Tekstil ve konfeksiyon odaklı sanayisiyle büyüyen Denizli, yerli malına duyulan güvenin artmasına paralel olarak makine üretim yelpazesini de genişletti. Mermer, kablo, kuruyemiş makineleri gibi farklı alanlarda da üretim yapan şehir...

Denizli, Anadolu yarımadasının güneybatısında, Ege bölgesinin ise doğusunda yer alıyor. Ege; İç Anadolu ve Akdeniz bölgeleri arasında bir geçit durumunda. Denizli ilinin her üç bölge üzerinde de toprakları var. Yüz ölçümü 11 bin 868 kilometre olan Denizli’nin 2010 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne (ADNKS) göre toplam nüfusu 93 bin 823 kişidir. İhracatçı Birlikleri kayıt rakamlarına göre Denizli’nin genel ihracatı, 2008 yılında 2007 yılına göre yüzde 6,9 büyüyerek 2,1 milyar dolardan 2,3 milyar dolara ulaştı. 2009 yılında ise küresel kriz nedeniyle yüzde 94,8 oranında gerileyerek 121,15 milyon dolar oldu. 2010 yılına gelindiğinde Denizli’nin genel ihracatı, 2009 yılına göre krizin etkilerini telafi edecek düzeyde büyüyerek 2,1 milyar dolara ulaştı. 2010 yılında Türkiye ihracatının yüzde 33,7’sini gerçekleştiren Denizli ili ülkemiz sanayii ve ihracatı açısından gelişmekte olan illerimiz arasında yer alıyor. İlin ihracatında 2011 yılının Şubat ayında Hindistan 1,4 milyar dolar ve yüzde 24 pay ile ilk sırada yer aldı. İran 888,6 milyon dolar ve yüzde 15 pay ile ikinci sırada gelirken 573,9 milyon dolar ve yüzde 10 ile Mısır; yüzde 9,8 ve 567 milyon dolar ile de Almanya önde gelen diğer ülkelerdir.

Sanayi ihracat ının oranı yüzde 91,9
Denizli’nin sektörel ihracat rakamlarına bakıldığında, 2011 yılının Ocak-Şubat döneminde toplam 386,9 milyon dolar olan genel ihracatta sanayii ihracatının 355,8 milyon dolar ve yüzde 91,9’luk oran ile en büyük paya sahip olduğu görülüyor. Sanayii mamulleri ihracatından aldığı yüzde 52,3 pay ile tekstil ve konfeksiyon sektörü en çok ihracat edilen kalemi oluştururken, ikinci sırayı yüzde 23 ile demir ve demir dışı metaller, üçüncü sırayı yüzde 12,9 ile demir çelik ürünleri alıyor.

Makine ihracat ında 19’uncu önemli il
TÜİK verilerine göre 84’üncü fasıl olarak tanımlanan makine ve aksamları sektöründe Denizli’nin ihracatı 2008 yılında 38,1 milyon dolar olarak gerçekleşirken, 2009 yılında yüzde 17,6 oranında azalarak 31,4 milyon dolar olarak kayda alındı. 2010 yılında Denizli’nin makine ve aksamları ihracatı 25 milyon dolara ulaştı. Diğer taraftan Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanında yer alan GTİP’ler bazında ise ilin 2010 yılı makine ihracatı yüzde 19 oranında azalma gösterdi. En büyük artışlar ise kauçuk, plastik, lastik işleme ve imalatına ait makineler ile rulmanlar ihracatında meydana geldi. Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle Denizli 2010 yılı makine ihracatında yüzde 0,38’lik pay ile 19’uncu önemli il konumunda olup, bu sektörde Denizli’den ihracat yapan firma sayısı 53’dür.

1973’te kalkınmada öncelikli iller kapsamına girdi
Denizli imalat sanayii 1970’lerin başında hızlı bir gelişme gösterdi. Bunun temel nedeni, ülke çapında ithal ikamesi sanayileşme modeli uygulanmasıdır. Daha 1960’lı yıllarda küçük atölyeler halinde çalışılırken 1970’li yıllarda birden, özellikle dokuma ve metal sanayinde ileri teknolojiler kullanılmaya başlandı. Bu sayede il ölçeğinde yaratılan katma değerde büyük sıçrama gerçekleştirildi. 1973 yılında Denizli kalkınmada öncelikli iller kapsamına alındı. Yurt dışında çalışmakta olan işçiler önderliğinde çok ortaklı hemşeri şirketleri kurulmaya başlandı. Bu şirketler hem Türkiye, hem de Almanya tarafından desteklendi. Devlet sektörü olarak Denizli’de 1953 yılında Sümerbank Denizli Bez Fabrikası ve 1970 yılında da OR-EM Kereste Fabrikası kuruldu. Denizli’de kurulan ve devlete ait üretim tesisi bu iki işletme ile sınırlı kaldı. Denizli’de gelişen tekstil sanayii daha sonra ihtisaslaşma yoluna gitti ve çırçır boya ve apre işleri, iplik üretiminde uzmanlaşma alanları meydana geldi. Denizli imalat sanayii içinde ikinci sırada boru ve kablo üretiminin yapıldığı metal eşya sanayi görülüyor. TOBB bünyesindeki 12 odadan biri Denizli Sanayi Odası, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu’na tabi olup 09.01.1973 yılında kurulan, kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliğe sahip bir meslek kuruluşudur. Denizli Sanayi Odası Ankara, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Eskişehir, Balıkesir, Konya, Adana, Kayseri, Gaziantep, Aydın ile birlikte TOBB bünyesinde faaliyet gösteren 12 sanayi odasından biridir. 2009 yılı Ocak ayı itibari ile bin 205 kayıtlı üyenin 119 adedi gerçek, bin 86 adedi tüzel kişiliğe haiz şirketlerden oluşuyor. Oda bünyesinde bulunan AB Bilgi Bürosu 1997 yılından bu yana Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu ile imzalanan hizmet sözleşmesi çerçevesinde, AB İletişim Bilgi Ağı Projesi kapsamında faaliyet gösteriyor. 2008 yılı itibariyle de DEIK temsilciliği faaliyete geçti. Denizli Sanayi Odası 2002 yılında, TOBB’nin AB oda sistemine uyum programı çerçevesinde oluşturduğu ve İngiltere Odalar Birliği’nden alınan kriterlere göre kurulan akreditasyon kurulu tarafından akredite oda ilan edildi.

“Sanayimiz tekstil ve konfeksiyon odaklı”
Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci illerinin, Türkiye’nin önde gelen sanayii kentlerinden biri olduğunu söyledi. Keçeci: “Denizli, Türkiye’nin en önemli sanayii kentlerinden biridir. Kentimizin sanayisi tekstil ve konfeksiyon odaklı ve üretimimiz ihracat ağırlıklıdır. Bu sektörümüzü elektrolitik bakır tel ve enerji kabloları, doğal taş ve diğer imalat sanayii iş kolları izlemektedir. Makine de Denizli’nin önemli imalat sanayii sektörleri arasında yer almaktadır. 2010 yılında 25 milyon dolar dolayında ihracat gerçekleştiren makine imalatı sektörü, Denizli ihracatından yüzde 1,14 oranında pay almıştır.”

“Mermer ve kablo üretim makinelerinde artış var”
Başkan Keçeci, oda üyelerinin 75’inin makine-motorlu araçlar meslek grubunda toplandığını söyledi. Keçeci: “Denizli Sanayi Odası’nda yüzde 5,61’e tekabül eden 75 üyenin makine-motorlu araçlar meslek grubunda olduğunu söylemeliyim. Sektör, Denizli’de daha çok tekstil ve konfeksiyon makineleri imalatında uzmanlaşmıştır. Bununla birlikte son yıllarda ciddi bir atılım içinde olan sektör, mermer ve kablo üretim makineleri üretiminde hatırı sayılır ilerleme kaydetmiş; otomasyon ve nümerik kontrollü makine imalatıyla da öne çıkmaya başlamıştır.”

“Yerli makinelere duyulan güven arttı”
Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, son yıllarda makine sektöründe kaydedilen gelişmelerin ve ihracat artışlarının yerli makineye duyulan güvenin artırdığını söyledi. Başkan Keçeci; “Makine imalatı sektörü ülkemiz için net döviz kazandırıcı bir sektördür. İleri teknoloji gerektiren sektör, çoğunlukla dışa bağımlıdır. Ancak son yıllarda sektör gerek üretim çeşitliğini arttırması, gerekse kalite standardını yukarılara taşıması nedeniyle dikkate değer oranda ihracat artışına imza atmıştır. Bunun sonucunda ülkemizde ve Denizli’de üretilen makinelere duyulan güven artmıştır” dedi. Denizli makine sektörünün paralel bir seyir izlediğini söyleyen Keçeci, ürün yelpazelerinin genişlediğinin altını çizdi. Keçeci: “Makine sektörünün izlediği olumlu seyir Denizli’de tekstil ve konfeksiyon makineleri dışında farklı alanlarda üretim yapılmasını sağladı. Ürün çeşitliliğini tekstil ve konfeksiyon makinelerinden mermer, kablo, kuruyemiş makineleri gibi farklı alanlara genişlemiş; ihracat pazarını ise dünyanın dört bir yanına yayılmıştır. Bize göre atılım içinde olan, net döviz kazandıran ve yüksek katma değer yaratan bu seçkin sektörümüzün desteklenmesi yaşamsal önemdedir. Devlet var olan desteklerinin yanı sıra sektörü, net döviz kazandırma potansiyelini arttıracak ve yüksek katma değer oluşturacak şekilde teşvik etmesi yerinde olacaktır.”

“Makine sektörü Denizli’ye çok şey katacak”
Makine sektörünün Denizli için önemine de değinen Başkan Keçeci, Sanayi Odası olarak yüksek katma değer üreten bir sektör olan makine sektörüne özel bir önem verdiklerini söyledi. Keçeci sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Denizli Sanayi Odası, aralarında makine imalatı olmak üzere yüksek katma değer üreten sektörlere özel bir önem vermektedir. Denizli’nin imalat sanayii alt yapısının genişletilip derinleştirilmesini önde gelen bir hedef olarak görmektedir. İçinde kuruluşumuzun da bulunduğu sanayii ve ticaret odaları gibi meslek örgütlerinin bu bağlamdaki asıl görevi, üyelerine ufuk açmak, dünyada ve Türkiye’deki ana trendler hakkında bilgi vermektir. Ama makine imalatı sektörü gibi yüksek katma değerli bir alanının Denizli’ye ve ülkemize çok şey kazandıracağına inandığımıza da, belirtmeden geçmek istemem.”