Doğu Karadeniz Bölgesi ‘nin en büyük metropol kenti olan Samsun; 2009 yılı makine ihracatında 26,1 milyon dolar ve yüzde 0,46’lık pay ile 19. sırada yer aldı. En çok ihracat artışı ise endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ile yük kaldırma...
İhracatçı Birlikleri kayıt rakamlarına göre Samsun’un genel ihracatı, 2008 yılında 2007 yılına göre yüzde 79 büyüyerek 567,7 milyon
dolara ulaştı. 2009 yılında ise küresel kriz nedeniyle genel ihracattaki düşüşe paralel olarak yüzde 31 gerileyerek 391,6 milyon dolar oldu. 2009 yılında Türkiye ihracatının yüzde 0,5’ini gerçekleştiren Samsun ili ülkemiz sanayi ve ihracatı açısından önemli illerimiz arasında bulunuyor. İlin ihracatında 2010 yılının ilk 9 ayında Endonezya yüzde 21 pay ile ilk sırada yer aldı. Almanya, Mısır, Irak, Rusya Federasyonu, Belçika önde gelen ülkeler arasında bulunuyor. Samsun’un sektörel ihracat rakamlarına bakıldığında, 2009 yılında “tarım” ihracatının 230 milyon dolar ve yüzde 59 ’lik oran ile en büyük paya sahip olduğu görülüyor. İkinci sırayı yüzde
40 ile “sanayi”, üçüncü sırayı yüzde 0,1’lik pay ile “madencilik” alıyor. Sanayi mamulleri ihracatından aldığı yüzde 17 pay ve 26 milyon dolar ile “makine ve aksamları sektörü” ihracat kalemleri arasında bulunuyor.
20,3 MİLYON DOLARLIK İHRACAT
TÜİK verilerine göre 84. fasıl olarak tanımlanan makine ve aksamları sektöründe Samsun’un ihracatı 2008 yılında 35,8 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2009 yılında ise yüzde 67 oranında azalma kaydedildi ve 11,8 milyon dolar olarak kayda alındı. 2010
yılı 9 aylık dönemde 12,2 milyon dolara ulaştı. Diğer taraftan, Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal
alanında yer alan GTİP’ler bazında ise ilin 2008 yılı makine ihracatı yüzde 42 oranında artarken 2009 yılında yüzde 41,5 oranında gerileme gösterdi. 2009 yılında sırasıyla endüstriyel ısıtıcılar ve fırınlar, vanalar en fazla ihracat yapılan ürün grupları oldu. 2009
yılında Samsun’un makine sektöründe ihracat artışı endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ile yük kaldırma, taşıma ve istifleme ile kağıt imali ve matbaacılığa mahsus makinelerde gerçekleşti. Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle Samsun 2009 yılı makine ihracatında 26,1 milyon dolar ve yüzde 0,46’lık pay ile 19. sırada yer alıyor. Bu sektörde Samsun’dan ihracat yapan firma sayısı 53 olarak kayıtlara geçti. 2010 yılı 9 aylık dönemde ise Samsun’dan makine sektörü ihracatı 20,3 milyon dolar olarak gerçekleşti.
İSTİHDAM, KÜÇÜK İŞLETMELERE KAYDI
Samsun ilinin ekonomik yapısını oluşturan sektörlerin başında tarım sektörü gelmekle birlikte sanayi, hayvancılık ve turizm de önemli bir yer işgal ediyor. Bununla birlikte, Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türk Cumhuriyetlerine yakınlığı, deniz, kara, hava ve demir yolu ulaşım imkânlar ile büyük potansiyele sahip bulunan ilimiz sanayide istenilen seviyeye ulaştığını söylenemez. Samsun ili imalat sanayisinin yaratmış olduğu katma değerinin yüzde 55.6’sı kamu, yüzde 44.4 ‘ü ise özel sektör tarafından gerçekleştiriliyor. Doğu Karadeniz Bölgesi ‘nin en büyük metropol kenti olan Samsun’da, nüfus yoğunluğu sebebiyle ticari ve sınai yaşantısı canlıdır. Özellikle 1980 yılından sonra kentte daralan istihdamın geliştirilmesi için endüstri çağına uygun olarak gerek kent civarında gerekse ilçelerinde küçük sanayi siteleri oluştu. Buna paralel olarak istihdam yavaş yavaş sermaye yoğun olan küçük işletmelere doğru yönelmeye başladı. Bunların yanı sıra Organize Sanayi Bölgeleri de ilin ekonomisine önemli katkılar sağlıyor. Samsun ve yöresindeki imalat sanayisinde üretilen ürünlerin en önemlileri; çimento, gübre, bakır, yapay jüt, oto yedek parçası, muhtelif boyutlarda pompa, mobilya ve tekstil, demir, konfeksiyon, ilaç ve tıbbi aletlerdir. Büyük ve orta ölçekli işletmelerin yanı sıra, küçük ölçekli işletmelerde emek yoğun bir şekilde kalorifer kazanı, plastik PVC tesisleri, zirai alet ve makineleri, bakır mamulleri, inşaat demirleri, plastik poşet, muhtelif şekerleme, reçel ve sanayi tipi mutfak eşyası yapan küçük tesisler de yer alıyor.
“2010 YILINDA 2 FİRMAMIZ TEŞVİK ALDI”
yılında Samsun’un makine sektöründe ihracat artışı endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ile yük kaldırma, taşıma ve istifleme ile kağıt imali ve matbaacılığa mahsus makinelerde gerçekleşti. Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle Samsun 2009 yılı makine ihracatında 26,1 milyon dolar ve yüzde 0,46’lık pay ile 19. sırada yer alıyor. Bu sektörde Samsun’dan ihracat yapan firma sayısı 53 olarak kayıtlara geçti. 2010 yılı 9 aylık dönemde ise Samsun’dan makine sektörü ihracatı 20,3 milyon dolar olarak gerçekleşti.
İSTİHDAM, KÜÇÜK İŞLETMELERE KAYDI
Samsun ilinin ekonomik yapısını oluşturan sektörlerin başında tarım sektörü gelmekle birlikte sanayi, hayvancılık ve turizm de önemli bir yer işgal ediyor. Bununla birlikte, Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türk Cumhuriyetlerine yakınlığı, deniz, kara, hava ve demir yolu ulaşım imkânlar ile büyük potansiyele sahip bulunan ilimiz sanayide istenilen seviyeye ulaştığını söylenemez. Samsun ili imalat sanayisinin yaratmış olduğu katma değerinin yüzde 55.6’sı kamu, yüzde 44.4 ‘ü ise özel sektör tarafından gerçekleştiriliyor. Doğu Karadeniz Bölgesi ‘nin en büyük metropol kenti olan Samsun’da, nüfus yoğunluğu sebebiyle ticari ve sınai yaşantısı canlıdır. Özellikle 1980 yılından sonra kentte daralan istihdamın geliştirilmesi için endüstri çağına uygun olarak gerek kent civarında gerekse ilçelerinde küçük sanayi siteleri oluştu. Buna paralel olarak istihdam yavaş yavaş sermaye yoğun olan küçük işletmelere doğru yönelmeye başladı. BunlaSamsun
Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Salih Zeki Murzioğlu; makine sektörünün samsun ili açısından öneminden bahsetti. Başkan Murzioğlu: “ 2000–2004 döneminde ilde yapılan toplam ihracatın yaklaşık olarak yüzde 20’sinin gerçekleştiği makine ve teçhizat imalatı, verimlilikte sektörler arasında ilk üç sırada yer almasına rağmen Türkiye ortalaması altında kaldı. Yaklaşık bin kişinin doğrudan istihdam edildiği sektörde bugün itibariyle Samsun Merkez Organize Sanayi Bölgesi’nde 79 fabrikadan 13’ünde makine imalatı gerçekleştiriliyor. Yeni Kavak OSB ve Bafra OSB’de birer fabrikada makine imalatı yapılıyor.” Samsun’da makine sektörünün daha da gelişmesi için yapılması gereken lerden bahseden Başkan Murzioğlu, teşvik sisteminin illerine yaptığı katkılara değindi. Murzioğlu: “Devlet Planlama Teşkilatı’nın hazırlamış olduğu 2006 raporuna göre makine imalatı ilimizde öne çıkan sektörler arasında yer alıyor. İlimizde Makine sektörünün gelişmesi için teşvik lerden bahseden Başkan Murzioğlu, teşvik sisteminin illerine yaptığı katkılara değindi. Murzioğlu: “Devlet Planlama Teşkilatı’nın hazırlamış sistemi mevcut. Yeni teşvik sisteminde ilimizin de yer aldığı TR 83 bölgesinde makine ve teçhizat imalatı bölgesel olarak teşvik ediliyor ve tüm teşvik unsurlarından yararlanılıyor. Bu bağlamda 2010 yılının Mart ayında ve Mayıs ayında da 1 olmak üzere 2 firmamız teşvik aldı. Ancak yine de tüm sanayi sektörlerinde yaşanan; işçilik maliyetleri üzerindeki vergi ve sigorta primlerinin yüksekliği, enerji maliyeti gibi sorunlar, makine imalatçılarının da karşı karşıya kaldıkları sorunlardır. Sektörün dökme demir, çelik, alüminyum gibi ara mallarının üretiminde enerjinin pahalı olması, makine sektörünün girdilerinin de pahalanmasına neden oluyor.
“FUAR ORGANİZASYONLARI ÖNEMLİ”
Salih Zeki Murzioğlu, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası olarak makine sektörüne yönelik yürüttükleri faaliyetler hakkında da bilgi verdi. Başkan Murzioğlu: “Zaman zaman yurtiçi ve yurtdışında sektöre yönelik olarak düzenlenen teknik inceleme gezileri organize edilerek firmaların yeni teknolojileri tanımalarına fırsat verilmesi çok önemli. İki yıl içinde hizmete girecek olan Fuar ve Kongre Merkezi ile sektörlere yönelik ihtisas fuarlarına ev sahipliği yapmayı ve Samsun sanayisine katkıda bulunacak organizasyonlara imza atmayı planlıyoruz.”
ALEMDAR SOĞUTMA: OSB’LER ÖNEMLİ
1961 yılında kurulan Alemdar Soğutma; şirketleşme çalışmalarına 1996 yılında başladı. 2000’li yıllarda sektörün en büyük ihtiyacı olarak görülen soğuk hava deposu imalatı yapan firma, bugün Kavak Organize Sanayi Bölgesi’nde 5 bin metrekare alan üzerinde panel ve kapı imalatı yapıyor. Firma aynı zamanda, 19 Mayıs Sanayi Sitesi’nde de endüstriyel mutfak market dolapları
ve soğutma grubunda faaliyetleri ne devam ediyor. Alemdar Soğutma Yönetim Temsilcisi Kerem Alkoç, firma bünyesinde ürettikleri makineler hakkında bilgi verdi. Alkoç: “Faaliyet gösterdiğimiz makine sektöründe; market dolapları, sütlükler, kasap dolapları, endüstriyel mutfak ve soğuk hava depo paneli ve kapısı imalatı ile iştigal ediyoruz.”
Kerem Alkoç, Samsun ili sanayisinin gelişen bir sanayi olduğunu söyledi ve illerinde bir organize sanayi bölgesinin açılmasının olumlu yönde etkilerinin altını çizdi. Alkoç: “ Samsun’da makine sektörünün gelişiminde Organize Sanayi Bölgesi’nin aktif olarak faaliyete geçmesi büyük önem taşıyor. Sınır kapılarının açılması sayesinde komşularla yakın ilişkiler kurma olanağına erişmemizde sanayimizi olumlu etkileyen faktörlerden oldu.”
“NAKLİYE SORUNU ÇÖZÜLMELİ”
Alemdar Soğutma’nın ihracat yaptığı ülkelerin basında Gürcistan, Irak, Azerbaycan, İran ve Suriye geliyor.
Kerem Alkoç; Samsun ilinin makine sanayi açısından sahip olduğu avantaj ve dezavantajlara değindi. Alkoç: “Samsun’un üretim açısından en büyük dezavantajının hammadde temininin İstanbul’dan tedarik edilmesi olduğunu söyleyebiliriz. Bu durum nakliyenin artı bir maliyet olarak firmalara yansımasına sebep oluyor. Nakliye sorununu yurtdışı pazarında istediğimiz etkinliğe ulaşamamamızın en önemli sebeplerinden biri olarak görüyoruz. Bunun yanında aranılan vasıfta çalıştırılacak personel istihdamda yaşanan zorluklar da makine sektörünün önemli sorunları arasında yer alıyor. Devlet teşvikinin dengeli ve yeterli miktarda dağılımı Samsun’daki fabrika sayısını artıracak ve istihdama dönük büyük yarar sağlayacak önemli adımların başında eliyor. Yurtdışı fuarlarında daha fazla yer almak, doğru ve geniş çapta tanıtım faaliyetleri için gerekli imkanların sağlanabilmesi, pazardan daha fazla pay alabilmek için gereken koşulların yaratılması yolunda temel etkenleri oluşturuyor.”
Yönetim Temsilcisi Kerem Alkoç, Alemdar Soğutma’nın iç pazardaki makine satışlarından ve gelecek yıl beklentilerinden de bahsetti. Alkoç: “İç pazarda 2008 ve 2009 yılında yaşanan durağanlığın ardından 2010 yılının ikinci yarısıyla birlikte piyasalardaki hareketlilik bizleri de etkiledi ve geleceğe daha güvenli bakmamızı sağladı. Alemdar Soğutma olarak, 2011 yılının 2010 yılına göre daha iyi, verimli ve kazançlı geçeceği umudunu taşıyoruz.”
