Kazakistan’a makine ve aksamları ihracatımız 2011 yılında 116 milyon dolar olarak gerçekleşti.Kazakistan’a ihracatımızda döküm makineleri sektörü rekor düzeyde yükseldi.
Türkiye’nin 3,5 katı büyüklüğünde olan Kazakistan, 2.727.300 kilometrekare yüz ölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesi. Kazakistan (Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan,Özbekistan, Türkiye, ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Konseyi ve TÜRKSOY’un üyesidir.Kazakistan, Türk devletlerinin yüz ölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zengini olarak bilinir.
Kazakistan, Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiğidir.Komşuları olarak kuzeyde Rusya; güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan; doğuda Çin Halk Cumhuriyeti bulunur. Ülke bugün nüfus bakımından dünyanın 60. ülkesi olmakla birlikte kilometrekare başına 6 kişi düşer. Kazakistan dışında 30’dan fazla ülkede Kazak Türkleri bulunuyor.
Ülkede, tam anlamıyla karasal iklim hakim olması nedeniyle kışlar çok soğuk, yazlar çok sıcak geçer. Kuraklık süresi ve sıcaklık farkları büyük olur. Yazın ortalama hava sıcaklığı kuzey bölgelerinde 20 derece, güney bölgelerinde ise 30 dereceyi bulur.Kışın ortalama hava sıcaklığı ise kuzey bölgelerinde -20 ile -22 derece, güney bölgelerinde -4 ile -8 dereceye kadar düşüyor.Nüfusun çoğunluğu, ülkenin kuzey ve güney doğusunda yaşar. Kazakistan’ın orta ve batı kısımlarında nüfus seyrek. Nüfus yoğunluğunun bu derece düşük olmasının başlıca nedenini ülkeden dışarıya olan göçler oluşturuyor. 1989-1999 yılları arasında 1,5 milyon kişi Kazakistan dışına göç etti.
Bunların çoğunu,Rusya’ya göç eden etnik Ruslar oluşturdu. Etnik Alman nüfusunun da yarısı Almanya’ya gitti. 2000 yılından bu yana gerçekleşen güçlü ekonomik büyüme ülkedeki göç eğilimini tersine çevirdi.Yüksek doğum oranları ve azınlıkların göçü neticesinde 1920’lerden bu yana ilk defa Kazak nüfus çoğunluğu elde etti. Ülke, son yıllarda Orta Asya’daki komşuları ve Çin’den göç alıyor. Kazakistan yabancı iş gücü istihdamında kota uyguluyor. Kotalar devlet tarafından her yıl yeniden belirleniyor.Yetkililer yabancı yatırımcıları, yerli işçi eğitme ve istihdam etme konusunda giderek artan bir şekilde yönlendirmeye çalışıyor.
PETROL ZENGİNİ ÜLKE
Kazakistan, petrol ve doğal gaz rezervleri yönünden zengin. Ülkenin petrol rezervleri doğal gaza göre daha fazla.Kazakistan eski Sovyet Cumhuriyetleri içinde Rusya’dan sonra ikinci büyük petrol üreticisi. Ülke ekonomisi büyük ölçüde petrol ihracatı gelirlerine dayalı.Kazakistan, Sovyetler Birliği döneminden kalan iki ciddi çevre problemi ile karşı karşıya. Bunlardan birisi, doğu sınırına yakın Semipalatinsk bölgesinin Sovyetler Birliği döneminde nükleer deneme alanı olmasından kaynaklanan radyoaktivite sorunu.
Bölgede kansere yakalanma oranı ortalamanın üzerinde olmamakla birlikte radyoaktivitenin insan sağlığı ve çevre üzerinde uzun dönem etkileri belirsizliğini koruyor. İkinci bir sorun da, Kazakistan’ın kıyısı olduğu Aral Gölü’nün Siriderya ve Amuderya nehirlerinin Orta Asya’daki pamuk üretimi nedeniyle aşırı kullanımı dolayısıyla kurumasından kaynaklanıyor.
Yüz ölçümü bakımındanTürkiye’nin 3,5 kat büyüklüğüne sahip olan Kazakistan, eski Sovyet Cumhuriyetleri içinde Rusya’dan sonra ikinci büyük petrol üreticisi konumunda.
RUSYA VE ÇİN STRATEJİK ORTAĞI
Kazakistan; Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı,Avrupa-Atlantik İşbirliği Konseyi ve İslam Konferansı Örgütü
üyesidir.Kazakistan bölgesel bütünleşme hareketlerinin de içinde yer alır. Ayrıca Bağımsız Devletler Topluluğu,Avrasya Ekonomik Topluluğu (EURASEC) ve Orta Asya İşbirliği Teşkilatı (CACO) üyesidir.Rusya ve Çin, Kazakistan’ın en önemli stratejik ortakları olarak biliniyor. Buülkeler ile ilişkilerin geliştirilmesi ve derinleştirilmesine yönelik faaliyetler gelecekte de devam edecek.
Çin son yıllarda özellikle enerji alanında ülkenin en önemli ortağı konumuna geldi. Bunun ardında Çin’in OrtaAsya’daki hidrokarbon kaynaklarına ulaşma amacı ve Kazakistan’ın ihraç pazarlarını çeşitlendirerek Rusya ile transit fiyatlar üzerinde pazarlık gücünü güçlendirme hedefi bulunuyor. Kazakistan’ın son yıllarda Çin’le geliştirdiği ilişkiler, ülkenin yürüttüğü çok yönlü dış politikanın bir yansımasıdır. Ülkenin Rusya ile geçmişten gelen ekonomik bağları ve bölgesel güvenliğe yönelik ilişkileri güçlü bir şekilde devam ediyor.
TÜRKİYE–KAZAKİSTAN MAKİNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ
Makine ve aksamları sektöründe, ülkemiz ile Kazakistan arasındaki dış ticaret dengesi 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 16 oranında artış gösterdi. 2011 yılında bu değer 115 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 2010 yılına göre yüzde 15 artarak yaklaşık 116 milyon dolar olarak kaydedildi.
TÜRKİYE, DÖKÜM MAKİNELERİ İHRACATINDA REKOR KIRDI
Kazakistan’a makine ve aksamları ihracatımız 2011 yılında 116 milyon dolar olarak gerçekleşti.
İlk sırada yer alan“Tohumları Temizleme, Ayırma, Öğütme,İşleme Makine ve Cihazları”nın 2011 yılı ihracat değeri 14 milyon dolar oldu.
“Buzdolapları, Dondurucular, Soğutucular, Isı Pompaları” ise ikinci sırada bulunuyor. Söz konusu kalemde ülkemiz Kazakistan’a 12 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi.
En önemli yükseliş ise üçüncü sırada yer alan “Tav Ocakları, Döküm Potaları, Külçe Kalıpları, Döküm Makineleri”nde yaşandı. Bu kalemde 2010 yılındaki ihracatımız 7 bin dolar seviyesindeyken 2011 yılında rekor bir artışla 10 milyona dolar seviyesine çıktı. Listenin dördüncü sırasında ise “Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil” sektörü yer aldı.
Bir diğer önemli yükseliş de “Klima Cihazları-Vantilatörlü, Isı, Nem Değiştirme Tertibatı”nda görülüyor. Yüzde130 oranında artışın yaşandığı kalemde 2010 yılında 2 milyon dolar seviyesine ulaşıldı. Rekor düzeydeki yükselişle bu rakam 2011 yılında 5 milyon dolar seviyesini aştı. Aynı dönemde en fazla azalma ise yüzde 27 oranıyla ihracatta birinci sırada bulunan “TohumlarıTemizleme, Ayırma, Öğütme, İşleme Makine ve Cihazları” ürün grubunda yaşandı.
Kazakistan, makine ve aksamları ithalatını azalttı. Ülkeler geneli ithalat rakamları değerlendirmesinde yüzde 20 oranında azalışın yaşandığı ülkede, Türkiye yüzde 22 oranında artışla 9’uncu sırada yer aldı.
TÜKİYE, ÜLKENİN MAKİNE İTHALİNDE9. SIRADA
Kazakistan 2010 yılında makine ve aksamları ithalatını azalttı. Ülkeler geneli ithalat rakamları değerlendirmesinde yüzde 20 oranında azalışın yaşandığı ülkede, Türkiye yüzde 22 oranında artışla 9’uncu sırada yeraldı. Kazakistan 2009 yılında 5 milyar dolar makine ve aksamları ithal ederken 2010 yılında 4 milyar dolar seviyesine geriledi. Kazakistan 2010 yılında en fazla yüzde 46 oranında artışla Kore Cumhuriyeti’nden ürün ithal etti.
2009 yılında söz konusu ülkeden 67 milyon dolar değerinde ürün alan Kazakistan, 2010 yılında 98 milyon dolar seviyesine çıktı. Sıralamaya bakıldığında ise ilk sırada Çin bulunuyor. Çin’den 2009 yılında 775 milyon dolar değerinde makine ve aksamları ithal eden ülke, 2010 yılında yüzde 37 oranında artışla 1 milyar dolar seviyesine yükseldi. İkinci sırada ise İtalya yer alıyor. İtalya’dan ithalatında yüzde 41 oranında azalış yaşandı. 2009 yılında 963 milyon dolar olan ithalat, 2010 yılında 566 milyon dolar seviyesine indi. Üçüncülük koltuğundaki Almanya’dan yapılan ithalattada azalışın olduğu görülüyor.
Almanya’dan 2010 yılında 450 milyon dolar değerinde makine ve aksamları satın alındı. Sıralama 2010 yılı rakamlarına göre şu şekilde devam ediyor: ABD yüzde 10 oranında azalış yaşadı (399 milyon dolar), Rusya Federasyonu yüzde 55 oranında azalış yaşadı (368 milyon dolar), Ukrayna yüzde 10 oranında azalış yaşadı (160milyon dolar), Fransa yüzde 7 oranında azalış yaşadı (106 milyon dolar),İngiltere yüzde 11 oranında artış yaşadı (103 milyon dolar), Türkiye yüzde 22 oranında artış yaşadı (100milyon dolar) ve Kore Cumhuriyeti yüzde 45 oranında artış yaşadı (98 milyon dolar).Kazakistan’ın makine ve aksamları ithalatında ilk sırayı “Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil” ürün grubu aldı.
Adı geçenürün grubundan, 2010 yılı içerisinde gerçekleşen ithalat değeri 335 milyon dolar oldu. 2010 yılında 2009 yılına göre en fazla ithalat artışı yüzde 88 ile “Turbo jetler,Turbo-Propeller, Diğer Gaz Türbinleri” grubunda gerçekleşti. Daha sonra sıralamayı yüzde 86 oranında artışla “Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri” takip etti. İthalatta aynı dönemde en fazla azalma yüzde 62 ile “Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör” ürün grubunda gerçekleşti.
Kazakistan’ın 2010 yılında makine ve aksamları toplam ithalatı 4 milyar dolar olarak kaydedildi.Kazakistan’ın makine ve aksamları ithalatında ilk sırayı “Muslukçu,Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil” ürün grubu aldı.
KAZAKİSTAN EN FAZLA RULMAN İHRAÇ ETTİ
Kazakistan’ın ülkelere göre makine ve aksamları ihracatı değerlendirmelerine bakıldığında ülkenin yüzde 29 oranında azalma kaydettiği görülüyor.2009 yılında makine ve aksamları ihracatı toplamı 202 milyon dolar olan ülke, 2010 yılında toplam 145 milyon dolar değerinde makine ve aksamları ihracatı gerçekleştirdi. Kazakistan’ın makine ve aksamı ihracatında ilk sırada Rusya Federasyonu yer alıyor. Rusya Federasyonu’na gerçekleştirdiği ihracatta yüzde 41 oranında azalış görülen Kazakistan, 2010 yılında 53 milyon dolar seviyesini yakaladı.
İkinci sırada yer alan İtalya’ya olan ihracatında ise yüzde 33 oranında artış yaşadı.İtalya’ya 2009 yılında 8 milyon dolardeğerinde
ihracat yapan ülke 2010yılında 12 milyon dolar oldu. Irak ise üçüncü sırada yer alıyor. Kazakistan’ın Irak’a yönelik yaptığı ihracat 2009 yılında2 milyon dolardı. 2010 yılında rekora imza atarak yüzde 482 oranında artış gerçekleştiren Kazakistan 2010 yılında bu rakamı 9 milyon dolar seviyesine yükseltti.
Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü Verileri’ne göre oluşturulan listede sıralama şu şekilde devam ediyor: Özbekistan yüzde 53
oranında azaldı (6 milyon dolar), Azerbaycan yüzde 64 oranında arttı (6 milyon dolar),İngiltere yüzde 41 oranında azaldı (5 milyon dolar), ABD yüzde 41 oranında azaldı (5 milyon dolar), Kırgızistan yüzde 9 oranında azaldı (4 milyon dolar), Türkmenistan yüzde 40 oranında azaldı (3 milyon dolar) ve Birleşik Arap Emirlikleri yüzde 1 oranında arttı(3 milyon dolar).
Kazakistan’ın makine ve aksamları ihracatında ilk sırada “Rulmanlar”bulunuyor. “Rulmanlar”ın 2010 yılı içerisinde gerçekleştirilen ihracat değeri 28 milyon dolar oldu.
Sıralamanın ikinci sırasında ise “Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil” kalemi yer aldı. Söz konusu kalem 2009 yılına göre yüzde 11 oranında azaldı. Aynı kalemde Kazakistan 2010 yılında 23 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi.
Üçüncü sırada bulunan “Ağır İş Makine ve Cihazlarının Aksamı,Parçaları” grubunda ise yüzde 19 oranında azalış yaşandı. 2010 yılında bu mal grubunda 13 milyon dolar değerinde ürün ihraç edildiği görülüyor. 2010 yılı içerisinde 2009 yılına göre en fazla ihracat artışı yüzde 65 ile “Dozerler, Greyder, Skreyper, Ekskavatör, Küreyici, Yükleyici” grubundan gerçekleşti. İhracatta aynı dönemde en fazla azalma yüzde 53 ile “Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör,Aspiratör” ürün grubunda gerçekleşti.
KAZAKİSTAN’DAN MAKİNE VE AKSAMLARI İTHALATIMIZ AZALDI
Kazakistan’dan makine ve aksamları ithalatımız 2010-2011 yılları arasında yüzde 35 oranında azaldı. 2010 yılında Kazakistan’dan makine ve aksamlarında 490 milyon dolar seviyesindeki ithalatımız 2011 yılında 380 milyon dolar seviyesine indi. En fazla “Her Nevi Rulmanlar” ürün grubunda azalma yaşandı.
Kazakistan’dan makine ve aksamları ithalatımızda başlıca kalemlerde ilk sırayı “Tohumları Temizleme, Ayırma, Öğütme, İşleme Makine ve Cihazları” aldı. 2011 yılında ilk 10 ürün arasında en fazla ithalat artışı bu grupta gerçekleşti ve ithalat değeri 137 bin dolar oldu.
KAZAKİSTAN İTHALATINI AZALTTI
Kazakistan’ın ülkeler bazında gerçekleştirdiği ithalat rakamlarında yüzde15 oranında azalma olduğu görüldü. Sırasıyla G. Kore Cumhuriyeti, Türkiye,Çin ve İngiltere’ye ithalat artışı görülen ülkenin Rusya’ya olan ithalatı yüzde 39 oranında azaldı. 2009 yılında Rusya’ya 9 milyar dolar ithalat yapan Kazakistan, 2010 yılında söz konusu ülkeden 5 milyar dolar değerinde ürün ithal etti. 2010 yılında en fazla ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında ikinci sırada Çin bulunuyor.
Kazakistan, Çin’den 2010 yılında yüzde 11 artışla 4 milyar dolar değerinde ithalat yaptı. Almanya ise Kazakistan’ın ülkeler bazında enfazla ithalat gerçekleştirdiği üçüncü ülke oldu. Almanya’dan 2 milyar dolar ithalat gerçekleştiren Kazakistan, 2010 yılında yüzde 11 oranında ithalatını azalttı. Sıralama şu şekilde devam etti: İtalya yüzde 18 oranında azaldı (2 milyar dolar), Ukrayna yüzde 36 oranında azaldı (1 milyar dolar), ABD yüzde 6 oranında azaldı (1 milyar dolar),Türkiye yüzde 30 oranında arttı (800 milyon dolar), İngiltere yüzde 3 oranında arttı(700 milyon dolar), Japonya yüzde 13 oranında azaldı (600 milyon dolar) ve Güney Kore Cumhuriyeti yüzde 41 oranında arttı (500 milyon dolar). Kazakistan, sıralamada 7. sırada bulunan Türkiye’den 2009 yılında 633 milyon dolar ürün ithal ederken yüzde 29 oranında artış yaşadı.
2010 yılı 2009 yılının aynı dönemiyle kıyaslandığında Kazakistan’ın Türkiye’den 819 milyon dolar seviyesinde ürün ithal ettiği görülüyor.Kazakistan’ın fasıllar bazında ithalatında ise “Makine ve Aksamları” sektörü ilk sırada yer alıyor. Aynı kalemde 2010 yılında 4 milyar dolar seviyesinde ithalat kaydedildi. Kazakistan’ın ithal ettiği ikinci sıradaki kalem ise “Elektrikli Makine ve Cihazlar, Aksam ve Parçaları”oldu.
KAZAKİSTAN EN ÇOK ÇİN’E İHRACAT YAPIYOR
Kazakistan’ın genel ihracatı 2010 yılında yüzde 33 arttı. 2009 yılında ülkeler bazında ihracat rakamlarına göre toplam 43 milyar dolar ihracat yapan ülkenin ihracatının 2010 yılında 57 milyar dolar seviyesine yükseldiği kaydedildi. 2010 yılı ihracat değerlendirmesine bakıldığında ülke 2009 yılına göre yüzde 72 oranında artışla en fazla ihracatı 10 milyar dolar ile Çin’e gerçekleştirdi.
Listenin ikinci sırasında yer alan İtalya’ya yüzde 43 oranında artışla 2009 yılında 7 milyar dolar seviyesinde ihracat gerçekleştirildi.
Bu rakam 2010 yılının aynı döneminde 10 milyar dolara yükseldi.
Sıralamanın üçüncü sırasında ise Fransa var. Kazakistan’ın Fransa’ya gerçekleştirdiği ihracat değerine bakıldığında yüzde 31 oranında artış görülüyor.
2009 yılında Fransa’ya 3 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştiren Kazakistan, 2010 yılında bu rakamı 4 milyar dolar seviyesine yükseltti.
2010 yılı değerlendirmesine göre; Fransa’dan sonra sırasıyla Hollanda (4 milyar dolar), Rusya Federasyonu (3 milyar dolar), Avusturya (3 milyar dolar), Kanada (2 milyar dolar), Almanya (2 milyar dolar), İngiltere (1 milyar dolar) ve Romanya (1 milyar dolar) geliyor. Söz konusu ülkenin 2010 yılı 2009 yılına göre değişim oranlarına bakıldığında ise en fazla artışın yüzde 111 ile Avusturya’ya olan ihracatta yaşandığı görülüyor.
Kazakistan’ın Avusturya’ya 2009 yılında 1 milyar ihracat gerçekleştirirken 2010 yılında bu rakamı 3 milyar dolar seviyesine çıkardığı görülüyor.Kazakistan 2010 yılında genel ihracatını artırırken Rusya Federasyonu’na yaptığı ihracatta gerileme kaydetti. 2009 yılında söz konusu ülkeye 4 milyar dolar ihracat gerçekleştirirken 2010 yılında yüzde 15 oranında azalma ile ihracat değeri 3 milyar dolar seviyelerine indi.
Kazakistan’ın 2010 yılında fasıllar bazında en fazla ihracat gerçekleştirdiği ilk üç ürün grubu sırasıyla “Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları,Mumlar” , “ Demir ve Çelik” ve “İnorganik Kimyasal Müstahsallar, Organik, İnorganik Bileşikler” oldu. 2010 yılında “Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar” ürün grubu ihracatı 2009 yılında 30 milyar dolarken 2010 yılında bu rakam yüzde37 artışla 41 milyar dolara yükseldi.“Demir ve çelik” kaleminde ise yüzde 24 oranında artış yaşandı.
Kazakistan “Demir ve Çelik” ihracatında 2009 yılında 3 milyar dolar seviyesinde olan ihracatını 2010 yılında 4 milyar dolar seviyesine çıkardı. “İnorganik Kimyasal Müstahsallar, Organik, İnorganik Bileşikler” kaleminde de durum değişmedi. Ülke söz konusu kalemde 2009 yılında 2 milyar dolar düzeyinde gerçekleştirdiği ihracatını 2010 yılında yüzde 22 oranında artırarak 3 milyar dolar seviyesine yaklaştı. Ülkenin fasıllar bazındaki ihracat değerlerine bakıldığında ise “Değirmencilik Ürünleri, Malt, Nişasta, İnülin, Buğday Gluteni” kaleminde yüzde 5 ve diğer kalemlerin toplamında da yüzde 4 oranında gerilediği görülüyor.
“Türk ürünlerine pozitif yaklaşıyorlar”
“Kazakistan’a 2000’li yıllardan bu yana sabit ve mobil beton santralleri ihraç ediyoruz. Türkiye adına bir ilk olan-35-40°C hava sıcaklığında çalışan kış koşullu beton santrallerini tasarladık.Esnek yapısı ve güçlü inovasyon kadrosu sayesinde, özel agrega ısıtma sistemine haiz, bunker üstü otomatik kapaklı, komple izolasyon panelle kaplamalı beton santralı projesini 2001 yılında tamamladık. Kazakistan’ın Türk ürünlerine ve Türk imajına pozitif yaklaşımı ihracatta avantaj sağlıyor. Yüksek navlun fiyatları ve Kazakistan’ın Çin’le sınırının olması ise ihracatta dezavantaj oluşturuyor.
2011 yılında Rusya-Kazakistan-Beyaz Rusya arasında imzalanan ortak gümrük anlaşmasıda bazen Türk ürünlerinin tercihi konusunda dezavantaj oluşturduğunu söyleyebilirim. Kazakistan ister doğal zenginliği, isterse de ekonomik potansiyel açısından Türkiye için vazgeçilmez bir pazar. 2008 küresel krizi kendi etkilerini Kazakistan’da 2007 yılından itibaren hissettirmeye başladı ve pazarda ciddi daralmalara sebebiyet verdi. 2011 yılı itibariyle Kazakistan’a baktığımız zaman pazarda umut verici gelişmelerin yaşandığını gözlemlemek mümkün.”
Rafik Hasanov Elkon
Beton Santralleri BDT ve Fransızca Konuşulan Ülkeler Bölge Direktörü
“Kazakistan büyümeye kararlı”
“İlk satışlarımız 2000’li yılların başında bir içecek firmasının verdiği siparişlerle başladı. Firmamız sektör olarak ticari tip soğutucu üretimi alanında faaliyet gösterdiğinden, Kazakistan’a ihracatımız da önce ticari tip tek ve çift kapılı soğutucu vitrinlerle başlayıp, sonraki yıllarda dondurma ve donmuş gıda muhafaza dolapları,kasa önü soğutucular ve açık hava perdeli soğutucularla devam etti.
Günümüzde de bu gamda saydığım tüm ürünlerin ihracatı aktif olarak devam ediyor.Türkiye’den bir firmanın Kazakistan’a 
ihracatının bir dezavantajı olmaz; ama“dezavantaj” yerine belki bazı kısıtlar ve zorluklar kelimelerini kullanırsak daha doğru ifade etmiş oluruz.
Kazakistan son 20 yıl içinde eski Sovyet Bloğu ülkeleri arasında Rusya’dan sonra en hızla gelişen ekonomiye sahip. Zengin yer altı kaynakları, çok geniş coğrafyası ,tarım alanları potansiyeli ve özellikle batılı firmaların Kazakistan’a ilgisi; bu ekonomiyi hem cazip hale getiriyor, hemde kişi başına artan gelirleri sayesinde ülkenin ekonomik gücü giderek artırıyor.
Bu açıdan bakınca, ortak dil ve kültürel milli yakınlık, iki ülke arasındaki ticaretiçin kolaylaştırıcı faktör oldu. Ayrıca Kazakistan’da çok sayıda Türk firmasının ve Türk girişimcinin bulunması ihraç ettiği ürünler alanında Türk mallarını öne çıkarıyor.
Zorluklara gelirsek; 2011 yılının başında Kazakistan, Rusya ve Beyaz Rusya ile gümrük birliğine girdi. Bu birliğin gittikçe genişlemesi ve ileride Avrasya ortak ekonomik alanına dönüşmesi bekleniyor.
Türkiye bu birliğin dışında olduğundan, elbette aniden karşısına çıkan gümrük tarifeleri ve yeni gümrük regülasyonları ihracatımızı zorlaştırmış, vergiler nedeniyle mallarımızın fiyatını arttırmıştır.
Coğrafi olarak Kazakistan ile aramızda uzun mesafenin bulunması ve Kazakistan’ın başlı başına çok geniş coğrafyaya sahip olması lojistik maliyetlerimizi artırıyor. Üstüne gümrük vergilerinin yüklenmesi müşterilerin nihai alım maliyetlerini etkili bir şekilde yukarıya çekiyor.
Kazakistan’a komşu olan Çin firmalarıyla aralarında gümrük duvarı kalkmış olan ve sayıları artan Rus üretici firmalara karşı rekabetçi olabilmemiz için Türkiye’nin uluslararası üst seviyede etkin dış ticaret politikasıyla Türk üreticisinin önünü açmasını, ikili veya çoklu antlaşmalarla ihracatçıyı güçlendirmesini bekliyoruz. Kazakistan dünya çapında en hızlı gelişen ve potansiyel vaat eden ekonomiler arasında rahatlıkla sayılabilir. Kazakistan, 2010 yılının başındaki dünya ekonomik krizinin benzerinden 2009 yılında, yani diğerlerinden önce geçti.
Şimdi de diğerlerinden daha hızlı toparlanıyor ve krizin etkisi gittikçe azalıyor. Ernst & Young (E&Y) ve Oxford Economics Institute’un ortaklaşa hazırladığı geleneksel “Rapid-Grouthmarkets” raporunun Ekim 2011sayısına göre; 2000-2010 yılları arasında dünyada büyüyen 25 pazar listesinde,ortalama reel GSYİH büyüme oranlarına göre yapılan puanlamada, Kazakistan 3.sıraya yerleşti (Katar ve Çin’den sonra).Ülke kimyasal elementler tablosundaki hemen hemen tüm elementlere, yer altı kaynakları olarak sahip.
Bu kaynaklar şuanda ihracatının ana unsurları, bunları işleyecek tesisler yeni yeni kuruluyor. Buda şu anlama geliyor; Kazakistan kişisel ve endüstriyel tüketim olarak sürekli büyüyecek,hızlı tüketim maddeleri kadar dayanıklı tüketim mallarına ve özellikle makinelere ihtiyacı artan çizgide ilerleyecek.”
Rabia Rahimbayeva
Klimasan Klima Rusya, Kafkaslar ve BDT Ülkeleri Bölge Satış Müdürü
“Makine sektörü için büyük potansiyel”
“Kazakistan ihracatımız 1993 yılında SSCB’nin dağılmasının hemen ardından gerçekleşti. Kazakistan’a ürün gamımızdaki hemen hemen tüm ürünlerin ihracatını gerçekleştiriyoruz. Ağırlıklı olarak farklı model ve ölçülerde şişe soğutucular, derin dondurucular ve muhafaza dolapları ön planda yer alıyor. Kazakistan’a ihracatın dezavantajının olduğunu düşünmüyorum.
Sonuçta firmamız işlem hacminiher geçen gün artırırken aynı zamandada ülkemizin imajını daha yükseğetaşıyoruz. Uğur Soğutma marka, kalite,servis müşteri memnuniyeti gibi konularda Kazakistan’da sektörünün öncüve en bilinen firmasıdır. Kazakistan’ın bölgedeki hızlı gelişen ve tüketimi her geçen gün katlanarak artan bir ülke olduğunu düşünürsek, bunun doğal sonucu olarak kendi firmamız adına ve Türk makine sektöründe rol alan diğer firmalar için yüksek potansiyeli olan bir ülke diyebilirim.”
Tolga Çelik Uğur
Soğutma Bölge Satış Sorumlusu
