Standartlar, teknik mevzuatlar, belgelendirme, çevre etiketleri, kalite yönetim sistemleri gibi konularda bilgi temin edilebilecek başlıca uluslararası ve ulusal kuruluşlar aşağıda yer almaktadır:
Kalite ve Standartlar Konularında İlgili Kuruluşlar
Standartlar, teknik mevzuatlar, belgelendirme, çevre etiketleri, kalite yönetim sistemleri gibi konularda bilgi temin edilebilecek başlıca uluslararası ve ulusal kuruluşlar aşağıda yer almaktadır:
Uluslararası Kuruluşlar:
ITC (International Trade Center ) - UNCTAD/WTO Palais des Nations, 1211 Geneva 10 Switzerland Tel:41-22-7300111 Fax:41-22-7334439 E-mail:itcreg@intracen.org İnternet: http://www.intracen.org ITC, gelişmekte olan ülkelere standardizasyon ve kalite yönetimi konularında teknik yardım sağlamaktadır. Kuruluşun ‘The Export Quality Management Service’i vasıtasıyla gelişmekte olan ülkedeki firmalara, standartların, teknik mevzuatların, sağlık, emniyet ve çevre alanlarındaki gerekliliklerin uluslararası alanda artan önemi doğrultusunda kalite politikalarını ve amaçlarını belirlemeleri önerilmektedir. İhracatçı firmalara kalite politikalarına dayalı planlama, organizasyon gibi konularda danışmanlık hizmeti verilmektedir. Ayrıca ticari destek sağlayan kuruluşlara, standartlar, test, muayene, akreditasyon ve kalite yönetimi konularında altyapılarını güçlendirmeleri için danışmanlık hizmeti verilmektedir. ITC, ihracat kalite yönetimi konusunda danışmanlık hizmeti vermekte, kalite konusunda eğilimleri gözden geçirmek üzere araştırma yapmakta, kalite yönetimi konusunda bülten yayınlamakta, teknik içerikli notlar, kitaplar ve rehberler yayınlamakta ve veri tabanı oluşturmaktadır. WTO - TBT & SPS Enquiry Point, Standards Code and Information Program, Office of Standards Services, National Institute of Standards and Technology TRF Building Room A- 163, Gaithersburg, Maryland 20899, USA Tel: (1301) 9754040 Codex Alimentarius Commission, Joint FAO / WHO Food Standards Programme Via delle Terme di Caracalla, 00100, Italy, Tel: +39(06)5705.1 İnternet: http://www.codexalimentarius. net/web/contacts_en.jsp International Commission on Microbiological Specifications for Foods, ICMSF Secretary 2022 La Vista Circle, Tucker, Georgia, USA Tel: (1404) 9388094 IEC: (International Electrotechnical Commission) 3 rue de Varembe, P.O.Box 131, 1211 Geneva 20, Switzerland Tel: (4122) 9190211 İnternet: http://www.iec.ch 1906 yılında kuruldu ve merkezi Cenevre’de bulunuyor. 61 ülkenin üyesi olduğu bu kuruluşa, TSE 1956’da üye oldu. 5000’e yakın Uluslararası Standart hazırlamış olan bu kuruluş elektrik, elektronik ve ilgili teknolojiler alanlarında görev yapıyor. Öte yandan konunun önemi, hazırlayan kuruluşun itibarı ve uluslararası tanınmışlığı dolayısıyla bazı önemli milli veya bölgesel kuruluşların hazırlamış olduğu standartlar da uluslararası standartlar olarak kabul görüyor. Bu tür bazı standartları geliştiren teşkilatlar arasında ASTM, IEEE, DIN, ASME ve SAE NFPA’yı sayabiliriz. International Office of Epizootics (Animal Health) 12 Rue de Prony, 75017 Paris, France Tel: ( 331) 2274574 International Organization of Standardization 1 Rue de Prony, 75017 Paris, France Tel: ( 331) 2274574 International Organization for Standardization (ISO) 1, rue de Varembé, Case postale 56 CH- 1211 Geneva 20, Switzerland Tel: 41 22 749 01 11 Fax: 41 22 733 34 30 İnternet: http://www.iso.ch/iso/en/ iso9000-4000/understand/selection_ use/iso9000family.html ISO (International Organization for Standardization) Uluslararası Standartlar Teşkilatı, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu’nun çalışma sahasına giren elektrik ve elektronik mühendisliği konuları dışında, bütün teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi çalışmalarını yürütmek gayesiyle 1946’da Cenevre’de kurulan uluslararası bir teşkilattır. İnternational Organization of Legal Metrology 11 Rue Turgot, 75009 Paris, France Tel: ( 331) 48781282 E-mail: biml@oiml.org İnternet: http://www.oiml.org/ Department of Health and Human Services, Food and Drug Administration, Toxic Lab Monitoring Program Room 12A-55 Parklawn, 5600 Fishers Lane, Rockville, MD 20857 USA Tel: (1301) 4432390 Global Environmental Management Initiative 2000 L Street, NW, Suite 710, Washington D.C. 20037-1101 USA Tel: (1202) 2967449 ASQC: (The American Society for Quality Control - Amerikan Kalite Kontrol Kurumu) P.O. Box 3005 Milwaukee, WI 53201- 3005 600 North Plankinton Avenue Milwaukee, WI 53203 USA International: +1-414-272-8575 Fax: 414-272-1734 İnternet: www.asq.org 2. Dünya Savaşı sırasında savunma malzemelerinin kalitesini geliştirme çabalarının bir sonucu olarak 1946’da kuruldu. Halen Amerika’nın önde gelen kalite kuruluşu olma özelliğini koruyor. Günümüzde dünya çapında kullanılan kalite yöntemlerinin çoğunu ASQC başkanları ve üyeleri geliştiriyor. EOQ: (Europen Organization for Quality- Avrupa Kalite Örgütü) 36-38 rue Joseph II, 1000 Brussels Tel: +32 2 219 59 09 Email: eoq@eoq-org.eu EOQ, 1957 yılında Batı Avrupalı beş ülkenin kalite uzmanlarınca EOQC-Avrupa Kalite Kontrol Örgütü adıyla kuruldu. Sonraki yıllarda 25 ülkeden birer kalite kuruluşunun üye olduğu EOQC, büyük bir Avrupa örgütüne dönüştü. 1980’li yıllarda adındaki kalite kontrol ifadesinin sınırlayıcı bir anlam oluşturduğu kanısıyla 1988 yılında adını EOQ-Avrupa Kalite Örgütü olarak değiştirdi. WOQ: (World Quality Council - Dünya Kalite Konseyi) WQC Secretariat 1 Northumberland Avenue Trafalagar Square London WC2N 5BW Tel: 44 207 872 5784 Fax: 44 207 723 6072 E-mail: quality.council@virgin.net KAMK Kalite ve Akreditasyon Milli Konseyi’nin 1996 yılında kurucu üyesi olduğu Dünya Kalite Teşkilatı’nın 29 üyesi bulunuyor. WQC’nın temel amaç ve prensipleri şöyle: “Uluslararası arenada çalışan tüm kalite kuruluş ve uzmanları arasında karşılıklı işbirliği sayesinde birleştirilmiş kalite yönetim sistemi mantığı, teorisi ve pratiğinin öğrenilmesi ve uygulanmasını destekleyerek hayatın kalitesini arttırmak.” CEN: (Commite European de Normalization - Avrupa Standardizasyon Komitesi) Avenue Marnix 17 B-1000 Brussels Tel: + 32 2 550 08 11 Fax: + 32 2 550 08 19 www.cen.eu 1961 yılında 6 AB ve 7 EFTA ülkesinin standardizasyon kuruluşları tarafından kuruldu. CEN yapısında CEN üyeleri Bağlı üye statüsündeki AB ve EFTA üyesi olmayan ülkelerin standart teşkilatları, AB, EFTA, CENELEC, ETSI ve ortak üyeler CEN genel kurulunda oy hakkı bulunmadan temsil ediliyor. CENELEC: (European Committee for Electrotechnical - Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi) 17, Avenue Marnix B-1000 Brussels, Belgium Tel: +32 2 519 68 71 Fax: +32 2 519 69 19 www.cenelec.eu 1973 yılında Belçika hukuku altında kar amacı güdülmeden kuruldu. CENELEC büyük bir sektör olan elektronoloji alanına yönelik olarak Avrupa standartları yayınlanarak Avrupa Ekonomik Alanı’nda (EEA) elektrik ve elektronik mamül ve hizmetlerin pazara giriş kriterlerini belirliyor. İmal edilmiş mamullerin yüzde 22’si elektronik olduğundan veya elektrik enerjisiyle çalıştığından ötürü bu sektör topluluk açısından büyük önem taşıyor.
Ulusal Kuruluşlar:
Dış Ticaret Müsteşarlığı - Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü Dış Ticarette Standardizasyon Rejim Kararı da dahil olmak üzere, ihracat ve ithalatın kalite ve standartlar yönünden denetlenmesine ait mevzuatı hazırlamak ve uygulamak, Türk standartlarından gerekli görülenleri, Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Bakan onayı ile dış ticar ette zorunlu uygulamaya koymak ve bu standartların gerektirdiği denetimleri yapmak veya yaptırmak görevleri arasındadır. Ayrıca ihracatçı ve ithalatçıları standardizasyon ve kalite konularında ve uygulama hakkında bilgilendirmektedir. Ayrıca söz konusu Genel Müdürlük Türkiye’nin DTÖ nezdinde TBT konusundaki irtibat noktasıdır. Türk Standartları Enstitüsü- TSE TSE, TS - ISO - EN 9000 K alite ve Çevre Eğitim programları düzenlemekte olup, bu eğitim programlarının başlıkları; TSE - EN - 9000 kalite yönetimi ve kalite güvencesi standartları eğitimi, kalite sistem dokümantasyonu, kuruluş için kalite tetkikleri, istatistiksel proses kontrolü, TS - EN - ISO 14 000 çevre yönetim sistemi temel eğitim, kuruluş içi çevre yönetim tetkikleri, hizmette kalite yönetimi ve laboratuarda kalite yönetimidir. Kalite Derneği- KALDER 1991 yılında Türk sanayicileri tarafından kurulmuş olan KALDER bağımsız, kar amacı gütmeyen ve sanayi, hizmet ve kamu sektörlerinde kalite bilincini yaymaya çalışan bir kuruluştur. KALDER’in başlıca faaliyet leri; TÜSİAD - KALDER Kalite Ödülünü vermek, her yıl TÜSİAD ile birlikte “Ulusal Kalite Kongresi’ni düzenlemek, Kalite ve Yönetim Sistemleri Fuarı’nı organize etmek, eğitim hizmeti vermek, seminer ve paneller düzenlemek, çalışma grupları organizasyonu ve yayın hazırlamaktır. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü DTÖ Sağlık ve Bitki Sağlığı Anlaşması nezdinde yetkili kuruluş bulunan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, HACCP kullanımı zorunlu olan ürünlerde gerekli kontrolleri gerçekleştirmektedir. Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme Başkanlığı-KOSGEB KOSGEB, küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinin uluslararası kalite ve standartlarda mal üretmesini sağlamak üzere kalite bilincini geliştirmek, ISO 9000 Kalite Sistemi Standartları’na uygun altyapıların işletmelerde kurulması için eğitim, uygulama ve danışmanlık hizmeti vermektedir.
Konuyla İlgili Devlet Yardımları İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kapsamında, DTM Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Kapsamında Sertifikasyon Desteği Destek Amacı
Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan veya tarım ya da yazılım sektörlerinde iştigal eden şirketler tarafından çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesini teminen akredite edilmiş kurum ve/veya kuruluşlardan alınacak kalite, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ile tarım ürünlerine ilişkin laboratuar analizleri ve belgelendirme işlemleriyle ilgili harcamaların belirli bir bölümünün karşılanmasıdır.
Kimler Yararlanabilir?
Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan şirketler Tarım veya yazılım sektöründe iştigal eden şirketler Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)
Sağlanan Destek
ISO 9000 serisi ISO 14000 serisi CE işareti Uluslararası nitelikteki diğer kalite,çevre belgeleri belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ISO 22000 gıda güvenliği yönetimi sistemi belgelerini Tarım ürünlerine ilişkin belgelendirme işlemleri ve olumlu sonuçlanmak kaydıyla laboratuar analiz raporlarını alma masrafları (sadece belgelendirme masrafları)
Destek Şartı
Harcamaların belgelendirilmiş olması ve Türk Standartları Enstitüsü veya akredite edilmiş kuruluşlardan alınmasıdır.
Destek Oranı
Yüzde 50 Azami Destek Tutarı 25.000 ABD doları
Başvuru Süresi
Belgeyi aldıktan sonra 6 ay içinde başvurulması gerekmektedir.
Yetkili Kuruluş
DTM
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği Sonuçlanmak kaydıyla laboratuvar analiz raporların alımına yönelik olarak yapılan belgelendirilmiş harcamalarının belge ve/veya analiz başına yüzde 50 oranında ve en fazla 25.000 ABD dolarına kadar desteklenmesini kapsamaktadır.
*** Harcamaların belgelendirilmiş olması ve Türk Standartları Enstitüsü veya akredite edilmiş kuruluşlardan alınması gerekmektedir.
KOSGEB Belgelendirme Desteği Destek Unsurları
(1) İşletmelerin, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından akredite edilmiş kurum/ kuruluşlardan, akredite oldukları konularda alacakları ürün, sistem, personel, laboratuar akreditasyon belgelerine ilişkin giderlerine destek verilir. Bu destek sadece belge için ödenen ücreti kapsar.
(2) Daha önce herhangi bir konuda belge almış olan işletmelere aynı belge konusunda destek sağlanmaz. Ayrıca belge yenilemeye de destek verilmez.
(3) Her bir belge için des tek üst limiti 2.500 (iki bin beş yüz) TL’yi aşamaz.
(4) Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir.
KOSGEB Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği Destek Unsurları
(1) İşletmelerin, kamu kurum/ kuruluşları veya üniversitelerce kurulmuş laboratuvarlardan alacakları test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon hizmetleri ile yurt içi ve yurt dışı laboratuarlarda akredite olunan test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon konularında alacakları hizmet giderlerine destek verilir. KOSGEB Laboratuarlarından alınan hizmetlere ilişkin giderler destek kapsamı dışındadır.
(2) Test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon hizmetine tabi tutulacak ürün, malzeme, parça ve numunelerin; sevk, sigorta ve benzeri giderleri ve bu hizmetlerin işletme tesislerinde yapılması halinde hizmeti veren personelin; konaklama, ulaşım ve iaşe giderleri destek kapsamı dışındadır.
(3) Program süresince desteğin üst limiti 20.000 (yirmi bin) TL’dir.
