Latin Amerika’nın gelişmiş ekonomileri arasında yer alan Arjantin, sanayi ürünlerinin büyük bir bölümünü ithal ediyor. Ülkenin en önemli ithal kalemi ise 6,3 milyar dolar ile genel ithalattan yüzde 15,7 pay alan makine ve aksamları sektörü oldu.

Arjantin GSYH’sının yüzde 10’u tarım, yüzde 34’ü sanayi ve geri kalanı da hizmetlerden oluşuyor. Tarım ve tarıma dayalı sanayi Arjantin ekonomisinde önemli bir yer tutuyor. 2008 yılına kadar hızla artan tarım ürünleri fiyatları Arjantin ekonomisi için önemli bir büyüme kaynağı haline geldi. Tarım kesimi ülkedeki toplam istihdamın yaklaşık yüzde 8’ini sağlıyor. Toplam yüz ölçümün yüzde 9,2’si büyüklüğündeki, yaklaşık 270 bin kilometrelik alanda tarım yapılabiliyor. Daha önce koruma duvarları arkasında gelişen ülke sanayisi 1990’lı yıllardaki liberalleşme politikalarıyla birlikte yabancı firmalarla rekabet edemez hale geldi.
Bu dönemde, özellikle doğal kaynaklara ve tarıma dayalı olarak faaliyet sürdüren mevcut birçok firma, yabancılar tarafından satın alındı. Küçük ve orta ölçekli işletmeler hızla güç kaybetmeye başladı. 1990’lı yıllarda yabancı sermaye ağırlıklı olarak büyüyen sanayi, 1998 yılından itibaren durgunluğa ve krize girmeye başladı. 2003 yılı sonrası ithal ikameci politikalar, canlanan iç ve dış taleple birleşince ülke sanayisi tekrar toparlandı ve yüksek oranlı büyümeler gerçekleştirdi. Bununla birlikte kapasite kullanım oranları da hızla yükseldi. Artan talebi karşılamak için yeni yatırımlar yapıldı. Gıda ve içecek, kimya ve petrokimya, otomotiv ve metal sanayii ülkenin en büyük sanayi kolları durumundadır.

ZENGİN MADEN YATAKLARINA SAHİP
Arjantin zengin maden yataklarına sahiptir. Maden taraması açısından sadece beşte birinin araştırılmış durumda olduğu ülkede kurşun, çinko, kalay, bakır, demir, altın, manganez, petrol ve doğal gaz ile uranyum yatakları bulunuyor. Maden yataklarının önemli bir kısmı ülkenin batısında bulunan And Dağları bölgesinde yer alıyor. Catamarca ve San Juan Eyaletleri bakır ve altın açısından oldukça zengin bölgeler olarak biliniyor.
Mendoza’da uranyum, Jujuy’da çinko yatakları bulunuyor. 2003 yılında çıkarılan bir yasa ile madencilik ürünleri ihracatının vergiden muaf tutulması ve döviz gelirinin iç piyasada satış zorunluluğunun kaldırılması bu sektörü yabancı yatırımlar için cazip hale getirdi. Arjantin, toplam maden üretiminin üçte ikisinden fazlasını ihraç ediyor.

TARIM VE HAYVANCILIK ÖN PLANDA
Kriz sonrası dönemde Arjantin ekonomisindeki büyümenin motoru görevini üstlenen ihracat sektöründeki artış, başta soya mamulleri olmak üzere, özellikle toplam ihracatın yarıdan fazlasını oluşturan işlenmiş, yarı işlenmiş veya işlenmemiş tarım hayvancılık ürünlerinden kaynaklandı.
Arjantin başta soya fasulyesi olmak üzere, buğday, mısır, ayçiçeği ve et ürünlerinde, dünyanın en büyük tarımsal ürün tedarikçilerinden biri durumundadır. Arjantin’de 2007 ve 2008 yıllarında müteahhitlik ve sanayi sektörleri ile tarım sektörlerinin büyümenin itici gücü haline gelmeye başladığı görülüyor. Arjantin’de tarım sektörü dışında, iç dinamiklere bağlı bu büyüme trendinin 2009 yılında küresel krizin olumsuz etkileri görülmekle birlikte devam edeceği öngörülüyor.
Arjantin aynı zamanda petrol, petrol yağ ve yakıtları, doğal gaz, elektrik üreticiliği ile net petrol ihracatçısıdır. Ancak ülkenin özellikle elektrik tüketiminin arttığı dönemlerde sanayi sektöründe sorunlar yaşanabilmektedir. 2009 yılı itibariyle günlük ortalama 796 bin varil petrol üretimi yapılan Arjantin, günlük 626 bin varil petrol rafine kapasitesine sahip. Ülkenin 2,6 milyar varil petrol rezervi bulunuyor. Arjantin, doğalgaz açısından da zengin bir ülkedir. Ülkenin 15,6 trilyon kübik feet doğal gaz rezervi bulunuyor. Ancak son yıllarda petrol ve doğal gaz üretiminde düşüş yaşanıyor. 2006–2009 arasında doğal gaz üretimi yüzde 10,3 ve petrol üretimi yüzde 24 düşüş kaydetti.

Arjantin’e 2009 yılında ülkemiz en fazla çamaşır yıkama makineleri, buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları ile metalleri dövme, işleme, kesme, şataflama presleri ve makineleri ihracatı gerçekleştirdi.

HİZMETLER SEKTÖRÜNDE BÜYÜME
Başta toptan ve perakende ticaret, otel ve lokantacılık ile ulaşım ve iletişim sektörleri olmak üzere hizmetler sektörü de 2003’ten sonraki yıllarda çift haneli büyüme oranlarına ulaştı. 1990’lı yıllarda hızla gelişen finans kesiminin ise kriz sırasında aldığı ağır darbe nedeniyle toplanması oldukça uzun sürdü. 1970´li yıllara kadar imalat sanayisinde aşırı korumacı politikalar izleyen Arjantin, 1990´lı yıllarda daha rekabetçi, yeniliği ve etkinliği hızlandıracak politikalar izlemeye başladı. Konvertibilite Yasası ve yapısal reform ile birlikte imalat sanayisinde köklü değişim yaşandı. Özelleştirme kamu kesiminin rolünü azalttı. Böylelikle büyük firmalar sektöre hakim olurken, küçük ve orta ölçekli işletmelerin üretimdeki payları azaldı. Özelleştirmede izlenen politikalar sonucu sanayi kesiminde hızlı bir modernizasyon süreci yaşanmış; gıda ve içecek, motorlu taşıtlar, kimyasallar ve petro-kimya alanında önemli bir yabancı sermaye akımı gerçekleşti. Bunun sonucu olarak söz konusu sektörlerin toplam üretim içindeki payları da arttı. 2007 yılında imalat sanayisinin GSYİH içindeki payı yüzde 34´e yükseldi.


GIDA SANAYİİ GENEL İHRACATTA LİDER
BM verilerine göre; Arjantin’in ihracatı 2009 yılında yüzde 20 gerileyerek 55,6 milyar dolar gerçekleşti. Arjantin’in genel ihracatında ilk üç ülke sırasıyla Brezilya, Şili ve ABD’dir.
2009 yılında Arjantin’in önemli ihraç ürünleri incelendiğinde ilk sırayı ‘gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri, hazır hayvan gıdaları’ oluşturuyor. ‘Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar’, ‘motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet’ ile ‘hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahsalları’ Arjantin’in ihraç ettiği diğer başlıca ürünlerdir. 2009 yılında Arjantin tarafından gerçekleştirilen ‘gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri, hazır hayvan gıdaları’ ihracatı Arjantin’in genel ihracatı içerisinde yüzde 15,4 pay alıyor.

İTHALATTA EN ÖNEMLİ SEKTÖR MAKİNE VE AKSAMLARI
Arjantin’in ithalatı, 2009 yılında bir önceki seneye göre yüzde 30 azaldı ve 40,2 milyar dolar kaydedildi. Arjantin’in genel ithalatında en çok payı alan ilk üç ülke sırasıyla Brezilya, ABD ve Çin’dir. Bu üç ülkeden gerçekleşen ithalat Arjantin’in toplam ithalatının yaklaşık yarısını oluşturuyor. Makine ve aksamları 6,3 milyar dolar ile Arjantin’in en önemli ithal kalemidir. Makine ve aksamları ithalatı Arjantin’in genel ithalatından yüzde 15,7 pay alıyor. Arjantin’in ithal ettiği başlıca diğer ürünler ‘motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet’, ‘elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları’ ve ‘mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar’dır.


DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA İHRACATINDA ARTIŞ
Ülkemiz ile Arjantin arasındaki dış ticaret dengesi ülkemiz aleyhine açık veriyor. Dış ticaret dengesi 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 77,7 azalma gösterdi. 2009 yılında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 299,5 milyon dolar kaydedildi. Arjantin’e yönelik ihracatımız 2009 yılında yüzde 31 azalarak 73,7 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ülkeye gerçekleştirdiğimiz ihracatta ilk on madde arasında yer alan ‘demir veya çelikten eşya’ mal grubunda yaşanan ihracat artış oranı dikkat çekiyor. ‘Makine ve Aksamları’ 2009 yılında Arjantin’e ihracatımızda 17,4 milyon dolar ile 2’nci sırada yer alıyor. Arjantin’den ithalatımız 2009 yılında yüzde 71 gerileyerek 225,8 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.
Arjantin’den ithal ettiğimiz ilk on kalem arasında ithalatında artış görülen kalemler ‘yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular’, ‘tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler’ ile ‘albüminoid maddeler, tutkallar, enzimler vb’dir.

TÜRKİYE MAKİNE İHRACATINDA 13. SIRADA
2009 yılında makine ve aksamları ürün grubu Arjantin’in toplam ihracatından yüzde 2,7 pay aldı. Arjantin’in 2009 yılında makine ihracatı 1,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2009 yılında Arjantin’in makine ihracatında ilk sırada yer alan ülkeler Brezilya, Venezuella ve ABD’dir. 2009 verilerine göre; Türkiye, Arjantin’in makine ihracatında 16,8 milyon dolar ile 13. sırada yer alıyor.
2009 yılında Arjantin’in makine ve aksamları ihracatında ilk üç sırayı ‘sıvılar için pompalar, sıvı elevatörleri’, ‘içten yanmalı, pistonlu motorların aksamparçaları’ ve ‘muslukçu, borucu eşyasıbasınç düşürücü, termostatik valf’ alıyor. Makine ve aksamları ithalatı 2009 yılında Arjantin’in genel ithalatından yüzde 15,7 pay aldı. Arjantin’in 84. fasıl bazında makine ithalatı 2009 yılında 6,3 milyar dolar kaydedildi.
Brezilya, Çin ve ABD; Arjantin’in makine ithal ettiği başlıca ülkelerdir. Türkiye, Arjantin’in makine ithal ettiği ülkeler arasında 22,7 milyon dolar ile 25. sırada yer alıyor. Arjantin’in 2009 yılında makine ithalatı arasında başlıca kalemler ‘otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri’, ‘alternatif-rotatif kıvılcım ateşlemeli, içten yanmalı motorlar’, ‘hava-vakum pompası, hava/gaz kompresörü, vantilatör, aspiratör’dür.


TÜRKİYE EN ÇOK ÇAMAŞIR YIKAMA MAKİNELERİ İHRAÇ EDİYOR
2009 yılında Arjantin’e makine ve aksamları ihracatımız yaklaşık yüzde 56 azalarak 17,4 milyon dolara geriledi; Arjantin’den ithalatımız da yüzde 23 oranında azalarak 16,8 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Arjantin ile Türkiye arasındaki makine ve aksamları dış ticaret hacmi 2009 yılında yüzde 44,7 azalarak 34,3 milyon dolar gerçekleşti. Arjantin ile Türkiye arasında dış ticaret dengesi de 2009 yılında yüzde 96,7 azalarak yaklaşık 600 bin dolar kaydedildi. Arjantin’e 84. fasıl itibariyle gerçekleştirilen makine ihracatımız incelendiğinde 2009 yılında en fazla, sırasıyla ‘çamaşır yıkama makineleri’, ‘buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları’ ve ‘metalleri dövme, işleme, kesme, şataflama presleri, makineleri’ ihracatı gerçekleşti.
Arjantin’e makine ihracatı gerçekleştirdiğimiz ilk on kalem arasında ‘metal, sinterleşmiş metal karbür, sermetleri talaşsız işleme makineleri’ ve ‘havavakum pompası, hava/gaz kompresörü, vantilatör, aspiratör’ mal gruplarında, 2009 yılında, önceki senelere göre kaydedilen ihracat artışları dikkat çekiyor. 2009 yılında Türkiye’nin Arjantin’den 84. fasıl itibariyle en fazla ithal ettiği ürün grupları sırasıyla, ‘alternatif-rotatif kıvılcım ateşlemeli, içten yanmalı motorlar’, ‘hava-vakum pompası, hava/gaz kompresörü, vantilatör, aspiratör’ ve ‘içten yanmalı, pistonlu motorların aksam-parçaları’ oldu. ‘Alternatif-rotatif kıvılcım ateşlemeli, içten yanmalı motorlar’ grubu Arjantin’den gerçekleştirdiğimiz makine ithalatının yaklaşık yüzde 90’ ını oluşturuyor.

ARJANTİN-TÜRKİYE TİCARET İLİŞKİSİ GELİŞİYOR
Latin Amerika’nın en güneydeki ülkesi Arjantin, uzun yıllar boyunca ekonomik krizlerle dalgalansa da büyümesini sürdürmeye devam ediyor. Genel olarak tarım ürünleri ihraç eden ülke, sanayi ürünlerinin büyük bir bölümünü de ithal ediyor. Türkiye’nin Arjantin ile olan ticareti son yıllarda önemli ölçüde büyüme sergiledi. Arjantin sanayi makineleri başta olmak üzere kazanlar, motorlu kara taşıtları, organik kimyasal ürünler, plastik ve mineral yağlar ithal ediyor. Arjantin’in en önemli ithalat ortakları ise Brezilya, Çin ve ABD. Arjantin Türkiye’den ise elektrikli aletler, zeytinyağı, tütün, kimyasal madde ve basit metal ithal ediyor. Önümüzdeki dönemde otomotiv yedek parça, beyaz eşya ve inşaat malzemelerinin ihracatının artması bekleniyor. Türkiye’nin Arjantin’e ihracatını gerçekleştirebileceği fırsat ürünler arasında inşaat demiri, kurutulmuş meyve, kauçuk, seramik, iplik, baharat, zeytinyağı, halı ve kilim yer alıyor.