Turkiye geneli makine ihracatı 2008 yılında gectiğimiz yıla gore yuzde 18 artarak 10 milyar 681 milyon dolar olarak gercekleşti.Makine sektörü toplamı 84. faslın tamamı ve 84. fasıl dışı...

Makine sektörü toplamı 84. faslın tamamı ve 84. fasıl dışı Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı 2008 yılı ilk on iki aylık dönem ihracatı bir önceki yıl eş dönemine kıyasla yüzde 18 artarak 10 milyar 681 milyon dolar seviyesinde kaydedildi.

Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanına giren GTİP’ler kapsamında belirlenen Türkiye geneli ihracat kayıtlarına göre ise; 2007 yılı Ocak-Aralık döneminde ihracat kayıt rakamı 5 milyar 552 milyon dolar iken, bu rakam 2008 yılı aynı döneminde yüzde 24,6 oranında artış göstererek 6 milyar 916 milyon dolar oldu.

Türkiye makine ihracatı mal grupları bazında incelendiğinde ise; 2008 yılı Ocak-Aralık döneminde, ihracatında en yüksek artış gerçekleşen kalemler yüzde 84,9 ile Ambalaj Makineleri, yüzde 55,7 ile Savunma Sanayi İçin Silah ve Mühimmat ve yüzde 46,3 ile Gıda Sanayii Makineleri olmuş. 2008 yılı Ocak-Aralık döneminde ihracatı nda gerileme görülen mal grupları ise; Büro Makineleri ve Deri İşleme Makineleri. Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanına giren ürünler itibariyle, mal gruplarının sektör ihracatından aldıkları paylar incelendiğinde; 2008 yılı Ocak-Aralık döneminde; yüzde 14,4 pay ile İnşaat ve Madencilikte Kullanılan Makineler birinci, yüzde 11,8 pay ile Endüstriyel Klimalar ve Soğutma Makineleri ikinci ve yüzde 10,8 pay ile Takım Tezgâhları üçüncü sırada yer aldığı görülüyor

MAKİNE İHRACAT ARTIŞININ EN FAZLA OLDUĞU ULKE AZERBAYCAN

Ülkeler itibariyle ihracat kayıt rakamları incelendiğinde; 2008 yılı Ocak-Aralık döneminde en fazla ihracat yapılan ilk üç ülke Almanya, Rusya Federasyonu ve ABD olmuş. Söz konusu dönemde ilk on ülke arasında en büyük ihracat artışı yüzde 52 ile Azerbaycan’a yönelik gerçekleşmiş. Anılan ülkeye makine ihracatımız 193 milyon dolar. 2008 yılı Ocak-Aralık döneminde en fazla makine ihracatı yaptığımız ülke olan Almanya’ya 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 572 milyon 886 bin dolarlık makine ihracatı söz konusu iken 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde ise yüzde 15 değer artışıyla 658 milyon 810 bin dolarlık ihracat yapılmış. Almanya’nın ardından 2008 yılı içerisinde en fazla makine ihracatı yaptığımız ikinci ülkenin ise Rusya Federasyonu olduğu görülüyor.

Rusya Federasyonu’na 2007 yılında 315 milyon 614 bin dolar ihracat gerçekleştiren makine üreticisi firmalarımızın 2008 yılında ise yüzde 34 oranında yükselişle 423 milyon 935 bin dolar seviyesini yakaladıkları görülüyor. Makine ihracatımızın 2008 yılı için en fazla olduğu üçüncü ülke ise ABD Bu ülkeye 2007 yılında 316 milyon 411 bin dolar ihracat yapan makine üreticilerimiz 2008 yılında ise yüzde 29 artışla 406 milyon 759 bin dolarlık ihracat gerçekleştirmişler. Ülkelere yaptığımız makine ihracatı artış hızlarına göre değerlendirildiğinde ise Azerbaycan’ın yüzde 52’lik değer artışının ardından yüzde 47’lik makine ihracatı yükselişi ile İran geliyor. İran’a 2007 yılında 158 milyon 852 bin dolarlık makine ihracatı yapılmışken 2008 yılında ise 233 milyon 155 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş İran’ın yüzde 47 ve Rusya’nın ise yüzde 34 oranındaki makine ihracatı değer artışının ardından İtalya’da ihracat artış oranı ile göz dolduran bir pazar konumunda. İtalya’ya 2007 yılında 218 milyon 470 bin dolarlık makine ihracatı yapılmışken 2008 yılına gelindiğinde ise bu değer yüzde 30 oranında artış kaydederek 284 milyon 87 bin dolar olmuş.

Makine ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü ülke olan ABD’nin yüzde 29 oranındaki değer artışının ardından ise Fransa geliyor. Bu ülkeye gerçekleştirdiğimiz makine ihracatı 2007 yılında 209 milyon 485 bin dolar iken 2008 yılının sonunda yüzde 25 oranında yükselişle seneyi 261 milyon 921 bin dolarla kapattığı kaydedilmiş durumda.

HANGİ MAL GRUBUNDA HANGİ ULKEYE EN FAZLA İHRACAT YAPILDI?

2008 yılı Ocak-Aralık döneminde mal grupları bazında en fazla ihracat yapılan ülkeler ise, İnşaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, Rusya Federasyonu ve İtalya; Endüstriyel Klimalar ve Soğutucularda; İngiltere, Irak ve Fransa, Takım Tezgâhlarında; Almanya, Rusya Federasyonu ve Bursa Serbest Bölgesi, Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, Rusya Federasyonu ve Romanya, Tarım ve Ormancılık Makinelerinde; ABD, Fas ve Fransa, Gıda İşleme Makinelerinde; Irak, Almanya ve Kazakistan, Almanya, Rusya Federasyonu ve Mısır, Reaktör ve Kazanlarda; İstanbul Deri Serbest Bölgesi, İngiltere ve İspanya, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; Mısır, Bangladeş ve Etiyopya, Hadde ve Döküm Makinelerinde; Rusya Federasyonu, Almanya ve İtalya, Türbin ve Turbojetlerde; ABD, Fransa ve Avusturya, Endüstriyel Isıtıcı ve Fırınlarda; Almanya, Fransa ve Mısır, Yük Kaldırma, Taşıma ve İstişeme Makinelerinde; Rusya Federasyonu, ABD ve Romanya, Kauçuk, Plastik, Lastik İşleme Makinelerinde; Rusya Federasyonu, İran ve Romanya, Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve İngiltere, Ambalaj Makinelerinde ise; İtalya, Polonya ve Azerbaycan olmuş.

ENDUSTRİYEL KLİMALAR VE SOĞUTMA MAKİNELERİ

Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği iştigal alanı itibariyle ihracat kayıt rakamları incelendiğinde endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatının 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 764 milyon 844 bin dolar iken bu değerin 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 7,1 oranında artışla 819 milyon 146 milyon dolar olduğu görülüyor.

2008 yılında endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızın en fazla gerçekleştirildiği ülkenin İngiltere olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde Türkiye’den 119 milyon 999 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı yapılmış. İngiltere’nin ardından ise en fazla endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı gerçekleştirdiğimiz ülkenin Irak olduğu görülüyor. Irak’a 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 42 milyon 225 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı söz konusu iken 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise bu değer yüzde 34,1 artışla 56 milyon 609 bin dolar olmuş. Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızdaki en büyük üçüncü pazar ise Fransa. Bu ülkeye 2007 yılında 43 milyon 946 bin dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı yapılmışken 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 6,2 artışla 46 milyon 680 bin dolar değeri yakalanmış.

Endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatımızın en hızlı arttığı pazarlar incelendiğinde ise Libya’nın ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2007 yılının Ocak- Aralık döneminde 11 milyon dolarlık endüstriyel klimalar ve soğutma makineleri ihracatı yapılmışken 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde yüzde 84,6 oranında artışla 20 milyon 311 bin dolar seviyesine ulaşılmış.

Turgay Dalgakıran
Indesit Manisa Fabrikası Müdürü
Türkiye, İtalya’dan sonra ikinci büyük üretim üssü

2008 yılında, üretimlerimizi 2007’ye göre yüzde 15 artırdık. Fabrikada yeni bir hat açtık ve yaklaşık 300 kişiye istihdam sağladık. 70 cm ve 60 cm olan buzdolapları nda yeni modellerimizi üretmeye başladık. Manisa’da 20 bin metrekare yeni fabrika binası ile 30 bin metrekarelik bir ambar inşaatını 3 ay gibi bir zaman içinde bitirdik ve kullanıma açtık. 2009’da 60 cm serisinde yeni ürünlere devam edeceğiz ve 2 yeni üretim hattını hemen bu ay devreye sokacağız. AR-GE konusunda ciddi çalışmalar yapıyoruz, soğutucular grubunda Manisa’nın önemli bir AR-GE merkezi olması için yoğun çalışmalar yapıyoruz. Bu konuda hem insan hem de ekipman kaynaklarına yatırımlarımız devam edecek.

Kısacası kriz olasılığını düşünüp tedbirler alıyoruz ama bizim geleceğe yönelik bakışımız hep olumlu. Son yıllarda beyaz eşya sektöründe Türkiye hızlı bir şekilde üretim üssü olmaya doğru ilerliyor. Türkiye bugün İtalya’dan sonra Avrupa’daki ikinci büyük üretim gücüne sahiptir. Türkiye’de beyaz eşya hem üretim hem de tüketim olarak şu an için bir cazibe merkezi. Genç nüfus, artan satın alma gücü, son yıllarda ciddi bir şekilde büyüyen inşaat sektörü, yenilenen eski ürünler ve yeni talepler tüketimi tetikleyen etkenler. Türkiye bu şartlar altında önümüzdeki dönemde de cazip bir pazar olmaya devam edecektir.

Üretimde özellikle işgücü maliyeti açısından gelişmiş ülkelerle aramızdaki fark kapanıyor. Burada bir rekabet üstünlüğünden bahsedemeyiz. Rekabette farkı üretim kalitesi ile yakalayabiliriz. Kalite artık dünyanın her yerinde firmaların yakalayabildiği ve sistemlerinde kullandığı bir yönetim biçimi haline geldi. Biz bugün için halen hem yan sanayi hem de ana sanayi olarak gelişmekte olan ülkelere göre daha iyi durumdayız. Çalışanlar bu konuda çok duyarlı.

Ancak bu konuda kısa bir süre içinde Polonya ve Romanya bizi yakalayacaktır. Türkiye’nin en büyük problemi bugün ve gelecekte nakliye giderleridir. Maalesef yıllardır yatırımın yapılmadığı demiryolları, limanlar bizlerin önüne ciddi maliyet engelleri getiriyor. Bugün dünyada en ucuz nakliye yöntemi sırası ile tren, denizyolu, karayolu ve hava yolu olarak sıralanıyor. Biz halen ağırlıklı olarak karayolu taşımacılığı yapmaktayız. Kara yolu ile taşımacılık yaptığınızda bugün için ihracat yaptığınız bir buzdolabında yüzde 15-20 arası bir taşımacılık maliyetini rakiplerimize göre negatif olarak karşılamaktayız

GIDA SANAYİİ MAKİNELERİ

Türkiye geneli gıda sanayii makineleri ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde geçtiğimiz yılın aynı döneminde göre yüzde 46,3 oranında artış göstermiş. 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 270 milyon 839 milyon dolar olan gıda sanayii makineleri ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık zaman dilimine gelindiğinde 396 milyon 290 bin dolar olmuş. Gıda sanayii makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Irak’ın en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz pazar olduğu görülüyor. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 11 milyon 819 bin dolarlı k gıda sanayii makineleri ihracatı yapılmışken 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde ise yüzde 110,7 oranında artışla 24 milyon 905 bin dolar değeri yakalanmış. Irak’ın ardından gıda sanayii makineleri ihracatımızın en büyük ikinci pazarı ise Almanya. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde gerçekleştirdiğimiz gıda sanayii

makineleri ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık eş dönemine gelindiğinde yüzde 21 oranında değer kazanarak 20 milyon 250 bin dolardan 24 milyon 666 bin dolar seviyesine ulaşmış. 2007 Ocak-Aralık dönemi ile 2008 Ocak-Aralık dönemi karşılaştırıldığında en fazla gıda sanayii makineleri ihracatı yaptığımız üçüncü sıradaki pazarın ise Kazakistan olduğu görülüyor. Kazakistan’a 2008 yılında 21 milyon 367 bin dolarlık gıda sanayii makineleri ihracatımız olduğu kaydedilmiş durumda.

Gıda sanayii makineleri ihracatımızın en fazla artış gösterdiği pazarlar incelendiğinde ise Cezayir’in birinci sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 5 milyon 759 bin dolarlık gıda sanayii makineleri gönderen ihracatçılarımızın 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise ihracat değerinin yüzde 158,6 oranında yükselterek 14 milyon 893 bin dolar seviyesini yakaladıkları görülüyor.

Okcul Barlık
Uğur Makina Genel Müdürü
2009 siparişlerimiz şimdiden hazır

Gıda makinelerinde ihracat rakamları 2007 Ocak-Aralık döneminde yaklaşık 271 milyon dolara yaklaşırken, 2008’in aynı döneminde bu rakam 396 milyon dolara ulaştı. Uğur Makina olarak ise sektörde iki firma ile çalışıyoruz. Bunlardan Uğur Makine 8 milyon 550 bin Euro’luk ihracat rakamına ulaşırken, Bereketli Uğur Makina ise 8 milyon 091 bin 493 Euro’luk ihracat yaptı. Bir diğer firmamız olan Bercar Dış Ticaret ise 34 milyon Euro’ya ulaştı. Kısaca 2008 bizim için çok iyi geçti. Yüzde 95 ihracat rakamı ile çalışan firmamız için geçtiğimiz yıl durum çok iyiydi diyebilirim. 2009’dan beklentilerimiz ise 2008 gibi yine çok iyi geçmesi. İhracatımızın büyük kısmını Libya’ya yapıyoruz. Ayrıca Nijerya, Sudan, Mısır, Fransa, İtalya, Kosova, Slovenya, Pakistan, Cezayir gibi 40 ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. 2009 yılı için siparişlerimiz şimdiden hazır. En fazla siparişi ise yine Afrika ülkelerinden aldık. Ülke ülke saymak gerekir ise, Libya, Gine, Suudi Arabistan, Mısır, Pakistan gibi ülkelerden sipariş alıyoruz. Sektör olarak sorunlarımıza gelirsek, özellikle hazırladığımız büyük projeleri kredilendirmede problemler yaşamaktayız. İhracatta kredi bulma konusunda büyük sıkıntılar yaşanıyor.

KAUCUK, PLASTİK, LASTİK İŞLEME MAKİNELERİ

Kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatımızın 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde geçtiğimiz yılın aynı zaman dilimine nazaran yüzde 27,2 oranında artış kaydetmiş durumda. Söz konusu ihracat kaleminde geçtiğimiz yılın sonunda 71 milyon 751 bin dolar olan ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde ise 91 milyon 251 bin dolar olmuş. Kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatımızın en fazla olduğu ülkenin ise Rusya Federasyonu olduğu görülüyor. Söz konusu ülkeye geçtiğimiz yılın Ocak-Aralık döneminde 11 milyon 425 bin dolar kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatı gerçekleştirilmişken 2008 yılının Ocak-Aralık zaman dilimine gelindiğinde ise yüzde 4,4 oranında artışla 11 milyon 927 bin dolarlık ihracat değeri yakalanmış. Kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatımızın en büyük ikinci pazarının ise İran olduğu görülüyor. İran’a 2007 yılında 6 milyon 526 bin dolar ihracat gerçekleştiren kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri üretimi yapan firmalarımızın 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde yüzde 40,7 oranında artış kaydederek 9 milyon 231 bin dolar seviyesini yakaladığı kaydedilmiş durumda. İran’ın ardından kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü ülke ise Romanya. Bu ülkeye 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde 5 milyon 755 bin dolarlık kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatı gerçekleştirilmiş. Kauçuk, plastik ve lastik işleme makinelerinde ihracatımızın en hızlı artış gösterdiği pazarın ise İspanya olduğu görülüyor. İspanya’ya 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 454 bin dolarlık kauçuk, plastik ve lastik işleme makineleri ihracatı yapılmışken 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde bu değer yüzde 439 oranında artış göstererek 2 milyon 450 bin dolar olmuş.

İndira Hasanova
Kaban Makine Müşteri İlişkileri Koordinatörü
Projelerimiz umduğumuz gibi gitmedi

Aslında 2008 için hedefimiz 30 milyon Euro ciroya ulaşabilmekti. Ancak bu rakamı yakalayamadık ve 10 milyon Euroluk ciroya ulaştık. Böylece de aslında 2007 ciromuzu yakalamış olduk. 2008 için planladığımız 30 milyon euroluk bu ciro hedefi aslında çok da reel bir hedef değildi, hedefimizi bilerek tahmin ettiğimizden çok daha yüksek tuttuk. Fakat tüm dünyayı etkisi altına alan krizin patlak vermesi, bunun dışında Ar-Ge çalışmalarımızla ilgili var olan projelerimizin çok da istediğimiz gibi gitmemesi hedefimize ulaşmamızı engelleyen etkenlerden bir kaçı. Ayrıca çok daha büyük hatlarda üretim gerçekleştirecek makineler üretmeyi hedeşedik ancak işler planladığımız gibi gitmedi. Ekonomik krizle birlikte inşaat sektöründe yaşanan daralma direkt olarak PVC kapı pencere makineleri sektörünü de etkiledi. Birbiri ardına iptaller almaya başladık. Bütün bu karamsar tabloya rağmen 2009 yılından yine de umutlu olduğumuzu eklemek isterim. Pek çok kişi krizin etkilerinin 2009 sonuna kadar süreceğini hatta belki de 2010 yılını da içine alarak artacağını düşünüyor. Ancak biz bütün bu olumsuz havanın bir ya da iki ay içinde kendisini çok daha olumlu bir havaya bırakacağı kanaatindeyiz. Yine önümüzdeki dönemde beklediğimiz büyük hatların satışlarını yapacağımıza inanıyoruz. Çalıştığımız pazarlar Rusya, Ukrayna gibi daha çok sektörün lokomotifi olan ülkeler. Bunun yanında ise Avusturya, Amerika ve Latin gibi ülkelere de satış gerçekleştiriyoruz.

REAKTÖR VE KAZANLAR

Ülkemiz reaktör ve kazanlar ihracatımız 2007 yılında 206 milyon 646 bin dolar iken 2008 yılı ile karşılaştırıldığında yüzde 30 artışla 268 milyon 679 bin dolar olmuş.

Söz konusu mal grubunda en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz yerin İstanbul Deri Serbest Bölgesi olduğu görülüyor. İstanbul Deri Serbest Bölgesinden 2007 yılın Ocak-Aralık döneminde 24 milyon 940 bin dolarlık reaktör ve kazanlar ihracatı yapan firmalarımız 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde yüzde 246,8 oranında değer artışı kaydederek 86 milyon 500 bin dolar ihracat rakamına ulaşmışlar. İstanbul Deri Serbest Bölgesi’nin ardından en fazla ihracat yaptığımız ülke ise İngiltere. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 22 milyon 307 bin dolarlık ihracat söz konusu iken 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde ise yüzde 14,3 oranında yükselişle 25 milyon 486 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. İngiltere’den sonraki en büyük ihracat pazarımız ise İspanya olmuş. İspanya’ya 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 15 milyon 492 bin dolar reaktör ve kazanlar ihracatı yapılmışken 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde ise yüzde 18,1’lik değer artışı ile 18 milyon 295 bin dolar ihracat gerçekleştirilmiş. Bu mal grubu için en hızlı ihracat artış oranı ise Danimarka’da yaşanmış. Danimarka’ya 2007 yılında 1 milyon 78 bin dolarlık reaktör ve kazanlar ihracatımız 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 409,1 oranında artış kaydederek 5 milyon 488 bin dolar olmuş.

Ayhan Eren
Erensan Şirketler Grubu – Genel Müdür
İhracatımız hedefimizden yüzde 20 fazla

2008 yılında 7,5 milyon Euro ihracat rakamına ulaştık. Bu 2008 yılında 7,5 milyon Euro ihracat rakamına ulaştık. Bu hedeşediğimizin yüzde 20 üzerinde olan bir rakam. Bu büyüme 2006’da başlayıp 2007 ve 2008’in ilk yarısına kadar süren konut patlamasından kaynaklanıyor. Ayrıca Avrupa Birliği’ne yeni giren ülkeler ve yatırım için bir çok avantaj veren ülkelerde yapılan yabancı yatırımların da bu pazarlarımızda büyümemize yardımcı oldu. Bugün Romanya, Bulgaristan, Azerbaycan, Türkmenistan’da sıcak su kazanı pazarında lider konumdayız. Sanayi kazanları ve ekipmanları nda Türkiye’den ihraç edilen sanayi kazanları arasında açık farkla liderliğimizi korumaktayız. İngiltere, İspanya, Hollanda gibi batılı ülkelerde Arsenal Emirates Stadyumu, Cambridge Üniversitesi gibi önemli binaların ısıtmasını yapmaktayız. Azerbaycan’da Bakü şehrinin merkezi ısıtma santrallerinin rehabilitasyonunu 3 yıldır yapmaktayız, yani burada bir binayı değil tüm Bakü şehrinin ısıtmasını gerçekleştirmekteyiz. 250’ye varan çalışanıyla Erensan bölgesel bir marka olmaktan çıkıp üniversal bir marka olma yolunda epey yol kat etmiştir. Erensan Rusya şirketimizle 4 senedir Moskova merkezli olarak pazarlama ve satış aktivitelerimizi geliştirmekte ve bu ülkede önemli projelere imza atmaktayız. 2009’da hedeşerimiz yine yüzde 20 oranında büyümek ve bulunduğumuz 50 ülkede pazar payımızı geliştirmek olacaktır. Yabancı markaların Türkiye pazarına girişlerinde kendi EXİMBankaları uzun vadeli düşük faizli yüksek miktarlarda kredi sağlayarak bu ülkelerde yapılanmalarını sağlıyor, bizler ise onların ülkelerinde ürünlerimizi pazarlarken büyük standart ve bürokrasi engelleri ile karşılaşıyor bir de kendi ülkemizdeki pazardan da pay veriyoruz. Yeni Enerji kanunu ile yıllardır yapılan bir israfın önüne de geçilerek yurtdışı bağımlı olduğumuz doğal gazın daha verimli kullanan merkezi sistemler ön plana alınarak tasarruf sağlanması beklenmektedir. Buna göre artık her bin metrekare ve/veya 6 katın üzerinde olan binalara merkezi sistem kazan ile ısıtma zorunluluğu getirilmiş olup, bundan sonra yapılacak binalarda enerji kullanımı verimliliği bir sosyal sorumluluk olarak verilmiştir.

TAKIM TEZGAHLARI

Makine ihracatının en önemli kalemlerinden biri olan takım tezgâhları ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde geçtiğimiz yılın eş zaman dilimine nazaran yüzde 21,9 oranında değer artışı kaydetmiş durumda. Söz konusu ihracat kaleminde geçtiğimiz yılın Ocak-Aralık döneminde 612 milyon 509 bin dolarlık ihracat söz konusu iken 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde ise 746 milyon 870 bin dolarlık yükseliş yakalanmış.

Takım tezgâhları ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise Almanya’nın ilk sırada yer aldığı görülüyor. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 11 milyon 198 bin dolarlık takım tezgâhları ihraç eden makine üreticisi firmalarımız 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde ise yüzde 46,4 oranında değer artışı sağlayarak 60 milyon 751 bin dolarlık ihracat yapmışlar. Takım tezgâhları ihracatımızın en fazla olduğu ikinci ülke ise Rusya Federasyonu. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 49 milyon 374 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yaplmışken 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde ise yüzde 13,9’luk yükseliş olmuş ve 56 milyon 232 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. Bursa Serbest Bölgesi ise takım tezgâhları ihracatımızın en fazla olduğu 3. yer konumunda. Bursa Serbest Bölgesi’nden 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde 53 milyon 996 bin dolarlık takım tezgâhları ihracatı yapılmış. Takım tezgâhları ihracatımızın en hızlı artış gösterdiği ülke ise Azerbaycan olmuş. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 7 milyon 383 bin dolarlık takım tezgahları ihracatı söz konusu iken 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 178 artışla 20 milyon 524 bin dolarlık takım tezgahları ihracatı gerçekleştirilmiş. Azerbaycan’ın ardından takım tezgahları ihracatımızın en fazla artış gösterdiği ikinci pazar ise Brezilya olmuş. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 10 milyon 106 bin dolarlık takım tezgahları ihracatımız varken 2008 yılının aynı döneminde yüzde 130,5 atış kaydedilerek bu mal grubundaki ihracatımız 23 milyon 291 bin dolar olmuş.

Rabia Dirin
Dirinler Makine, Satış Şefi
Belirsizlik yatırımları da durduruyor

2008 yılı içinde 4 milyon 225 bin dolarlık bir ihracat rakamına ulaştık. Hedefimiz en azından 6 milyon dolara yaklaşmaktı ancak kriz nedeniyle hedefimize ulaşamadık. Son aylarda yaşanan piyasa daralması nedeniyle ciddi bir teklif alamadık. Daha çok Polonya, Bulgaristan, Almanya, Macaristan, İsrail gibi ülkelerle çalışıyoruz. Krizin neden olduğu daralan piyasalar iç piyasayı da olumsuz yönde etkiliyor. Küçük esnaf ve KOBİ’ler bankalardan destek alamıyor.

Aynı durum dış piyasalar için de geçerli. Ekonomik daralma finans sıkıntısını ve para transferlerindeki gecikmeler yatırımları da etkiliyor. Sonuçta biz tüketim maddesi satmıyoruz, yatırama yönelik ürünler satıyoruz. Böyle kriz dönemlerinde en fazla etkilenen sektör biz oluruz. Çünkü geleceği göremeyen insanlar yatırım yapmakta da çekingen kalır. İlk kısılan yatırımlar biz oluruz. Biz yüzde 35-40 oranında küçük işletmelerle çalışıyoruz. Onların bankalarla yaşadıkları problemler de direkt olarak bizi etkiliyor. Ayrıca otomotiv sektörü de hizmet veriyoruz.

Onların durması bizi de rahatsız etti. Otomotiv sektörünün en fazla kullandığı saç işleme durdu. Biz de durduk. Ürünlerimizin tamamı saç işleme değil. CNC torna ve takım tezgâhları da üretiyoruz ancak satışlar daraldı. 2009’dan herkes gibi biz de tedirginiz. Önümüzü göremiyoruz tam bir belirsizlik var. 2009 ilk çeyrekten hiçbir beklentimiz yok bu dönemde yoğun olarak müşteri ziyaretleri yapmayı planlıyoruz. 2. çeyrekte ise bir kırılma bekliyoruz. Satışların daha önce olduğu gibi hızlı bir ivme kazanmasa bile başlayacağını düşünüyoruz. 3. çeyrekte ise satışların normale döneceğini sanıyoruz. Şu anda devletin sanayicisine destek olması gerekiyor. Bizi bankalarla finansal olarak destekleyebilir. Bu sıkıntı ortamında daralmak zorunda kalıyoruz. Bu da işçi çıkarmalara neden oluyor. Sosyal patlamadan korkuyoruz. Hükümetin gecikmeden tedbirlerini almasını bekliyoruz.

TARIM VE ORMANCILIK MAKİNELERİ

Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımız 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 274 milyon 38 bin dolar iken 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde ise yüzde 39,7 oranında artış kaydedilerek 382 milyon 880 bin dolar olmuş. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımız ülkeler bazında incelendiğinde ise ABD’nin ilk sırada yer aldığı görülüyor.

Söz konusu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 35 milyon 85 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracat eden bu alandaki üretici Türk firmaları 2008 yılının aynı zaman dilimine gelindiğinde ise yüzde 202,4 oranında artış kaydederek 106 milyon 102 bin dolar seviyesini yakalamışlar. Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımızın en fazla olduğu ikinci ülke ise Fas. Bu ülkeye 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde 24 milyon 863 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı gerçekleştirilmiş. Fas’ın ardından ise bu mal grubu için en büyük üçüncü pazarımız olan Fransa geliyor. Fransa’ya 2007 yılının Ocak- Aralık döneminde 14 milyon 855 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı söz konusu iken bu değer yüzde 27,7 oranında artış göstererek 18 milyon 973 bin dolar olmuş.

Tarım ve ormancılık makineleri ihracatımız 2007 yılı Ocak-Aralık dönemi ile 2008 yılı Ocak- Aralık karşılaştırmasında yüzde 202,4 oranında en hızlı şekilde arttığı ülkenin ABD olduğu görülüyor. ABD’nin ardından ise ihracatımızın en hızlı yükseliş yakaladığı ülke İtalya olmuş. İtalya’ya 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 7 milyon 70 bin dolarlık tarım ve ormancılık makineleri ihracatı yapılırken 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde yüzde 138,6 oranında değer artışı yakalanarak 16 milyon 867 bin dolar seviyesine ulaşılmış.

Ufuk Akıllı
İnci Bulgur Yönetim Kurulu Üyesi
Makine üreticilerinin desteklenmesi lazım

2008 yılında 14 milyon 7007 bin 464 YTL ciroya ulaştık. Bu hedefimizin üzerinde bir rakam açıkçası, bunu beklemiyorduk. Bunun sebebi ise yurt dışından özellikle de son dönemde Afrika’daki pek çok yatırımın ana üssü olan Sudan’dan elimize gelen siparişler. Sektör olarak en büyük sorunlarımızın başında demir ve hammadde fiyatlarındaki artış geliyor. Ayrıca döviz kurunda meydana gelen dalgalanma ani düşüş ve çıkışlar da makine siparişlerinde verdiğimiz fiyatların değişmesine neden oluyor. Aslında son dönemde dolar belirli bir seviyeye oturmuş durumda. Döviz kurundaki dalgalanmanın doğurduğu bu sorunları bir nebze de olsun aştığımızı söyleyebilirim. Yaşanan kriz makine sanayini en fazla teslimat sorunlarıyla vurdu. Pek çok firma ödemesini alamadığını için teslimatları gerçekleştiremedi.

Ancak kendi firmam adına konuşursam krizin bizi çok fazla etkilemediğini söyleyebilirim. Ortadoğu ve Afrika ülkelerine çalışıyoruz daha çok. Kriz Avrupa’yı olumsuz yönde etkilemesine rağmen özellikle Afrika gibi ülkeler de çok da hissedildiğini söyleyemeyiz. Afrika’ya tarım aletleri ihracatı yapıyoruz. Tarım çok can alıcı bir sektör, kriz olsa da olmasa da tarımsal üretim devam etmek zorunda. Özellikle Afrika’daki tarımcılık ise hızla gelişme gösteren ve yatırıma açık bir sektör. Böyle olunca da bütün bu kriz ortamından istediğimiz hedeşere ulaşarak çıkmayı başarıyoruz. Devletin makin üreticilerine destek vermesi ve vergi uygulamalarında indirime gidilmesi gerekiyor. Türkiye tüm dünyada tarım makineleri üretiminde en önemli 5 ülkeden biri. Türk tarım aletleri tüm dünyada çok beğeniliyor. Buna rağmen teşviksiz ve yardımdan yoksun bir sektör. Makine üreticileri çok fazla sıkıntı yaşıyor. Devlet makine üreticilerine verdiği teşvikleri arttırırsa vergi uygulamalarında iyileştirmelere gidilirse, bizim için de rekabet şansı artmış olur

VANA

Türkiye geneli makine ve aksTürkiye geneli vana ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık döneminde geçtiğimiz yılın aynı dönemine nazaran yüzde 29,7 oranında artış kaydetmiş durumda. Geçtiğimiz yılın Ocak- Aralık zaman diliminde 250 milyon 412 bin dolar olan vana ihracatımız 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde yüzde 29,7 oranında artış göstererek 324 milyon 798 bin dolar olmuş.

Vana ihracatımızın en fazla olduğu ülke ise Almanya. Söz konusu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 45 milyon 70 bin dolarlık ihracatımız varken 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine geldiğimizde ise yüzde 5,8 oranında değer artışı ile ihracatımız 47 milyon 673 bin dolar olmuş. Almanya’nın ardından en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ikinci ülkenin ise Rusya Federasyonu olduğu görülüyor. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 15 milyon 417 bin dolarlık vana ihracatı söz konusu iken 2008 yılına gelindiğinde yüzde 23,3 yükselişle 19 milyon 9 bin dolar seviyesi yakalanmış. Vana ihracatımızın en fazla olduğu üçüncü pazar ise Mısır. Bu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 5 milyon 874 bin dolarlık vana ihracatı yapıyorken 2008 yılının Ocak-Aralık dönemine gelindiğinde ise yüzde 164,5 artışla vana ihracatımız 15 milyon 536 bin dolar olmuş. Vana ihracatımız en hızlı artış gösterdiği ülke ise yüzde 164,5 değer artışı ile yine Mısır olmuş. Mısır’ın ardından ise vana ihracatımızın en hızlı yükseldiği ülke Libya. Söz konusu ülkeye 2007 yılının Ocak-Aralık döneminde 6 milyon 382 bin dolarlık vana ihracatı gerçekleştiren firmalarımız 2008 yılının aynı dönemine gelindiğinde yüzde 117,6 değer artışı ile 13 milyon 890 bin dolar ihracat rakamına ulaşmışlar.

Secil Benek
Özval Vana İhracat Müdürü
Denizcilik sektöründeki daralma bizi de etkiledi

Vana makineleri sektörü olarak 2008 Ocak- Aralık döneminde 324 milyon 798 bin 226 dolarlık ihracat rakamına ulaşıldı. Bu rakam 2007 yılının aynı döneminde ise 250 milyon 412 bin 776 dolar olarak gerçekleşti. Biz Özval Vana olarak ise yaklaşık 6 milyon Euro’luk bir ihracat rakamına ulaştık. Buna ek olarak 2008 ihracat rakamlarımızın 2007 ile aynı olduğuna dikkat çekmek isterim. Ancak bir süredir Türkiye’yi de içine alan küresel ekonomik krizin etkilerinin 2009’da kendisini hissettireceğini sanıyoruz. Bu nedenle de 2009 ihracat hedefimizi şimdilik 2008’i yakalamak olarak belirledik. Krizin etkilerini dolaylı da olsa hissediyoruz. Firma olarak gemi vanaları ürettiğimiz ürünler arasında önemli bir bölümü oluşturuyor.

Ancak kriz nedeniyle denizcilik sektörünün yaşadığı sorunlar malumunuz. Kriz denizcilik sektöründe daralmalara neden oldu. Bu nedenle tüm dünyada gemi siparişleri durmuş durumda. Tabi bu da gemi vanaları üreten firmamızı olumsuz etkiliyor. Beklediğimiz siparişlerin çoğunu alamıyoruz. Krizin etkilerin 2009’da azalmasını umuyoruz.