Makinenin olmazsa olmaz parçaları arasında yer alandişliler, üretim kapasitesini yükselterek ihracatını artırmaya devam ediyor...
Makinenin olmazsa olmaz parçaları arasında yer alan dişliler, üretim kapasitesini yükselterek ihracatını artırmaya devam ediyor. Ülkemizde makine sanayisinin ihtiyaçlarını karşılayan dişli üreticisi firmaların en büyük problemini ise kalifiye eleman bulamamaları oluşturuyor.
Dişli çark, hareketi değiştirmekveya iletmek için kullanılan,üzerinde çeşitli profillerde dişaçılmış bir makine elemanıdır.Düz dişli, sonsuz dişli, helis dişli,çavuş dişli gibi çeşitleri vardır. Bir dişliçark tek başına kullanılamaz, hareketiçin en az iki dişli çark bulunmalıdır.Dişli çark basit bir makinedir. Kısacadişliler de denir. Araba vitesi, kurmalısaat, mikser, bisiklet, el matkabı gibimakinelerde dişliler vardır.
Dişli üretimi zahmetli ve sabır gerektirenbir iştir. Dişli üretiminde güç,teknik ve kabiliyetin yanı sıra bilgi kavramınında önemi çok büyüktür. Çünküdişli üretimi makinelerle sağlanmakla birlikte, çeşitli üretim boyutları vedişli özelliklerinin sağlanabilmesi için mantıksal ve matematiksel işlemlere ihtiyaç duyar. Bu da ancak formüller ve bilgi ile sağlanır.Ülkemizde dişli sektöründe yerli üretim oldukça geniş konumdadır. KOBİ niteliğindeirili ufaklı birçok firmanın ürettiğidişlilerin imalatına ülkemizde 1970’liyıllarda başlandı.
Türkiye’nin hemenhemen her ilinde çeşitli ebatlarda,birçok sektörün ihtiyacını karşılamakadına faaliyet gösteren dişli firmasımevcut. Türkiye genelinde Ankara,İstanbul, İzmir, Bursa gibi şehirlerdeüreticiler yaygın olarak bulunuyor.Özellikle otomotiv ve iş makinelerisektöründe ihtiyaç duyulan dişlilere genel anlamda bakıldığında çalışır haldeki bütün makinelerin ihtiyacı olduğu görülüyor.
ÜRETİM ARTIYOR
Dişli üniteleri eritme işlemleri, süreklidöküm üniteleri, sıcak ve soğuk haddeleme,dilimleme işlemleri, finishingişlemleri için ağır sanayide dahi dişliüniteleri kullanılır. Günümüzdeki dişliüniteleri 20-30 yıl önceki atalarındanyüzde 50-60 daha hafiftir; daha küçükve sessizleşmişlerdir. Enerjiyi dahaverimli desteklerler. Üretim maliyetleride yüzde 20 azalmıştır. Buna rağmenfiziğin kuralları aynı kaldığı için dişliüniteleri içindeki kuvvetler öyle birdereceye varmıştır ki, şekil değişimleriihmal edilemez hale gelmiş ve bu şekil değişimleri tasarımda hesaba katılmakzorunda kalmıştır.
Bu tasarım,mühendislerin ihtiyacını karşılıyor.Farklı endüstri dallarının ihtiyacınıkarşılamak için yaratılan ürün ağaçlarıstandartlaştırılmış, komponentlerin maliyet verimliliği ile bireysel çözümlerinhassas uyumunu birleştirir. 1999yılında uluslar arası piyasalara sürülenve 50-280 kW arasında çalışan “TorqueMaster” böyle bir platformdur.Bu üniteler ilk olarak PVC üretimindekullanılmış, paralel ve ters dönen twinworm ekstruderler için tasarlandı. Budişliler kendilerini, yüksek güvenilirliklerive yoğunluğu sayesinde endüstristandartları olarak belirledi.
AVRUPA VE ORTA DOĞU EN ÖNEMLİ MÜŞTERİLERİMİZ
Özelikle son yıllarda Orta Doğu’dayaşanan karışıklıklarla beraber Avrupa’nın da dişli ihtiyacına cevapveren sektör oyuncuları, üretiminiartırarak gelişmekte olan ülkelere de ihracat gerçekleştiriyor. Bu fırsatı en iyi şekilde kullanan Türk dişli sanayi,pazarda istikrar sağlıyor.
2009 yılında Avrupa’da etkisini gösteren ekonomik kriz ve takip eden yıllarda Orta Doğu ülkelerinde meydana gelen siyasi çalkantıların etkisiyle ciroda artış yaşayan firmalar, Avrupa’nın sanayide uyguladığı politikalarla beraber, diğer ülkelerden dişli ithal eden Avrupalı firmalar sayesinde Türk firmaları yaralarını kısa zamanda sardı. Makine sanayisinde lider olarak kabul gören İtalya, Fransa,Amerika, Almanya gibi ülkelere dişli üretip ihraç eden Türk firmaları; sonyıllarda Irak ve İran gibi ülkelere de ihracatını artırdı.
Günümüzdeki dişliler 20-30 yıl önceki atalarından yüzde 50-60 daha hafif,küçük ve sessiz. Enerjiyi daha verimli aktaran yeni nesil dişliler makinelerin gücüne güç katıyor.
SEKTÖRÜN BİR NUMARALI SORUNU KALİFİYE ELEMAN
Dişli sektöründe faaliyet gösterenfirmaların ortak sorunu ise kalifiye eleman sıkıntısından yana. Finansal ve gümrük bazlı sorunların da olduğunadikkat çeken firma sahipleri, devletinbir takım önlemler alması gerektiğinisöylüyor. Sektörün kalifiye eleman bulma ve yetiştirme konusunda dasıkıntılı olduğuna dikkat çeken sektör oyuncuları, kalifiye eleman bulma noktasında devletin özendirme politikaları uygulaması gerektiğinde hemfikir.
Meslek veya teknik liselerde gençlerin yetişmesi gerektiğini söyleyen firmasahipleri; bu sorun yüzünden işletmelerinhem genel kaliteyi yakalama, hemde hızlı üretimde bulunma noktasındasıkıntı yaşadığını anlattı.Dişli üreten firmaların başlıca problemleriarasında nakliye de geliyor. Sektöre ve kapasiteye bağlı olarak büyüklükleri değişen dişlilerin nakliyesi konusundafirmalar bürokratik engellere takılabiliyor.
Özellikle deniz ulaşımında ortalama haftada bir defa seferin olduğunu vurgulayanfirmalar, herhangi bir durum karşısındanakliyenin en az bir hafta limanda beklediğini söylüyor. Bu tür problemlerin firmalarda zaman ve maliyet kaybınaneden olmasının yanı sıra onların rekabetçiliğinide engellediği görülüyor.
KAPASİTE KULLANIMINDA YÜKSEK ALT SEKTÖRLER ARASINDA
Makine sanayinde kapasite kullanımı,NACE-Rev1.1’e göre “29.Grup - Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makina ve Teçhizat İmalatı” için 2008 yılında yüzde 73,3 ve 2009 yılında ise yüzde67,3 olarak gerçekleşti. Kapasite kullanımınınen yüksek olduğu alt sek -törün ise “2951-Metalurji Makinaları İmalatı” ile “2914- Mil Yatağı, Dişli,Dişli Takımı ve Tahrik Tertibatı İmalatı” olduğu görülür. TL bazında üretim değerleri ele alındığında “2914- Mil Yatağı, Dişli, Dişli Takımı ve TahrikTertibatı İmalatı” 2005 yılında 510,5milyon TL değerinde üretildi. 2006 ve2007 yıllarında da 530-540 milyon TL civarında olan üretim değeri 2008 yılında 738,6 milyon TL değerine ulaştı.
“Metalleri, Dövme, İşleme, KesmePresleri ve Makineleri” ürün grubunun2011 yılı ihracatı 272,2 milyondolar oldu. Bu ürün grubunu sırasıyla“Maddenin Aşındırılarak İşlenmesineMahsus Tezgahlar-GTİP: 8456” ve“Planya, Vargel, Yiv, Zıvana, Broş,Dişli Çark vb. Tezgahları-GTİP: 8461”takip etti.
“YETİŞMİŞ ELEMANLARA İHTİYACIMIZ VAR”VEDAT URAK NURSAN MAKİNA İŞLETME MÜDÜRÜ“Nursan Makina 1995 yılında Topçu’larda küçük bir atölye olarak kuruldu. 2002 yılında İkitelli Organize Sanayi’de kendi binasına taşındı. Şuanda ise Çerkezköy Organize Sanayi’debulunan 5 bin metrekarelik açık, 3 bin metrekarelik kapalı alanı olan fabrikasında üretimine devam ediyor. Üretimimizin çok büyük bir kısmını döner tabla dişlisi oluşturuyor.
Hatta 2005 yılındaKarabük Demir Çelik Fabrikası’nınistediği döner tabla dişlisini başarıylateslim ederek aynı zamanda Türkiye’deüretilen en büyük çap rulman dişlisiniüretmiş olduk. Üretim anlamında teksıralı küresel bilyeli dıştan ve içtendişli, çift sıralı küresel bilyeli dıştanve içten dişli ile masura bilyeli dişlilerüretiyoruz. 2007 yılı Kasım ayında otomotiv sektöründe, kendi alanında öncüolan Volan Dişli de yatırımlara katılarak Nursan Makina’ya yol arkadaşı oldu.Bu nedenle ihracatımızı dolaylı olarak gerçekleştiriyoruz. Dişli konusunda yoğunluklu olarak Hollanda, İspanya ve Fransa’ya yönelik ihracat yapıyoruz.Firmamız kurulduğu günden bu yana büyümesini ekonomide yaşlanan olumsuzluklara rağmen artırmıştır. Üretim kapasitesini artırıp, müşteri portföyünü genişletmiştir.
Nursan Makina olarak2012 yılında sağlıklı büyüme koşullarınıesas alarak, üretim kalitesinive kapasitesini her geçen gün dahaileriye taşımak için kurumsal yapılanma sürecine girdik. Genç, dinamik yapımız, mühendislerimiz ve kalifiye eleman kadromuzla müşteri memnuniyetini son derece önemsiyoruz.2013 yılına dair ufuktaki hedefimiz ise dünya standartlarında üst düzey kaliteli üretim yapmak, ülke çıkarlarınafayda sağlamaktır.
Özellikle ihracat odaklı çalışmalarımıza devamedeceğiz. Üretim yaparken en önemli problemimizi kalifiye eleman konusu oluşturuyor. Aslında sektörümüzde oldukça fazla eleman bulunabiliyor.Ancak bu konudaki en büyük problem elemanların uzmanlaşamamış olmasıdır. Çok elemanla elbette sorunsuz iş yapılabilir; fakat yeterli düzeyde personelle oluşabilecek kaos önlenebilir. Firmada çalışan personel sayısından ziyade, ekibin kalifiye ve bilinçli olması daha mühimdir. Bu konuda çeşitli önlemlerin alınması,elemanların eğitilmesi gerekmektedir.”
“GENÇLER MESLEK VE TEKNİK LİSELERE YÖNLENDİRİLMELİ” OYA MANAS
MANAS DİŞLİ FİRMA ORTAĞI, PAZARLAMA SATIŞ SORUMLUSU“
Manas Dişli, 1975 yılında merhum Ahmet Baki Manas tarafından ülkemizde yerli sermaye kullanarak ilkvolan dişli üretimini gerçekleştiren vealanının öncüsü olan bir aile şirketidir.Kurulduğumuz tarihten itibarenmontaj fabrikalarına ve onların yedekparça bölümlerine hizmet veriyoruz.Bunların yanı sıra Türkiye genelinde toptan yedek parça satışlarımız da var.Dünya genelinde de montaj fabrikaları ve yedek parça şirketlerine ihracatımız da sürüyor.
Müşteri odaklı olarak çalışan Manas Dişli her türlütraktör, otomobil, kamyon, otobüs,iş makinesi, marşlı su motorları vejeneratör motorlarının volan dişlilerinive müşteri isteğine istinaden taslak ve yarı mamullerinin üretiminide yapıyor. Traktör, ticari araçlar veotomobil gruplarında yaygın kullanılanbütün volan dişlilerini üretiyoruz.150 mm’den 500 mm’ye (dış çap)kadar istenilen sertlikte volan dişlisi üretimi Manas Dişli’de mevcuttur.
Bunun dışında tornalanmış çemberve kaba çember üretimimiz de var.İhracat gerçekleştirdiğimiz ülkelerarasında Finlandiya, Amerika ve çeşitliAvrupa ülkeleri yer alıyor. Her sektördeolduğu gibi bizim faaliyet alanımızda dakalifiye eleman bulmak çok zor. Ancakbu konuda devlet odaklı bir çalışmanınbu sorunu çözebileceği kanaatindeyim.
Öğrencilerin henüz lise dönemindeyken meslek ve teknik liselere yönlendirilmesi gerekir. Küçük yaşta başlayan bir eğitim süreciyle gençler dişli sektöründe daha donanımlı bir çalışma hayatına başlayabilir. Üretime o yaşlardayken başlayan kişiler, işhayatına atıldıklarında yaşıtlarından çok daha fazla bilgiye sahip olacaktır. Bu da kalifiye eleman konusunda hem firmalara, hem de ekonomiye katkı sağlar.”
Dişli pazarında istikrarı yakalayan Türk firmaları,ağırlıklı olarak Avrupa ve Orta Doğu ülkelerine ihracat yapıyor.
“SANAYİMİZİN LOKOMOTİFİ MAKİNE SEKTÖRÜDÜR”ÖZCAN ELİGÜL
CENGİZ MAKİNA SATIŞMÜDÜRÜ“Cengiz Makine Dişli olarak 1997 yılında Ankara Ostim Sanayi Bölgesi’ndeki kuruluşumuzdan bu yana torna, frezeve güç aktarım-tahrik alanlarında uzmanlaşmış olup, bugün 600’den fazla iş ve endüstri makineleri yedek parçaları üretimimizle piyasaya hizmet ediyoruz.
Ana ürünlerimiz olan yedekparça üretimimizin yanı sıra deneyimli mühendis ve teknisyenlerden oluşanteknik ekibimiz ve dişli, sac, dövmeve döküm konularında uzman sertifikalı partnerlerimiz sayelerinde özelisteklere çözümler üretiyoruz. Hizmetlerimiz arasında ihtiyaca bağlı olarak;seri üretimde karmaşık problemlerin çözümü, orta ve küçük seri üretim, numune yapımından tek parçalık üretime kadar her şey istikrarlı bir kalite vemüşteri taleplerinde esnek olmamıza olanak yaratan modern üretim tezgahlarımızda yapılıyor.
Cengiz Makineolarak dişli konusunda henüz ihracat gerçekleştirmiyoruz. Ancak önümüzdeki 2013 yılında ana hedeflerimizarasında ihracat yapmak var. Şu an içindişli üretimimizi yurt içindeki piyasayasunuyoruz. Ağırlıklı olarak ürünlerimizülkemizin doğu bölgelerinde ve İzmir,Antalya ve İç Anadolu Bölgeleri’ndetercih ediliyor. Üretim ya da nakliyegibi konularda bugüne kadar herhangibir pürüzle karşılaşmadık. Elemanlarımız bu konuda gayet iyi çalışıyor.Türkiye genelinde ki satışlarımızdan da oldukça memnunuz. Makine sektörü ülkemizde her geçen gün büyüyor ve lokomotif bir sektör haline geldi. Biz de Cengiz Makine olarak bu doğrultuda çalışmalarımızı artırıp yurt dışındaki hedef pazarlara ihracat gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.”
“İHRACAT PAYIMIZI 2013 YILINDA ARTIRACAĞIZ”AYTEKİN RONA AKCAN DİŞLİ İMALAT MÜDÜRÜ“
Otomotiv ve traktör sektöründeki üretici firmaların montaj hattına parça tedarik etme konusunda faaliyetlerini sürdüren Akcan Dişli; 12bin metrekarelik alanda, 130 adetlik makine parkıyla 1982 yılından buyana hizmet veriyor. Yurt içindeki anasanayiler dışında Almanya, Fransa,İtalya, Belçika, İngiltere, Macaristan,Portekiz, Brezilya, Hindistan veÇin’deki ana sanayilere de ihracatgerçekleştiriyoruz. Ürün gamımızda endüstriyel dişliler, şaft, vites milleri, çeşitli motor ve rulman kapakları bulunuyor. Bugüne kadargerek üretim, gerekse gümrüklerleilgili herhangi bir sorun yaşamadık.İhracatımızı artırmamızda markamızın kalitesinin yanı sıra düzenlenen fuarlarda yapılan tanıtım çalışmaları çok etkili oluyor.
Örneğin; MakineTanıtım Grubu’nun yaptığı çalışmalar özellikle Türk makine sektörünebüyük bir katkı sağlıyor. Biz çalışanlarımıza düzenli olarak firma içerisindeeğitimler veriyoruz. Böyleliklefirmamızda çalışmaya başlayan takım arkadaşlarımız kısa sürede firmamızave sektöre adapte olabiliyor. Zaten gümrük konusunda da kuralları iyibildiğimiz ve müşterilerimizle uzun bir zamandan bu yana çalışıyor olmamızdan dolayı herhangi bir problem yaşamıyoruz. 2013 yılında artan üretim kapasitemizi daha da artırıpyurt dışı ihracat payımızı yükselt -meyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda önümüzdeki yıl için çalışmalarımız artarak devam edecek.”
Kalifiye eleman bulamama ve nakliyede yaşanan sorunlara dikkat çeken dişli üreticileri, devletin birtakım önlemler alması gerektiğini söylüyor.
“AMACIMIZ MARKALAŞMAK”CENK ŞENGÜLYAŞAR DİŞLİ YÖNETİCİ“
Yaşar Dişli Makine 1987 yılındaYaşar Azman tarafından kuruldu.Firmamız gerek ülkemizdeki birçok büyük fabrika ve atölyelerine,gerekse de yurt dışındaki önemli firmalara ilk elden helisel konik dişli (ayna mahruti), düz konik dişli,hypnid dişli ve her tür düz dişlileri kendi bünyesinde özel tezgahlarında imal ediyor. Ürünlerimizi daha çok Orta Doğu ülkelerine ihraç ediyoruz.Bunun yanı sıra Suriye, İran, Irak da ihracat gerçekleştirdiğimiz önemli ülkeler arasında bulunuyor.
Üretim esnasında özellikle finans konusundasorunlar yaşanıyor. Firmalar bu konudayeterli desteği alamıyor. Avrupaile aynı makineleri kullanamadığımıziçin rakip firmalarla aramızda kalitefarkı oluyor. Bu nedenle eksi puandakalıyoruz. O makineleri almaya dabirçok işletmenin gücü ve bütçesiyetmiyor. Yeterli makine parkurununkaliteli olmayışı, kaliteli ürün çıkartmamızaneden oluyor. Banka kredilerive taksitleri bu sorunu çözebilecek ölçüde değil.
Firmalara üret im,Ar-Ge gibi konularda eskiye nazaranartık bir takım kolaylıklar, teşviklerve destekler sağlanıyor. Ancak bun -lardan faydalanabilen işletme sayısı çok az. Üretim noktasında firmalaradevletin yardımcı olması gerekiyor. Marka bilinirliliğinin artması ve üretimde kalite ihracat hedefine ulaşılması bakımından önemlidir.2013 yılında biz de Yaşar Dişli olarak büyüme konusundaki hedeflerimize ulaşmak için çalışmalarımıza devam edeceğiz.”
“SEKTÖRE GENİŞKAPSAMLI HİZMETVERECEĞİZ”
ALAADDİN TUNCAMAKSAN-TMC DİŞLİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI
“Sektöründe 34. yılını dolduranMaksan-TMC, otomotiv yan sanayisinekendi tescilli markamız olan TMCismiyle hizmet veriyor. Tüm iştigalkonularında dışarıdan hiçbir tedarikalmayan firmamız; ısıl işlem (gazsementasyon), dövme ve indüksiyontesislerini de bünyesinde bulunduruyor.Firmamız, otomotiv yan sanayisine ürettiği seri üretim kalemlerini Türkiye ve yurt dışına ana bayilerimizaracılığıyla ya da direkt olarak gönderiyor.
Diğer bir üretim kalemimiz olandişli ve ağır hizmet şanzımanlarını isetermik santraller, çimento fabrikaları,petrol üretim tesisleri, sondajtesisleri, tekstil sektörü gibi kuruluşların ihtiyaçları doğrultusunda üretiyoruz. Bunlara ilaveten özellikle makine sanayisine de muhtelif üretim gerçekleştiriyoruz.
ISO 9001:2008Kalite Yönetim Sistemi’ne sahip tesisimizde imal ettiğimiz ürünlerimizi Almanya, İtalya, İran, Suriye, Cezayir,Pakistan, Hollanda ve Irak gibi ülkelere gönderiyoruz. İhracat konusunda herhangi bir sıkıntı yaşamıyoruz. 2013 yılında da çalışmalarımızı devam ettirip,otomotiv sektörüne daha geniş kapsamlı hizmet vermeyi hedefliyoruz.”
