Türkiye araç üstü ekipmanlar sektörü 2011 yılında 183 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. Ülkemizin araç üstü ekipman ihracatında ilk sırada “Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserleri” ürün grubu yer aldı. Bu sektörde 2011 yılı içerisinde en fazla ihrac atın Irak’a yapıldığı görülüyor.

Türkiye araç üstü ekipmanlar sektörü 2011 yılında 183 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. Ülkemizin araç üstü ekipman ihracatında ilk sırada “Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserleri” ürün grubu yer aldı. Bu sektörde 2011 yılı içerisinde en fazla ihrac atın Irak’a yapıldığı görülüyor.

Araç üstü ekipman sektörü ülkemizde altın çağını yaşamaya başladı. Özellikle son yıllarda teknoloji ve Ar-Ge alanında yaşanan yükselişle beraber ivme kazanan sektör temsilcileri, yurt dışında ihracat payını artırıyor.Araç üstü ekipmanlar, araçların varlığından beri üretiliyor. Ancak, otomotiv kültürü bizim kültürümüzden çıkan bir kültür değil.

Teknolojisi başka ülkeler tarafından üretilen araçlar, ihtiyaçlar doğrultusunda gelişmelere paralel olarak ülkemize de geldi. 1950’li yıllardaTürkiye’de ilk defa üst yapı üretilmeye başlandı. 1980 ve 1990’larda Türkiye,ekonomik olarak bu değişimden etkilendi. 2000’den sonra da gelişmiş ülkelerin seviyesine ulaşılmaya çalışıldı.Geçen sene üst yapıları ülkemizde yapılan 30 bin civarında araç bulunuyor.

Bugün, Türkiye’de ekipman üretiminin neredeyse tamamı yerli üretim olarak yapılabiliyor.Türkiye, taşıtları işlevsel hale getiren
araç üstü ekipmanları sektörünü geliştirme çabalarına devam ederken ülke içinde olduğu gibi, dışarıdan gelen taleplere de cevap veriyor.

Araç ve araç üstü ekipmanlar sektöründe vinçli taşıtlar, itfaiye taşıtları, tamir araçları, beton pompalama taşıtları, arazözler,kar küremeye mahsus taşıtlar, merdivenli veya yükseltilebilen platformlu taşıtlar, traktörler ve özel amaçlı motorlu taşıtlar karoseriler ile römorklar ve yarı römorklar ürün gruplarında yer alıyor.Türkiye, araç üstü ekipman sektöründeürettiği kaliteli ürünlerle Avrupa’daki firmalarla yarışabilecek bir konumda yer alıyor. Bundan sonra ülkemizdeki firmalar, üst yapı sektörünün üssü olmayı hedefliyor.

TÜRKİYE 183 MİLYON DOLAR DEĞERİNDE ÜRÜN İHRAÇ ETTİ

Türkiye araç üstü ekipmanlar sektörü 2011 yılında yüzde 15 oranında artışla 183 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. 12’li GTİP bazında Türkiye’nin araç üstü ekipman ihracatında ilk sırada “Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserleri” kalemi yer alıyor. Söz konusu alt sektörde 2011 yılında 45 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. 2010-2011 yılları arasında yüzde 48 oranında artış yaşandı. Listenin ikinci sırasında ise 2010-2011 yılları arasında yüzde 5 oranında artış yaşayan “Özel Tertibatlı Taşıtlar” yer aldı.

Söz konusu ekipmanlara dair yapılan ihracat; 2010 yılında 37 milyon dolarken 2011 yılında 39 milyon dolar seviyesine yaklaştı. Üçüncü sırada ise “Römork, Yarı Römorklar” bulunuyor. Söz konusu parçalar 2010 yılında 21 milyon dolar seviyesinde ihraç edildi. 2011 yılında ise bu seviye 24 milyon dolar seviyesine yükseldi. Listenin dördüncü ve beşinci sırasında ise sırasıyla “Beton Pompalama Taşıtları”ile “İtfaiye Taşıtları” bulunuyor.

“Beton Pompalama Taşıtları” sektörü 2011 yılında 14 milyon dolar değe -rinde ihraç edildi. Beşinci sırada yeralan “İtfaiye Taşıtları” ise bir rekora imza attı. 2010-2011 yılları arasında yüzde 41 oranında artışın yaşandığı sektörde 2010 yılı ihracat rakamı 9 milyon dolar seviyesindeydi. 2011 yılında ise bu rakam 13 milyon dolar seviyesine ulaştı. Türkiye’nin araç üstü ekipman ihracatında 2011 yılında en fazla artış yüzde77 oranında artışla “Kaldırma Kapasitesi75 Tondan Büyük Vinçli Taşıtlar”da yaşandı. İkinci sırada ise yüzde 48 oranında artışla “Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserleri” oldu.

Türkiye, araç üstü ekipman sektöründe dünya ile rekabet ediyor. Sektörün hedefi dünyanın üretim üssü olmak.

EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ PAZAR: IRAK

Türkiye’nin ülkelere göre araç üstü ekipman ihracatında 2011 yılında ilk sırada Irak yer aldı. Irak’a yönelik gerçekleşen ihracatta 2011 yılında 27 milyon dolar değerinde ürün gönderildi.Listenin ikinci sırasında İtalya yer aldı. İtalya’ya yönelik yapılan ihracat değeri ise 18 milyon dolara ulaştı.

Azerbaycan ihracatı ise üçüncü sırada bulunuyor. Azerbaycan’a 2010 yılında 4 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşirken 2010-2011 yılları arasında yüzde 341 oranında yükseliş yaşandı. Söz konusu ülkeye 2011 yılında 17 milyon dolar ihracat seviyesine yaklaşıldı. Sıralamada dördüncü ve beşinci ülke olarak İran ve Rusya yer aldı. İran’a 2011 yılında 13 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Rusya ise 11 milyon dolar ile beşinci sırada yer aldı.2010-2011 yılları arasında değişim oranlarına bakıldığında ise en fazla artışın İngiltere’de yaşandığı dikkat çekiyor.

İngiltere’ye 2010 yılında 1 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilirken ülkemizde yüzde 433 oranında artış yaşandı. Türkiye’den İngiltere’ye 2011 yılında 6 milyon dolar seviyesinde ihracat yapıldı. Listenin ikinci sırasında yüzde 390 oranında artışla ABD var. Üçüncü sırada ise Azerbaycan yer alıyor. Azerbaycan’a 2010 yılında 4 milyon dolar seviyesinde ihracat gerçekleşirken yüzde 341 oranında artış yaşandı.

Söz konusu ülkeye 2011 yılı ihracat değerimiz 17 milyon dolar seviyesine yükseldi. Türkiye’nin ülkelere göre araç üstü ekipman ihracatı sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: Irak yüzde 6 oranında arttı (27 milyon dolar), İtalya yüzde 19 oranında arttı (19 milyondolar), Azerbaycan yüzde 341 oranında arttı (17 milyon dolar), İran yüzde 15 oranında azaldı (13 milyon dolar), Rusya yüzde 283 oranında arttı (13 milyon dolar), Hollanda yüzde 154 oranında arttı (9 milyon dolar), Almanya yüzde 15 oranında arttı (9 milyon dolar), Suriye yüzde 14 oranında azaldı (7 milyondolar), ABD yüzde 390 oranında arttı(6 milyon dolar) ve İngiltere yüzde 433 oranında arttı (6 milyon dolar).

İHRACATTA ALMANYA BİRİNCİ SIRADA

Birleşmiş Milletler (BM) İstatistik Bölümü verilerine göre; dünya araç üstü ekipman ihracatında yüzde 7 oranında artış yaşandı. 2009 yılında 19 milyar dolar seviyesine yaklaşan ihracat değeri 2010 yılında 20 milyar dolar seviyesini aştı.

Dünyada ülkelere göre araç üstü ekipman ihracatında ilk sırada Almanya yer alıyor. Almanya, 2010 yılında yüzde 3 oranında artış yaşamasına rağmen açık ara farkla birincilik koltuğuna oturdu. Sektör ihracatı 2011 yılında 5 milyar dolar seviyesine ulaştı. Sıralamada ikinci sırada ise ABD yer alıyor.

ABD, 2009-2010 yılları arasında yüzde15 oranında artış yaşamasına rağmen 2010 yılında 3 milyar dolar seviyesine ulaştı.

Çin ise üçüncü sırada yer aldı. Söz konusu ülke yüzde 20 oranında yükseliş yaşadı. 2010 yılında 2 milyar dolar seviyesine yaklaştı. Sıralamada dördüncü ve beşinci ülke olarak İtalya ve Fransa var.

İtalya yüzde 7 oranında geriledi ve 2011 yılında 1milyar dolar değerinde ihracat yaptı. Fransa ise yüzde 4 oranında artış yaşadı. 2009 yılında 983 milyon dolar düzeyinde ihracat gerçekleştirirken 2010 yılında 1 milyar dolar seviyesine ulaştı.Araç üstü ekipmanları sektöründe dünya ihracatında 2009-2010 yılları arasındaki değişim oranlarına bakıldığında İsveç dikkat çekti. 2010 yılında atağa geçen İsveç söz konusu sektörde yüzde 75 oranında büyüdü. 2009 yılında 405 milyon dolar seviyesinde ihracat yapan ülke 2010 yılında 711 milyon dolar seviyesine ulaştı.

Değişim oranında en fazla artış yaşayan ikinci ülke ise Belçika oldu. Belçika’dan 2009 yılında 614 milyon dolar düzeyinde ihracat gerçekleşiyordu. Ülke 2010 yılında yüzde 22 oranında artış yaşadı ve 2010 yılında 749 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi. Sıralamada üçüncü sırada ise Çin yer aldı. Çin’den 2010 yılında 2 milyar dolara yakın ihracat yapıldı.

Türkiye’nin ülkelere göre araç üstü ekipman ihracatında 2011 yılında Irak ilk sırada yer aldı. Irak’a 2011 yılında 27 milyon dolar değerinde araç üstü ekipman gönderildi.

Söz konusu ülke 2009-2010 yılları arasında yüzde 20 oranında artış yaşadı. Türkiye ise dünya sıralamasında 21’inci sırada yer aldı. Ülkemizden araç üstü ekipman sektörüne yönelik 158 milyon dolar değerinde ürün ihraç edildi. Dünyada ülkelere göre araç üstü ekipman ihracatı sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: Almanya yüzde 3 oranında arttı (5 milyar dolar), ABD yüzde15 oranında arttı (3 milyar dolar), Çin yüzde 20 oranında arttı (2 milyar dolar),İtalya yüzde 7 oranında azaldı (1 milyar dolar), Fransa yüzde 4 oranında arttı (1milyar dolar), Belçika yüzde 22 oranında arttı (700 milyon dolar), İsveç yüzde75 oranında arttı (700 milyon dolar),Avusturya yüzde 8 oranında azaldı (700 milyon dolar), Kanada yüzde 13 oranında azaldı (600 milyon dolar) ve Hollanda yüzde 14 oranında arttı (500 milyon dolar).

“Römorklar ve Yarı Römorklar” dünyada en çok ithalatı gerçekleşen ürün grubu oldu. Yüzde 33 oranında artış yaşayan kalemin 2010 yılında 6 milyar dolar seviyesinde ithalatı yapıldı.

Dünya araç üstü ekipmanlar sektörü 2010 yılında 20 milyar dolar seviyesine ulaştı. 6’lı GTİP bazında dünya araç üstü ekipmanları bazında ilk sırada “Tamir Araçları, Beton Pompalama Taşıtları, Arazözler, Kar Küremeye Mahsus Taşıtlar, Merdivenli veya Yükseltilebilen Platformlu Taşıtlar” yeraldı. Söz konusu kalemde 2010 yılında 5 milyar dolar ihracat rakamı aşıldı.

Listenin ikinci sırasında ise 2010-2011 yılları arasında yüzde 25 oranında artış yaşayan “Römorklar ve Yarı Römorklar” yer aldı. Bu ekipmanlara dairyapılan ihracat 2009 yılında 4 milyar dolarken 2010 yılında 5 milyar dolar seviyesine çıktı. Dünya klasmanında “Vinçli Taşıtlar” üçüncü sırada yer aldı. Yüzde 8 oranında değer kaybederek seneyi kapatan söz konusu kalemin ihracatında dünya genelinde azalış yaşandı. 2010 yılında söz konusu sektörün ihracatı 4 milyar seviyesinde gerçekleşti.

Listenin dördüncü ve beşinci sırasındaise sırasıyla “Traktörler ve Özel AmaçlıMotorlu Taşıtlar Karoseriler” ile“İtfaiye Taşıtları” bulunuyor. Yüzde 28 oranında artış yaşanan “Traktörler ve Özel Amaçlı Motorlu Taşıtlar Karoseriler” kaleminin 2010 yılı ihracat değeri 4milyar dolar düzeyinde. Sektörün 2009yılı ihracatı ise 3 milyar dolar seviyelerine yaklaşmıştı. “İtfaiye Taşıtları” iseyüzde 6 oranında değer kaybetti. Dünya ihracat sıralamasında beşinci sırada yer alan söz konusu sektörde 2010 yılında 1 milyar dolarlık ihracat rakamı aşıldı. Dünyada araç üstü ekipman ihracatında 2011 yılında en fazla artış yüzde 28 oranıyla “Traktörler ve Özel Amaçlı Motorlu Taşıtlar Karoseriler”in de yaşandı. Artış yaşanan ikinci kalem ise “Römorklar ve Yarı Römorklar”ında oldu. Sıralamanın üçüncü sırasında ise “Beton Karıştırıcı ile Mücehhez Kamyonlar” var.

Suudi Arabistan araç üstü ekipmanlarda ithalatı en hızlı artan ülke oldu.

DÜNYADA EN ÇOK RÖMORK İTHAL EDİLDİ

Dünya araç üstü ekipman ithalatında yüzde 10 oranında artış yaşandı. 2009 yılında 17 milyar dolar değerinde ürünün ithal edildiği araç üstü ekipman sektöründe 2010 yılında 19 milyar dolar ithalat yapıldı. Dünya klasmanında ülkeler arasında ilk sırada ithalat gerçekleştiren ülke Almanya oldu. Yüzde 27 oranında ithalatında artış gözlemlenen ülkeden 2010 yılında 2 milyar dolar ithalat yaptı. İkinci sırada yer alan ABD ise ithalatını azalttı. Yüzde 3 oranında azalış yaşanan sektör ithalatı 1 milyar dolar seviyesine indi.

Üçüncü sırada ise Hollanda yer aldı. Hollanda yüzde 41 oranında ithalatını yükseltti. 2009 yılında 924 bin dolar düzeyinde araç üstü ekipman ithal eden ülke, 2010 yılında bu rakamı 1 milyar dolar seviyesine taşıdı. Fransa ise 1 milyar dolar seviyesine ulaşma yolunda ilerliyor. Yüzde 4 oranında artışın yaşandığı ülke dördüncü sırada yer aldı.

Dünya genelinde en fazla araç üstü ekipman ithalatı yapan beşinci ülke ise yüzde 14 oranında yükselişle İngiltere oldu. İngiltere 2010 yılında 845 milyon dolar söz konusu sektör ürününü ithal etti. Araç üstü ekipmanları sektörü dünya ithalatında 2009-2010 yılları arasındaki değişim oranlarına bakıldığında Suudi Arabistan dikkat çekiyor. Suudi Arabistan yüzde 121 oranındaki artışla birincilik koltuğuna oturdu. 2009 yılında 230 milyon dolar seviyesinde ithalat yapan ülke, 2010 yılında 508 milyon dolar araç üstü ekipman ithal etti.

Yüzde 73 oranında artışla Brezilya Suudi Arabistan’ı takip etti. Brezilya 2009 yılında 247 milyon dolar değerinde gerçekleştirdiği ithalat seviyesini 426 milyon dolarseviyesine çıkardı. Üçüncü ise Hollandaoldu. Hollanda yüzde 41 oranındaithalatını artırdı.Türkiye ise dünya sıralamasında 25’incisırada yer aldı. Ülkemizden araç üstü ekipman sektörüne yönelik 195 milyon dolar değerinde ürün ithal edildi.

Dünyada ülkelere göre araç üstü ekipman ithalatı sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: Almanya yüzde 27 oranında arttı (2milyar dolar), ABD yüzde 3 oranında azaldı (1 milyar dolar), Hollanda yüzde 41 oranında arttı (1 milyar dolar), Fransa yüzde 4 oranında arttı (950 milyon dolar), İngiltere yüzde 14 oranında arttı (800 milyon dolar), Kanada yüzde 11 oranında arttı (800 milyon dolar), Belçika yüzde 2 oranında azaldı (600 milyon dolar), Suudi Arabistan yüzde 121 oranında arttı (500 milyon dolar), Birleşik Arap Emirlikleri yüzde 23 oranında arttı (400 milyon dolar) ve Brezilya yüzde 73 oranında arttı (400 milyon dolar). 6’lı GTIP bazında dünya araç üstü ekipman ithalatında birinci sırada “Römorklar ve Yarı Römorkların Diğerleri”yer aldı.

Söz konusu ürün 2009 yılında 4 milyar dolar seviyesinde ithal edildi. Yüzde 33 oranında artış yaşayan kalem 2010 yılında 6 milyar dolar seviyesine yükseldi. Listenin ikinci sırasında ise “Tamir Araçları, Beton Pompalama Taşıtları, Arazözler, Kar Küremeye Mahsus Taşıtlar, Merdivenli Yükseltilebilen Platformlu Taşıtlar” yer aldı. Bu ürün grubunda ise 2010 yılında 4 milyar dolar seviyesinde ithalat gerçekleşti. Aynı zamanda sıralamada rekor büyüme yaşayan ürün grubu “Traktörler ve Özel Amaçlı Motorlu Taşıtlar Karoseriler” oldu. Yüzde 34 oranında artışın yaşandığı kalemde 2009 yılında 3 milyar dolar ithalat yapıldı.

2010 yılında ise bu rakam 4 milyar dolar seviyesine yaklaştı. “Vinçli Taşıtlar” ise dünya genel ithalatında değer kaybetti. Yüzde 9 oranında ithalatında azalma yaşanan kalemin 2010 yılı değeri ise 3 milyar dolar seviyesini buldu. “İtfaiye Taşıtları” sıralamada beşinciliğe oturdu. “İtfaiye Taşıtları“ 2010 yılında 1 milyar dolar ithalat seviyesini korudu.  

“Beton Karıştırıcı ile Mücehhez Kamyonlar” ise 2010 yılında yüzde 6 oranında azaldı. Söz konusu ürün grubunda 2010 yılı ithalatı 1 milyar doları geçemedi ve 786 milyon dolar seviyesinde kaldı.

TÜRKİYE EN ÇOK ALMANYA’DAN İTHAL EDİYOR

Türkiye’nin ülkelere göre araç üstü ekipman ithalatında ise birinci sıradaAlmanya yer aldı. 2010 yılı Ocak-Aralık döneminde 107 milyon dolar değerinde ithalatın gerçekleştiği ülkeden 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 178 milyon dolar seviyesinde ürün ithal edildi.

Sıralamada ikinci sırada Fransa yer aldı. Fransa’dan 2010 yılında 8 milyon dolar seviyesinde ürün ithal edildi.2011 yılının Ocak-Kasım döneminde ise bu rakam 10 milyon dolar seviyesine yükseldi. İtalya üçüncü sırada yer aldı. Söz konusu ülkeden 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 10 milyon dolara yakın ürün grubu ithal edildi.

Sıralamanın dördüncü ve beşinci sırasında Macaristan ve Çin var. Macaristan’dan 2010 yılında 2 milyon dolar düzeyinde ithalat  yapılırken 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 9 milyon dolarlık ürün ithal edildi. Çin’den 2010 yılında 4 milyon dolar düzeyinde ithal ürün temin eden ülkemiz, 2011 yılının Ocak-Kasım döneminde söz konusu ülkeden 8 milyon dolar seviyesinde ürün ithalatı yapıldı.

Türkiye’nin ülkelere göre araç üstü ekipman ithalatı 2011 yılıOcak-Kasım döneminde sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: Almanya
(178milyon dolar), Fransa (10 milyon dolar), İtalya (10 milyon dolar), Macaristan (9 milyon dolar), Çin (8 milyon dolar), ABD(7 milyon dolar), Hollanda (5 milyondolar), Avusturya (5 milyon dolar), Çek Cumhuriyeti (3 milyon dolar) ve Belçika (3 milyon dolar).Türkiye’nin en çok ithal ettiği mal grubu arasında “Römork, Yarı Römorkların Aksları” ilk sırada yer aldı.

Sözkonusu mal grubunda 2010 yılında 39milyon dolar değerinde ithalatı gerçekleşti. 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde ise 86 milyon dolar değerinde ithal edildi. İkinci sırada yer alan “Vinçli Taşıtlar” grubu yer aldı. “Vinçli Taşıtlar (Kaldırma Kapasitesi 75 Tondan Büyük)”ı ülkemizdeki firmalar 2010 yılında 50 milyon dolar düzeyinde ithal ederken 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 43 milyon seviyesinde ithal etti.  “Römork ve Yarı Römorklar” ise üçüncü sırada bulunuyor. 2011 yılında 17 milyon dolar değerinde ithalat yapıldı. Söz konusu kalemde geçen yıla kıyasla artış yaşandı.

Sıralamanın dördüncü ve beşinci kalemleri arasında sırasıyla “Özel Tertibatlı Taşıtlar” ile “Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserileri” bulunuyor. Dördüncü sıradaki ürün grubu olan “Özel Tertibatlı Taşıtlar”da 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde artış görüldü. Söz konusu kalemde 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 35 milyon dolar seviyesinde ürün ithal edildi. Beşinci kalem olan“ Traktörler, Özel Amaçlı Motorlu Taşıtların Karoserileri” ise bir rekora imza atıldı. 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde söz konusu kalemin ithalat rakamı 21 milyon dolar oldu.

ARÜSDER: “MEVZUATLAR DÜZENLENMELİ”

Araç üstü ekipman sektörünü temsil eden Araç ve Araçüstü Ekipman ve İş Makinaları Üreticileri Birliği Derneği (ARÜSDER), sektörde yaşanan olumsuzlukları çözmek için çalışmalar yapıyor. Derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Fırat, firmaları kalite birimleri kurmaya teşvik ettiklerini belirtti. Fırat aynı zamanda sektörde yer alan bir takım sorunların mevzuat kaynaklı olduğunu ifade ederek ortak bir kurumun mevzuatları hazırlaması gerektiğine dikkat çekti.

ARÜSDER’in yapılanması hakkında kısaca bilgi verir misiniz?

ARÜSDER 1999 yılında araç, araç üstü ekipman ve iş makinaları üreticilerini tek çatı altında toplamak üzere İstanbul’da kuruldu. Özellikle üst yapısektörü olarak adlandırılan sektörü temsil edecek tek ve güçlü bir sesin olması ihtiyacı ARÜSDER’in kurulmasını hızlandırdı. 2010 yılında yönetimin değişmesi ile Ankara’ya taşınan derneğimiz,bu tarihten itibaren aktif olarak çalışmalarını hızlandırdı.

Öncelikle Sanayi Bakanlığı ve TSE yetkilileri ile karşılıklı görüşmeler sonucu AİTM Alt Komisyonu’nda bir üst yapı temsilcimizin bulunmasına karar verildi. 7 Ekim 2011 tarihinde gerçekleştirdiğimiz Teknik Komite Toplantısı ile üyelerimizi, üretim ve faaliyet alanlarına göre sınıflandırılarak 18 adet Çalışma Komisyonu oluşturuldu.

Türkiye’de yerli üretim yapan ortalama kaç firma var?

Türkiye, makine ve aksam üretimi konusunda uzun zamandır faaliyet gösteriyor. Özellikle son 20 yıllık süreçte yerli üretim yapan firma sayısı yaklaşık bin 500 adede yükseldi. Bugün itibariyle ARÜSDER’de çalışma alanları ve faaliyetleriyle oldukça başarılı 77 üyemiz bulunuyor.

Sektörde ne gibi sorunlar yaşanıyor?

Üst yapı sektörü; kapsadığı firma sayısı, istihdam oranları ve elbette Türkiye ekonomisine yaptığı katkı ile büyük bir sektör. Sektörümüzün en büyük sıkıntılarından birisi kamuoyunda “merdiven altı” diye tabir edilen ve üretimde kalite standartlarını gözetmeyen firmaların üretim yapmasıdır.

Kullandıkları yanlış ve uygun olmayan malzemelerle üretim yapan bu firmalar, tüm standartları yerine getiren ve çok kaliteli üretim gerçekleştiren firmalarımızın üretimini olumsuz etkiliyor. Öte yandan sektörümüzde Ar-Ge bilincinin tam olarak yerleşmemesi ve bazı firmalarımızın bu alana yeterince yatırım yapmaması sıkıntı yaratıyor.

Ar-Ge konusunda yatırım yapmamak bizi dünya çapında çok gerilerde bırakabilir. Üstelik bu durum sadece bizim sektörümüz için değil, tüm sektörler için geçerli bir durum.

Bunun yanı sıra üretim sonrası test ve değerlendirme ülkemizde çok zayıf; bu konudaki yeterliliğimiz neredeyse yok denecek kadar az. Ekipmanın araçla birleştirilmesi aşamasında da çoğunlukla ekipmana göre araç üretilmediği için bazı sıkıntılar doğuyor. Üreticimizin araç şasesinde yapacağı her türlü kesme/kısaltma uygulamaları sıkıntı oluşturuyor.

Ayrıca plaka sorunu da önem teşkil ediyor. Bir araca üst yapı monte edilmeden plaka takılamaz; fakat üst yapıyı monte ettiğinizde de bazı belge sorunları çıkıyor ve aracı o halde trafiğe çıkaramıyorsunuz.

Bunlar için nasıl çözümler alınmalı?

Öncelikle firmalarımızın kaliteli üretimin bilincine varmaları gerekiyor. Biz bu amaçla firmalara üretim yerlerinden ayrı olarak kalite birimlerini kurmaya teşvik ediyoruz. Bu sayede üretim kalitesi artarken “merdiven altı” firmaların verdiği olumsuzluğu ortadan kaldırmayı amaçlıyoruz. Ar-Ge konusunda bugün önemli destekler veriliyor. TİM’in oluşturduğu ve dernek olarak bizim de katkı verdiğimiz eylem planlarında, Ar-Ge çalışmaları için birçok başlık açıldı ve gereken desteğin verilmesi adına planlar düzenlendi. Bunlar hayata geçirildiği takdirde büyük bir adım atılmış olacak. Diğer birtakım sorunlar mevzuatlara dayalıdır ve çözümü düzenlemeden geçiyor. Her kurumun kendi mevzuatını hazırlaması yerine, ortak bir kurum bunu hazırlasa karşımıza çıkan birçok problem çözülür.

2012 hedef ve projeleriniz nelerdir?

Üreticimizin üretimin ve ticaretinde sıkıntılı olan konulara eğilerek, gerekli makamlarda bu konuların çözümlerini arayacağız. ARÜSDER olarak, üyelerimiz ve diğer firmalar için planladığımız çeşitli sertifika programları oluşturmak ve eğitim seminerleri düzenlemek için çalışmalar yapıyoruz. Derneğimiz 2011 yılında Türkiye’de araç üstü ekipman alanındaki ilk ihtisas fuarını gerçekleştirdi. Bu yıl ikincisi düzenlenecek.

Bütün bileşenleriyle üst yapısektörünü temsil eden 2. Araçüstü Ekipman Üreticileri Fuarı’nın, geçen yıla göre daha başarılı olacağını düşünüyoruz.

Marmara Belediyeler Birliği ile yapılan protokollerle bu yıl 200 Belediye Başkanı (konaklama dahil olmak üzere) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından yurt dışı alım heyeti getirilerek,katılımcı ve ziyaretçi sayısında da önemli bir artış sağlayacağımıza inanıyoruz. 30 Mayıs–2 Haziran 2012 tarihinde CNR Expo Fuar Merkezi’nde düzenleyeceğimiz fuarımıza, tüm üye ve sektör firmalarımızı davet ediyorum.

“Kanundaki açıklar giderilmeli”

“OKT-Trailer, 1981 yılından bu yana benimsediği misyonu toplam kalite felsefesiyle bütünleştirerek petrol ve kimyasal türevleri inşaat sektörü, beton, agrega ve gıda taşımacılığı gibi alanlarda ürettiği çözümlerle sektörde önemli bir görevi sürdürüyor.

OKT müşteri tabanlı, müşteri odağında tasarımlar yapan ve tasarımlarını üretimle buluşturma noktasında kusursuz entegre sağlayan bir firmadır. Bu açıdan düşündüğünüzde üretimlerimizin tümü aslında müşteri ekseninde tasarımlanıp üretiliyor. Proje mantığı ile yaklaştığımız özel üretimler müşterimizin ihtiyaçları doğrultusunda şekilleniyor.

Hayal gücümüz ve sektördeki uzun yıllara dayanan tecrübemiz, son teknolojik değerlerin kullanılmasıyla ihtiyaca hizmet ederek üst yapı sektöründe teknoloji literatürüne katkıda bulunuyor. Kalite farklılığını üst seviye çıkarmak değer verdiğimiz konuların başında geliyor. 20 bin metrekare kapalı alanda, 30 yıllık tecrübesi ve sunduğu ürünleriyle sektörün kendi içindeki gelişimine dinamik yapısıyla katkı sağlıyor. Akaryakıt ve kimyasal sektöründe araç üstü ve treyler olarak muhtelif çeşitlerde tankerler, bitüm tankeri vetanklar; inşaat sektöründe araç üstü ve treyler olarak muhtelif damperler ve silobaslar; taşımacılık sektöründe treyler olarak sal kasa ve lowbed ürünleri, OKT trailer Türk mühendis ve işçilerinin koşulsuz emekleri ile Türkiye, Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarında hizmet veriyoruz.

Yukarıda sektörel dağılımları verilen ürün gruplarında ihracat olarak Avrupa’da Almanya, İngiltere,İrlanda, İspanya, Portekiz, İsveç, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan,Makedonya; Afrika’da Libya, Cezayir,Mısır, Gana, Nijerya, Burkina Faso; Orta Doğu’da UAE, Suriye, Irak, İsrail; Asya’da Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkmenistan ile çalışıyoruz. Sektörün geleceği ile ilgili olarak özellikle Avrupa Birliği’nde 05 Eylül 2007 yılında kanunlaştırılan (Directive 2007/46/EC of the European Parliamentand of the Council) ve Türkiye’de Resmi Gazete’de 28 Haziran 2009 tarihinde yayınlanmış (2007/46/AT) ve bu tarihten sonra ‘İmalatçıların başvuru halinde yeni araç tipleri için AT tiponayı verilebilir ve bu tarihten itibaren yönetmelik uygulanabilir’ şeklindeki kanuna değinmek istiyorum.

Kanunda açıkta kalan madde, ‘Üreticileri belirli bir tarihe kadar geçiş yapmaları gerekir’ diye bir zaman limit bulunmuyor. Ticari araç satıcılarının, onaylı üstyapıcılar ile ticari sözleşme imzalamak suretiyle ortak hareketle oluşturulacak bilinçle, Türkiye otoyollarında seyreden tüm taşıma araçlarının yol, araç ve çevre güvenliğini maksimum seviyeye çıkarıyor. Bu sayede merdiven altı üretim diye tabir edilen üreticilerin elenmesi ve sadece bu AT araç tip onayı almayı hak edenlerin onaylı üst yapıcı olması zaruri hale geliyor. Örneğin; Almanya’da toplam onaylı üst yapıcı firma sayısı 100 adetin altında ve bu üreticiler tüm ürün gamlarında üst yapıcı olarak hizmet vermekte olup tamamıyla kontrol edilebilir durumda.

Türkiye’ye baktığımızda üretici onaylı üretici sayısı iki elin parmak sayısını geçmezken toplam üretici sayısı tespit edilenler olarak, yaklaşık binli adetlerin çok üstünde seyrediyor. Yol, araç ve çevre emniyetin ve güvenliğin ne boyutlarda olduğunu tartışmaya gerek olmadığı aşikar. Uygulamanın en kısa sürede açık olan noktalarının tamamlanarak devreye alınması akabinde yol ve çevre güvenliğinin maksimum seviyeye çıkması bir birey olarak da değerlendirdiğimizde beklentimizdir. Sektörün geleceği bulunduğunuz ülkedeki yatırımlar, teknoloji ve yenilikler doğrultusunda şekillenecektir. Ekonomik ömrünü tamamlayan ticari araçların yeni uyum ve kanunlar çerçevesinde yenilenmesi neticesinde pazarda gelecekte sürekli bir hareketlilik olacağı kesindir.”

Bülent Tezel Okt Trailer Pazarlama Müdürü

“İşlemlerin hızlanmasını temenni ediyoruz”

“Erdemli Makina 1996 yılında kuruldu.Çorum Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 25 bin metrekarelik saha içerisinde bulunan 8 bin metrekarelik kapalı alanda vakumlu yol ve pist süpürme makineleri üretiyor. Firmamız komşu ülkelere, Orta Doğu ve Afrika ülkelerine ihracat gerçekleştiriyor. Daha çok vakumlu yol süpürme makineleri ihraç ediyoruz. Bürokratik yoldan sektörde önemli bir sıkıntı yaşadığımızı söyleyemeyiz. Yurt dışı müşterilerimiz tarafından üzerine yol süpürme makinesi ekipmanı yapılması için geçici izin ile firmamıza gönderilen kamyonlar için gümrük idaresine verdiğimiz teminat mektuplarının ihracat gerçekleştirildikten sonra iadesi geç olduğu için budurum ek bir maliyet yaratıyor.

İade işleminin hızlanmasını bir temenni olarak söyleyebiliriz. Ekipmanlı araç sektörünün bugün olduğu gibi gelecektede önemli bir yere sahip olacağını düşünüyoruz. Ülkemizin etrafının gelişmekte olan ülkelerle çevrili olmasının bu sektörün geleceği için bir şans olduğunu düşünüyoruz. Ülkeler arası iyi ilişkilerin devam etmesi ve kaliteli ürünler ihraç edilmesi halinde, bu sektörün önünün bizler açısından uzunca bir zaman açık olacağı fikrindeyiz .Fakat bazı firmalar tarafından, henüz bilgi birikimi oluşmamış bu ülkelere parasal hırsla hareket edilerek kalitesiz ürünler gönderildiği duyumlarını alıyor ve bu durumun gelecekte ‘Türk Malı’ imajına zarar verebileceğinden endişe ediyoruz.”

Sema Karaismailoğlu Erdemli Makina Satış ve Pazarlama Departman Yöneticisi

“Navlun fiyatları çok yüksek”

“Ekipman üretiminde 20 yılı aşkın süredir hizmet veren; itfaiye, kanalizasyon temizleme/açma ve katı atık toplama ekipmanları olmak üzere üç ana kategoride üretimlerini sürdüren firmamız KARBA Otomotiv, Ankara’da yer alan tesisimizde faaliyetlerini sürdürüyor. İtfaiye araçları grubundan itfaiye araz özleri, merdivenli itfaiye araçları, kurtarma araçları, destek tankerleri; kanalizasyon temizleme ve açma araçları sınıfında kombine kanal açma ve temizleme araçları, vidanjör ve yüksek basınçlı kanal açma araçları;katı atık toplama araçlarındada hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonları ve damperli kamyonlar üreten Karba Otomotiv, kendi markası altında normal ve yüksek basınç kapasiteli aracamonte edilen itfaiye su pompalarını dabaşarılı bir şekilde üretiyor.

Firmamız geçen zaman içerisinde yurt içinde Devlet Malzeme Ofisi, Belediyeler ile yüzlerce kamu ve özel sektör kuruluşuna ekipmanlı araç yaparak hizmette bulundu. Yurt dışında Orta Doğu ülkeleri başta olmak üzere Orta Asya Cumhuriyetleri, Afrika ülkeleri ve Uzak Doğu ülkelerine iharacatımız mevcut. Yurt dışına ihracatımız ağırlıklı olarak itfaiye araçları ve katı atık toplama araçları şeklinde oluyor. Ürünlerimizi AB Yasaları’na uygun CE belgeli olarak üretiyoruz. Sektörde ihracat yaparken en önemli sorunlarımızdan bir tanesi uygun şasi araç tedariğinde yaşanıyor.

Ülkemizde üretimi yapılan şasi araçların motor emisyon seviyeleri,ihracat pazarlarımız için uygun olmayıp özel imal edilecek şasi araçları tedarik etme durumunu ortaya çıkarıyor. Buda uygun araçların tedariğinde ve teslim sürelerinde zorluklara sebep oluyor. Kamyon üreticisi firmalarının büyük çoğunluğunun bu standardlardaki araçları Avrupa’daki tesislerinde üretmelerinden dolayı, bizi Avrupalı rakiplerimiz karşısında dezavantajlı duruma düşürürerek diğer pazarlardaki üreticilerle rekabeti zorlaştırıyor.

Çözüm yolu olarak uygulanan yurtdışından geçici ithalat kapsamında alınan şasi araçların gelişi ise ekstra navlun olarak müşteriye yansıtılıyor ve maliyetleri ciddi oranda artırıyor. İhracat yaparken en önemli sorunlardan bir diğeri ise navlun fiyatları. Türkiye’deki navlun fiyatları sürekli değişkenlik göstermekte olup, maliyetlere olumsuz yansıyor. Araçların geçici ithalattında uygulanan teminat bedelleri de çok yüksek olup maliyet ve finansman yönünden firmalarımızı zora sokuyor. Nakliye sektörü ile ilgili olarak sabit yakıt fiyatı politikası izlenebilir. Böylelikle petrol fiyatlarının yıl içindeki artışlarından dolayı navlunların değişkenlik göstermesi engellenebilir.

Hiç değilse navlun anlamında diğer ülkelerle rekabet edebilme şansı doğar. Sektörümüz Türkiye’nin adını dünyaya duyurmaya başladı. Avrupa standartlarında veya bu standartlaraçok yakın ekipmanların imalatı yapılabiliyor. Fiyat olarak ise Avrupa’ya göre oldukça avantajlı olduğumuzdan,bugün başta Afrika ve Orta Doğu ülkeleri olmak üzere, Asya ve Uzak Doğu ülkelerine dahi ihracat yapabilecek potansiyele sahibiz. Yukarıda bahsedilen bazı sıkıntıların da aşılabilmesi durumunda, sektörümüzün Türkiye’deki ihracat oranları sıralamasında daha da yukarılara tırmanacağı aşikardır.”

Ertuğrul Erdal Karba Otomativ Makina Genel Müdür Yardımcısı

“İkili ticaret anlaşmaları önem teşkil ediyor”

“Ansan Hidrolik; 2006 yılında kuruldu.Firmamız bin 500 metrekare kapalı alana, 6 bin metrekare açık alana sahip, yaklaşık 30 takım arkadaşından müteşekkil, ayda 15 adet makine imalat kapasitesine sahip. Kurmuş olduğumuz Ar-Ge birimimizle müşterimizin istemiş olduğu özelliklere göre ürün arz ediyoruz. Değişik ihtiyaçlara göre yeni dizayn yapabilme, müşteri memnuniyetini üst seviyelere çıkarma kabiliyetimiz yüksek. Ansan Hidrolik markasıyla Kuzey Afrika, Orta Doğu veTürki Cumhuriyet ülkelerine ihracat yapıyoruz. Genelde ürünlerimizi araç üzeri eklemli, teleskopik platformlar ve makaslı platformlar oluşturuyor.

İhracat yaparken karşılaştığımız sorunlar, açılmış olan L/C akreditifler için teyit verecek banka bulmakta zorlanmak,bu ülkelerde bankacılık sektörünün iyi seviye de olmaması yönündedir. Bu sorunun için hükümetimizce devlet banka şubelerinin bu ülkelerde de yaygın hale getirilmesi gerekiyor. Ayrıca karşılıklı yapılacak ikili ticare tanlaşmalarının çoğaltılmasıyla ancak çözümlenebilir. İş emniyet makineleri olan ürünlerimizin, ülkemizde hızla yayılmakta olan dünya çalışma standartlarının daha iyi anlaşılması ve yasal uygulanma zorunluluğu olan kanun, kararname ve tüzüklerin hayata geçirilmesi, çevremizdeki ülkelerin bizden ekonomik ve gelişmişlik olarak daha geride, gelişmekte olan ülkeler olması, ürün kalitelerimizin dünya standartlarına yakın olmasından dolayı sektörün geleceğini oldukça parlak görüyoruz.”

Ali Canayakın Ansan Hidrolik Yönetim Kurulu Başkanı