 6 milyon euroluk hibe bileşeni kapsamında, tüm hazırlıklar tamamlanarak proje başvuruları alındı. MYK’nın kurumsal kapasitesini geliştirmeye, Avrupa Yeterlilikler Çerçevesiyle uyumlu Ulusal Yeterlilik Çerçevesi oluşturmaya yönelik hizmetleri kapsayan teknik yardım bileşeni ise uygulamaya geçmek üzere.”